Hızarlı, Artvin ilinin Merkez ilçesine bağlı bir köydür.
Hızarlı | |
---|---|
Artvin'in Türkiye'deki konumu | |
Hızarlı Hızarlı'nın Artvin'deki konumu | |
Ülke | Türkiye |
İl | Artvin |
İlçe | Merkez |
Coğrafi bölge | Karadeniz Bölgesi |
Rakım | 1020 m |
Nüfus (2021) | |
• Toplam | 108 |
Zaman dilimi | (TSİ) |
İl alan kodu | 0466 |
İl plaka kodu | 08 |
Posta kodu | 08100 |
Tarihçe
Hızarlı köyünün eski adı Hezor'dur. Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde de Hezor (خذور) olarak geçer. Gürcüce kaynaklarda ise, Hedzori (ხეძორი) biçiminde yazılmıştır. Bu yer adı Hevidzori'den (ხევიძორი) değişime uğramış olabilir. Hevi (ხევი) Gürcücede dere / vadi anlamına gelir.
Hezor veya Hedzori, erken Orta Çağ'da Gürcistan'ı oluşturan bölgelerden biri olan Klarceti'de yer alır. Nitekim Osmanlılar köyü 16. yüzyılda Gürcülerden ele geçirmiştir. Bugüne ulaşmış olan Çançahi (ჭანჭახი), Talaheti (ტალახეთი), Tsotsolebi (წოწოლები), Matuti (მათუთი), Medresaho (მედროსახო) gibi Gürcüce yer adları da buranın eski bir Gürcü yerleşimi olduğunu göstermektedir.
Hezor köyü, 19. yüzyılın ikinci yarısında Trabzon vilayetinin Lazistan sancağında Livana kazasının köylerinden biriydi. 1876 Trabzon vilayeti salnamesine göre köyde 83 hanede 312 kişi yaşıyordu. Salnamede belirtilmemiş olmakla birlikte Osmanlı idaresinin bu tarihte sadece erkek nüfusunu tespit ettiği bilinmektedir. Erkek sayısı kadar kadın eklenince, köyün toplam nüfusun yaklaşık 624 kişiden oluştuğu ortaya çıkar. Osmanlı idaresi vergi almak amacıyla köyde tespit ettiği hayvan varlığı 60 öküz, 70 inek, 10 at, 500 keçi ve 336 koyundan oluşuyordu.
Hezor, 1877-1878 Osmanlı-Rus Savaşı'ın ardından 1878 yılında imzalanan Berlin Antlaşması'yla Osmanlı Devleti tarafından Rusya'ya bırakılı. Rus idaresinde Hezor, Artvin sancağının Artvin kazasına (uçastok) bağlı Gurcani nahiyesinin beş köyünden biriyidi. Rus idaresinin Hedzor (Хедзор) biçiminde kaydettiği köyün 1886 yılındaki nüfusu, 187'si erkek ve 174'ü kadım olmak üzere, 42 hanede yaşayan 361 kişiden oluşuyordu. Bu nüfusun tamamı "Türk" olarak olarak kaydedilmiştir. Köyde 42 hanede 361 kişinin yaşaması, 1876 salnamesiyle ilgili tahmini nüfusu da doğrulamaktadır. Bu arada köyün nüfusun neredeyse yarı yarıya azaldığı görülmektedir.
Hezor, Birinci Dünya Savaşı sonlarında Rusların bölgeden çekilmesinin ardından bağımsız Gürcistan'nın sınırları içinde kaldı. Bu durum 7 Mayıs 1920 tarihli Moskova Antlaşması'yla Sovyet Rusya tarafından da tanındı. Kızıl Ordu'nun Gürcistan'ı işgali sırasında, 16 Mart 1921'de imzalanan Moskova Antlaşması'yla köy Türkiye'ye bırakıldı.
Hezor, 1922 tarihli nüfus cetveline göre Artvin livasının (sonra vilayet) merkez kazasında Sirya nahiyesine bağlı bir köydü ve nüfusu 46 hanede yaşayan 109 kişiden oluşuyordu. Bu tespitte de nüfusun tamamı "Türk" olarak kaydedilmişti. Hezor veya Hedzori Türkçe olmadığı için köyün adı 1925 yılında Hızarlı olarak değiştirilmiştir. 1965 genel nüfus sayımında Hızarlı köyünün nüfusu 487 kişiden oluşuyor ve bu nüfus içinde 202 kişi okuma yazma biliyordu.
Coğrafya
Hızarlı köyü, Artvin il merkezine 52 km uzaklıktadır.
Nüfus
Yıllara göre köy nüfus verileri | |
---|---|
2021 | 109 |
2020 | 108 |
2019 | 111 |
2018 | 125 |
2017 | 114 |
2016 | 126 |
2015 | 132 |
2014 | 128 |
2013 | 129 |
2012 | 114 |
2011 | 105 |
2010 | 116 |
2009 | 120 |
2008 | 130 |
2007 | 138 |
2000 | 277 |
1990 | 325 |
1985 | 415 |
Kaynakça
- ^ . Fallingrain.com. 6 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p . Nufusune.com. 1 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2022.
- ^ Taner Artvinli, Artvin Yer Adları Sözlüğü, İstanbul, 2013, s. 157, .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 358, .
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 193 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Klarceti (Gürcüce), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 605, ISBN 978-9941-0-8969-5". 9 Ekim 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Nisan 2021.
- ^ 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), Tiflis, 2016, s. 182 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Trabzon Vilayeti Salnamesi − 1869-1904, (Hazırlayan) Kudret Emiroğlu, Ankara, 1993-2009, 22 cilt; 8. cilt, s. 357, .
- ^ "Свод статистических данных о населении Закавказскаго края, извлеченных из посемейных списков 1886 г. (Transkafkasya Bölgesinin Nüfusuna Dair 1886 Yılı Aile Listelerinden Edinilmiş istatistik Verilerin Özeti), Tiflis, 1893". 11 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ekim 2022.
- ^ "Nurşen Gök, "Artvin Livası'nın Anavatan'a Katılışı Sırasındaki Durumuna İlişkin Belgeler", Ankara Üniversitesi Türk İnkılâp Tarihi Enstitüsü Atatürk Yolu Dergisi, Sayı: 41, Mayıs 2008, s. 89-104" (PDF). 26 Haziran 2021 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Haziran 2021.
- ^ Muvahhid Zeki, Artvin Vilayeti Hakkında Malumat-ı Umumiye, İstanbul, 2010 (Birinci basım 1927), s. 141, .
- ^ 1965 Genel Nüfus Sayımı, Ankara, 1968, s. 86.
- ^ a b c d . YerelNet.org.tr. 19 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2014.
Dış bağlantılar
- Hızarlı, Artvin için uzaydan görüntü siteleri: Google, Yahoo, Microsoft
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hizarli Artvin ilinin Merkez ilcesine bagli bir koydur HizarliKoyArtvin in Turkiye deki konumuHizarliHizarli nin Artvin deki konumuUlkeTurkiyeIlArtvinIlceMerkezCografi bolgeKaradeniz BolgesiRakim1020 mNufus 2021 Toplam108Zaman dilimiUTC 03 00 TSI Il alan kodu0466Il plaka kodu08Posta kodu08100TarihceHizarli koyunun eski adi Hezor dur Nitekim 1876 tarihli Trabzon vilayeti salnamesinde de Hezor خذور olarak gecer Gurcuce kaynaklarda ise Hedzori ხეძორი biciminde yazilmistir Bu yer adi Hevidzori den ხევიძორი degisime ugramis olabilir Hevi ხევი Gurcucede dere vadi anlamina gelir Hezor veya Hedzori erken Orta Cag da Gurcistan i olusturan bolgelerden biri olan Klarceti de yer alir Nitekim Osmanlilar koyu 16 yuzyilda Gurculerden ele gecirmistir Bugune ulasmis olan Cancahi ჭანჭახი Talaheti ტალახეთი Tsotsolebi წოწოლები Matuti მათუთი Medresaho მედროსახო gibi Gurcuce yer adlari da buranin eski bir Gurcu yerlesimi oldugunu gostermektedir Hezor koyu 19 yuzyilin ikinci yarisinda Trabzon vilayetinin Lazistan sancaginda Livana kazasinin koylerinden biriydi 1876 Trabzon vilayeti salnamesine gore koyde 83 hanede 312 kisi yasiyordu Salnamede belirtilmemis olmakla birlikte Osmanli idaresinin bu tarihte sadece erkek nufusunu tespit ettigi bilinmektedir Erkek sayisi kadar kadin eklenince koyun toplam nufusun yaklasik 624 kisiden olustugu ortaya cikar Osmanli idaresi vergi almak amaciyla koyde tespit ettigi hayvan varligi 60 okuz 70 inek 10 at 500 keci ve 336 koyundan olusuyordu Hezor 1877 1878 Osmanli Rus Savasi in ardindan 1878 yilinda imzalanan Berlin Antlasmasi yla Osmanli Devleti tarafindan Rusya ya birakili Rus idaresinde Hezor Artvin sancaginin Artvin kazasina ucastok bagli Gurcani nahiyesinin bes koyunden biriyidi Rus idaresinin Hedzor Hedzor biciminde kaydettigi koyun 1886 yilindaki nufusu 187 si erkek ve 174 u kadim olmak uzere 42 hanede yasayan 361 kisiden olusuyordu Bu nufusun tamami Turk olarak olarak kaydedilmistir Koyde 42 hanede 361 kisinin yasamasi 1876 salnamesiyle ilgili tahmini nufusu da dogrulamaktadir Bu arada koyun nufusun neredeyse yari yariya azaldigi gorulmektedir Hezor Birinci Dunya Savasi sonlarinda Ruslarin bolgeden cekilmesinin ardindan bagimsiz Gurcistan nin sinirlari icinde kaldi Bu durum 7 Mayis 1920 tarihli Moskova Antlasmasi yla Sovyet Rusya tarafindan da tanindi Kizil Ordu nun Gurcistan i isgali sirasinda 16 Mart 1921 de imzalanan Moskova Antlasmasi yla koy Turkiye ye birakildi Hezor 1922 tarihli nufus cetveline gore Artvin livasinin sonra vilayet merkez kazasinda Sirya nahiyesine bagli bir koydu ve nufusu 46 hanede yasayan 109 kisiden olusuyordu Bu tespitte de nufusun tamami Turk olarak kaydedilmisti Hezor veya Hedzori Turkce olmadigi icin koyun adi 1925 yilinda Hizarli olarak degistirilmistir 1965 genel nufus sayiminda Hizarli koyunun nufusu 487 kisiden olusuyor ve bu nufus icinde 202 kisi okuma yazma biliyordu CografyaHizarli koyu Artvin il merkezine 52 km uzakliktadir NufusYillara gore koy nufus verileri2021 1092020 1082019 1112018 1252017 1142016 1262015 1322014 1282013 1292012 1142011 1052010 1162009 1202008 1302007 1382000 2771990 3251985 415Kaynakca Fallingrain com 6 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 a b c d e f g h i j k l m n o p Nufusune com 1 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 6 Subat 2022 Taner Artvinli Artvin Yer Adlari Sozlugu Istanbul 2013 s 157 ISBN 978 605 5708 85 6 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 358 ISBN 9789157871117 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 193 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Klarceti Gurcuce Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 605 ISBN 978 9941 0 8969 5 9 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Nisan 2021 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari Gurcuce Tiflis 2016 s 182 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 Trabzon Vilayeti Salnamesi 1869 1904 Hazirlayan Kudret Emiroglu Ankara 1993 2009 22 cilt 8 cilt s 357 ISBN 9789157871117 Svod statisticheskih dannyh o naselenii Zakavkazskago kraya izvlechennyh iz posemejnyh spiskov 1886 g Transkafkasya Bolgesinin Nufusuna Dair 1886 Yili Aile Listelerinden Edinilmis istatistik Verilerin Ozeti Tiflis 1893 11 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ekim 2022 Nursen Gok Artvin Livasi nin Anavatan a Katilisi Sirasindaki Durumuna Iliskin Belgeler Ankara Universitesi Turk Inkilap Tarihi Enstitusu Ataturk Yolu Dergisi Sayi 41 Mayis 2008 s 89 104 PDF 26 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Haziran 2021 Muvahhid Zeki Artvin Vilayeti Hakkinda Malumat i Umumiye Istanbul 2010 Birinci basim 1927 s 141 ISBN 978 9944 197 52 6 1965 Genel Nufus Sayimi Ankara 1968 s 86 a b c d YerelNet org tr 19 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2014 Dis baglantilarHizarli Artvin icin uzaydan goruntu siteleri Google Yahoo Microsoft