Hak ve Özgürlükler Hareketi (kısaca HÖH, Bulgarca: Движение за права и свободи Dviženie za Prava i Svobodi, kısaca ДПС DPS), üyelerinin çoğunluğunu Bulgaristan Türklerinin oluşturduğu siyasi partidir.
Hak ve Özgürlükler Hareketi Движение за права и свободи | |
---|---|
Kısaltma | HÖH |
Genel başkan | |
Kurucu ve Birinci Başkan | Ahmed Doğan |
Kuruluş tarihi | 4 Ocak 1990 |
Merkez | Sofya |
İdeoloji | Merkezcilik Liberalizm Sosyal liberalizm Türk azınlık hakları |
Siyasi pozisyon | Merkez |
Uluslararası üyelik | Liberal Enternasyonal |
Avrupa üyeliği | |
Resmî renkler | Mavi |
Ulusal Meclis | 47 / 240 |
Avrupa Parlamentosu | 3 / 17 |
İller | 1 / 28 |
Belediyeler | 48 / 265 |
İnternet sitesi | |
HÖH Web Sitesi | |
Bulgaristan |
1989 sonrası Bulgaristan siyasi hayatından Türkler
1989 sonrası Bulgaristan’da yaklaşık 160 siyasi parti kurulmuştur. Bunlardan dört tanesi Türk kökenlidir: Hak ve Özgürlükler Hareketi, , ve .
1990 yılının 10 ve 17 Haziran tarihlerinde yapılan iki turlu genel seçimlerde, HÖH, o tarihte 400 sandalyeli Bulgar Parlamentosuna 23 milletvekili sokmayı başardı. 13 Ekim 1991'de yapılan genel seçimlerde, HÖH, sandalye sayısını 24’e yükseltti. Daha sonra yapılan yerel seçimlerde ise 27 belediye ve 653 muhtarlık kazandı.
18 Aralık 1994'teki genel seçimlere üç Türk partisi katıldı. Bu seçimlerde HÖH, 160 bine yakın oy kaybetti ve toplam oyların sadece % 5,44’ünü elde edebildi. Böylece her üç parti birlikte toplam 320 bin oy almış oldu. Seçimleri ise Bulgar Sosyalist Partisi kazandı. Bu dönemde hükûmet, Müslüman azınlık tarafından seçilmiş olan ’yi görevinden aldı, yerine Diyanet İşleri Komitesi Başkanı sıfatıyla ’i getirdi. Bu olay, Müslüman azınlık içinde büyük gürültü kopardı ve ülkede bir “müftü sorunu” baş gösterdi.
1990’ların ortasında Bulgaristan’da ağır siyasi ve ekonomik krizler baş gösterdi. 10 Ocak 1997’de Parlamento binası işgal edildi ve hatta ateşe verildi. 19 Nisan 1997'deki erken genel seçimleri kazandı. Bu seçimlerde HÖH, toplam Türk oylarının sadece % 52’sini almayı başarabildi.
17 Haziran 2001'de Bulgaristan genel seçimlere gitti. Seçimler, eski Kral II. Simeon’un ve yeni partisi II. Simeon Milli Hareketi'nin ezici zaferi ile sonuçlandı. Seçimlerden sadece üç ay önce kurulmuş olan II. Simeon Milli Hareketi, iktidardaki Demokratik Güçler Birliği ile Sosyalist Parti'yi kolayca mağlup etti. Bulgar Parlamentosu 24 Temmuz'da II. Simeon Milli Hareketi ile 21 sandalyeli HÖH’ün koalisyonunu resmen onayladı.
25 Haziran 2005'te yapılan genel seçimler Bulgaristan’da, komünizmin çöküşünden beri görülmemiş derecede renkli bir koalisyonu ortaya çıkardı: Tek başına iktidar olmak için yeterli çoğunluğa ulaşamamış yedi parti. Sosyalist Parti toplam oyların %31’i ile 240 sandalyeli ve tek kamaralı Parlamentoda 82 sandalye kazandı. Seçimlerde iktidardaki II. Simeon Milli Hareketi oyların %20’sini alarak (53 sandalye) ile ikinci, HÖH ise %13 (34 sandalye) ile üçüncü oldu. Bu üç parti koalisyon hükûmeti kurdu. Yeni hükûmette HÖH üç bakanlık aldı: Başbakan Yardımcısı ve Doğal Afetler Bakanı , Çevre Bakanı ve Tarım Bakanı .
1 Ocak 2007 tarihi itibarıyla Bulgaristanın Avrupa birliğine (AB) tam üye olduktan sonra 20 Mayıs 2007 tarihinde AB parlamentosunda Bulgaristanı temsil edecek AB parlamento seçimleri yapılmıştır. Seçim sonuçlarına göre Hak ve Özgürlükler Hareketi %20,26 oyla üçüncü parti olarak 4 milletvekili çıkarmıştır (4 milletvekilinden 2'si Türktür; Filiz Hüsmenova ve ).
5 Temmuz 2009 tarihinde yapılan Bulgaristan parlamento seçimlerinde 610 bin 808 oyla (yüzde 14,48) üçüncü sırada seçimi tamamlamış ve 38 milletvekiliyle Bulgar meclisine girmişlerdir.
Seçim sonuçları
Parlamento
Seçim | Oy | % | Sandalye | +/– | - |
---|---|---|---|---|---|
491,596 | 8.03% (#3) | 23 / 400 | 23 | Muhalefet | |
418,168 | 7.6% (#3) | 24 / 240 | 1 | Muhalefet | |
283,094 | 5.44% (#4) | 15 / 240 | 9 | Muhalefet | |
323,429 | 7.6% (#3) | 19 / 240 | 4 | Muhalefet | |
340,395 | 7.45% (#4) | 21 / 240 | 2 | Hükümet | |
467,400 | 12.81% (#3) | 34 / 240 | 13 | Muhalefet | |
610,521 | 14.45% (#3) | 38 / 240 | 4 | Muhalefet | |
400,466 | 11.31% (#3) | 36 / 240 | 2 | Muhalefet | |
487,134 | 14.84% (#3) | 38 / 240 | 2 | Muhalefet | |
315,976 | 9,2% (#4) | 26 / 240 | 12 | Muhalefet | |
336,306 | 10,51% (#4) | 30 / 240 | 4 | Muhalefet | |
292,514 | 10,71% (#5) | 29 / 240 | 1 | Muhalefet | |
340,997 | 12,83% (#3) | 34 / 240 | 5 | Muhalefet | |
344,625 | 13,17% (#3) | 36 / 240 | 2 | Muhalefet | |
347,700 | 13,18% (#4) | 36 / 240 | 0 | Muhalefet |
Avrupa Parlamentosu
Seçim | Oy | % | Sandalye | +/– |
---|---|---|---|---|
392,650 | 20.26% (#3) | 4 / 18 | 4 | |
364,197 | 14.14% (#3) | 3 / 18 | 1 | |
386,725 | 17.27% (#3) | 4 / 17 | 1 | |
323,510 | 16.55% (#3) | 3 / 17 | 1 |
Dış bağlantılar
Kaynakça
- ^ a b "Parties and Elections in Europe: The database about parliamentary elections and political parties in Europe, by Wolfram Nordsieck". 15 Haziran 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2017.
- ^ Cerami, Alfio (2006), Social Policy in Central and Eastern Europe: The Emergence of a New European Welfare Regime, Lit verlag, s. 26
- ^ Pantev, Plamen (2010), "Bulgaria", NATO at 60, IOS Press, s. 70
- ^ Nikolai Genov; Anna Krasteva (1 Ocak 2001). Recent Social Trends in Bulgaria, 1960-1995. McGill-Queen's Press - MQUP. s. 293. ISBN . 3 Ocak 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 8 Eylül 2017.
- ^ (Bulgarca). capital.bg. 19 Ocak 2013. 8 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Ocak 2013.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 14 Temmuz 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hak ve Ozgurlukler Hareketi kisaca HOH Bulgarca Dvizhenie za prava i svobodi Dvizenie za Prava i Svobodi kisaca DPS DPS uyelerinin cogunlugunu Bulgaristan Turklerinin olusturdugu siyasi partidir Hak ve Ozgurlukler Hareketi Dvizhenie za prava i svobodiKisaltmaHOHGenel baskanKurucu ve Birinci BaskanAhmed DoganKurulus tarihi4 Ocak 1990MerkezSofyaIdeolojiMerkezcilik Liberalizm Sosyal liberalizm Turk azinlik haklariSiyasi pozisyonMerkezUluslararasi uyelikLiberal EnternasyonalAvrupa uyeligiResmi renklerMaviUlusal Meclis47 240Avrupa Parlamentosu3 17Iller1 28Belediyeler48 265Internet sitesiHOH Web SitesiBulgaristan1989 sonrasi Bulgaristan siyasi hayatindan TurklerParti adinin Turk harfleriyle kisaltilmis logosu 1989 sonrasi Bulgaristan da yaklasik 160 siyasi parti kurulmustur Bunlardan dort tanesi Turk kokenlidir Hak ve Ozgurlukler Hareketi ve 1990 yilinin 10 ve 17 Haziran tarihlerinde yapilan iki turlu genel secimlerde HOH o tarihte 400 sandalyeli Bulgar Parlamentosuna 23 milletvekili sokmayi basardi 13 Ekim 1991 de yapilan genel secimlerde HOH sandalye sayisini 24 e yukseltti Daha sonra yapilan yerel secimlerde ise 27 belediye ve 653 muhtarlik kazandi 18 Aralik 1994 teki genel secimlere uc Turk partisi katildi Bu secimlerde HOH 160 bine yakin oy kaybetti ve toplam oylarin sadece 5 44 unu elde edebildi Boylece her uc parti birlikte toplam 320 bin oy almis oldu Secimleri ise Bulgar Sosyalist Partisi kazandi Bu donemde hukumet Musluman azinlik tarafindan secilmis olan yi gorevinden aldi yerine Diyanet Isleri Komitesi Baskani sifatiyla i getirdi Bu olay Musluman azinlik icinde buyuk gurultu kopardi ve ulkede bir muftu sorunu bas gosterdi 1990 larin ortasinda Bulgaristan da agir siyasi ve ekonomik krizler bas gosterdi 10 Ocak 1997 de Parlamento binasi isgal edildi ve hatta atese verildi 19 Nisan 1997 deki erken genel secimleri kazandi Bu secimlerde HOH toplam Turk oylarinin sadece 52 sini almayi basarabildi 17 Haziran 2001 de Bulgaristan genel secimlere gitti Secimler eski Kral II Simeon un ve yeni partisi II Simeon Milli Hareketi nin ezici zaferi ile sonuclandi Secimlerden sadece uc ay once kurulmus olan II Simeon Milli Hareketi iktidardaki Demokratik Gucler Birligi ile Sosyalist Parti yi kolayca maglup etti Bulgar Parlamentosu 24 Temmuz da II Simeon Milli Hareketi ile 21 sandalyeli HOH un koalisyonunu resmen onayladi 25 Haziran 2005 te yapilan genel secimler Bulgaristan da komunizmin cokusunden beri gorulmemis derecede renkli bir koalisyonu ortaya cikardi Tek basina iktidar olmak icin yeterli cogunluga ulasamamis yedi parti Sosyalist Parti toplam oylarin 31 i ile 240 sandalyeli ve tek kamarali Parlamentoda 82 sandalye kazandi Secimlerde iktidardaki II Simeon Milli Hareketi oylarin 20 sini alarak 53 sandalye ile ikinci HOH ise 13 34 sandalye ile ucuncu oldu Bu uc parti koalisyon hukumeti kurdu Yeni hukumette HOH uc bakanlik aldi Basbakan Yardimcisi ve Dogal Afetler Bakani Cevre Bakani ve Tarim Bakani 1 Ocak 2007 tarihi itibariyla Bulgaristanin Avrupa birligine AB tam uye olduktan sonra 20 Mayis 2007 tarihinde AB parlamentosunda Bulgaristani temsil edecek AB parlamento secimleri yapilmistir Secim sonuclarina gore Hak ve Ozgurlukler Hareketi 20 26 oyla ucuncu parti olarak 4 milletvekili cikarmistir 4 milletvekilinden 2 si Turktur Filiz Husmenova ve 5 Temmuz 2009 tarihinde yapilan Bulgaristan parlamento secimlerinde 610 bin 808 oyla yuzde 14 48 ucuncu sirada secimi tamamlamis ve 38 milletvekiliyle Bulgar meclisine girmislerdir Secim sonuclariParlamento Ulusal Meclis Secim Oy Sandalye 491 596 8 03 3 23 400 23 Muhalefet418 168 7 6 3 24 240 1 Muhalefet283 094 5 44 4 15 240 9 Muhalefet323 429 7 6 3 19 240 4 Muhalefet340 395 7 45 4 21 240 2 Hukumet467 400 12 81 3 34 240 13 Muhalefet610 521 14 45 3 38 240 4 Muhalefet400 466 11 31 3 36 240 2 Muhalefet487 134 14 84 3 38 240 2 Muhalefet315 976 9 2 4 26 240 12 Muhalefet336 306 10 51 4 30 240 4 Muhalefet292 514 10 71 5 29 240 1 Muhalefet340 997 12 83 3 34 240 5 Muhalefet344 625 13 17 3 36 240 2 Muhalefet347 700 13 18 4 36 240 0 MuhalefetAvrupa Parlamentosu Avrupa Parlamentosu Secim Oy Sandalye 392 650 20 26 3 4 18 4364 197 14 14 3 3 18 1386 725 17 27 3 4 17 1323 510 16 55 3 3 17 1Dis baglantilarKaynakca a b Parties and Elections in Europe The database about parliamentary elections and political parties in Europe by Wolfram Nordsieck 15 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2017 Cerami Alfio 2006 Social Policy in Central and Eastern Europe The Emergence of a New European Welfare Regime Lit verlag s 26 Pantev Plamen 2010 Bulgaria NATO at 60 IOS Press s 70 Nikolai Genov Anna Krasteva 1 Ocak 2001 Recent Social Trends in Bulgaria 1960 1995 McGill Queen s Press MQUP s 293 ISBN 978 0 7735 6825 9 3 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Eylul 2017 Bulgarca capital bg 19 Ocak 2013 8 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Ocak 2013 Arsivlenmis kopya 14 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 14 Temmuz 2014