HMS E11, Kraliyet Donanması'nın 23 Nisan 1914 tarihinde suya indirilen E sınıfı denizaltısıdır. 1915 yılı Çanakkale deniz harekâtlarındaki en etkili denizaltılardan birisidir. Marmara Denizi'ne yaptığı üç akın seferinde 27'si buhar gücü ile çalışan ve 58'i daha küçük yelkenli tekneler olamak üzere farklı büyüklüklerde 80'den fazla gemiyi batırmıştır.
HMS E11, İstanbul Boğazı'nda bir Türk gemisine torpido atıyor (25 Mayıs 1915). | |
Tarihçe | |
---|---|
Birleşik Krallık | |
Adı | HMS M28 |
Denize indirilişi | 23 Nisan 1914 |
Genel karakteristik | |
Sınıf ve tipi | E sınıfı denizaltı |
Deplasman |
|
Uzunluk | 55 m (181 feet) |
Genişlik | 4.6 m (15 feet) |
İtme gücü |
|
Hız | |
Menzil | |
Kişi kapasitesi | 30 |
Silah donanımı |
|
Hizmetleri
Avrupa'daki hizmetleri
Eylül 1914'te tarafsız Danimarka'nın denizaltısı 'in kulesinde bulunan flama numarası "3" yanlış görüldü. E11'den fırlatılan ve izini kaybettiren torpido, Havmanden'i ıskaladı.
Ekim 1914'te Binbaşı Martin Dunbar-Nasmith'in komutasındaki E11, iki denizaltı ile daha beraber Baltık Denizi'nde görevlendirilmişti; ancak Alman devriyeleri tarafından durdurulmuş ve 'e dönmeye zorlanmışlardı. E11, Aralık 1914'teki Hartlepool ve Withby Baskını boyunca Alman savaş gemilerini durdurmaya çalıştı; ancak arızalı torpidolar nedeniyle başarılı olamadı.
E11, 25 Aralık 1914 tarihinde; üç kruvazör ve çok sayıda muhriple korunan , ve uçak gemilerinden kalkan yedi uçakla gerçekleştirilen 'nda görev almıştır. Dört uçak, gemisine geri dönmeyi başaramamış, üç tanesi ise E11'in beklediği noktaya dönmüştür. Pilotlar, gemiye alınmışlardır.
Akdeniz'deki hizmetleri
Mayıs 1915'te, hâlen Martin Dunbar-Nasmith tarafından komuta edilen E11, Marmara Denizi'ndeki denizaltı bölüğüne katılmak üzere Çanakkale'ye geldi. 27 Nisan 1915'te boğazı geçen E14'ten sonra, boğazı geçmeyi başaran ikinci denizaltı oldu.
E11, Çanakkale Boğazı'nı 18 Mayıs 1915 gecesi geçti, Gelibolu'da su üstüne çıktı ve bir Türk gemisini ele geçirdi. 23 Mayıs tarihinde bir gambot ve çok sayıda küçük tekne batırdı. Sonraki gün, Tekirdağ limanı yakınlarında, cephane yüklü Türk yük gemisi ile karşılaştı. Amerikan gazetesinden Raymond Swing'in de bulunduğu gemi, mürettebat ve yolcuları tarafından terk edildikten sonra batırıldı.
E11, 25 Mayıs 1915 tarihinde İstanbul'a ulaştı. Goeben ve Breslau zırhlıları aranıyordu; ancak saat 12:40'ta yüzeye çıktığında, yük gemisi 'u Tophane cephaneliğinde gördü. Gönderilen ikinci torpido İstanbul gemisini vursa da, ilk torpido bir daire çizerek E11'in kendisini kısmen vurdu. Kıyıdaki toplardan açılan ateş sonucunda kaçmak için tekrar suya daldı; ancak İstanbul Boğazı'nın akıntısına kapılarak 20 dakika boyunca, Kız Kulesi civarında suyun dibine oturuncaya kadar kontrol edilemedi. İstanbul adlı yük gemisi batmadı; ancak Harem'de demir attı. E11 tarafından son yüzyıl içerisinde İstanbul'a yapılan ilk düşman saldırısı, Türk halkının moralini oldukça etkiledi ve şehirde paniğe yol açtı. E11, 27 Mayıs tarihinde İstanbul Boğazı'na geri döndü ve birkaç gemi daha batırdı; ancak torpidoların ateşlenmesi ve diğer bazı teknik konularda baş gösteren sorunlar nedeniyle 5 Haziran'da rotayı ülkesine çevirdi. Dönüş rotasında Çanakkale Boğazı'ndan geçerken, başka bir yük gemisi görüldü. Denizaltının kötü ve zayıf durumuna rağmen son iki torpido da ateşlenerek gemi batırıldı. Çanakkale'den geçerken bir demirli mayınla karşılaşıldı ve mayın yerinden çekilerek, denizaltının geçmesi sağlandı.
Denizaltının ilk seferinde, on bir gemi batırıldı veya büyük ölçüde hasar gördü. Bu rakamlar ile denizaltının kumandanı Martin Dunbar-Nasmith, Victoria Haçı ile ödüllendirilerek, Çanakkale deniz harekâtları süresince bu madalyayı alan üçüncü denizaltı kumandanı olmuştur.
8 Ağustos 1915 tarihinde ikinci seferinde olan E11; Çanakkale'deki Osmanlı Devleti savunmasına destek vermek üzere seyir halinde olan Barbaros Hayreddin zırhlısını, attığı tek bir torpido ile vurulmuş ve 253 mürettebatı ile batırmıştır.
Notlar
- ^ II. Dünya Savaşı'nda batıdaki denizaltısavar bölüğünü yönetecektir.
- ^ Gemiye alınan pilotlar: Teğmen (120 numaralı uçak), Üsteğmen (814 numaralı uçak) ve Yüzbaşı (815 numaralı uçak)
Kaynakça
- Barnes C.H.; James D.N.: Shorts Aircraft since 1900, Putnam, Londra, 1989. .
- Halpern, Paul G.: A Naval History of World War I. Annapolis, Naval Institute Press, 1995. .
- Hore, Peter: The Ironclads (Zırhlı Gemiler), Southwater Publishing, Londra, 2006. .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
HMS E11 Kraliyet Donanmasi nin 23 Nisan 1914 tarihinde suya indirilen E sinifi denizaltisidir 1915 yili Canakkale deniz harekatlarindaki en etkili denizaltilardan birisidir Marmara Denizi ne yaptigi uc akin seferinde 27 si buhar gucu ile calisan ve 58 i daha kucuk yelkenli tekneler olamak uzere farkli buyukluklerde 80 den fazla gemiyi batirmistir HMS E11 Istanbul Bogazi nda bir Turk gemisine torpido atiyor 25 Mayis 1915 TarihceBirlesik KrallikAdiHMS M28Denize indirilisi23 Nisan 1914Genel karakteristikSinif ve tipiE sinifi denizaltiDeplasmanYuzeyde 678 ton Sualtinda 820 tonUzunluk55 m 181 feet Genislik4 6 m 15 feet Itme gucu2 x 1600 beygir gucu 1 193 kW dizel 2 x 840 beygir gucu 626 kW elektrik motoru 2 pervaneHizYuzeyde 28 24 km s 15 25 knot Sualtinda 18 98 km s 10 25 knot Menzil19 km s hizda 5 600 km 9 3 km s hizda 120 kmKisi kapasitesi30Silah donanimi5x18 457 mm torpido 1x12 pdr topHizmetleriAvrupa daki hizmetleri Eylul 1914 te tarafsiz Danimarka nin denizaltisi in kulesinde bulunan flama numarasi 3 yanlis goruldu E11 den firlatilan ve izini kaybettiren torpido Havmanden i iskaladi Ekim 1914 te Binbasi Martin Dunbar Nasmith in komutasindaki E11 iki denizalti ile daha beraber Baltik Denizi nde gorevlendirilmisti ancak Alman devriyeleri tarafindan durdurulmus ve e donmeye zorlanmislardi E11 Aralik 1914 teki Hartlepool ve Withby Baskini boyunca Alman savas gemilerini durdurmaya calisti ancak arizali torpidolar nedeniyle basarili olamadi E11 25 Aralik 1914 tarihinde uc kruvazor ve cok sayida muhriple korunan ve ucak gemilerinden kalkan yedi ucakla gerceklestirilen nda gorev almistir Dort ucak gemisine geri donmeyi basaramamis uc tanesi ise E11 in bekledigi noktaya donmustur Pilotlar gemiye alinmislardir Akdeniz deki hizmetleri Mayis 1915 te halen Martin Dunbar Nasmith tarafindan komuta edilen E11 Marmara Denizi ndeki denizalti bolugune katilmak uzere Canakkale ye geldi 27 Nisan 1915 te bogazi gecen E14 ten sonra bogazi gecmeyi basaran ikinci denizalti oldu E11 Canakkale Bogazi ni 18 Mayis 1915 gecesi gecti Gelibolu da su ustune cikti ve bir Turk gemisini ele gecirdi 23 Mayis tarihinde bir gambot ve cok sayida kucuk tekne batirdi Sonraki gun Tekirdag limani yakinlarinda cephane yuklu Turk yuk gemisi ile karsilasti Amerikan gazetesinden Raymond Swing in de bulundugu gemi murettebat ve yolculari tarafindan terk edildikten sonra batirildi murettebati etkili bir saldiridan sonra yuzeye cikan E11 i selamliyor 1915 E11 25 Mayis 1915 tarihinde Istanbul a ulasti Goeben ve Breslau zirhlilari araniyordu ancak saat 12 40 ta yuzeye ciktiginda yuk gemisi u Tophane cephaneliginde gordu Gonderilen ikinci torpido Istanbul gemisini vursa da ilk torpido bir daire cizerek E11 in kendisini kismen vurdu Kiyidaki toplardan acilan ates sonucunda kacmak icin tekrar suya daldi ancak Istanbul Bogazi nin akintisina kapilarak 20 dakika boyunca Kiz Kulesi civarinda suyun dibine oturuncaya kadar kontrol edilemedi Istanbul adli yuk gemisi batmadi ancak Harem de demir atti E11 tarafindan son yuzyil icerisinde Istanbul a yapilan ilk dusman saldirisi Turk halkinin moralini oldukca etkiledi ve sehirde panige yol acti E11 27 Mayis tarihinde Istanbul Bogazi na geri dondu ve birkac gemi daha batirdi ancak torpidolarin ateslenmesi ve diger bazi teknik konularda bas gosteren sorunlar nedeniyle 5 Haziran da rotayi ulkesine cevirdi Donus rotasinda Canakkale Bogazi ndan gecerken baska bir yuk gemisi goruldu Denizaltinin kotu ve zayif durumuna ragmen son iki torpido da ateslenerek gemi batirildi Canakkale den gecerken bir demirli mayinla karsilasildi ve mayin yerinden cekilerek denizaltinin gecmesi saglandi Denizaltinin ilk seferinde on bir gemi batirildi veya buyuk olcude hasar gordu Bu rakamlar ile denizaltinin kumandani Martin Dunbar Nasmith Victoria Haci ile odullendirilerek Canakkale deniz harekatlari suresince bu madalyayi alan ucuncu denizalti kumandani olmustur 8 Agustos 1915 tarihinde ikinci seferinde olan E11 Canakkale deki Osmanli Devleti savunmasina destek vermek uzere seyir halinde olan Barbaros Hayreddin zirhlisini attigi tek bir torpido ile vurulmus ve 253 murettebati ile batirmistir Notlar II Dunya Savasi nda batidaki denizaltisavar bolugunu yonetecektir Gemiye alinan pilotlar Tegmen 120 numarali ucak Ustegmen 814 numarali ucak ve Yuzbasi 815 numarali ucak KaynakcaBarnes C H James D N Shorts Aircraft since 1900 Putnam Londra 1989 ISBN 0 85177 819 4 Halpern Paul G A Naval History of World War I Annapolis Naval Institute Press 1995 ISBN 1557503524 Hore Peter The Ironclads Zirhli Gemiler Southwater Publishing Londra 2006 ISBN 978 1 84476 299 6 Barner James s 98 Hore s 66 Halpern s 119