Ebû Abdirrahmân (Ebû Mesleme) Habîb b. Mesleme b. Mâlik el-Fihrî (Arapça: حبيب بن مسلمة الفهري; y. 617 - y. 662), Muaviye bin Ebu Süfyan yönetimindeki Erken Müslüman fetihleri sırasında bir Arap komutandı.
Habîb bin Mesleme | |
---|---|
Doğum | 617 Mekke |
Ölüm | 662 Şam |
Bağlılığı | Râşidîn Halifeliği I. Muâviye |
Çatışma/savaşları | İslam'ın yayılışı |
Ailesi | |
Babası | Mesleme bin el-Fihrî |
Eşi | 3 |
Çocukları | 2 |
Hayatı
Kökeni ve Ömer yönetiminde kariyeri
y. 617'de Mekke'de doğdu, Habib, Kureyş kabilesinin (Muhammed'in bağlı olduğu kabile) Muharib ibn Fihr klanının bir üyesiydi.Doğu Akdeniz'in ve Yukarı Mezopotamya'nın Bizanslılara karşı Müslümanların fethinde seçkin bir şekilde savaştı.Yermük Muharebesi'nde süvari birliğine komuta etti ve Halife Ömer (h. 634-644) onu önce Humus valisi, sonra da Yukarı Mezopotamya valisi olarak atadı.
Bizanslılara karşı savaşlardaki sicili, habīb al-Rūm ("Bizanslıların Habib'i") lakabına yol açtı; bu, tam olarak tercüme edildiğinde oldukça ironik "Bizanslıların Sevgilisi" ile sonuçlanır. Halife Ömer'in ondan etkilendiği ve dilediğini alması için hazineyi (veya diğer rivayetlere göre cephaneliği) açtığı söylenir; Habib, hazineye dokunmadan yalnızca bir dizi silah aldı.
Osman yönetiminde kariyeri
Halife Osman (h. 644-656) Suriye valisi Muaviye bin Ebu Süfyan'a kendisini Bizans kontrolündeki Ermenistan'a bir sefere göndermesi talimatını verdi - ancak bazı kaynaklar Halifenin doğrudan Habib'i görevlendirdiğinde ısrar eder. Müslüman kaynaklar bu olayı Osman'ın 644'te tahta çıkışının hemen sonrasına, Bizans ve Ermeni kaynakları ise on yıl sonraya, 653/654'e yerleştirir. Sefer Araplar için büyük bir başarıydı: Habib'in güçleri Melitene'yi aldı ve Divin yakınlarında bir gece saldırısında Ermenistan'ın Bizans valisi Maurianos'u mağlup etti. Ermeni tarihçi Sebeos'a göre Araplar, bozguna uğrayan Bizans komutanını Kafkas İberyası'na ve hatta Karadeniz'e kadar takip ederek Trapezus ve Theodosiopolis'i aldılar.
O dönemde Divin ve Tiflis için akdettiği kapitülasyon antlaşmaları edebî kaynaklarda muhafaza edilmektedir. Bu sefer sırasında yanında kendisi kadar yiğit ve korkusuz olan eşlerinden Ümmü Abdullah bint Yezid el-Kelbiyye'yi getirdiği söylenir. Maurianos'un kampına yapılan gece saldırısından önce, karısına savaştan sonra kendisini nerede bulacağını sorduğu ve "ya Maurianos'un çadırında ya da cennette" diye yanıtladığı rivayet edilir. Habib, Bizans komutanının çadırına vardığında çoktan oradaydı.
İlk Fitne ve Muâviye yönetiminde kariyeri
Habib, kısa bir süre boyun eğdirilmiş Arminiya valisi olarak atandı, ancak daha sonra, Merdeiler ve Bizanslılara karşı savaştığı Kinnesrin merkezli, kuzey Suriye'de Bizans ile sınır bölgelerinin komutasını alması için geri çağrıldı.
Osman, Medine'deki evinde isyancılar tarafından kuşatıldığında Muâviye, Habib'i 4.000 Suriye askeriyle onu kurtarması için gönderdi, ancak öncüsü, Osman'ın öldürüldüğü haberi kendisine ulaştığında yalnızca kuzey Hicaz'daki Wadi al-Qura'ya ulaşmıştı. Tarihçi Wilferd Madelung, Osman'ın Müslümanlara karşı yardım talep ettiğine dair hikâyeleri daha sonraki bir icat olarak değerlendirir. Ardından çıkan iç savaşta Muâviye'ye sadık kaldı. Muâviye taraftarları ile Muhammed'in kuzeni ve damadı Ali'nin taraftarları arasındaki ilk çatışmaları takip eden ateşkes ve müzakereler sırasında Habib, Şürahbîl bin Sımt ve ile birlikte, Ali'ye elçi olarak gönderildi. Habib, Ali'den Osman'ın katillerinin teslim olmasını talep etti, ayrıca ondan halifelik görevinden istifa etmesini istedi ve haleflik meselesini bir konseye (şura) sunmasını istedi, Ali bunu küçümseyerek reddetti.
26-28 Temmuz tarihlerinde üç günlük Sıffin Muharebesi sırasında Habib, Suriye kuvvetlerinin sol kanadına komuta etti ve "Kur'an okuyucuları" tarafından takviye edilen Yemen kuvvetlerinin başında Abdullah bin Büdeyl ile karşılaştı. Büdeyl, Suriye liderini şahsen öldürmek amacıyla Muâviye'nin merkezdeki konumuna doğru ilerlediğinde ilk gün önemli bir rol oynadı. Habib karşı saldırıya geçti ve Ali'nin ordusunun tüm sağ kanadını bozguna uğrattı, Büdeyl'i ve Kuran okuyucularını çevreledi ve sırayla Ali'nin merkezine doğru ilerlemeye başladı. Ali'nin generallerinden biri olan , geri çekilen sağ kanadı toplamayı ve Büdeyl'i kurtarmayı başardı, ancak ikincisi tarafından Muâviye'nin konumuna yeni bir saldırı başarısız oldu ve öldürüldü.İbn Hallikân'a göre, Habib'in "Sıffin Muharebesi'ndeki göze çarpan hizmeti" onu Muaviye'nin gözde generallerinden biri yaptı. Muaviye halife olduktan sonra, Habib'i Ermenistan ve Adharbayjan valisi olarak atadı.
Ölümü ve Mirası
Çoğu kaynak, ölümünü y. 662 elli yaşına gelmeden önce ya Şam'da ya da Ermenistan'da olduğunu belirtir. Ancak bir anlatım, onun 671'de hayatta olduğunu kaydediyor.
Sonraki nesiller arasındaki itibarı etkileyiciydi: uzun boylu ve başarılı bir komutan, ahlaki dürüstlüğüyle takdir edildi ve dua yoluyla mucizeler gerçekleştirmesiyle ünlendi. Bir rivayete göre Halife Muâviye, ölümünden sonra böyle bir kulu olduğu için Allah'a şükretti; Habib, kendisinden [Muaviye] hidayet edilmiş halifeler Ömer ve Ebû Bekir'in (h. 632-634) kurallarını izlemesini istemiş ve Muâviye buna uymuştu.
Bu ün, daha sonra Muhammed'in sahabeleri arasına yerleştirileceği iddialarına yol açtı. Bu iddialar, onun soyundan gelen sayısız kişi tarafından desteklendi, ancak aynı zamanda, Alioğulları ile meşruiyet tartışmalarında Muaviye için mümkün olduğu kadar çok Sahabe'nin biatını talep etmeye çalışan Emevî destekçileri tarafından desteklendi. Habib'in kendisi, Muhammed'le Medine'de tanıştığını ve onunla birlikte sefer yürüttüğünü iddia etse de, çoğu kaynak, Muhammed öldüğünde on iki yaşında olduğu, dolayısıyla peygamberin rejiminde hiçbir rolü olmadığı konusunda ısrar eder. Münferit kaynaklar, Muhammed öldüğünde onun sadece iki yaşında veya 22 yaşında olduğunu iddia ederek çok farklı açıklamalar veriyor; bazı kaynaklar onu hadis kaynağı olarak kabul ederken, bazıları da reddetmektedir.
Ailesi
Habib'in, aralarında daha önce Muâviye ile evli olan Na'ila bint Umara al-Kalbiyya'nın da bulunduğu Beni Kelb kabilesinden üç karısı vardı. Oğullarından ikisi ondan sonra yaşadı. Bunlardan biri olan Mesleme, 717-718'deki İkinci Arap Konstantinopolis Kuşatması sırasında Şam'dan gelen birliğe komuta etti. Habib'in Şam'da Barada Nehri'ne bakan bir evi ve şehrin çevresinde, Havran'da bir konutu vardı. 9. yüzyıl bilgini , Habib'in soyundan gelenlerin Havran bölgesinde çok sayıda olduğunu bildirir.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b c d e Fück 1971, s. 12.
- ^ a b c d e f g h i j k l m n o p q Lecker 2016.
- ^ a b c Humphreys 2006, s. 59.
- ^ PmbZ, Ḥabīb ibn Maslama (#2533/add.); Maurianos (#4876/corr.).
- ^ Humphreys 2006, s. 69.
- ^ a b Madelung 1997, s. 131.
- ^ Madelung 1997, s. 230.
- ^ Madelung 1997, ss. 232–233.
- ^ McGuckin de Slane 1843, s. 135.
- Genel
- Fück, J. W. (1971). "Ḥabīb b. Maslama". Lewis, B.; ; ; (Ed.). The Encyclopaedia of Islam, New Edition, Volume III: H–Iram (İngilizce). Leiden: E. J. Brill. s. 12. OCLC 495469525.
- (2006). Muʿawiya ibn Abi Sufyan: from Arabia to Empire. Oneworld Publications. ISBN .
- Lecker, Michael (2016). "Ḥabīb b. Maslama al-Fihrī". Fleet, Kate; ; Matringe, Denis; Nawas, John; (Ed.). Encyclopaedia of Islam, THREE (İngilizce). Brill Online. doi:10.1163/1573-3912_ei3_COM_30144. ISSN 1873-9830.
- Lilie, Ralph-Johannes; Ludwig, Claudia; Pratsch, Thomas; Zielke, Beate (2013). Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online. Berlin-Brandenburgische Akademie der Wissenschaften. Nach Vorarbeiten F. Winkelmanns erstellt (Almanca). Berlin ve Boston: De Gruyter.
- (1997). The Succession to Muhammad: A Study of the Early Caliphate. Cambridge University Press. ISBN .
- McGuckin de Slane, William, (Ed.) (1843). Ibn Khallikan's Biographical Dictionary, translated from the Arabic by Bn. William McGuckin de Slane, Vol. II. Paris: Oriental translation fund of Great Britain and Ireland.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ebu Abdirrahman Ebu Mesleme Habib b Mesleme b Malik el Fihri Arapca حبيب بن مسلمة الفهري y 617 y 662 Muaviye bin Ebu Sufyan yonetimindeki Erken Musluman fetihleri sirasinda bir Arap komutandi Habib bin MeslemeDogum617 MekkeOlum662 SamBagliligiRasidin Halifeligi I MuaviyeCatisma savaslariIslam in yayilisiAilesiBabasiMesleme bin el FihriEsi3Cocuklari2HayatiKokeni ve Omer yonetiminde kariyeri y 617 de Mekke de dogdu Habib Kureys kabilesinin Muhammed in bagli oldugu kabile Muharib ibn Fihr klaninin bir uyesiydi Dogu Akdeniz in ve Yukari Mezopotamya nin Bizanslilara karsi Muslumanlarin fethinde seckin bir sekilde savasti Yermuk Muharebesi nde suvari birligine komuta etti ve Halife Omer h 634 644 onu once Humus valisi sonra da Yukari Mezopotamya valisi olarak atadi Bizanslilara karsi savaslardaki sicili habib al Rum Bizanslilarin Habib i lakabina yol acti bu tam olarak tercume edildiginde oldukca ironik Bizanslilarin Sevgilisi ile sonuclanir Halife Omer in ondan etkilendigi ve diledigini almasi icin hazineyi veya diger rivayetlere gore cephaneligi actigi soylenir Habib hazineye dokunmadan yalnizca bir dizi silah aldi Osman yonetiminde kariyeri Halife Osman h 644 656 Suriye valisi Muaviye bin Ebu Sufyan a kendisini Bizans kontrolundeki Ermenistan a bir sefere gondermesi talimatini verdi ancak bazi kaynaklar Halifenin dogrudan Habib i gorevlendirdiginde israr eder Musluman kaynaklar bu olayi Osman in 644 te tahta cikisinin hemen sonrasina Bizans ve Ermeni kaynaklari ise on yil sonraya 653 654 e yerlestirir Sefer Araplar icin buyuk bir basariydi Habib in gucleri Melitene yi aldi ve Divin yakinlarinda bir gece saldirisinda Ermenistan in Bizans valisi Maurianos u maglup etti Ermeni tarihci Sebeos a gore Araplar bozguna ugrayan Bizans komutanini Kafkas Iberyasi na ve hatta Karadeniz e kadar takip ederek Trapezus ve Theodosiopolis i aldilar O donemde Divin ve Tiflis icin akdettigi kapitulasyon antlasmalari edebi kaynaklarda muhafaza edilmektedir Bu sefer sirasinda yaninda kendisi kadar yigit ve korkusuz olan eslerinden Ummu Abdullah bint Yezid el Kelbiyye yi getirdigi soylenir Maurianos un kampina yapilan gece saldirisindan once karisina savastan sonra kendisini nerede bulacagini sordugu ve ya Maurianos un cadirinda ya da cennette diye yanitladigi rivayet edilir Habib Bizans komutaninin cadirina vardiginda coktan oradaydi Ilk Fitne ve Muaviye yonetiminde kariyeri Habib kisa bir sure boyun egdirilmis Arminiya valisi olarak atandi ancak daha sonra Merdeiler ve Bizanslilara karsi savastigi Kinnesrin merkezli kuzey Suriye de Bizans ile sinir bolgelerinin komutasini almasi icin geri cagrildi Osman Medine deki evinde isyancilar tarafindan kusatildiginda Muaviye Habib i 4 000 Suriye askeriyle onu kurtarmasi icin gonderdi ancak oncusu Osman in olduruldugu haberi kendisine ulastiginda yalnizca kuzey Hicaz daki Wadi al Qura ya ulasmisti Tarihci Wilferd Madelung Osman in Muslumanlara karsi yardim talep ettigine dair hikayeleri daha sonraki bir icat olarak degerlendirir Ardindan cikan ic savasta Muaviye ye sadik kaldi Muaviye taraftarlari ile Muhammed in kuzeni ve damadi Ali nin taraftarlari arasindaki ilk catismalari takip eden ateskes ve muzakereler sirasinda Habib Surahbil bin Simt ve ile birlikte Ali ye elci olarak gonderildi Habib Ali den Osman in katillerinin teslim olmasini talep etti ayrica ondan halifelik gorevinden istifa etmesini istedi ve haleflik meselesini bir konseye sura sunmasini istedi Ali bunu kucumseyerek reddetti 26 28 Temmuz tarihlerinde uc gunluk Siffin Muharebesi sirasinda Habib Suriye kuvvetlerinin sol kanadina komuta etti ve Kur an okuyuculari tarafindan takviye edilen Yemen kuvvetlerinin basinda Abdullah bin Budeyl ile karsilasti Budeyl Suriye liderini sahsen oldurmek amaciyla Muaviye nin merkezdeki konumuna dogru ilerlediginde ilk gun onemli bir rol oynadi Habib karsi saldiriya gecti ve Ali nin ordusunun tum sag kanadini bozguna ugratti Budeyl i ve Kuran okuyucularini cevreledi ve sirayla Ali nin merkezine dogru ilerlemeye basladi Ali nin generallerinden biri olan geri cekilen sag kanadi toplamayi ve Budeyl i kurtarmayi basardi ancak ikincisi tarafindan Muaviye nin konumuna yeni bir saldiri basarisiz oldu ve olduruldu Ibn Hallikan a gore Habib in Siffin Muharebesi ndeki goze carpan hizmeti onu Muaviye nin gozde generallerinden biri yapti Muaviye halife olduktan sonra Habib i Ermenistan ve Adharbayjan valisi olarak atadi Olumu ve Mirasi Cogu kaynak olumunu y 662 elli yasina gelmeden once ya Sam da ya da Ermenistan da oldugunu belirtir Ancak bir anlatim onun 671 de hayatta oldugunu kaydediyor Sonraki nesiller arasindaki itibari etkileyiciydi uzun boylu ve basarili bir komutan ahlaki durustluguyle takdir edildi ve dua yoluyla mucizeler gerceklestirmesiyle unlendi Bir rivayete gore Halife Muaviye olumunden sonra boyle bir kulu oldugu icin Allah a sukretti Habib kendisinden Muaviye hidayet edilmis halifeler Omer ve Ebu Bekir in h 632 634 kurallarini izlemesini istemis ve Muaviye buna uymustu Bu un daha sonra Muhammed in sahabeleri arasina yerlestirilecegi iddialarina yol acti Bu iddialar onun soyundan gelen sayisiz kisi tarafindan desteklendi ancak ayni zamanda Aliogullari ile mesruiyet tartismalarinda Muaviye icin mumkun oldugu kadar cok Sahabe nin biatini talep etmeye calisan Emevi destekcileri tarafindan desteklendi Habib in kendisi Muhammed le Medine de tanistigini ve onunla birlikte sefer yuruttugunu iddia etse de cogu kaynak Muhammed oldugunde on iki yasinda oldugu dolayisiyla peygamberin rejiminde hicbir rolu olmadigi konusunda israr eder Munferit kaynaklar Muhammed oldugunde onun sadece iki yasinda veya 22 yasinda oldugunu iddia ederek cok farkli aciklamalar veriyor bazi kaynaklar onu hadis kaynagi olarak kabul ederken bazilari da reddetmektedir Ailesi Habib in aralarinda daha once Muaviye ile evli olan Na ila bint Umara al Kalbiyya nin da bulundugu Beni Kelb kabilesinden uc karisi vardi Ogullarindan ikisi ondan sonra yasadi Bunlardan biri olan Mesleme 717 718 deki Ikinci Arap Konstantinopolis Kusatmasi sirasinda Sam dan gelen birlige komuta etti Habib in Sam da Barada Nehri ne bakan bir evi ve sehrin cevresinde Havran da bir konutu vardi 9 yuzyil bilgini Habib in soyundan gelenlerin Havran bolgesinde cok sayida oldugunu bildirir KaynakcaOzel a b c d e Fuck 1971 s 12 a b c d e f g h i j k l m n o p q Lecker 2016 a b c Humphreys 2006 s 59 PmbZ Ḥabib ibn Maslama 2533 add Maurianos 4876 corr Humphreys 2006 s 69 a b Madelung 1997 s 131 Madelung 1997 s 230 Madelung 1997 ss 232 233 McGuckin de Slane 1843 s 135 GenelFuck J W 1971 Ḥabib b Maslama Lewis B Ed The Encyclopaedia of Islam New Edition Volume III H Iram Ingilizce Leiden E J Brill s 12 OCLC 495469525 2006 Muʿawiya ibn Abi Sufyan from Arabia to Empire Oneworld Publications ISBN 9781851684021 Lecker Michael 2016 Ḥabib b Maslama al Fihri Fleet Kate Matringe Denis Nawas John Ed Encyclopaedia of Islam THREE Ingilizce Brill Online doi 10 1163 1573 3912 ei3 COM 30144 ISSN 1873 9830 Lilie Ralph Johannes Ludwig Claudia Pratsch Thomas Zielke Beate 2013 Prosopographie der mittelbyzantinischen Zeit Online Berlin Brandenburgische Akademie der Wissenschaften Nach Vorarbeiten F Winkelmanns erstellt Almanca Berlin ve Boston De Gruyter 1997 The Succession to Muhammad A Study of the Early Caliphate Cambridge University Press ISBN 978 0 521 64696 3 McGuckin de Slane William Ed 1843 Ibn Khallikan s Biographical Dictionary translated from the Arabic by Bn William McGuckin de Slane Vol II Paris Oriental translation fund of Great Britain and Ireland