Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Halil sultan Zülkadir- Şiraz hükümdarı Şah I. İsmail'in emirlerinden biri olan Zülkadir hanedanına ait bir Kızılbaş savaşçısı.
Halil Sultan Zülkadir | |
|---|---|
| Doğum | 15. yüzyıl |
| Ölüm | 1514 Şiraz |
| Ölüm sebebi | Çaldıran savaşında Şah'ın emirlerine uymadığı ve savaş alanını terk ettiği için idam edildi. |
| Tanınma nedeni | Şiraz Hakimi. Horasan'ın Özbeklerden temizlenmesinde önemli rol oynadı. |
Halil Sultan Zülkadir, Şiraz'da hüküm süren Zülkadir beylerinden biriydi. Çaldıran Savaşı'nda Osmanlılara karşı Safevi ordusunun sağ kanadında yer aldı. Savaş sırasında Şah İsmail, kendisinin ve askerlerinin savaşa katılmadığını, kenardan izlediğini görünce korumalarından birini onlara göndererek savaşa katılmalarını istedi. Ancak Halil Sultan Şah'ın emirlerine uymadı ve bunun sonucunda Çaldıran Savaşı'ndan sonra Şah İsmail'in emriyle idam edildi.
Hayatı
Anonim bir yazar tarafından yazılan "Tarih-i-Kızılbaşan" adlı eserde Halil Sultan'ın mensubu olduğu Zülkadir aşireti hakkında kısa bilgiler verilmektedir:
"Bu aşiret Elbistan ve Maraş'ta yaşıyor ve kendi bağımsız kralları vardı. Mesela Malik Aslan, Nasıruddin, Süleyman ve Alauddovla. Çoğu şanlı Safevi hanedanının müritleridir. Şah I. İsmail'in saltanatının başlarında çoğunluğu dünyanın sığınağı olan dergâha gelmiş ve Şiraz'ın idaresi onlara emanet edilmiştir. Bunlar Şiraz'da hakimlik yapmış kişilerin isimleridir. Sultan Halil, Ali Sultan, Murad Sultan, Hamza Sultan, Gazi Han, İbrahim Han, Ali Sultan Tatioğlu, Şahveli Sultan, Barhudar Sultan, Muhammedcan Sultan, Veli Sultan."
Halil Sultan'ın kardeşi Celil Sultan Zülkadir de Şah I. İsmail'in büyük emirlerinden biriydi.
Özbek saldırısına karşı Horasan'ın savunulması
Şiraz valisi Halil Sultan, Horasan'ın Özbek saldırılarından korunmasında büyük kahramanlık gösterdi.
1512 yılının 12 Kasım'ında Kızılbaşlar, Özbekler tarafından ağır bir yenilgiye uğradı. Herat ve Meşhed'i ele geçiren Özbek hanları, buralardaki Şii'lere karşı katliamlar düzenlediler. Böylece, 1513 yılının ilkbaharına kadar Horasan'ın büyük bir kısmı yeniden Özbeklerin kontrolüne girdi. İsfahan'da kışlarken bu haberleri alan Şah İsmail, derhal "galip orduların Horasan ve Türkistan'ın işgaline yönlendirilmesi için yazın başlarında sultanlık askerlerinin hazır olması" konusunda emirler vererek, onları kendi "güneş simgeli mübarek mührüyle süsledi". Bu emirler, kâtiplikler aracılığıyla devletin her tarafına ulaştırıldı. Nevruz'dan önce saltanat'a gelen şah, bayramdan biraz sonra 40.000 kişilik bir orduyla Horasan'a doğru yürüyüşe geçti.
"Alemara-yi Şah İsmail"in verdiği bilgiye göre Şah İsmail, Mirza Muhammed Taliş'i Pişhana (öncü) grubunun lideri olarak atadı ve grubunu önceden gönderdi. Şiraz hakimi Halil Sultan ve Div Sultan, askeri çerhrçi olarak atandılar ve onlar da 5.000 kişilik bir grupla görevlerini yerine getirmek üzere yola çıktılar. Halil Sultan ve Div Sultan'ın liderliği altındaki çerhrçiler hemen Meşhed'e doğru hareket ettiler. Semnan'dan Meşhed'e kadar olan bölgedeki şehirlerdeki Özbek emirleri ve onların birlikleri hepsi geri çekildi ve Meşhed'e, Ubeydullah Han'ın yanına toplandılar. Onun emrinde beş bin kişilik birlik vardı. Çevre şehirlerden gelen birliklerle birlikte Ubeydullah Han'ın yanında yirmi bin kişilik bir birlik toplandı. Ubeydullah Han, bu birlikle Safevi çerhrçilerine belirli bir darbe vurabileceğine inandı. Ubeydullah Han, Safevi çerhrçilerine saldırdı. Bahsedilen kaynağa göre, Özbek birliklerinden dört bin kişi kaybedildikten sonra Ubeydullah Han, canını kurtarmak için hatta askerlere haber vermeden gizlice Meşhed'i terk etti ve Herat'a doğru yola çıktı. Özbek savaşçıları, Ubeydullah Han'ın kaçtığını öğrendiklerinde kontrolsüz bir duruma düştüler ve kaçıp dağıldılar. Halil Sultan ve Div Sultan, savaşarak Ubeydullah Han'ın çadırına vardıklarında onun kaçtığını öğrendiler. Safevi birlikleri ciddi bir direnişle karşılaşmadan savaştan galip çıktı ve ardından Meşhed'e girdi. Halil Sultan ve Div Sultan, Meşhed'e girdikten sonra esir alınmış Özbek savaşçılarını, öldürülenlerin kesilmiş başlarını ve baş verenler hakkındaki bilgileri Şah İsmail'e ilettiler. Meşhed zaferine rağmen savaşın sonucu Şah İsmail'i tatmin etmedi. Şah, Meşhed'deki Özbek hükümdarlarını ve akrabalarını da ele geçirilmesini emretti. Halil Sultan ve Div Sultan hiçbir Özbek hükümdarını tutamadılar.' Sonuç olarak Halil Sultan ve Div Sultan, Ubeydullah Han'ı yakalamak için Herat'a gitmeye karar verdiler. Ancak şehre vardıklarında Ubeydullah Han zaten Herat'ı terk etmişti. Şehir, Malik Nizameddin adlı biri tarafından yönetiliyordu. Halil Sultan, kaleyi fethederek Malik Nizameddini dışarı çıkarmayı başardı. Taraflar karşı karşıya geldiler ve yaşanan savaşta Malik Nizameddin yenildi. Halil Sultan ve Div Sultan, Malik Nizameddinin sağ kalan savaşçılarını takip etmeye başladılar. Safevi birlikleri onları Kura ve Gürcistan'a kadar izlediler, orada çok sayıda ganimeti ele geçirerek Herat'a döndüler. Şah, Halil Sultan ve Div Sultan'ın Herat'taki birlikleri mağlup ettiği haberini duyunca çok sevindi ve onları ödüllendirdi.
Öldürülmesi
Çaldıran Savaşı'ndan önce Şah İsmail'in Azerbaycan'da toplanan ordusunda Fars valisi Halil Sultan Zülkadir de bulunmaktaydı. Kaynaklarda ve bilimsel literatürde Çaldıran Savaşı'na katılan Safevi birliklerinin sayısına ilişkin çeşitli rakamlar bulunmaktadır. Bu rakamların çoğu 20-25 bin kişi etrafında dönmektedir. İskender Bey Münşi'nin “Tarîh-i Âlemârâ-yı Abbâsî” adlı eserine göre Halil Sultan'ın emrinde 1500 kişilik bir kuvvet vardı. “Alamara-yi Safavi ”ye göre, Şah İsmail yoğun çatışmalar sırasında Halil Sultan'ın savaşın dışında kaldığını gözlemledi ve savaşçılarından birini ona katılması için gönderdi, böylece kendi kuvvetiyle savaşa katılabilecekti. Ancak Halil Sultan bu emri reddetti. Şah İsmail ona tekrar bir adam gönderdi, ancak bu sefer Halil Sultan ve kuvvetleri kayıtsızlık göstererek savaş alanını terk etti. Şah İsmail'in Tebriz'e döndükten sonra yaptığı önemli icraatlardan biri de Fars vilayetinin valisi Halil Sultan Zülkadir'i cezalandırmak oldu. Şah İsmail, Halil Sultan'ın korkaklığını affetmedi ve idamını emretti. Şah İsmail bu emrin yerine getirilmesini, bazı kaynaklarda “Kor Süleyman” olarak anılan Süleyman Bey adındaki komutanlarından birine emanet etti. Cellat Süleyman Bey emri yerine getirmek üzere Şiraz'a doğru yola çıktı. Şiraz'a vardıktan sonra Süleyman Bey, Halil Sultan'a Şah'ın kendisini Çaldıran ovasından kaçtığı için 12 kırbaç cezasına çarptırdığını bildirdi. Süleyman Bey cezayı uygulamak için hizmetkârlardan uzak bir yer seçti. Halil Sultan bunu kabul etti ve Süleyman Bey ile yalnız gitti. Orada Süleyman Bey, Halil Sultan'a Şah'ın onun ölümünü emrettiğini bildirdi. Halil Han bu cezayı boyun eğerek kabul etti ve sonuç olarak başı kesildi. Bu olay Hasan Bey Rumlu'nun “Ehsan al-Tavarikh” adlı eserinde şu şekilde anlatılmaktadır:
Şiraz hakimi Halil Sultan Zülkadir'in Rum padşahı ile yaptığı savaşta hata yapması nedeniyle İskender, ünlü kağan muhafızı Kor Süleyman'a hayatının harman yerinin yakılmasını emretti. Kör Süleyman, beklenmedik bir felaket gibi Şiraz'a geldiğinde, Halil Sultan'ın huzurunda çok sayıda insanın bulunduğunu gördü ve kulağına usulca şöyle dedi:
Şah'ın emri, seni on iki sopa darbesiyle cezalandırıp geri dönmemdir. Bu toplantıda bu emre uyarsam bu sana saygısızlık olur. Gözlerden uzak bir odaya gitsen daha iyi olur, ben de emri uygulayıp geri döneceğim.
Halil Sultan tek başına bir odaya girdi. Kör Süleyman da peşinden gelerek idamla ilgili verdiği cezayı ona gösterdi. İnançlarına sadık olan Halil Sultan direnmeden dizlerinin üzerine çöktü. Kör Süleyman onun boynuna vurdu, başını aldı, odadan çıktı ve dünyanın sığınağı olan dergâha gitti. Şanlı han İskender, Şiraz hükümdarlığını Ali Bey Zülkadir'e verdi.
Halil Sultan Zülkadir'ın savaşa katılmamasının nedeni bilinmemekle birlikte, Osmanlı ordusunda Zülkadir savaşçılarının bulunması ve kendi aşiretinden insanlarla savaşmak istememesi nedeniyle böyle bir adım attığı sanılıyor.
"Tarih-i alemara-yi Şah İsmail"de şahın idam cezasını yerine getirip geri döndükten sonra Urmiye eyaletini Süleyman Bey'e bağışladığı belirtilmektedir.' Her ne kadar savaştan sonra Şah onu idam etse de soyundan gelenlerin o eyaletin mülkiyetinden mahrum bırakılmaması ve oğlu Ali Han Sultan'ın İran hakimi olarak atanması ilginçtir.
Bazı kaynaklarda Sultan Halil'in idam edilme nedeni farklıdır. Nitekim kaynaklar, Şah İsmail'in grubuyla birlikte Tebriz'e çekilirken, kendilerini takip eden Osmanlıların kuvvetli bir saldırı yaptığını, bunun sonucunda şahın muhafızlarından ayrılarak yoluna tek başına devam ettiğini ve bir bataklığa düştüğünü gösteriyor. Arkadan gelen Osmanlı ordusundan canını kurtarmaya çalışan Şiraz hakimi Halil Han Zülkadir, onu bataklıktan çıkaramadan kaçtı ve daha sonra bu ihanetten dolayı idam cezasına çarptırıldı.
Kaynakça
- ^ Məhəmmədi 1993, s. 31.
- ^ a b c Cavanşir 2007, s. 512.
- ^ Bayramlı 2015, s. 269.
- ^ a b Musalı 2011, s. 220.
- ^ Süleymanov 2018, s. 326.
- ^ Süleymanov 2018, s. 327.
- ^ Münşi 2009, s. 95.
- ^ Süleymanov 2018, s. 463.
- ^ Rumlu 2017, s. 428.
- ^ a b Cavanşir 2007, s. 513.
- ^ Musalı 2011, s. 318.
- ^ Musalı 2011, s. 354.
- ^ Musalı 2011, s. 255.
Kaynak
- Bayramlı, Zabil Həsrət oğlu (2015), AZƏRBAYCAN SƏFƏVİ DÖVLƏTİNİN QURULUŞU VƏ İDARƏ OLUNMASINDA TÜRK QIZILBAŞ ƏYANLARININ ROLU, Bakı: «AVROPA» nəşriyyatı
- Musalı, Namiq (2011). I ŞAH İSMAYILIN HAKİMİYYƏTİ (“TARİX-İ ALƏMARA-Yİ ŞAH İSMAYIL” ƏSƏRİ ƏSASINDA) (Azerice). Bakı: Nurlan.
- Süleymanov, Mehman (2020). Səfəvilər. Şah Təhmasib (Azerice). Bakı: Maarif.
- Cavanşir, Babək (2007). İRAN’DAKİ TÜRK BOYLARI ve BOY MENSUBU KİŞİLER (SAFEVÎ DÖNEMİ – I. ŞAH TAHMASB HÂKİMİYETİNİN SONUNA KADAR / 1576). İstanbul: T.C. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Tarih Anabilim Dalı Ortaçağ Tarihi Programı.
- Məhəmmədi, M.Ə (1993). Tarix-i Qızılbaşan. Bakı: Azərbaycan nəşriyyatı.
- Rumlu, Həsən bəy (2017). Əhsənüt-təvarix (Azerice). Bakı: Uzanlar. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halil sultan Zulkadir Siraz hukumdari Sah I Ismail in emirlerinden biri olan Zulkadir hanedanina ait bir Kizilbas savascisi Halil Sultan ZulkadirDogum15 yuzyilOlum1514 SirazOlum sebebiCaldiran savasinda Sah in emirlerine uymadigi ve savas alanini terk ettigi icin idam edildi Taninma nedeniSiraz Hakimi Horasan in Ozbeklerden temizlenmesinde onemli rol oynadi Halil Sultan Zulkadir Siraz da hukum suren Zulkadir beylerinden biriydi Caldiran Savasi nda Osmanlilara karsi Safevi ordusunun sag kanadinda yer aldi Savas sirasinda Sah Ismail kendisinin ve askerlerinin savasa katilmadigini kenardan izledigini gorunce korumalarindan birini onlara gondererek savasa katilmalarini istedi Ancak Halil Sultan Sah in emirlerine uymadi ve bunun sonucunda Caldiran Savasi ndan sonra Sah Ismail in emriyle idam edildi HayatiAnonim bir yazar tarafindan yazilan Tarih i Kizilbasan adli eserde Halil Sultan in mensubu oldugu Zulkadir asireti hakkinda kisa bilgiler verilmektedir Bu asiret Elbistan ve Maras ta yasiyor ve kendi bagimsiz krallari vardi Mesela Malik Aslan Nasiruddin Suleyman ve Alauddovla Cogu sanli Safevi hanedaninin muritleridir Sah I Ismail in saltanatinin baslarinda cogunlugu dunyanin siginagi olan dergaha gelmis ve Siraz in idaresi onlara emanet edilmistir Bunlar Siraz da hakimlik yapmis kisilerin isimleridir Sultan Halil Ali Sultan Murad Sultan Hamza Sultan Gazi Han Ibrahim Han Ali Sultan Tatioglu Sahveli Sultan Barhudar Sultan Muhammedcan Sultan Veli Sultan Halil Sultan in kardesi Celil Sultan Zulkadir de Sah I Ismail in buyuk emirlerinden biriydi Ozbek saldirisina karsi Horasan in savunulmasi Siraz valisi Halil Sultan Horasan in Ozbek saldirilarindan korunmasinda buyuk kahramanlik gosterdi 1512 yilinin 12 Kasim inda Kizilbaslar Ozbekler tarafindan agir bir yenilgiye ugradi Herat ve Meshed i ele geciren Ozbek hanlari buralardaki Sii lere karsi katliamlar duzenlediler Boylece 1513 yilinin ilkbaharina kadar Horasan in buyuk bir kismi yeniden Ozbeklerin kontrolune girdi Isfahan da kislarken bu haberleri alan Sah Ismail derhal galip ordularin Horasan ve Turkistan in isgaline yonlendirilmesi icin yazin baslarinda sultanlik askerlerinin hazir olmasi konusunda emirler vererek onlari kendi gunes simgeli mubarek muhruyle susledi Bu emirler katiplikler araciligiyla devletin her tarafina ulastirildi Nevruz dan once saltanat a gelen sah bayramdan biraz sonra 40 000 kisilik bir orduyla Horasan a dogru yuruyuse gecti Alemara yi Sah Ismail in verdigi bilgiye gore Sah Ismail Mirza Muhammed Talis i Pishana oncu grubunun lideri olarak atadi ve grubunu onceden gonderdi Siraz hakimi Halil Sultan ve Div Sultan askeri cerhrci olarak atandilar ve onlar da 5 000 kisilik bir grupla gorevlerini yerine getirmek uzere yola ciktilar Halil Sultan ve Div Sultan in liderligi altindaki cerhrciler hemen Meshed e dogru hareket ettiler Semnan dan Meshed e kadar olan bolgedeki sehirlerdeki Ozbek emirleri ve onlarin birlikleri hepsi geri cekildi ve Meshed e Ubeydullah Han in yanina toplandilar Onun emrinde bes bin kisilik birlik vardi Cevre sehirlerden gelen birliklerle birlikte Ubeydullah Han in yaninda yirmi bin kisilik bir birlik toplandi Ubeydullah Han bu birlikle Safevi cerhrcilerine belirli bir darbe vurabilecegine inandi Ubeydullah Han Safevi cerhrcilerine saldirdi Bahsedilen kaynaga gore Ozbek birliklerinden dort bin kisi kaybedildikten sonra Ubeydullah Han canini kurtarmak icin hatta askerlere haber vermeden gizlice Meshed i terk etti ve Herat a dogru yola cikti Ozbek savascilari Ubeydullah Han in kactigini ogrendiklerinde kontrolsuz bir duruma dustuler ve kacip dagildilar Halil Sultan ve Div Sultan savasarak Ubeydullah Han in cadirina vardiklarinda onun kactigini ogrendiler Safevi birlikleri ciddi bir direnisle karsilasmadan savastan galip cikti ve ardindan Meshed e girdi Halil Sultan ve Div Sultan Meshed e girdikten sonra esir alinmis Ozbek savascilarini oldurulenlerin kesilmis baslarini ve bas verenler hakkindaki bilgileri Sah Ismail e ilettiler Meshed zaferine ragmen savasin sonucu Sah Ismail i tatmin etmedi Sah Meshed deki Ozbek hukumdarlarini ve akrabalarini da ele gecirilmesini emretti Halil Sultan ve Div Sultan hicbir Ozbek hukumdarini tutamadilar Sonuc olarak Halil Sultan ve Div Sultan Ubeydullah Han i yakalamak icin Herat a gitmeye karar verdiler Ancak sehre vardiklarinda Ubeydullah Han zaten Herat i terk etmisti Sehir Malik Nizameddin adli biri tarafindan yonetiliyordu Halil Sultan kaleyi fethederek Malik Nizameddini disari cikarmayi basardi Taraflar karsi karsiya geldiler ve yasanan savasta Malik Nizameddin yenildi Halil Sultan ve Div Sultan Malik Nizameddinin sag kalan savascilarini takip etmeye basladilar Safevi birlikleri onlari Kura ve Gurcistan a kadar izlediler orada cok sayida ganimeti ele gecirerek Herat a donduler Sah Halil Sultan ve Div Sultan in Herat taki birlikleri maglup ettigi haberini duyunca cok sevindi ve onlari odullendirdi OldurulmesiCaldiran Savasi ndan once Sah Ismail in Azerbaycan da toplanan ordusunda Fars valisi Halil Sultan Zulkadir de bulunmaktaydi Kaynaklarda ve bilimsel literaturde Caldiran Savasi na katilan Safevi birliklerinin sayisina iliskin cesitli rakamlar bulunmaktadir Bu rakamlarin cogu 20 25 bin kisi etrafinda donmektedir Iskender Bey Munsi nin Tarih i Alemara yi Abbasi adli eserine gore Halil Sultan in emrinde 1500 kisilik bir kuvvet vardi Alamara yi Safavi ye gore Sah Ismail yogun catismalar sirasinda Halil Sultan in savasin disinda kaldigini gozlemledi ve savascilarindan birini ona katilmasi icin gonderdi boylece kendi kuvvetiyle savasa katilabilecekti Ancak Halil Sultan bu emri reddetti Sah Ismail ona tekrar bir adam gonderdi ancak bu sefer Halil Sultan ve kuvvetleri kayitsizlik gostererek savas alanini terk etti Sah Ismail in Tebriz e dondukten sonra yaptigi onemli icraatlardan biri de Fars vilayetinin valisi Halil Sultan Zulkadir i cezalandirmak oldu Sah Ismail Halil Sultan in korkakligini affetmedi ve idamini emretti Sah Ismail bu emrin yerine getirilmesini bazi kaynaklarda Kor Suleyman olarak anilan Suleyman Bey adindaki komutanlarindan birine emanet etti Cellat Suleyman Bey emri yerine getirmek uzere Siraz a dogru yola cikti Siraz a vardiktan sonra Suleyman Bey Halil Sultan a Sah in kendisini Caldiran ovasindan kactigi icin 12 kirbac cezasina carptirdigini bildirdi Suleyman Bey cezayi uygulamak icin hizmetkarlardan uzak bir yer secti Halil Sultan bunu kabul etti ve Suleyman Bey ile yalniz gitti Orada Suleyman Bey Halil Sultan a Sah in onun olumunu emrettigini bildirdi Halil Han bu cezayi boyun egerek kabul etti ve sonuc olarak basi kesildi Bu olay Hasan Bey Rumlu nun Ehsan al Tavarikh adli eserinde su sekilde anlatilmaktadir Siraz hakimi Halil Sultan Zulkadir in Rum padsahi ile yaptigi savasta hata yapmasi nedeniyle Iskender unlu kagan muhafizi Kor Suleyman a hayatinin harman yerinin yakilmasini emretti Kor Suleyman beklenmedik bir felaket gibi Siraz a geldiginde Halil Sultan in huzurunda cok sayida insanin bulundugunu gordu ve kulagina usulca soyle dedi Sah in emri seni on iki sopa darbesiyle cezalandirip geri donmemdir Bu toplantida bu emre uyarsam bu sana saygisizlik olur Gozlerden uzak bir odaya gitsen daha iyi olur ben de emri uygulayip geri donecegim Halil Sultan tek basina bir odaya girdi Kor Suleyman da pesinden gelerek idamla ilgili verdigi cezayi ona gosterdi Inanclarina sadik olan Halil Sultan direnmeden dizlerinin uzerine coktu Kor Suleyman onun boynuna vurdu basini aldi odadan cikti ve dunyanin siginagi olan dergaha gitti Sanli han Iskender Siraz hukumdarligini Ali Bey Zulkadir e verdi Halil Sultan Zulkadir in savasa katilmamasinin nedeni bilinmemekle birlikte Osmanli ordusunda Zulkadir savascilarinin bulunmasi ve kendi asiretinden insanlarla savasmak istememesi nedeniyle boyle bir adim attigi saniliyor Tarih i alemara yi Sah Ismail de sahin idam cezasini yerine getirip geri dondukten sonra Urmiye eyaletini Suleyman Bey e bagisladigi belirtilmektedir Her ne kadar savastan sonra Sah onu idam etse de soyundan gelenlerin o eyaletin mulkiyetinden mahrum birakilmamasi ve oglu Ali Han Sultan in Iran hakimi olarak atanmasi ilginctir Bazi kaynaklarda Sultan Halil in idam edilme nedeni farklidir Nitekim kaynaklar Sah Ismail in grubuyla birlikte Tebriz e cekilirken kendilerini takip eden Osmanlilarin kuvvetli bir saldiri yaptigini bunun sonucunda sahin muhafizlarindan ayrilarak yoluna tek basina devam ettigini ve bir batakliga dustugunu gosteriyor Arkadan gelen Osmanli ordusundan canini kurtarmaya calisan Siraz hakimi Halil Han Zulkadir onu batakliktan cikaramadan kacti ve daha sonra bu ihanetten dolayi idam cezasina carptirildi Kaynakca Mehemmedi 1993 s 31 a b c Cavansir 2007 s 512 Bayramli 2015 s 269 a b Musali 2011 s 220 Suleymanov 2018 s 326 Suleymanov 2018 s 327 Munsi 2009 s 95 Suleymanov 2018 s 463 Rumlu 2017 s 428 a b Cavansir 2007 s 513 Musali 2011 s 318 Musali 2011 s 354 Musali 2011 s 255 KaynakBayramli Zabil Hesret oglu 2015 AZERBAYCAN SEFEVI DOVLETININ QURULUSU VE IDARE OLUNMASINDA TURK QIZILBAS EYANLARININ ROLU Baki AVROPA nesriyyati Musali Namiq 2011 I SAH ISMAYILIN HAKIMIYYETI TARIX I ALEMARA YI SAH ISMAYIL ESERI ESASINDA Azerice Baki Nurlan Suleymanov Mehman 2020 Sefeviler Sah Tehmasib Azerice Baki Maarif Cavansir Babek 2007 IRAN DAKI TURK BOYLARI ve BOY MENSUBU KISILER SAFEVI DONEMI I SAH TAHMASB HAKIMIYETININ SONUNA KADAR 1576 Istanbul T C Mimar Sinan Guzel Sanatlar Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu Tarih Anabilim Dali Ortacag Tarihi Programi Mehemmedi M E 1993 Tarix i Qizilbasan Baki Azerbaycan nesriyyati Rumlu Hesen bey 2017 Ehsenut tevarix Azerice Baki Uzanlar ISBN 978 605 030 641 5