Halil Şerif Paşa (1831, Kahire - 1879, İstanbul), 19. yüzyılda yaşamış bir Osmanlı devlet adamı, diplomattır.
Halil Şerif Paşa | |
---|---|
Doğum | 1831 Kahire |
Ölüm | 1879 İstanbul |
Meslek | Hariciye Nazırı |
Gerek devlet adamlığı, gerekse sanatseverliği ve özel hayatı ile Tanzimat Döneminin en renkli kişiliklerinden birisidir. Büyük bir servet sahibi olan Halil Şerif Paşa, Avrupa resminin çok önemli yapıtlarının yer aldığı bir özel koleksiyon oluşturan ilk Osmanlı idi. Abdülaziz devrinde Hariciye(1872-1873), II. Abdülhamid devrinde Adliye (1877) Nazırlığı yaptı.
Yaşamı
1831’de Kahire'de, Kavalalı Mehmet Paşa’nın konağında doğdu. Babası Halil Şerif, Osmanlı Devleti'nin ayaklanmacı Mısır Valisi Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın sağ kolu olan Mehmet Şerif Paşa'nın oğludur. Fransız okullarında öğrenim gördü. Öğrenciliği sırasında sanata ilgi duydu ve Paris’e gidip geldikçe tablolar satın alarak koleksiyonculuğa başladı.
Fransızca bilgisi sayesinde Osmanlı Devleti’nde sefir olma teklifi aldı. 1856-1861 yılları arasında Osmanlı Devleti'nin Atina elçiliğinde katip oldu. Kırım Savaşı sonrasında yapılan Paris Kongresi’nde görev yaptı. Bu görevleri sırasında çok sayıda tablo satın aldı. Diplomatlık kariyeri 1861-1864 arasında Sankt-Peterburg'da büyükelçi olarak devam etti; Çar II. Alexandr ile yakın dost oldu ancak Paris’i çok özleyince istifa edip Fransa’ya yerleşti. Anayasanın gerekliliğini, meşrutiyet düzenini savundu; Jön Türkler’i destekledi. Paris sosyete yaşamında “Süslü Şerif” lakabıyla tanınan Halil Şerif, Prens Napolyon'un dostu Jeane de Tourbey ile evlendi. Bu evlilikten Leyla Şerife adlı bir kızı oldu. Eşi, kendisinin entelektüel çevre ile tanıştırmasına aracılık etti.
Resme olan ilgisi zamanla tutkuya dönüştü. Erotik tablolar koleksiyonu oluşturan ve bu koleksiyona İngres’in “Türk Hamamı” (1862), Gustave Courbet’in iki kadını yatakta gösteren “Uyku” (1866) adlı eserlerini katmış olan Halil Paşa’nın, Courbet’e 1866’da “Dünyanın Kökeni” adlı tabloyu da sipariş veren kişi olduğu düşünülür. Kadın cinsel organını betimleyen bu tablonun halka gösterilmesi yasaklanmış ve bu sayede ünü çok artmıştı.
Koleksiyonuna sanatsal değeri olan her türlü tabloyu katan Halil Şerif Bey Eugène Delacroix’ın altı çok değerli tablosunu da satın almıştı. Bu tablolar ve şu anda bulundukları müzeler şunlardır: "Liège Başpiskoposunun Katli" (Paris, Louvre Müzesi), "Cezayirli Kadınlar" (Paris, Louvre Müzesi), "Tasso Deliler Hastanesinde" (Zürih'teki özel Bührle koleksiyonu),"Tom O'Shanter'i Cadılar Kovalarken" (Nottingham Castle Müzesi) ve "Savaş Talimi Yapan Arap Süvariler" (Montpellier, Fabre Müzesi). Koleksiyonunda ayrıca Jean Aguste, Prosper Marilhat, Backhuysen, Boucher, Watteau, Corot, Courbet, Alexandre-Gabriel Decamps, Diaz, IngesIsabey, Rousseuo, Constant Troyon gibi ünlü ressamların önemli tabloları vardı. Bu tabloları resim tüccarı Paul Durand Ruel'in resim galerisinde topluyordu.
Lüks yaşam ve kumar tutkusu Halil Şerif’i zor duruma sokunca 1868’de İstanbul’da görev istedi. İstanbul’a dönmesi bir şartla kabul edilmişti: "Çıplak tabloları getirmeyecekti". Tablolarını 638 bin frank gibi düşük bedelle satmak zorunda kaldı. Tablolar satıldıktan sonra eşi onunla yeni görev yerine gelmek istemeyip terk etti.
İstanbul’da bir süre Sadaret müsteşarı olarak görev yaptıktan sonra Viyana büyükelçisi odu. 1872’de Mısır hanedanından Mustafa Fazıl Paşa’nın kızı Prenses Nazlı Fazıl ile evlendi ancak bu evliliği uzun sürmedi. 1872-1873 yılları arasında Hariciye Nazırlığı, 1877 yılında ise beş ay boyunca Adliye Nazırlığı yaptı. 1877 yılında tekrar Paris'e büyükelçi olarak gitti ancak aynı yılın Eylül ayında görevinden alındı. 1879 yılına Sultan II. Abdülhamid’in cülus alayında at üzerindeyken güneş çarpması sonucu öldü.
Kaynakça
- ^ a b Halil Şerif Paşa: Bir İnsan Bir Koleksiyon, Michele Haddad, P Kitaplığı, , İstanbul 2001.
- ^ a b c d e . 24 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Şubat 2010.
- ^ a b c d e Soner Yalçın, Paris'in en ünlü resim koleksiyoncusu bir Osmanlı paşasıydı, Hürriyet Gazetesi, 09.09.2007[]
- ^ "Halil Şerif Paşa'nın renkli yaşam öyküsü". 17 Ekim 2009 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Şubat 2010.
- ^ Hilmi Yavuz, Halil Şerif Paşa üzerine:Dandy mi, Pehlivan mı?, Zaman Gazetesi, 13.03.2002[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Halil Serif Pasa 1831 Kahire 1879 Istanbul 19 yuzyilda yasamis bir Osmanli devlet adami diplomattir Halil Serif PasaDogum1831 KahireOlum1879 IstanbulMeslekHariciye NaziriSerif Pasa nin G Courbet ye siparis ettigi Uyku tablosu 1866Serif Pasa nn koleksiyonunda bulunan Delacroix nin Cezayirli Kadinlar tablosu 1834 Gerek devlet adamligi gerekse sanatseverligi ve ozel hayati ile Tanzimat Doneminin en renkli kisiliklerinden birisidir Buyuk bir servet sahibi olan Halil Serif Pasa Avrupa resminin cok onemli yapitlarinin yer aldigi bir ozel koleksiyon olusturan ilk Osmanli idi Abdulaziz devrinde Hariciye 1872 1873 II Abdulhamid devrinde Adliye 1877 Nazirligi yapti Yasami1831 de Kahire de Kavalali Mehmet Pasa nin konaginda dogdu Babasi Halil Serif Osmanli Devleti nin ayaklanmaci Misir Valisi Kavalali Mehmed Ali Pasa nin sag kolu olan Mehmet Serif Pasa nin ogludur Fransiz okullarinda ogrenim gordu Ogrenciligi sirasinda sanata ilgi duydu ve Paris e gidip geldikce tablolar satin alarak koleksiyonculuga basladi Fransizca bilgisi sayesinde Osmanli Devleti nde sefir olma teklifi aldi 1856 1861 yillari arasinda Osmanli Devleti nin Atina elciliginde katip oldu Kirim Savasi sonrasinda yapilan Paris Kongresi nde gorev yapti Bu gorevleri sirasinda cok sayida tablo satin aldi Diplomatlik kariyeri 1861 1864 arasinda Sankt Peterburg da buyukelci olarak devam etti Car II Alexandr ile yakin dost oldu ancak Paris i cok ozleyince istifa edip Fransa ya yerlesti Anayasanin gerekliligini mesrutiyet duzenini savundu Jon Turkler i destekledi Paris sosyete yasaminda Suslu Serif lakabiyla taninan Halil Serif Prens Napolyon un dostu Jeane de Tourbey ile evlendi Bu evlilikten Leyla Serife adli bir kizi oldu Esi kendisinin entelektuel cevre ile tanistirmasina aracilik etti Resme olan ilgisi zamanla tutkuya donustu Erotik tablolar koleksiyonu olusturan ve bu koleksiyona Ingres in Turk Hamami 1862 Gustave Courbet in iki kadini yatakta gosteren Uyku 1866 adli eserlerini katmis olan Halil Pasa nin Courbet e 1866 da Dunyanin Kokeni adli tabloyu da siparis veren kisi oldugu dusunulur Kadin cinsel organini betimleyen bu tablonun halka gosterilmesi yasaklanmis ve bu sayede unu cok artmisti Koleksiyonuna sanatsal degeri olan her turlu tabloyu katan Halil Serif Bey Eugene Delacroix in alti cok degerli tablosunu da satin almisti Bu tablolar ve su anda bulunduklari muzeler sunlardir Liege Baspiskoposunun Katli Paris Louvre Muzesi Cezayirli Kadinlar Paris Louvre Muzesi Tasso Deliler Hastanesinde Zurih teki ozel Buhrle koleksiyonu Tom O Shanter i Cadilar Kovalarken Nottingham Castle Muzesi ve Savas Talimi Yapan Arap Suvariler Montpellier Fabre Muzesi Koleksiyonunda ayrica Jean Aguste Prosper Marilhat Backhuysen Boucher Watteau Corot Courbet Alexandre Gabriel Decamps Diaz IngesIsabey Rousseuo Constant Troyon gibi unlu ressamlarin onemli tablolari vardi Bu tablolari resim tuccari Paul Durand Ruel in resim galerisinde topluyordu Luks yasam ve kumar tutkusu Halil Serif i zor duruma sokunca 1868 de Istanbul da gorev istedi Istanbul a donmesi bir sartla kabul edilmisti Ciplak tablolari getirmeyecekti Tablolarini 638 bin frank gibi dusuk bedelle satmak zorunda kaldi Tablolar satildiktan sonra esi onunla yeni gorev yerine gelmek istemeyip terk etti Istanbul da bir sure Sadaret mustesari olarak gorev yaptiktan sonra Viyana buyukelcisi odu 1872 de Misir hanedanindan Mustafa Fazil Pasa nin kizi Prenses Nazli Fazil ile evlendi ancak bu evliligi uzun surmedi 1872 1873 yillari arasinda Hariciye Nazirligi 1877 yilinda ise bes ay boyunca Adliye Nazirligi yapti 1877 yilinda tekrar Paris e buyukelci olarak gitti ancak ayni yilin Eylul ayinda gorevinden alindi 1879 yilina Sultan II Abdulhamid in culus alayinda at uzerindeyken gunes carpmasi sonucu oldu Kaynakca a b Halil Serif Pasa Bir Insan Bir Koleksiyon Michele Haddad P Kitapligi ISBN 975 94201 5 5 Istanbul 2001 a b c d e 24 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 26 Subat 2010 a b c d e Soner Yalcin Paris in en unlu resim koleksiyoncusu bir Osmanli pasasiydi Hurriyet Gazetesi 09 09 2007 olu kirik baglanti Halil Serif Pasa nin renkli yasam oykusu 17 Ekim 2009 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Subat 2010 Hilmi Yavuz Halil Serif Pasa uzerine Dandy mi Pehlivan mi Zaman Gazetesi 13 03 2002 olu kirik baglanti