Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. |
Hamlet Abdullah oğlu İsahanlı (Azerice: Hamlet Abdulla oğlu İsaxanlı, d. 1 Mart 1948, Gardabani), Azeri matematik ve fizik bilimleri profesörü, şair, yazar.
Hamlet İsahanlı | |
---|---|
Doğum | Hamlet Abdullah oğlu İsayev 1 Mart 1948 Gardabani, SSCB |
Vatandaşlık | Azerbaycan |
Kariyeri | |
Dalı | Matematik, Dilbilim, Çeviri, Edebiyat |
Çalıştığı kurumlar | Hazar Üniversitesi |
Avrasya Akademisinin kurucu üyelerinden biridir.
"İsahanlı" soyadını daha ziyade şiirlerinde, edebi eserlerinde ve sosyal bilimlerde yazıdığı eserlerde kullanırken, fizik ve matematikle ilgili çalışmalarını "İsayev" soyadıyla yayınlamıştır. Toplumda ise daha ziyade Hamlet İsahanlı olarak bilinmektedir.
Hamlet İsahanlı geniş faaliyet alanına sahip, ansiklopedik bilim insanı ve sanatçıdır- çeşitli bilim dallarında çok sayıda bilimsel araştırmaların sahibi, kültür ve sanatla ilgili çok sayıda eserlerin müellifi, Rus, İngiliz, Fransız dillerinden birçok eserin tercümanı, Hazar Üniversitesi ve “Dünya Mektebi” nin (ilk, orta, lise) kurucusu ve sahibi, 1991-2010 yılları arasında üniversitenin rektörü, Hazar Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanı, Khazar University Press yayınevinin kurucusu, editör ve nihayet toplumun sayılıp seçilen güzide aydını.
Hamlet İsahanlı’nın geçit dönemi ekonomisine sahip ülkelerin eğitim sistemlerine dair yenilikçi düşünceleri, teorik ve pratik uygulamaları eğitimcilerin, devlet görevlilerinin, siyasetçilerin ve de toplumun iş ve düşünce yapısını etkilemiştir. ISAHANLI, düşüncelerini açık ve net bir şekilde ifade etmeyi başaran açıkgörüşlü aydın ve topluma mâl olmuş ender şahsiyetlerden birisidir .
İsahanlı aynı zamanda 1920’lerin sonu ve 1930’lu yıllarda Gürcistan SSC ve Ermenistan SSC’de Sovyetlere karşı isyana önderlik eden Kaçak İsahan’ın torunudur.
Yaşamı
Hamlet İsahanlı 1948 yılının 1 Martında Gürcistan SSC’nin Gardabani (eskide "Karayazı") ilinin Kosalı köyünde doğdu. 1965’te lise eğitimini “altın madalya” ile bitirip Azerbaycan Devlet Üniversitesinin (şimdiki Bakü Devlet Üniversitesi) mekanik-matematik bölümünü kazandı. 1970 yılında buradan takdirname ile mezun oldu. Aynı sene arkadaşı Naile Askerli ile evlendi. 1970-1973 yılları arasında Azerbaycan İlimler Akademisi Matematik ve Mekanik Enstitüsü tarafından M.V. Lomonosov’un adını taşıyan Moskova Devlet Üniversitesine doktora eğitimi için gönderilir ve 1973 yılında “Operatör yığılımların spectral teorisinin bazı problemleri” konulu doktora teziyle fizik-matematik bilimleri doktoru (Ph.D) unvanını aldı.
1973-1983 yılları arasında Hamlet İsahanlı Moskova’da M.V. Lomonosov Moskova Devlet Üniversitesinde, SSCB İlimler Akademisi Matematik Enstitüsünde ve Bakü’de Azerbaycan İlimler Akademisi Matematik ve Mekanik Enstitüsünde, Azerbaycan Devlet Üniversitesinde bilimsel araştırmalar yapmakla birlikte öğretim üyeliği görevini sürdürdü. Daha sonra Azerbaycan Devlet Petrol ve Kimya Enstitüsünde (şimdiki Azerbaycan Devlet Petrol Akademisi) öğretim üyesi ve Leningrad Maliye ve İktisat Enstitüsünde (Bakü şübesinde) bölüm başkanı olarak çalıştı.
Bu yıllarda bilimsel çalışmaları SSCB, ABD, Birleşik Krallık, Kanada ve Almanya gibi ülkelerin saygın bilim dergilerinde Hamlet İsayev imzası ile yer aldı. Daha sonra 1983 yılında Moskova’da Sovyet İlimler Akademisi Matematik Enstitüsünde “Çok parametreli spectral teorinin bazı problemleri” konulu yüksek doktora (D.S.) tezini savundu ve bir dönem sonra Sovyet Komitesi tarafından Profesör unvanını aldı.
Hamlet İsahanlı imzası ile çok sayıda bilim, eğitim, kültür, edebiyat, felsefe gibi sosyal bilimler alanlarında makale ve kitap yayınlattı.
1991 yılında Azerbaycan’da Amerika ve Avrupa eğitim sistemlerine uyğun eğitim-öğretim yapacak ilk özel üniversitenin temellerini atmak üzere İngilisdilli Azerbaycan Üniversitesinin kurulması için çaba gösterdi ve Azerbaycan Sovyet Respublikası Bakanlar Kurulunun 20 Aralık 1990 ve Azerbaycan Respublikası Bakanlar Kabinesinin 18 Mart 1991 tarihli karaları ile Azerbaycan’ın ilk özel ünıversitesini kurmayı başardı. Ve Azerbaycan’ın ilk özel üniversitesinin kurucu rektoru olarak faaliyete başladı. Daha sonra Hazar Üniversitesi adını alan bu bilim, kültür ve eğitim kurumu Azerbaycan’ın meşhur, güzide üniversitelerinden biri oldu.
2010 yılına kadar Hazar Üniversitesinin rektörlüğünü yapan İsahanlı, daha ziyade üniveristenin strateji planlaması ile ilgilenmek ve aynı zamanda kendi bilimsel ve edebi çalışmalarına daha fazla zaman ayıtmak amacıyla yeni rektör arayışına girdi. 2010 eğitim-öğretim yılı etibariyle Hazar Üniversitesi Mütevelli Heyet Başkanlığı görevini yürüten Hamlet İsahanlı, rektörlüğü Amerikali aday Prof.Dr. John Ryder’a bıraktı.
Hamlet İsahanlı yeniliköi kişiliğini sahibi olduğu üniversitenin Mütevelli Heyetine yabancı ülkelerden, aynı zamanda Türkiye’den seçilmiş üyelerden oluşturmak suretiyle de göstererek bu konuda da bir ilke imza atmış oldu.
Hamlet İsahanlı değerli bilim insanı ve eğitimci kimliğile birlikte, aynı zamanda toplumun kültür ve sanat hayatına katkıda bulunan, siyasal kültürün ve basın-yayın kültürünün gelişmesinde önemli rol oynayan aydın kimliği ile de tanınmaktadır.
Hamlet İsahanlı - matematikçi
Hamlet İsahanlı fen bilimlerinde gerçek araştırmacı ve zengin riyazi kültüre sahip bilim insanı olarak kabul edilmiştir. O önce kendine eş olmayan operatör yığılımlar teorisini geliştirmiştir. Daha sonra O, matematiğin riyazi fizikten kaynaklanan bir bölümünün - çokparametrli spectral teorinin çok önemli konularında derin araştırmalar yapmış ilk Sovyet bilim insanıdır, zaten bu teorinin kurucularından biri sayılır.
Hamlet İsahanlı, Moskova matematik okulunun temsilcisi olmakla birlikte, ABD, Büyük Britanya, Almanya, Kanada gibi ülkelerdeki bilimsel çalışmaları yakından takip ediyordu. Daha “demir perde” döneminde bile, tüm zorluklara rağmen Batı dünyasını sadece uzaktan değil, bilhassa davetli Profesör kibi çalışarak da öğreniyordu. Ayrıca, Avrupa, Amerika, Asya ve Afrika'daki birçok bilim kuruluşları, akademi ve üniversiteler Hamlet İSAYEV'i seminerlere, konferanslara ve ortak projelere davet ediyordu. Aynı zamanda, o da meslektaşlarını Moskova ve Bakü'de ağırlıyor ve daha Sovyet döneminde uluslararası bilim ağı kurmayı başarıyordu. Ve Hamlet İSAYEV daha sonra bu bilimsel ilişkiler ağını kuracağı Hazar Üniversitesinde daha da geliştirip genişleterek üniversitesine uluslararası statü kazandıracaktı.
Hamlet İsahanlı'nın matematiksel araştırmaları, ülkesinden asılı olmayarak, bu ilmin duayenleri tarafından yüksek değerlendirilir ve takdir edilirdi, mesela, SSRİ İlimler Akademisi üyelerinden N.N. Boqolyubov, V.S. Vladimirov, S.M. Nikolski, ünlü matematikçilerden B.M. Levitan, V.B. Lidski, A.Q. Kostyuçenko, A.A. Dezin, V.A. Sadovniçi (şimdi M.V.Lomonosov Moskva Devlet Üniversitesinin rektörü), F. Atkinson (Toronto Üniversitesi), P.J. Browne (Kalgari Üniversitesi), Zahid Halilov, Mirabbas Gasımov ve diğer matematikçiler tarafından. Onun bilimsel çalışmaları Sovyet İlimler Akademisinn Üst Kurulunun (Prezidyumunun) “yılın en başarılı araştırmaları” listesinde yer almıştır.
Hamlet İsahanlı - şair
Hamlet İsahanlı, ister Azerbaycan'da isterse de sınırlar ötesinde sadece bilim insanı, profesör, eğitimci kimliği ile değil aynı zamanda yetenekli bir şair olarak da tanınır. Bilim insanlığında olduğu gibi şairliği de edebiyat üstatları tarafından takdir edilir, şiirleri bilim insanları ve araştırmacılar tarafından öğrenilir, tahlil edilir. İsahanlı, çocuk yaşlarından itibaren şiir yazmasına bakmayarak, bu işi meslek edinmemiş, uzun bir süre hobi olarak devam ettirmiştir. Fakat belli bir dönem sonra yayınlanmaya başlayan şiirleri geniş yankı bulmuş, şiir kitapları Azerbaycan'dan başka Rusya, Çin, İran, Gürcistan, Pakistan ve diğer ülkelerde tercüme edilerek yayınlanmıştır.
Şiir kitapları
(Kitapların adı basıldığı dilde verilmektedir)
- Təzadlar. Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı, 2001.
- Bu da bir həyatdı. Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı, 2004.
- Dördlüklər. Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı, 2007.
- Ziyarət. Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı, 2009.
- Koнтpacты. Kнигa cтихотворений (В переводах Аллы Ахундовой). "ИзoгpaфЪ", Моcква (Moskva), 2006. (Rusca)
- Şeirə dönən duyğular, Əxtər nəşriyyatı, Tebriz, 2004 (”ﺭﻻﻮ۔۔ﻐﯿﻮﺩ ڹ۔۔ﻧﺅﺪ ﮦﺭﻌﺷ”)
- Təzadlar. Əxtər nəşriyyatı, Tebriz, 2005 (“ﺭﻻﺩﺎﻀﺘ”)
- Bu da bir həyatdı. Əxtər nəşriyyatı, Tebriz, 2005 (“ﯼﺩڌﺎﯾﺣﺭﯾﺒ ﺍﺩﻮﺒ”)
- Sitotxlis Poezia (Ömür Poeziyası).(Gürcüce, İmir Məmmədlinin çevirisinde). "İntellekt", Tiflis, 2004 (ჰამლეთ ისახანლი. სიცოცხლის პოეზია)
- Təzadlar. Bu da bir həyatdı. (Çince) -(Putonghua-mandarincə) 咍姆雷特诗迭/(阿塞) 咍姆雷特.伊萨赞里著; 陈子慕译.一北京:中央编译岀版社. CCTP - Central Compilation & Translation Press, Beijing (Pekin), 2009.
Şiirleri dahil olan bazı toplu ve dergiler
(Toplu ve dergilerin adı basıldığı dilde verilmektedir)
- Azərbaycan Sevgi Poeziyası. Üçüncü kitab. Tərtibçi: Hamlet İsaxanlı. Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı: 2009.
- Poetry of Azerbaijan. A drop in the Ocean. Compiled and edited by Dr. Eynulla Madatli. Leaf Publications-İslamabad, 2010.
- Д. Каракмазли. Вкус инжира: стихи и переводы. Баку: Юрд, 2005 (стр. 180-190) (Rusca)
- Дружба народов, №2, 2007, Москва (стр. 161-164) (Rusca)
- Poetik Tərcümələr. 1-ci toplu. Tərtibçi: Hamlet İsaxanlı. Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı, 2005 (səh. 180-195 və 234-281) (Azerice, İngilisce, Rusça, Fransızca)
Çevirileri
Hamlet ISAHANLI’nın çokyönlü araştırmacı ve üretici kimliği içinde çevirmenliği özel bir yer tutar. Şaır kişiliğinden kaynaklanan estetik duygular onu farklı dillerde yazılmış güzel eserleri orijinalinden kendi ana dilinde seslendirmeye itmiştir. Böylece, V.A. Jukovski, F. Baratınski, F. İ. Tyutçev, A.Fet, Sergey Yesenin, Nikolay Gumilyov, Anna Ahmatova, Alla Ahundova, George Gordon Byron, W. Bleyk, R. Herrik və Gerard de Nerval gibi Rus, İngilis ve Fransız şairlerinin şiirleri Azerbaycan Türkçesine Hamlet İSAHANLI’nın şiirselliği ile çevrilmiştir. ISAHANLI’nın çevirileri Rus, Ingilis ve Fransız dillerinden Azerbaycan Türkçesine ve Azerbaycan Türkçesinden de bu diller yapılmış diğer çevirilerle birlikte yine İSAHANLI’nın editörlüğü altında kitap halinde basılmıştır:
- "Poetik Tərcümələr. 1-ci toplu". Xəzər Universitəsi Nəşriyyatı, Bakı, 2005.
Şiirsellik ve Müzik Dünyası
Hamlet ISAHANLI’nın şiir dünyasındaki estetiklik ve romantizm, müzikalite müzik dünyasından da yan geçmemiş ve çok sayıda tanınmış Azerbaycanlı besteci onun şiirlerine besteler yapmış, şiirleri müzikallere sahne olmuştur. Şairin duygu yüklü “Hazar Üniversitem” adlı şiiri Azerbaycan’ın halk sanatkarları ve meşhur bestecileri Ramiz Mustafayev ve Vasif Adıgözelov tarafından bestelenerek, üniversitenin marşına dönüşmüştür. Bunun dışında, Ramiz Mustafayev "Hazarımın sorağında", Vaqif Gerayzadəe "Hicran", Lütfiyar İmanov "Yaşamaya ne var ki?!", Nailə İsayeva "Seni sevdim çok sadece", "Güzeldir", "Lale", "İnciçiçeği", "Külek ve kız", "Tek kalmak isteyirem", "Tez gelin", "Dünyam" şiirlerine, Elza Seyidcahan "Baş açmadım bu dünyadan", "İkimizden birimiz" ve "Bakı" şiirlerini, Cahangir Zülfüqarov "Görüş yerimiz", Tahir Ekber "Rübailer" ve "Menden sene yar olmaz", Dilara Gulamova "Gedim sual", "Möcüze gece", "Uşaglıgda kalan buludlar" vs şiirlerine, aynı zamanda şairin felsefi şiirler serisine yapılmış "Ömür yolu birce andır" adlı tıyatroya beste yapmışlardır. Hamlet İSAHANLI’nın "Ziyaret"adlı uzunca şiirine beste yapan Cavanşir Guliyev şairin on bir şiirini daha şarkıya dönüştürmüştür. Tüm bu ve başka şarkıya dönüşmüş şiirler Brilliant Dadaşova, Lütfiyar İmanov, Flora Kerimova, İlgar Muradov, Azer Zeynalov, Reşide Behbudova, Aygün Beyler, Manana Caparidze, Elza Seyidcahan, Samir Caferov, Anar Şuşalı, Beture Huseynova, Mehseti Cabbarova, Fedaye Laçın, Azerbaycan Devlet Simfonik Orkestrası ve Korosu, "Savalan", "Şaron", "Kristal" müzik grupları, Dünya mektebi korosu vb. tarafından maharetle seslenmiş ve seslenmektedir. Arif Babayev, Alim Gasımov, Nezaket Teymurova, Zabit Nebizade, Zakir Aliyev gibi muğam ustaları da Hamlet İSAHANLI’nın eserlerini severek seslendirmişlerdir.
Yazar
Hamlet Isahanlı aynı zamanda okunaklı eserler yazan bir yazar. Onun “Hazar’ın Sorağında” adlı eseri kendine hem Azerbaycan’da, hem de Azerbaycan’dan uzaklarda çok sayılı okur kazanmayı başardı. Hazar Üniversitesinin kuruluş tarihçesini anlatan bu eser, ister samimi ve içten anlatım tarzı, ister kuruluş döneminin siyasi ve kültürel ortamının tahlili, kurulma aşamasında yaşanan olayları belgeleriyle anlatması, istese de yazarın kişisel duygu ve düşüncelerini, psikolojisinin özgünce tasviri bakımından bu kitap okuyucusu tarafından büyük ilgi görmüş ve sevilmiştir. Tabii ki bunda yazarın kitabın giriş kısmında yazdığı şu samimi ifadelerin de önemli katkısı olmuştur: “Hazar Üniversitesinin kuruluşu vegelişi ile ilgili her şey hafızamda silinmez izler bırakmıştır. Bu aşamada yaşananları anılarımın süzgeçinden geçirerek, değiştirmeden olduğu gibi ve tüm içtenliğimle okurlarla paylaşmak istedim.” Bunun dışında, yazarın edebiyat ve kültür dünyası ile ilgili önemli kişilere, güncel sorunlara ilişkin çok sayıda edebi eserleri, makaleleri, hatıraları, araştırma karakterli yazıları bulunmaktadır.
Filolog
Hamlet Isahanlı sadece matematikte değil, aynı zamanda dilbilimi, edebiyat, cevirmenlik ve tarih gibi sosyal bilimler dallarında da ciddi araştırmalar yapmış, makaleler, kitaplar yazmıştır. 6 ciltlik "Hazar İngilisce-Azerbaycanca Büyük Lugat"in (Khazar English-Azerbaijani Comprehensive Dictionary, in 6 volumes) destekçisi. onu hazırlayanlardan ve iki editorlerinden biridir. Bunun dışında Hamlet İsahanlı’nın filolog gibi çalışmaları arasında “Poetik tercüme. Sınırlı kalıplar içinde hoş bir ahenk ve güzellik arayışı” adlı çok beğenilen ırı çaplı makalesi, Ömer Hayyam’dan Azerbaycan Türkçesine ve İngilizceye yapılan çeviriler üzerine yaptığı değerlendirmeler hem konunun uzmanları, hem de ilgililerin beğenisini kazanmıştır.
Sosyal bilimler
Hamlet İsahanlı’nın bılımsel çalışmalarında tarıh felsefesı, siyasetbilimi ve uluslararası ilişkiler, eğitim ve kültür tarihi önemli yer tutmaktadır. Isahanlı değerli bilim insanı olmakla birlikte değerli ve. Onun milletinin istikbalini düşünen aydın olarak yazdığı: “Millî Azadlık Harekatı Hakkındaki Düşünceler”, “Amerıka Azerbaycanlıların Gözüyle”, “Dağlık Karabağ Problemi Üzre Danışıklar. Buradan Hara Gedirik?”, “Sovyetleşme, kollektivleşme ve Sovyet Totalitarizmi” gibi makaleleri ve sunumları hem Azerbaycan’da, hem de uluslararası konferanslarda ilgiyle dinlenmiştir. İSAHANLI’nın tarih ve tarih felsefesile ilgili çalışmalarını yansıtan “Geçmişin felsefesi veya tarih nasıl yazılır?" konulu seri makalesi, hem de İslam medeniyetine, Orta Çağ İslam dünyasındakı bilim, kültür, eğitim ve teknolojinin gelişimi ve bütün bunların Avrupa üzerındeki etkilerini anlatan makaleleri bulunmaktadır. İSAHANLI’nın gerçek anlamda aydın olma vasfını yansıtan, Azerbaycan’ın bilim ve kültür hayatına katkı sağlayan faaliyetlerinden birisi de, hiç şüphesiz, kurucusu olduğu üniversitede her ay düzenli olarak kurduğu “İlim ve Sanat Meclisi” adlı bilimsel oturumdur. Başkanlığını kendisi yaptığı ve çeşitli konularda, farklı ülkelerden davet edilmiş güzide bilim insanlarının, öğretim üyelerinin, aynı zamanda genç ve yetenekli öğrencilerin katılımı ve tartışmalarıyla gerçekleşen bu bilimsel ve kültürel etkinlik Hazar Üniversitesinin ülkede ve uluslararası mekanda tanınan etkinliklerinden sadece birisidir. Bu konferans ve oturumların bildiri kitapları da aynı zamanda seri şekilde yayınlanmaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ "Eurasian Academy Official Site". 4 Ekim 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Mart 2016.
- "Isayev (Isaxanli) Hamlet Abdulla". See in: "Azerbaijan Mathematicians XX Century = Математики Азербайджана ХХ век" by М.B. Babayev, E. Taghizadeh, K. Musayev. Baku, Oka Ofset, 2007; p. 77.
- Metin Turan. Yeni Azerbaycan Şiiri ve Hamlet İsahanlı. LİTTERA. Edebiyat Yazıları. Ankara, 2004, Cilt 14, s. 163-168. Ayrıca bakınız: 525-ci qəzet, 2005, 12 oktyabr, s. 7 (Bakü, Azerbaijan).
- Elza Semedli. İstanbul'a rasyonel-estetik bakış. Xəzər Xəbər, № 285, s. 19-22. May, 2010 (Bakü, Azerbaijan).
- Fuad Tanrıverdiyev. "Hamlet İsaxanlı. Alim və qurucu ömrü". Bakı, 1997.
- Knyaz Aslan, Vahid Ömərli. "Bu dünyaya nə gətirdim...Hamlet İsayev (İsaxanlı). Что в этот мир принес я..." Bakı, 2005 (azerice ve Rusça kitap).
- Hamlet Isayev (Issakhanly) in "Who's Who in the Former Soviet Union". Surrey, England: Debrett's Peerage Ltd., 1994; p. 22-23.
Dış bağlantılar
- Hamlet İsaxanlı2 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (in Azeri, English, Russian, and German)
- Xəzər Üniversitetinə xoş gəlmisiniz10 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İn English and Azeri)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddenin iceriginin Turkcelestirilmesi veya Turkce dilbilgisi ve kurallari dogrultusunda duzeltilmesi gerekmektedir Bu maddedeki yazim ve noktalama yanlislari ya da anlatim bozukluklari giderilmelidir Yabanci sozcukler yerine Turkce karsiliklarinin kullanilmasi karakter hatalarinin duzeltilmesi dilbilgisi hatalarinin duzeltilmesi vs Duzenleme yapildiktan sonra bu sablon kaldirilmalidir Hamlet Abdullah oglu Isahanli Azerice Hamlet Abdulla oglu Isaxanli d 1 Mart 1948 Gardabani Azeri matematik ve fizik bilimleri profesoru sair yazar Hamlet IsahanliDogumHamlet Abdullah oglu Isayev 1 Mart 1948 76 yasinda Gardabani SSCBVatandaslik AzerbaycanKariyeriDaliMatematik Dilbilim Ceviri EdebiyatCalistigi kurumlarHazar Universitesi Avrasya Akademisinin kurucu uyelerinden biridir Isahanli soyadini daha ziyade siirlerinde edebi eserlerinde ve sosyal bilimlerde yazidigi eserlerde kullanirken fizik ve matematikle ilgili calismalarini Isayev soyadiyla yayinlamistir Toplumda ise daha ziyade Hamlet Isahanli olarak bilinmektedir Hamlet Isahanli genis faaliyet alanina sahip ansiklopedik bilim insani ve sanatcidir cesitli bilim dallarinda cok sayida bilimsel arastirmalarin sahibi kultur ve sanatla ilgili cok sayida eserlerin muellifi Rus Ingiliz Fransiz dillerinden bircok eserin tercumani Hazar Universitesi ve Dunya Mektebi nin ilk orta lise kurucusu ve sahibi 1991 2010 yillari arasinda universitenin rektoru Hazar Universitesi Mutevelli Heyet Baskani Khazar University Press yayinevinin kurucusu editor ve nihayet toplumun sayilip secilen guzide aydini Hamlet Isahanli nin gecit donemi ekonomisine sahip ulkelerin egitim sistemlerine dair yenilikci dusunceleri teorik ve pratik uygulamalari egitimcilerin devlet gorevlilerinin siyasetcilerin ve de toplumun is ve dusunce yapisini etkilemistir ISAHANLI dusuncelerini acik ve net bir sekilde ifade etmeyi basaran acikgoruslu aydin ve topluma mal olmus ender sahsiyetlerden birisidir Isahanli ayni zamanda 1920 lerin sonu ve 1930 lu yillarda Gurcistan SSC ve Ermenistan SSC de Sovyetlere karsi isyana onderlik eden Kacak Isahan in torunudur YasamiHamlet Isahanli 1948 yilinin 1 Martinda Gurcistan SSC nin Gardabani eskide Karayazi ilinin Kosali koyunde dogdu 1965 te lise egitimini altin madalya ile bitirip Azerbaycan Devlet Universitesinin simdiki Baku Devlet Universitesi mekanik matematik bolumunu kazandi 1970 yilinda buradan takdirname ile mezun oldu Ayni sene arkadasi Naile Askerli ile evlendi 1970 1973 yillari arasinda Azerbaycan Ilimler Akademisi Matematik ve Mekanik Enstitusu tarafindan M V Lomonosov un adini tasiyan Moskova Devlet Universitesine doktora egitimi icin gonderilir ve 1973 yilinda Operator yigilimlarin spectral teorisinin bazi problemleri konulu doktora teziyle fizik matematik bilimleri doktoru Ph D unvanini aldi 1973 1983 yillari arasinda Hamlet Isahanli Moskova da M V Lomonosov Moskova Devlet Universitesinde SSCB Ilimler Akademisi Matematik Enstitusunde ve Baku de Azerbaycan Ilimler Akademisi Matematik ve Mekanik Enstitusunde Azerbaycan Devlet Universitesinde bilimsel arastirmalar yapmakla birlikte ogretim uyeligi gorevini surdurdu Daha sonra Azerbaycan Devlet Petrol ve Kimya Enstitusunde simdiki Azerbaycan Devlet Petrol Akademisi ogretim uyesi ve Leningrad Maliye ve Iktisat Enstitusunde Baku subesinde bolum baskani olarak calisti Bu yillarda bilimsel calismalari SSCB ABD Birlesik Krallik Kanada ve Almanya gibi ulkelerin saygin bilim dergilerinde Hamlet Isayev imzasi ile yer aldi Daha sonra 1983 yilinda Moskova da Sovyet Ilimler Akademisi Matematik Enstitusunde Cok parametreli spectral teorinin bazi problemleri konulu yuksek doktora D S tezini savundu ve bir donem sonra Sovyet Komitesi tarafindan Profesor unvanini aldi Hamlet Isahanli imzasi ile cok sayida bilim egitim kultur edebiyat felsefe gibi sosyal bilimler alanlarinda makale ve kitap yayinlatti 1991 yilinda Azerbaycan da Amerika ve Avrupa egitim sistemlerine uygun egitim ogretim yapacak ilk ozel universitenin temellerini atmak uzere Ingilisdilli Azerbaycan Universitesinin kurulmasi icin caba gosterdi ve Azerbaycan Sovyet Respublikasi Bakanlar Kurulunun 20 Aralik 1990 ve Azerbaycan Respublikasi Bakanlar Kabinesinin 18 Mart 1991 tarihli karalari ile Azerbaycan in ilk ozel universitesini kurmayi basardi Ve Azerbaycan in ilk ozel universitesinin kurucu rektoru olarak faaliyete basladi Daha sonra Hazar Universitesi adini alan bu bilim kultur ve egitim kurumu Azerbaycan in meshur guzide universitelerinden biri oldu 2010 yilina kadar Hazar Universitesinin rektorlugunu yapan Isahanli daha ziyade univeristenin strateji planlamasi ile ilgilenmek ve ayni zamanda kendi bilimsel ve edebi calismalarina daha fazla zaman ayitmak amaciyla yeni rektor arayisina girdi 2010 egitim ogretim yili etibariyle Hazar Universitesi Mutevelli Heyet Baskanligi gorevini yuruten Hamlet Isahanli rektorlugu Amerikali aday Prof Dr John Ryder a birakti Hamlet Isahanli yenilikoi kisiligini sahibi oldugu universitenin Mutevelli Heyetine yabanci ulkelerden ayni zamanda Turkiye den secilmis uyelerden olusturmak suretiyle de gostererek bu konuda da bir ilke imza atmis oldu Hamlet Isahanli degerli bilim insani ve egitimci kimligile birlikte ayni zamanda toplumun kultur ve sanat hayatina katkida bulunan siyasal kulturun ve basin yayin kulturunun gelismesinde onemli rol oynayan aydin kimligi ile de taninmaktadir Hamlet Isahanli matematikciHamlet Isahanli fen bilimlerinde gercek arastirmaci ve zengin riyazi kulture sahip bilim insani olarak kabul edilmistir O once kendine es olmayan operator yigilimlar teorisini gelistirmistir Daha sonra O matematigin riyazi fizikten kaynaklanan bir bolumunun cokparametrli spectral teorinin cok onemli konularinda derin arastirmalar yapmis ilk Sovyet bilim insanidir zaten bu teorinin kurucularindan biri sayilir Hamlet Isahanli Moskova matematik okulunun temsilcisi olmakla birlikte ABD Buyuk Britanya Almanya Kanada gibi ulkelerdeki bilimsel calismalari yakindan takip ediyordu Daha demir perde doneminde bile tum zorluklara ragmen Bati dunyasini sadece uzaktan degil bilhassa davetli Profesor kibi calisarak da ogreniyordu Ayrica Avrupa Amerika Asya ve Afrika daki bircok bilim kuruluslari akademi ve universiteler Hamlet ISAYEV i seminerlere konferanslara ve ortak projelere davet ediyordu Ayni zamanda o da meslektaslarini Moskova ve Baku de agirliyor ve daha Sovyet doneminde uluslararasi bilim agi kurmayi basariyordu Ve Hamlet ISAYEV daha sonra bu bilimsel iliskiler agini kuracagi Hazar Universitesinde daha da gelistirip genisleterek universitesine uluslararasi statu kazandiracakti Hamlet Isahanli nin matematiksel arastirmalari ulkesinden asili olmayarak bu ilmin duayenleri tarafindan yuksek degerlendirilir ve takdir edilirdi mesela SSRI Ilimler Akademisi uyelerinden N N Boqolyubov V S Vladimirov S M Nikolski unlu matematikcilerden B M Levitan V B Lidski A Q Kostyucenko A A Dezin V A Sadovnici simdi M V Lomonosov Moskva Devlet Universitesinin rektoru F Atkinson Toronto Universitesi P J Browne Kalgari Universitesi Zahid Halilov Mirabbas Gasimov ve diger matematikciler tarafindan Onun bilimsel calismalari Sovyet Ilimler Akademisinn Ust Kurulunun Prezidyumunun yilin en basarili arastirmalari listesinde yer almistir Hamlet Isahanli sairHamlet Isahanli ister Azerbaycan da isterse de sinirlar otesinde sadece bilim insani profesor egitimci kimligi ile degil ayni zamanda yetenekli bir sair olarak da taninir Bilim insanliginda oldugu gibi sairligi de edebiyat ustatlari tarafindan takdir edilir siirleri bilim insanlari ve arastirmacilar tarafindan ogrenilir tahlil edilir Isahanli cocuk yaslarindan itibaren siir yazmasina bakmayarak bu isi meslek edinmemis uzun bir sure hobi olarak devam ettirmistir Fakat belli bir donem sonra yayinlanmaya baslayan siirleri genis yanki bulmus siir kitaplari Azerbaycan dan baska Rusya Cin Iran Gurcistan Pakistan ve diger ulkelerde tercume edilerek yayinlanmistir Siir kitaplari Kitaplarin adi basildigi dilde verilmektedir Tezadlar Xezer Universitesi Nesriyyati Baki 2001 Bu da bir heyatdi Xezer Universitesi Nesriyyati Baki 2004 Dordlukler Xezer Universitesi Nesriyyati Baki 2007 Ziyaret Xezer Universitesi Nesriyyati Baki 2009 Kontpacty Kniga ctihotvorenij V perevodah Ally Ahundovoj Izogpaf Mockva Moskva 2006 Rusca Seire donen duygular Exter nesriyyati Tebriz 2004 ﺭﻻﻮ ﻐﯿﻮﺩ ڹ ﻧﺅﺪ ﮦﺭﻌﺷ Tezadlar Exter nesriyyati Tebriz 2005 ﺭﻻﺩﺎﻀﺘ Bu da bir heyatdi Exter nesriyyati Tebriz 2005 ﯼﺩڌﺎﯾﺣﺭﯾﺒ ﺍﺩﻮﺒ Sitotxlis Poezia Omur Poeziyasi Gurcuce Imir Memmedlinin cevirisinde Intellekt Tiflis 2004 ჰამლეთ ისახანლი სიცოცხლის პოეზია Tezadlar Bu da bir heyatdi Cince Putonghua mandarince 咍姆雷特诗迭 阿塞 咍姆雷特 伊萨赞里著 陈子慕译 一北京 中央编译岀版社 CCTP Central Compilation amp Translation Press Beijing Pekin 2009 Siirleri dahil olan bazi toplu ve dergiler Toplu ve dergilerin adi basildigi dilde verilmektedir Azerbaycan Sevgi Poeziyasi Ucuncu kitab Tertibci Hamlet Isaxanli Xezer Universitesi Nesriyyati Baki 2009 ISBN 978 9952 20 051 5 Poetry of Azerbaijan A drop in the Ocean Compiled and edited by Dr Eynulla Madatli Leaf Publications Islamabad 2010 D Karakmazli Vkus inzhira stihi i perevody Baku Yurd 2005 str 180 190 Rusca Druzhba narodov 2 2007 Moskva str 161 164 Rusca Poetik Tercumeler 1 ci toplu Tertibci Hamlet Isaxanli Xezer Universitesi Nesriyyati Baki 2005 seh 180 195 ve 234 281 Azerice Ingilisce Rusca Fransizca CevirileriHamlet ISAHANLI nin cokyonlu arastirmaci ve uretici kimligi icinde cevirmenligi ozel bir yer tutar Sair kisiliginden kaynaklanan estetik duygular onu farkli dillerde yazilmis guzel eserleri orijinalinden kendi ana dilinde seslendirmeye itmistir Boylece V A Jukovski F Baratinski F I Tyutcev A Fet Sergey Yesenin Nikolay Gumilyov Anna Ahmatova Alla Ahundova George Gordon Byron W Bleyk R Herrik ve Gerard de Nerval gibi Rus Ingilis ve Fransiz sairlerinin siirleri Azerbaycan Turkcesine Hamlet ISAHANLI nin siirselligi ile cevrilmistir ISAHANLI nin cevirileri Rus Ingilis ve Fransiz dillerinden Azerbaycan Turkcesine ve Azerbaycan Turkcesinden de bu diller yapilmis diger cevirilerle birlikte yine ISAHANLI nin editorlugu altinda kitap halinde basilmistir Poetik Tercumeler 1 ci toplu Xezer Universitesi Nesriyyati Baki 2005 Siirsellik ve Muzik DunyasiHamlet ISAHANLI nin siir dunyasindaki estetiklik ve romantizm muzikalite muzik dunyasindan da yan gecmemis ve cok sayida taninmis Azerbaycanli besteci onun siirlerine besteler yapmis siirleri muzikallere sahne olmustur Sairin duygu yuklu Hazar Universitem adli siiri Azerbaycan in halk sanatkarlari ve meshur bestecileri Ramiz Mustafayev ve Vasif Adigozelov tarafindan bestelenerek universitenin marsina donusmustur Bunun disinda Ramiz Mustafayev Hazarimin soraginda Vaqif Gerayzadee Hicran Lutfiyar Imanov Yasamaya ne var ki Naile Isayeva Seni sevdim cok sadece Guzeldir Lale Incicicegi Kulek ve kiz Tek kalmak isteyirem Tez gelin Dunyam siirlerine Elza Seyidcahan Bas acmadim bu dunyadan Ikimizden birimiz ve Baki siirlerini Cahangir Zulfuqarov Gorus yerimiz Tahir Ekber Rubailer ve Menden sene yar olmaz Dilara Gulamova Gedim sual Mocuze gece Usagligda kalan buludlar vs siirlerine ayni zamanda sairin felsefi siirler serisine yapilmis Omur yolu birce andir adli tiyatroya beste yapmislardir Hamlet ISAHANLI nin Ziyaret adli uzunca siirine beste yapan Cavansir Guliyev sairin on bir siirini daha sarkiya donusturmustur Tum bu ve baska sarkiya donusmus siirler Brilliant Dadasova Lutfiyar Imanov Flora Kerimova Ilgar Muradov Azer Zeynalov Reside Behbudova Aygun Beyler Manana Caparidze Elza Seyidcahan Samir Caferov Anar Susali Beture Huseynova Mehseti Cabbarova Fedaye Lacin Azerbaycan Devlet Simfonik Orkestrasi ve Korosu Savalan Saron Kristal muzik gruplari Dunya mektebi korosu vb tarafindan maharetle seslenmis ve seslenmektedir Arif Babayev Alim Gasimov Nezaket Teymurova Zabit Nebizade Zakir Aliyev gibi mugam ustalari da Hamlet ISAHANLI nin eserlerini severek seslendirmislerdir YazarHamlet Isahanli ayni zamanda okunakli eserler yazan bir yazar Onun Hazar in Soraginda adli eseri kendine hem Azerbaycan da hem de Azerbaycan dan uzaklarda cok sayili okur kazanmayi basardi Hazar Universitesinin kurulus tarihcesini anlatan bu eser ister samimi ve icten anlatim tarzi ister kurulus doneminin siyasi ve kulturel ortaminin tahlili kurulma asamasinda yasanan olaylari belgeleriyle anlatmasi istese de yazarin kisisel duygu ve dusuncelerini psikolojisinin ozgunce tasviri bakimindan bu kitap okuyucusu tarafindan buyuk ilgi gormus ve sevilmistir Tabii ki bunda yazarin kitabin giris kisminda yazdigi su samimi ifadelerin de onemli katkisi olmustur Hazar Universitesinin kurulusu vegelisi ile ilgili her sey hafizamda silinmez izler birakmistir Bu asamada yasananlari anilarimin suzgecinden gecirerek degistirmeden oldugu gibi ve tum ictenligimle okurlarla paylasmak istedim Bunun disinda yazarin edebiyat ve kultur dunyasi ile ilgili onemli kisilere guncel sorunlara iliskin cok sayida edebi eserleri makaleleri hatiralari arastirma karakterli yazilari bulunmaktadir FilologHamlet Isahanli sadece matematikte degil ayni zamanda dilbilimi edebiyat cevirmenlik ve tarih gibi sosyal bilimler dallarinda da ciddi arastirmalar yapmis makaleler kitaplar yazmistir 6 ciltlik Hazar Ingilisce Azerbaycanca Buyuk Lugat in Khazar English Azerbaijani Comprehensive Dictionary in 6 volumes destekcisi onu hazirlayanlardan ve iki editorlerinden biridir Bunun disinda Hamlet Isahanli nin filolog gibi calismalari arasinda Poetik tercume Sinirli kaliplar icinde hos bir ahenk ve guzellik arayisi adli cok begenilen iri capli makalesi Omer Hayyam dan Azerbaycan Turkcesine ve Ingilizceye yapilan ceviriler uzerine yaptigi degerlendirmeler hem konunun uzmanlari hem de ilgililerin begenisini kazanmistir Sosyal bilimlerHamlet Isahanli nin bilimsel calismalarinda tarih felsefesi siyasetbilimi ve uluslararasi iliskiler egitim ve kultur tarihi onemli yer tutmaktadir Isahanli degerli bilim insani olmakla birlikte degerli ve Onun milletinin istikbalini dusunen aydin olarak yazdigi Milli Azadlik Harekati Hakkindaki Dusunceler Amerika Azerbaycanlilarin Gozuyle Daglik Karabag Problemi Uzre Danisiklar Buradan Hara Gedirik Sovyetlesme kollektivlesme ve Sovyet Totalitarizmi gibi makaleleri ve sunumlari hem Azerbaycan da hem de uluslararasi konferanslarda ilgiyle dinlenmistir ISAHANLI nin tarih ve tarih felsefesile ilgili calismalarini yansitan Gecmisin felsefesi veya tarih nasil yazilir konulu seri makalesi hem de Islam medeniyetine Orta Cag Islam dunyasindaki bilim kultur egitim ve teknolojinin gelisimi ve butun bunlarin Avrupa uzerindeki etkilerini anlatan makaleleri bulunmaktadir ISAHANLI nin gercek anlamda aydin olma vasfini yansitan Azerbaycan in bilim ve kultur hayatina katki saglayan faaliyetlerinden birisi de hic suphesiz kurucusu oldugu universitede her ay duzenli olarak kurdugu Ilim ve Sanat Meclisi adli bilimsel oturumdur Baskanligini kendisi yaptigi ve cesitli konularda farkli ulkelerden davet edilmis guzide bilim insanlarinin ogretim uyelerinin ayni zamanda genc ve yetenekli ogrencilerin katilimi ve tartismalariyla gerceklesen bu bilimsel ve kulturel etkinlik Hazar Universitesinin ulkede ve uluslararasi mekanda taninan etkinliklerinden sadece birisidir Bu konferans ve oturumlarin bildiri kitaplari da ayni zamanda seri sekilde yayinlanmaktadir Ayrica bakinizAzeri yazarlar listesi Hazar UniversitesiKaynakca Eurasian Academy Official Site 4 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Mart 2016 Isayev Isaxanli Hamlet Abdulla See in Azerbaijan Mathematicians XX Century Matematiki Azerbajdzhana HH vek by M B Babayev E Taghizadeh K Musayev Baku Oka Ofset 2007 p 77 Metin Turan Yeni Azerbaycan Siiri ve Hamlet Isahanli LITTERA Edebiyat Yazilari Ankara 2004 Cilt 14 s 163 168 Ayrica bakiniz 525 ci qezet 2005 12 oktyabr s 7 Baku Azerbaijan Elza Semedli Istanbul a rasyonel estetik bakis Xezer Xeber 285 s 19 22 May 2010 Baku Azerbaijan Fuad Tanriverdiyev Hamlet Isaxanli Alim ve qurucu omru Baki 1997 Knyaz Aslan Vahid Omerli Bu dunyaya ne getirdim Hamlet Isayev Isaxanli Chto v etot mir prines ya Baki 2005 azerice ve Rusca kitap Hamlet Isayev Issakhanly in Who s Who in the Former Soviet Union Surrey England Debrett s Peerage Ltd 1994 p 22 23 Dis baglantilarHamlet Isaxanli2 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde in Azeri English Russian and German Xezer Universitetine xos gelmisiniz10 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde In English and Azeri