Hantavirüs (Latinceː Orthohantavirus), Bunyavirales takımının ailesinden negatif anlamlı tek iplikçikli bir RNA virüsü cinsidir. Genellikle kemirgenleri etkileyen virüsler, bu canlılarda hastalığa neden olmamaktadır. Hantavirüslerin insanları enfekte etmesinden neredeyse tamamen kemirgen dışkısı sorumlu olup, insandan insana bulaşma Güney Amerika'da 2005 ve 2019 yıllarında adlı türde iki kez rapor edilmiştir.
Hantavirüs | |
---|---|
Genel özellikler | |
Sınıflandırma | |
(Baltimore sınıflandırması) | |
Grup v | v |
(UVTK sınıflandırması) | |
Takım | Henüz atanmamış |
Familya | [[]] |
Cins | |
Türler | |
(BAYV) (BCCV) | |
Hantavirüs adı Dr. tarafından Hantaan virüsünün ( yol açan virüs) izole edildiği 'ndan gelmektedir. Hantaan virüsü ile ilişkilendirilen hastalığa (artık kullanılmıyor) veya Dünya Sağlık Örgütü tarafından kabul edilmiş adı ile böbrek sendromlu kanamalı ateş adı verilir.
Bulaşma
Pek çok farklı kemirgen türü hantavirüs taşıyıcısıdır. Avrupa'da Puumala ile Dobrava-Belgrade virüsleri insanlarda böbrek sendromlu kanamalı ateşe sebep olmakta olup, , Apodemus flavicollis, Apodemus agrarius ile Apodemus ponticus gibi Avrasya'nın geniş kesimlerine yayılmış kemirgenlerce taşınırlar.
Bir başka taşıyıcı canlı pamuk faresi adı verilen Sigmodon hispidusdur. Bu farenin anavatanı Güney, Orta ve Kuzey Amerika'dır. Bu fare kırsal bölgelerde yaşar ve ancak şehirlere ulaştığında insanlar için bir tehlike oluşturur. Farelerin kendileri virüsten etkilenmezler. Bu yüzden hastalık hakkında laboratuvar deneyleri ile çok fazla bilgi edinilememektedir.
Belirti ve bulgular
Ani başlayan ateş, titreme, baş ağrısı, kas ağrısı, eklem ağrısı, bulantı, kusma ve ishal, böbreklerin görevlerini yerine getirememesi sonucu az veya hiç idrar yapamamadır. Belirtilen şikayetleri olan kişilerin en kısa sürede bir sağlık kuruluşuna gitmesi hastalığın erken dönemde teşhisi ve tedavisi açısından önemlidir.
Epidemiyoloji
Hantavirüs genel olarak çok yaygın olmayan bir virüstür. En çok görüldüğü yerler Güney ve Kuzey Amerika'dır. Ayrıca Çin, Kore, Rusya'da da rastlanmaktadır. Dünyada en sık görüldüğü yerler Arjantin, Şili, Brezilya, ABD, Kanada ve Panama'dır. Ayrıca Hindistan'da da görülmektedir. Almanya'da 2017' yılında Robert Koch Enstitüsü tarafından 1.713 hantavirüs enfeksiyonu rapor edilmiştir. Hantavirüsler Türkiye'de de sporadik veya epidemik bulaşmalara neden olmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b . European Centre for Disease Prevention and Control (İngilizce). 23 Haziran 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Haziran 2018.
- ^ Martinez VP, Bellomo C, San Juan J, Pinna D, Forlenza R, Elder M, Padula PJ (2005). "Person-to-person transmission of Andes virus". Emerging Infectious Diseases. 11 (12). ss. 1848-1853. doi:10.3201/eid1112.050501. (PMC) 3367635 $2. (PMID) 16485469.
- ^ . International Committee on Taxonomy of Viruses (ICTV) (İngilizce). 11 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2019.
Hanta: from Hantaan, river in South Korea near where type virus was isolated.
- ^ Vapalahti O, Mustonen J, Lundkvist A, Henttonen H, Plyusnin A, Vaheri A (2003). "Hantavirus infections in Europe". The Lancet Infectious Diseases. 3 (10). ss. 653-661. doi:10.1016/S1473-3099(03)00774-6. (PMID) 14522264.
- ^ . 24 Mart 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mart 2020.
- ^ Hofmann J, Krüger DH, Loyen M: "Hantavirus-Infektionen in Deutschland – ein Rückblick auf das Ausbruchsjahr 2017. Epid Bull 2018;15:143–146. DOI:10.17886/EpiBull-2018-01.
- ^ Çelebi, Güven; Öztoprak, Nefise; Öktem, İbrahim Mehmet Ali; Heyman, Paul; Lundkvist, Åke; Wahlström, Maria; Köktürk, Fürüzan; Pişkin, Nihal (Kasım 2019). "Dynamics of Puumala hantavirus outbreak in Black Sea Region, Turkey". Zoonoses and Public Health. 66 (7). ss. 783-797. doi:10.1111/zph.12625. ISSN 1863-2378. (PMID) 31293096.
Dış bağlantılar
- Hanta virüs belirtiler,bulaşma yolları,tedavisi vs.13 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hantavirus Latinceː Orthohantavirus Bunyavirales takiminin ailesinden negatif anlamli tek iplikcikli bir RNA virusu cinsidir Genellikle kemirgenleri etkileyen virusler bu canlilarda hastaliga neden olmamaktadir Hantaviruslerin insanlari enfekte etmesinden neredeyse tamamen kemirgen diskisi sorumlu olup insandan insana bulasma Guney Amerika da 2005 ve 2019 yillarinda adli turde iki kez rapor edilmistir HantavirusGenel ozelliklerSiniflandirmaBaltimore siniflandirmasiGrup vvUVTK siniflandirmasiTakimHenuz atanmamisFamilya CinsTurler BAYV BCCV CADV CHOV DOBV HTNV ISLAV KHAV LANV MULV NYV PHV PUUV RIOMV RIOSV SEOV SNV THAIV TPMV TOPV TULV d Hantavirus adi Dr tarafindan Hantaan virusunun yol acan virus izole edildigi ndan gelmektedir Hantaan virusu ile iliskilendirilen hastaliga artik kullanilmiyor veya Dunya Saglik Orgutu tarafindan kabul edilmis adi ile bobrek sendromlu kanamali ates adi verilir BulasmaPek cok farkli kemirgen turu hantavirus tasiyicisidir Avrupa da Puumala ile Dobrava Belgrade virusleri insanlarda bobrek sendromlu kanamali atese sebep olmakta olup Apodemus flavicollis Apodemus agrarius ile Apodemus ponticus gibi Avrasya nin genis kesimlerine yayilmis kemirgenlerce tasinirlar Bir baska tasiyici canli pamuk faresi adi verilen Sigmodon hispidusdur Bu farenin anavatani Guney Orta ve Kuzey Amerika dir Bu fare kirsal bolgelerde yasar ve ancak sehirlere ulastiginda insanlar icin bir tehlike olusturur Farelerin kendileri virusten etkilenmezler Bu yuzden hastalik hakkinda laboratuvar deneyleri ile cok fazla bilgi edinilememektedir Pamuk faresi Sigmodon hispidus bir hantavirus tasiyicisidir ve kirsal bolgelerde ve sehirlerde insanlar icin bir tehlike teskil ederler Belirti ve bulgularAni baslayan ates titreme bas agrisi kas agrisi eklem agrisi bulanti kusma ve ishal bobreklerin gorevlerini yerine getirememesi sonucu az veya hic idrar yapamamadir Belirtilen sikayetleri olan kisilerin en kisa surede bir saglik kurulusuna gitmesi hastaligin erken donemde teshisi ve tedavisi acisindan onemlidir EpidemiyolojiHantavirus genel olarak cok yaygin olmayan bir virustur En cok goruldugu yerler Guney ve Kuzey Amerika dir Ayrica Cin Kore Rusya da da rastlanmaktadir Dunyada en sik goruldugu yerler Arjantin Sili Brezilya ABD Kanada ve Panama dir Ayrica Hindistan da da gorulmektedir Almanya da 2017 yilinda Robert Koch Enstitusu tarafindan 1 713 hantavirus enfeksiyonu rapor edilmistir Hantavirusler Turkiye de de sporadik veya epidemik bulasmalara neden olmaktadir Kaynakca a b European Centre for Disease Prevention and Control Ingilizce 23 Haziran 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Haziran 2018 Martinez VP Bellomo C San Juan J Pinna D Forlenza R Elder M Padula PJ 2005 Person to person transmission of Andes virus Emerging Infectious Diseases 11 12 ss 1848 1853 doi 10 3201 eid1112 050501 PMC 3367635 2 PMID 16485469 International Committee on Taxonomy of Viruses ICTV Ingilizce 11 Aralik 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ocak 2019 Hanta from Hantaan river in South Korea near where type virus was isolated Vapalahti O Mustonen J Lundkvist A Henttonen H Plyusnin A Vaheri A 2003 Hantavirus infections in Europe The Lancet Infectious Diseases 3 10 ss 653 661 doi 10 1016 S1473 3099 03 00774 6 PMID 14522264 24 Mart 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Mart 2020 Hofmann J Kruger DH Loyen M Hantavirus Infektionen in Deutschland ein Ruckblick auf das Ausbruchsjahr 2017Sablon Epid Bull 2018 15 143 146 DOI 10 17886 EpiBull 2018 01 Celebi Guven Oztoprak Nefise Oktem Ibrahim Mehmet Ali Heyman Paul Lundkvist Ake Wahlstrom Maria Kokturk Furuzan Piskin Nihal Kasim 2019 Dynamics of Puumala hantavirus outbreak in Black Sea Region Turkey Zoonoses and Public Health 66 7 ss 783 797 doi 10 1111 zph 12625 ISSN 1863 2378 PMID 31293096 Dis baglantilarHanta virus belirtiler bulasma yollari tedavisi vs 13 Nisan 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde