Hanya Kuşatması, 1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
Hanya Kuşatması | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1645-1669 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||||
![]() XVII. yüzyılda Hanya kalesi ve limanı | |||||||||
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
![]() | ![]() ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
![]() | ![]() ![]() ![]() ![]() | ||||||||
Güçler | |||||||||
5-10.000 asker | 106 gemi 8-10.000 asker | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
Hafif | Nispeten ağır |
Venedik donanmasının karaya çıkardığı Venedik-Fransız birliğinin 22 Ağustos-15 Eylül 1660 tarihinde icra ettiği kuşatma Türk birliklerince püskürtüldü.
Kuşatma öncesi
Osmanlı donanmasının 1657 yılında Çanakkale zaferini müteakip Bozcaada ve Limni'yi Venedik işgalinden kurtarmasının ardından Ege Denizi'ndeki Venedik baskısı hafifledi.
Buna mukabil, Osmanlı İmparatorluğu'nun 1658 yılında Erdel Krallığı'yla savaşa girişmesiyle Osmanlı ordusunun odağı Girit'ten Macaristan cephesine kaydı. İstanbul başkentinin Girit'in tamamen Osmanlılara terki koşuluyla barış teklifi ise Venedik tarafından kabul edilmedi.
Bu atmosferde 1658 ve 1659 yılları Girit ve Ege Denizi'nde nispeten sakin geçerken, Venedik 1660 yılında Batılı müttefiklerinin (Malta, Toskana ve Papalık) her seneki desteklerine ilaveten Fransa Krallığı'ndan aldığı kuvvetli takviyeyle taarruz gücünü yeniden ele geçirdi.
Kuşatma
Francesco Morosini komutasındaki Venedik donanması 1660 Nisan'ında Eğriboz'a saldırmayı hedeflediyse de buradaki Türk garnizonunun kuvveti karşısında taarruza yeltenmedi ve Çuha Adası'na çekildi. 8 Mayıs'ta burada Fabrizio Ruffo komutasında 7 gemilik Malta filosuyla birleşti. 29 gemiye ulaşan Venedik-Malta donanması 18 Mayıs'ta Midilli civarında 14 gemilik Osmanlı filosuna rastladıysa da taraflar arasında muharebe olmadı. Tekrar Çuha Adası'na çekilen Venedik-Malta donanmasına 28 Mayıs'ta 4 Toskana ve 3 Papalık kadırgası da katıldı. Ertesi gün ise Chevalier Paul komutasında 17 gemilik Fransız filosunun katılımıyla Venedikliler taarruz için önemli bir güce kavuştular. Ağustos'a kadar gelen ilave takviyelerle 106 parçalık (35 kadırga, 6 kalyon, 35 yelkenli ve 30 yardımcı gemi) bir güce ulaşan müttefik donanma 25 Ağustos 1660'da Suda Körfezi'ne 8-10.000 askerlik bir güç çıkardı.
Bu kuvvetler Osmanlıların Girit'teki güçlerinin ana merkezi olan Hanya'yı ele geçirmeyi hedefledi. Bu sayede savaşın gidişatının tersine döndürülmesi de mümkün olabilecekti. Taarruzlarda kale çevresindeki bazı tabyalar ele geçirildiyse de Türk garnizonu kaleye yönelik taarruzları püskürtmeyi başardı. Müttefik ordu 15 Eylül'de kuşatmayı kaldırmak zorunda kaldı.
Kuşatma sonrası
Hanya'daki başarısızlık sonrasında kuşatmaya katılanlardan hayatta kalan askerler yeniden gemilere bindirildi ve Girit'teki Venedik direnişinin merkezi Kandiye'ye götürüldü. Burada kaleyi abluka altına almış bulunan Türk birliğine yönelik huruç harekâtı düzenleyen Venedik-Fransız birliği 17 Eylül 1660'ta meydana gelen 'nde yenilgiye uğradı.
Kaynakça
- ^ ""Treccani" internet sitesi (İtalyanca), Francesco Morosini'nin özgeçmişi, Dizionario Biografico degli Italiani - c.77 (2012)". 3 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
- ^ "Naval wars in the Levant, 1559-1853", R.C. Anderson, Princeton University Press (1952), s.171-172
- ^ ""Cartantica" internet sitesi (İtalyanca), "La Battaglia di Candia (Creta) 1645-1669" başlığı". 6 Nisan 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Ocak 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hanya Kusatmasi 1645 1669 Osmanli Venedik Savasi nda evre Hanya Kusatmasi1645 1669 Osmanli Venedik SavasiXVII yuzyilda Hanya kalesi ve limaniTarih25 Agustos 15 Eylul 1660BolgeHanya Girit YunanistanSonucOsmanli zaferiCografi DegisikliklerOsmanlilar Venedik ordusuna karsi Hanya yi muhafaza etti TaraflarOsmanli ImparatorluguVenedik Cumhuriyeti Malta Sovalyeleri Fransa Kralligi Papalik Toskana Buyuk DukaligiKomutanlar ve liderlerFabrizio Ruffo Chevalier Paul Almerigo d EsteGucler5 10 000 asker106 gemi 8 10 000 askerKayiplarHafifNispeten agir Venedik donanmasinin karaya cikardigi Venedik Fransiz birliginin 22 Agustos 15 Eylul 1660 tarihinde icra ettigi kusatma Turk birliklerince puskurtuldu Kusatma oncesiOsmanli donanmasinin 1657 yilinda Canakkale zaferini muteakip Bozcaada ve Limni yi Venedik isgalinden kurtarmasinin ardindan Ege Denizi ndeki Venedik baskisi hafifledi Buna mukabil Osmanli Imparatorlugu nun 1658 yilinda Erdel Kralligi yla savasa girismesiyle Osmanli ordusunun odagi Girit ten Macaristan cephesine kaydi Istanbul baskentinin Girit in tamamen Osmanlilara terki kosuluyla baris teklifi ise Venedik tarafindan kabul edilmedi Bu atmosferde 1658 ve 1659 yillari Girit ve Ege Denizi nde nispeten sakin gecerken Venedik 1660 yilinda Batili muttefiklerinin Malta Toskana ve Papalik her seneki desteklerine ilaveten Fransa Kralligi ndan aldigi kuvvetli takviyeyle taarruz gucunu yeniden ele gecirdi KusatmaFrancesco Morosini komutasindaki Venedik donanmasi 1660 Nisan inda Egriboz a saldirmayi hedeflediyse de buradaki Turk garnizonunun kuvveti karsisinda taarruza yeltenmedi ve Cuha Adasi na cekildi 8 Mayis ta burada Fabrizio Ruffo komutasinda 7 gemilik Malta filosuyla birlesti 29 gemiye ulasan Venedik Malta donanmasi 18 Mayis ta Midilli civarinda 14 gemilik Osmanli filosuna rastladiysa da taraflar arasinda muharebe olmadi Tekrar Cuha Adasi na cekilen Venedik Malta donanmasina 28 Mayis ta 4 Toskana ve 3 Papalik kadirgasi da katildi Ertesi gun ise Chevalier Paul komutasinda 17 gemilik Fransiz filosunun katilimiyla Venedikliler taarruz icin onemli bir guce kavustular Agustos a kadar gelen ilave takviyelerle 106 parcalik 35 kadirga 6 kalyon 35 yelkenli ve 30 yardimci gemi bir guce ulasan muttefik donanma 25 Agustos 1660 da Suda Korfezi ne 8 10 000 askerlik bir guc cikardi Bu kuvvetler Osmanlilarin Girit teki guclerinin ana merkezi olan Hanya yi ele gecirmeyi hedefledi Bu sayede savasin gidisatinin tersine dondurulmesi de mumkun olabilecekti Taarruzlarda kale cevresindeki bazi tabyalar ele gecirildiyse de Turk garnizonu kaleye yonelik taarruzlari puskurtmeyi basardi Muttefik ordu 15 Eylul de kusatmayi kaldirmak zorunda kaldi Kusatma sonrasiHanya daki basarisizlik sonrasinda kusatmaya katilanlardan hayatta kalan askerler yeniden gemilere bindirildi ve Girit teki Venedik direnisinin merkezi Kandiye ye goturuldu Burada kaleyi abluka altina almis bulunan Turk birligine yonelik huruc harekati duzenleyen Venedik Fransiz birligi 17 Eylul 1660 ta meydana gelen nde yenilgiye ugradi Kaynakca Treccani internet sitesi Italyanca Francesco Morosini nin ozgecmisi Dizionario Biografico degli Italiani c 77 2012 3 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2024 Naval wars in the Levant 1559 1853 R C Anderson Princeton University Press 1952 s 171 172 Cartantica internet sitesi Italyanca La Battaglia di Candia Creta 1645 1669 basligi 6 Nisan 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Ocak 2024