Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Temmuz 2015) |
Hekla 1.491 metre yüksekliğinde İzlanda'nın güneyinde bulunan bir stratovolkandır. Hekla İzlanda'nın en aktif volkanlarından biridir. 874 yılından bu yana 20 patlama meydana gelmiştir. Avrupalılar bu yanardağı "Geçiş" olarak nitelendirirlerdi. Hekla uzun bir volkanik sırt parçasıdır. Bu sırtın en aktif kısmı yaklaşık 5,5 kilometre uzunluğunda Heklugja adında bir olarak kabul edilir.
| Hekla | |
|---|---|
 Hekla ve | |
 | |
| En yüksek noktası | |
| Yükseklik | 1.488 m |
| Çıkıntı | 755 metre (2.477 ft) |
Hekla Volkanı'nın ünü
In HeklaMuhtemelen manastır keşişleri tarafından Avrupa'da kasten yayılmış 1.104 hikâyeler, patlamanın ardından, Hekla muazzam cehennem ile karşılaştırıldığında küçük bir fırın gibi teyit edilir.Saint Brendanseferler yaklaşık 1120 dolaylarında gelenkeşiş Benedeit tarafından bir şiir Judashapishane olarak Hekladan bahseder.
Jeolojisi
Heklaalanında bir çatlak - dönüşümü kavşakta oturtulmuş bir krater satır ve Stratovolkan arasındaki bir morfolojik türü sahip olduğuİzlanda güney deprem bölgesi ve doğu volkanik bölgede buluşuyor. Heklaolağandışı formu Dünya'da çok az volkan da görülür. Hekla5.5 km Heklugjáfissure Hekla olarak kabul edilen uzun bir volkanik sırt üzerinde yer almaktadır. Bu fissür büyük patlamalar sırasında tüm uzunluğu boyunca açılır ve 2.5 km daha düşük ağırlık merkezi ileyüzeyinin altında bir üst 4 km olması reservoirestimatedbir magma tarafından beslenir. Onun patlamalar tarafından üretilen volkanın hayvanlar için zehirli olan flor yüksektir. Hekla adlı bazaltik andezit lav genellikle diğer civarda değişime uğrayan alkali bazalt patlamalar %45-50, %54 üzerinde SiO2 içeriğine sahiptir. Hekla, genellikle kar ve küçük buzullar ile kaplıdır. Bu etkinlik sadece patlamadan 30-80 dakika önce başlayan alışılmadık sismik sarsıntılarla kendini belli eder. Hekla, okyanus ortası sırt, bir levha sınırında yer almaktadır. Patlayan zaman uyuyan ve yanardağın çevresinde Depremler genellikle büyüklüğü ikinin altındadır.
Patlama geçmişi
Hekla erken kaydedilen ilk patlama 1104 yılında gerçekleşti. O zamandan beri dağ, bazen küçük bir duraklama ile altı yıllık dönemler için aktif kalan, yirmi ila otuz önemli patlamalar olmuştur. Hekla'daki patlamalar son derece çeşitli ve tahmin edilmesi zordur. Bu patlamaları aylar ve yıllar içine uzatabilirsiniz ancak bazen bir hafta sürecek kadar kısada olabilir (1947 patlaması 29 Mart 1947 başladı ve Nisan 1948 sona erdi). Ama genel bir korelasyon vardır. Hekla uzun bir uykuya gidiyor, daha büyük ve daha yıkıcı bir patlama için bekliyor. En son patlama 26 Şubat 2000 tarihinde oldu.
Tarih öncesi patlamalar
İzlanda en büyük Holosen patlamalar biri 5 onun Volkanik Patlayabilirlik Endeksi (VEI) yerleştirerek, atmosfere volkanik kaya yaklaşık 7.3 km³'lük attı (950 BC) (1159 BC) Hekla 3 (veya H3) patlama oldu. Bunun sonucunda birkaç yıl boyunca Dünya'nın kuzey bölgelerinde sıcaklık artı. Bu patlamanın izleri İskoç turba bataklıklarında tespit edilmiştir ve İrlanda'da bu döneme ait ağaçlandırma çalışmaları on yıl için önemsiz ağaç halkası büyüme göstermiştir. Hekla 3,4 ve 5 riyolit kül ve volkanın büyük miktarlarda, İzlanda %80'ini kapsayan ve bu başka Orkney, İskandinavya ve sıra Avrupa'nın diğer bölgelerinde toprak profilleri yararlı bir tarih marker üretti. H3 ve H4 son Buzul Çağı'ndan beri İzlanda'daki volkanın en büyük katmanlarını üretti. Son 7000 yılda İskandinavya, Almanya, İrlanda ve İngiltere'de biriken volkanik küllerin üçte biri Hekla kaynaklıdır
1104'teki patlama
1104 yılında patlayarak patlak verince Hekla 1.2 riyodasitik volkanın içinde km³/2.5 km³ ile İzlanda yarısını (55.000 km²) üzerinde kapsayan, (muhtemelen sonbaharda), en az 250 yıl boyunca uykuda olmuştu. Bu H3 gibi 5 bir VEI tarihsel zamanlarda ülkenin ikinci büyük volkanın patlama oldu. Þjórsárdalur vadisinde (15 km uzaklıkta), (50 km uzaklıkta) Hrunamannaafréttur ve LakeHvítárvatn (70 km uzaklıkta) volkanın rüzgâra karşı çiftlikler hasar nedeniyle terk edildi. Patlama Hekla’nın Avrupa çapında meşhur olmasına neden oldu.
1158, 1206 ve 1222 patlamaları
4 patlama A VEI lav 0,15 üzerinde km³'lük ve volkanın 0,2 km³'lük üreten 19 Ocak 1158 tarihinde başlamıştır. Bu yanardağın batı Efrahvolshraun lav kaynağı olması muhtemeldir.4 Aralık tarihinde başlayan ilk olan 1206 ve 1222 patlamalar, (sırasıyla 3 ve 2 Veis) büyük değildi.
1300–1301 patlamaları
11 Temmuz'da başlayan ve bir yıl süren bu VEI 4 patlama volkanın 0,31 km³ arazi 30.000 km²'lik, İzlanda’daikinci büyük patlama oldu. Lav 0,5 km³ üzerinde de ihraç edildi. Volkanın 500 üzerinde ölüm meydana geldi ve yerleşmeler büyük zarara uğradı.
1510 ve 1597 patlamaları
1510 patlama detayları bir yüzyıl sonrasına kadar kayıtlı değildi. Bu 25 Temmuz tarihinde başlayan ve şu ana kadar Vördufell, 40 km batısındaki volkanik bomba ateş (VEI 4), özellikle şiddetli oldu. volkanın Rangárvellir, Holt ve Landeyjar, toplam 0,2 km³ üzerine yatırıldı. 1 insan hayatınıkaybetti. 1597 (VEI 4) patlama 3 Ocak tarihinde başlayan ve 6 aydan fazla sürdü.
1636–1637 ve 1693 patlamaları
1636 patlama, 8 Mayıs'ta başladı (VEI 3) küçüktü, ama yine de bir yıldan fazla sürdü.Kuzeydoğu patlama hasarlı mera volkanın içinde 5×107 m³ hayvancılık arasında ölüme yol açan. 1693 yılında 13 Ocak tarihinde başlayan ve yedi aydan fazla süren bir patlama, Hekla en yıkıcı (VEI 4) patlamalarından biriydi. Başlangıçta volkanın 60.000 m³-1, ayrıca lahars ve tsunami nedeniyle tüm patlama sırasında 0,18 km³ kül üretildi. Hreppar ve Biskupstungur de zarar çiftlikleri ve ormanlık, kuzeybatı tevdi edildi. Patlamada ince kül Norveç’e ulaştı. Patlamada alabalık, somon, ptarmigan ve çiftlik hayvanlarının önemli kısmı ile yaban hayatı zarar gördü.
1725 ve 1766–1768 patlamaları
Çok küçük bir patlama, büyük olasılıkla sadece VEI 1, beri sonra lav akıntıları tarafından karşılanmıştır. Hekla çevresinde konumlardan lav akışı üreten 2 Nisan 1725 tarihinde gerçekleşti, yine bu patlamalar ve SiO2 içeriğine dayalı Hekla kendisi olarak sınıflandırılır. 1766 patlama (VEI 4) çok daha büyük oldu ve yaşadığı dönemde herhangi İzlanda yanardağ ikinci büyük lav akışı, 1,3 km³ ve 65 km² kapsayan ve üçüncü büyük volkanın hacim, 0,24 km³, üretti.Patlama 5 Nisan 1766 tarihinde 03:30 civarında başladı ve Mayıs 1768 yılına kadar durmadı. Başlangıçta volkanın bir 2–4 cm tabaka balık ve hayvancılık hem de ölümle sonuçlanan Austur-Húnavatnssýsla ve Skagafjörður üzerine yatırılır. Rangárvellir, Kara ve Hreppar da hasar gördü.Patlama sırasında 0,5 m lav bombaları 15–20 km kadar uzağa atıldı ve Hekla’nın yamaçlarında kar ve buzun ani erimesi neden oldu.Bu da sel oluşturdu.
1845–1846, 1878 ve 1913 patlamaları
Aniden 09:00 2 Eylül'de lav fışkırmaya başladı. O zamana kadar Hekla, altmış yıl boyunca uykuda kalmıştı. O yıl Eylül ayının 2. gecesi şiddetli bir fırtınadan sonra Orkney Adaları zemininde volkanik toz ile saman bulundu. Kısa bir süre sonra dağdan büyük bir patlama geldi. 1 Eylül gecesi mahalle sakinleri devamlı korku ve dehşet içinde bekliyorlardı. Sonra büyük bir kaza ile orada dağın yamaçlarındaki boğazlardan aşağı lavlar sel gibi akmaya başladı. Bütün zirveyi buhar ve volkanik toz bulutları sardı. Komşu nehirler, balıklar ölecek kadar ısındı. Koyun bitişik fundalıkları zarar gördü. 15 Eylül gecesi iki yeni açılım oluştu. Yirmi iki saat boyunca insanlar ve hayvanlar oradan taburcu edildi. On iki kilometrelik kraterinden gelen lav akışı, kırk ila elli metre derinliğinde ve genişliğinde ve yaklaşık 600 metre arasında idi. 12 Ekim lavdan taze torrent fışkırdı ve başka benzer bir kütle yağdırdı. Dağ, Nisan 1846'daki faaliyetine kadar bir süre dinlenmiş ve Ekim'de tekrar faaliyete başlamıştır. Bu patlamaların etkileri bir felaketti. Volkanik kül mayınları etrafa zehir saçtı. Büyük sayıda hayvan telef oldu, bunlardan biri toprak kaymasınca öldü. Uzun bir süre içinde dağ toplanan kar ve buzları tamamen ısıtarak onları ertti. Neredeyse yarım ton ağırlığındaki pomza kitleleri altı ila sekiz kilometrelik mesafeye fırlatıldı.
1947–1948 patlamaları
Patlama 29 Mart 1947 tarihinde başlamış ve 21 Nisan 1948 tarihinde sona eren VEI 4 azından bu ikisi İzlanda yaşadığı Hekla ikinci büyük lav püskürmesi ve döneminde 1900 yılında Dünya'nın ikinci büyük lav patlama olduğu muhtemeldir. - 1970. Toplam lav hacmi 0,8 km³ volkanın 0,21 km³ ile üretilmiştir.
Patlama öncesi
1947 patlama uygun Heklason patlama 1104 yılından bu yanaen uzun uyuyan döneminden beri bir yüzyıldan fazla oldu. Patlama önce yanardağ çevresinde görünür olmuş, ama olağanüstü bir şey fark edilmemiştir. Patlama yüksek bir kükreme ile 3 dk ±06:41'de oluştu. Sonraki patlamalar İzlanda boyunca duyulmuş olabilir. 06:50'de bir deprem, Mercalli Ölçeğine göre 6 olan ve sırtta bir 4 km fissür kaplı kadar patlama şiddetini artırdı. Sonra ilk saat boyunca patlama oldu. Gelen patlama bulutu 07:08 30 km yüksekliğe kadar yükselmiş olan. Pomza ilk 07:10'da yanardağa indi ve 3–10 cm tabaka oluşuncaya kadar kül düşmeye devam etti. Vatnafjöll ve Hekla arasında kalın bir metre tefra kadar bir tabakası bu daha büyük bir çapa sahip bombaları gibi çökelmiştir. 50 m²'lik alanları ile bomba bir kilometre uzaklıktaki yamaçlara düştü. Patlama başladı 51 saat sonra kül Finlandiya'da görüldi. Bu süre içinde patlama yerinden 2860 km uzakta olan Helsinki'ye kül düştü. Patlama ilk 30 dakika içinde volkanın üretim oranı sonraki yarım saat boyunca 22.000 m³ - 1 bırakarak, 75.000 m³ - 1 idi. İlk aşama kara ve deniz 3.130 km²'lik katı kaya 4,5 × 107m3, denk, volkanın 0,18 km³'lük üretti. 98 çiftlikler patlama tarafından tahrip edildi. Ancak 1970 yılında sadece 2 çiftlik vardı.Temmuzsonunda yaklaşık 1000 adam büyük bir gönüllüçaba ileYanardağı temizlemek için seferber oldu. Patlama ilk 20 saat içinde yaklaşık 3.500 m³ - 1 lavfissür çeşitli dallarında bölünerek ve 12–15 km²'lik üretilmiştir. İkinci gününde sekiz ayrı patlama sütunlar çarpıyordu. 860 m çapında bir krater lav sabit akış üreten Lava Crater (Hraungígur) denir. (Axlargígur) Omuz Crater adlı başka bir kraterden duman göründü. Sıkıştırma dalgaları yarattığı yüksek sesle patlama ile her 10 s birlikte bir duman sütunu üretti. Dördüncü, beşinci ve altıncı gün ile patlama büyük ölçüde azalmış ve sadece omuz ve zirve kraterler patlamaya devam etti.
Patlama sonrası
Patlama 09-12 Nisan gelen gücü artmış ve daha sonra 28 Nisan'da tekrar azalmış. 3'te volkan onun kraterler ani patlamalarla lav dışarı atarak durdu ve bu düşük bir erken etki ile Haziran'a kadar, sürekli olarak uzun süre volkanın kül püskürteni değiştirildi. 12 Eylül'de Omuz Krateri'nin üstünde 960 m çevresi olan ve Zirve Krateri'ne en yüksek noktasında, sırt üstü 90 m, 700 m çevresi vardı. Sandy volkanın kül ve dumanda gündüz bile karanlıktı. Mayıs ve Haziran aylarında küller İzlanda üzerinde düştü. Yanardağ otlayan koyunların florla zehirlenmesine neden oldu. Patlamaaltı ay sonra durmuştu. Lav akışı 21 Nisan 40 km² kaplı olan 13 ay sonra ve 100 m maksimum derinliği ile durduruldu. Üretilen lav yatakları esas lav türü withPāhoehoe ve lav bir budella (lav tüpleri) alanlar vardı. Nisan ve Mayıs ayında toprağa çatlaklardan yayılan 1948 CO2 Hekla 15 koyun ve bâzı vahşi hayvanlar ve kuşlar ölüm çukurların da toplandı.
1970
Hekla 1970 patlama 5 Mayıs 1970 tarihinde 21:23'te başladı ve 5 Temmuz yılına kadar sürdü. Bu çoğunlukla yanardağ kuzeybatı, 40.000 km² lik bir alan üzerinde biriken 18,5 km² lik alanı ve volkanın 6,6×107m³ kapsayan lav 0,2 km³'lük kül üretti. Ana Hekla fissür sadece uzak güneybatı ucunda, patlama en yakın diğer çatlamalar oldu.Patlama 20 Mayıs'ta, 10 Mayıs GGB ve Hlídargígar durdu ama yeni bir çatlak aynı gün açıldı ve lav 5 Temmuz kadar bu akıyordu.Lav 1947 patlama daha sonra üretilen lav benzer andezit içeren olivin oldu.
Patlama öncesi
Patlama öncesi kar erimesi normalden daha fazla miktardayanardağın ısındığınıbelirterek gerçekleşmişti. Yer titredi ve dört büyük deprem oldu, patlama akşam 20:48 'da başladı. 15 km uzaklıkta, 09:35'te kişiler tahliye edilmeye başlandı. Lava Crater altında başlayan 500 m uzunluğunda çatlak açıldı ve lav çeşmeler ve diğer lav akıntıları oradan fışkırdı. Patlama sırasında ortaya çıkan kül bulutları fırtınaya neden oldu. Volkanın gökyüzü ve yeri siyah oldu bu siyah rüzgâr tarafından kuzeye nakledildi.
Patlama sonrası
05:30 saat lav akışı uzun sürdü. Birçok lav bombalarıana kraterinin yakınlarında bulundu, bir 6 m²'lik bir alanı ve 12 ton muhtemel ağırlık vardı.Ksenolitkraterler tarafından üretilen malzemenin yaklaşık %2 oluşturuldu. Bunlar bazalt, andezit ve tortul kaya gibi kaya türleri vardı. Patlama 2500 m yüksekliğe ulaştı 20 Mayıs'ta durdu patlama şiddeti daha sonra yavaş yavaş azaldı. Lav alanı sonra 5,8 km² lik bir alanı vardı. Daha sonra o gün 900 m uzunluğunda yarık kuzeyana Hlídargígar krater 1 km açıldı. O gece 17 lav çeşmelerinin yüksekliği 20–50 m içeriyordu. Lav, kuzey krater duvarında kesildi. Lav Haziran'ın ortasına kadar kendi tabanından aktı. 5 Temmuz ile patlama sona erdi.
1980 and 1981
Bu VEI3 patlama 17 Ağustos 1980 tarihinde 13:28'da başladı ve 20 Ağustos 1980 yılına kadar sürdü. Fissür 7 km uzunluğu boyunca açıldı. Patlama başlamasından kısa bir süre önce buhar sütunu üretti, sonunda patlama sütun 15 km yüksekliğe ulaştı. Lava başlangıçta fissür diğer kısımlarına yayılmasını ve çevresinde 24 saat içinde 22 km² lik bir alanı kapsayan, yakın zirveye üretilmiştir. Bu önceki patlama bu yanakısa sürede hem de alışılmadık bir patlama oldu önceki püskürmeleri iki yıl yerine sadece üç gün iki ay sürdü. Önceki yılın patlamanın devamı olarak kabul edilmektedir. 1981 patlaması, 9 Nisan 1981 tarihinde 03:00'da başladı, iki VEI vardı ve 16 Nisan 1981 yılına kadar süren, lav 3×107 m³ üretti.
1991
Daha büyük bir patlama (VEI 3) 0,15 lav km³'lük ve iki volkanın ×107 m³ üreten 17 Ocak 1991 tarihinden itibaren 11 Mart 1991 oluştu. Kükürt kokuları ve deprem öncesinde patlama edildi 3 saat içinde kıyıları boyunca kuzey-kuzeydoğu 200 km'den fazla seyahat etmiş 10 dakika içinde 11–5 km yükseklikte ulaşan kül bulutu üreten bir Plinian patlama olarak başladı.Patlama sonra akımları sonunda 6–7 m ortalama derinliği 23 km² lik bir alanı kaplayan, andezit lav üreten hızla taşındı.Heklugja fissür ve diğer çatlaklar başlangıçta parçası lav çeşmeler yüksekliği 300 m ulaşan patlak verdi.İkinci gün etkinlik ana krater oluşturduğu bir fissür ama hepsi durdu. Bu iki gün boyunca 800 m³-1 lav üretilmiş, patlama çoğu için 1 m³-1 ve 14 m³-1 arasında yavaşlıyor. Bu düşük viskoziteli lav yaklaşık 54 %bir SiO2 içeriğine sahipti.
2000
En son patlama da 26 Şubat 2000 tarihinde 18:18 'da başladı, 8 Mart'a kadar sürdü, nispeten kısa oldu. Bu 0,189 km³ DRE/0,29 km³ ve volkanın 107 m³ hacmi lav üreten bir VEI3 patlama oldu. Patlama dört aşamadan geçti :
- İlk patlayıcı sahne
- Ateş çeşmeler
- Strombolian patlama
- PatlamalarıLav
- Efüzyon
Püskürme faaliyeti, ilk bir saat içinde maksima çıktı ve ilk gece Hekla üzerinde fissür 6–7 km'lik bir uzunluğa açmıştı. Bütün sütun neredeyse 15 km ve kül yüksekliğe yükseldi. Bu patlama sırasında, volkanik olayların en tehlikelisini üreten ve insanların aciz olduğu kabul edilmişti. 2003 yılı Ocak ayında ise, Reykjavik'te Norvol Enstitüsü'nden bir ekip, Dr. Ármann Höskuldsson önderliğinde, onlar dağ tarafı aşağı uzanan, yaklaşık 5 km uzunluğunda bir piroklastik akıntı izi bulunduğunu bildirdi.
Fauna ve flora
Hekla bölgesi bir zamanlar ormanlık idi. Orman ve bazı otları çok daha esnek, düşük bitki örtüsü daha çok duyarlı ancak insan yerleşimi ve volkanik faaliyetin kombine etkisi erozyona dengesiz bir yüzey bıraktı. Hekluskógar, 90.000 ha ağaçlandırılması projesi toprak gübreleme ve çim ekimi ile başlayan, Hekla yamaçlarında ormanlık önceden mevcut huş ve söğüt için çalışıyor. Bu, volkanik kül geniş alanlar, yavaş drenaj oranları ve dolayısıyla su erozyonu, rüzgâr erozyonu ile azaltmaya yardımcı ve sonuçta biyolojik çeşitliliği artacaktır. Avrupa'da kendi türünün en büyük ağaçlandırma olduğunu. Bir patlamanın ardından hemen hemen tüm yeni lav akıntıları üzerinde 'güvenli siteler' kalın 50 yıl içinde 20 cm homojen bir katman kadar genişleyen 20 yıl içinde yosunlar tarafından kolonize edilmiştir
Spor ve Rekresyon
Hekla yürüyüş için popüler bir yerdir. En son patlama sonrasında yolu üç ila dört saat alarak yürüyüş ile zirveye en iyi şekilde gidilir. İlkbaharda kayak, kraterin ağzı çevresinde kısa yollarda mümkündür. Yaz aylarında orada kolay krater ağız çevresinde de vardır ve kışın üst Snowcat'e mümkündür. Volkandan 30 km daha doğuya yolcu otobüsleri kullanarak ulaşılabilir ve bölgede çiftlikleri kalmak veya kamp mümkündür. Bir ziyaretçi merkezi, Leirubakki Çiftliği Hekla Merkezi, 2007 yılında açılmıştır.
Kaynakça
- ^ Thorarinsson, p. 19
Konuyla ilgili yayınlar
- (1970). Hekla, A Notorious Volcano. trans. Jóhann Hannesson, Pétur Karlsson. Reykjavík: Almenna bókafélagið.
Dış bağlantılar
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
|
| Wikimedia Commons'ta Hekla ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Photo of 2000 eruption 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Night time photo of eruption with Aurora 19 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Latitude, longitude and depth of earthquakes near Hekla from 2000 to March 2013 9 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Temmuz 2015 Hekla 1 491 metre yuksekliginde Izlanda nin guneyinde bulunan bir stratovolkandir Hekla Izlanda nin en aktif volkanlarindan biridir 874 yilindan bu yana 20 patlama meydana gelmistir Avrupalilar bu yanardagi Gecis olarak nitelendirirlerdi Hekla uzun bir volkanik sirt parcasidir Bu sirtin en aktif kismi yaklasik 5 5 kilometre uzunlugunda Heklugja adinda bir olarak kabul edilir HeklaHekla veEn yuksek noktasiYukseklik1 488 mCikinti755 metre 2 477 ft Hekla Volkani nin unuDetail of Abraham Ortelius 1585 map of Iceland showing Hekla in eruption The Latin text translates as The Hekla perpetually condemned to storms and snow vomits stones under terrible noise Illustration from Olaus Magnus s book 2 1555 In HeklaMuhtemelen manastir kesisleri tarafindan Avrupa da kasten yayilmis 1 104 hikayeler patlamanin ardindan Hekla muazzam cehennem ile karsilastirildiginda kucuk bir firin gibi teyit edilir Saint Brendanseferler yaklasik 1120 dolaylarinda gelenkesis Benedeit tarafindan bir siir Judashapishane olarak Hekladan bahseder JeolojisiA map of the volcanic systems of Iceland Heklaalaninda bir catlak donusumu kavsakta oturtulmus bir krater satir ve Stratovolkan arasindaki bir morfolojik turu sahip olduguIzlanda guney deprem bolgesi ve dogu volkanik bolgede bulusuyor Heklaolagandisi formu Dunya da cok az volkan da gorulur Hekla5 5 km Heklugjafissure Hekla olarak kabul edilen uzun bir volkanik sirt uzerinde yer almaktadir Bu fissur buyuk patlamalar sirasinda tum uzunlugu boyunca acilir ve 2 5 km daha dusuk agirlik merkezi ileyuzeyinin altinda bir ust 4 km olmasi reservoirestimatedbir magma tarafindan beslenir Onun patlamalar tarafindan uretilen volkanin hayvanlar icin zehirli olan flor yuksektir Hekla adli bazaltik andezit lav genellikle diger civarda degisime ugrayan alkali bazalt patlamalar 45 50 54 uzerinde SiO2 icerigine sahiptir Hekla genellikle kar ve kucuk buzullar ile kaplidir Bu etkinlik sadece patlamadan 30 80 dakika once baslayan alisilmadik sismik sarsintilarla kendini belli eder Hekla okyanus ortasi sirt bir levha sinirinda yer almaktadir Patlayan zaman uyuyan ve yanardagin cevresinde Depremler genellikle buyuklugu ikinin altindadir Patlama gecmisiHekla beyond a snowy field of volcanic ash Hekla erken kaydedilen ilk patlama 1104 yilinda gerceklesti O zamandan beri dag bazen kucuk bir duraklama ile alti yillik donemler icin aktif kalan yirmi ila otuz onemli patlamalar olmustur Hekla daki patlamalar son derece cesitli ve tahmin edilmesi zordur Bu patlamalari aylar ve yillar icine uzatabilirsiniz ancak bazen bir hafta surecek kadar kisada olabilir 1947 patlamasi 29 Mart 1947 basladi ve Nisan 1948 sona erdi Ama genel bir korelasyon vardir Hekla uzun bir uykuya gidiyor daha buyuk ve daha yikici bir patlama icin bekliyor En son patlama 26 Subat 2000 tarihinde oldu Tarih oncesi patlamalar Steam at the summit of Hekla Izlanda en buyuk Holosen patlamalar biri 5 onun Volkanik Patlayabilirlik Endeksi VEI yerlestirerek atmosfere volkanik kaya yaklasik 7 3 km luk atti 950 BC 1159 BC Hekla 3 veya H3 patlama oldu Bunun sonucunda birkac yil boyunca Dunya nin kuzey bolgelerinde sicaklik arti Bu patlamanin izleri Iskoc turba batakliklarinda tespit edilmistir ve Irlanda da bu doneme ait agaclandirma calismalari on yil icin onemsiz agac halkasi buyume gostermistir Hekla 3 4 ve 5 riyolit kul ve volkanin buyuk miktarlarda Izlanda 80 ini kapsayan ve bu baska Orkney Iskandinavya ve sira Avrupa nin diger bolgelerinde toprak profilleri yararli bir tarih marker uretti H3 ve H4 son Buzul Cagi ndan beri Izlanda daki volkanin en buyuk katmanlarini uretti Son 7000 yilda Iskandinavya Almanya Irlanda ve Ingiltere de biriken volkanik kullerin ucte biri Hekla kaynaklidir 1104 teki patlama Main building of the replica of which was buried under volcanic ash from the 1104 eruption 1104 yilinda patlayarak patlak verince Hekla 1 2 riyodasitik volkanin icinde km 2 5 km ile Izlanda yarisini 55 000 km uzerinde kapsayan muhtemelen sonbaharda en az 250 yil boyunca uykuda olmustu Bu H3 gibi 5 bir VEI tarihsel zamanlarda ulkenin ikinci buyuk volkanin patlama oldu THjorsardalur vadisinde 15 km uzaklikta 50 km uzaklikta Hrunamannaafrettur ve LakeHvitarvatn 70 km uzaklikta volkanin ruzgara karsi ciftlikler hasar nedeniyle terk edildi Patlama Hekla nin Avrupa capinda meshur olmasina neden oldu 1158 1206 ve 1222 patlamalari 4 patlama A VEI lav 0 15 uzerinde km luk ve volkanin 0 2 km luk ureten 19 Ocak 1158 tarihinde baslamistir Bu yanardagin bati Efrahvolshraun lav kaynagi olmasi muhtemeldir 4 Aralik tarihinde baslayan ilk olan 1206 ve 1222 patlamalar sirasiyla 3 ve 2 Veis buyuk degildi 1300 1301 patlamalari 11 Temmuz da baslayan ve bir yil suren bu VEI 4 patlama volkanin 0 31 km arazi 30 000 km lik Izlanda daikinci buyuk patlama oldu Lav 0 5 km uzerinde de ihrac edildi Volkanin 500 uzerinde olum meydana geldi ve yerlesmeler buyuk zarara ugradi 1510 ve 1597 patlamalari 17 cm long volcanic bomb found in the lava fields of Hekla 1510 patlama detaylari bir yuzyil sonrasina kadar kayitli degildi Bu 25 Temmuz tarihinde baslayan ve su ana kadar Vordufell 40 km batisindaki volkanik bomba ates VEI 4 ozellikle siddetli oldu volkanin Rangarvellir Holt ve Landeyjar toplam 0 2 km uzerine yatirildi 1 insan hayatinikaybetti 1597 VEI 4 patlama 3 Ocak tarihinde baslayan ve 6 aydan fazla surdu 1636 1637 ve 1693 patlamalari 1636 patlama 8 Mayis ta basladi VEI 3 kucuktu ama yine de bir yildan fazla surdu Kuzeydogu patlama hasarli mera volkanin icinde 5 107 m hayvancilik arasinda olume yol acan 1693 yilinda 13 Ocak tarihinde baslayan ve yedi aydan fazla suren bir patlama Hekla en yikici VEI 4 patlamalarindan biriydi Baslangicta volkanin 60 000 m 1 ayrica lahars ve tsunami nedeniyle tum patlama sirasinda 0 18 km kul uretildi Hreppar ve Biskupstungur de zarar ciftlikleri ve ormanlik kuzeybati tevdi edildi Patlamada ince kul Norvec e ulasti Patlamada alabalik somon ptarmigan ve ciftlik hayvanlarinin onemli kismi ile yaban hayati zarar gordu 1725 ve 1766 1768 patlamalari The flanks of Hekla Cok kucuk bir patlama buyuk olasilikla sadece VEI 1 beri sonra lav akintilari tarafindan karsilanmistir Hekla cevresinde konumlardan lav akisi ureten 2 Nisan 1725 tarihinde gerceklesti yine bu patlamalar ve SiO2 icerigine dayali Hekla kendisi olarak siniflandirilir 1766 patlama VEI 4 cok daha buyuk oldu ve yasadigi donemde herhangi Izlanda yanardag ikinci buyuk lav akisi 1 3 km ve 65 km kapsayan ve ucuncu buyuk volkanin hacim 0 24 km uretti Patlama 5 Nisan 1766 tarihinde 03 30 civarinda basladi ve Mayis 1768 yilina kadar durmadi Baslangicta volkanin bir 2 4 cm tabaka balik ve hayvancilik hem de olumle sonuclanan Austur Hunavatnssysla ve Skagafjordur uzerine yatirilir Rangarvellir Kara ve Hreppar da hasar gordu Patlama sirasinda 0 5 m lav bombalari 15 20 km kadar uzaga atildi ve Hekla nin yamaclarinda kar ve buzun ani erimesi neden oldu Bu da sel olusturdu 1845 1846 1878 ve 1913 patlamalari Hekla circa 1851Hekla circa 1893 Aniden 09 00 2 Eylul de lav fiskirmaya basladi O zamana kadar Hekla altmis yil boyunca uykuda kalmisti O yil Eylul ayinin 2 gecesi siddetli bir firtinadan sonra Orkney Adalari zemininde volkanik toz ile saman bulundu Kisa bir sure sonra dagdan buyuk bir patlama geldi 1 Eylul gecesi mahalle sakinleri devamli korku ve dehset icinde bekliyorlardi Sonra buyuk bir kaza ile orada dagin yamaclarindaki bogazlardan asagi lavlar sel gibi akmaya basladi Butun zirveyi buhar ve volkanik toz bulutlari sardi Komsu nehirler baliklar olecek kadar isindi Koyun bitisik fundaliklari zarar gordu 15 Eylul gecesi iki yeni acilim olustu Yirmi iki saat boyunca insanlar ve hayvanlar oradan taburcu edildi On iki kilometrelik kraterinden gelen lav akisi kirk ila elli metre derinliginde ve genisliginde ve yaklasik 600 metre arasinda idi 12 Ekim lavdan taze torrent fiskirdi ve baska benzer bir kutle yagdirdi Dag Nisan 1846 daki faaliyetine kadar bir sure dinlenmis ve Ekim de tekrar faaliyete baslamistir Bu patlamalarin etkileri bir felaketti Volkanik kul mayinlari etrafa zehir sacti Buyuk sayida hayvan telef oldu bunlardan biri toprak kaymasinca oldu Uzun bir sure icinde dag toplanan kar ve buzlari tamamen isitarak onlari ertti Neredeyse yarim ton agirligindaki pomza kitleleri alti ila sekiz kilometrelik mesafeye firlatildi 1947 1948 patlamalari Patlama 29 Mart 1947 tarihinde baslamis ve 21 Nisan 1948 tarihinde sona eren VEI 4 azindan bu ikisi Izlanda yasadigi Hekla ikinci buyuk lav puskurmesi ve doneminde 1900 yilinda Dunya nin ikinci buyuk lav patlama oldugu muhtemeldir 1970 Toplam lav hacmi 0 8 km volkanin 0 21 km ile uretilmistir Patlama oncesi 1947 patlama uygun Heklason patlama 1104 yilindan bu yanaen uzun uyuyan doneminden beri bir yuzyildan fazla oldu Patlama once yanardag cevresinde gorunur olmus ama olaganustu bir sey fark edilmemistir Patlama yuksek bir kukreme ile 3 dk 06 41 de olustu Sonraki patlamalar Izlanda boyunca duyulmus olabilir 06 50 de bir deprem Mercalli Olcegine gore 6 olan ve sirtta bir 4 km fissur kapli kadar patlama siddetini artirdi Sonra ilk saat boyunca patlama oldu Gelen patlama bulutu 07 08 30 km yukseklige kadar yukselmis olan Pomza ilk 07 10 da yanardaga indi ve 3 10 cm tabaka olusuncaya kadar kul dusmeye devam etti Vatnafjoll ve Hekla arasinda kalin bir metre tefra kadar bir tabakasi bu daha buyuk bir capa sahip bombalari gibi cokelmistir 50 m lik alanlari ile bomba bir kilometre uzakliktaki yamaclara dustu Patlama basladi 51 saat sonra kul Finlandiya da goruldi Bu sure icinde patlama yerinden 2860 km uzakta olan Helsinki ye kul dustu Patlama ilk 30 dakika icinde volkanin uretim orani sonraki yarim saat boyunca 22 000 m 1 birakarak 75 000 m 1 idi Ilk asama kara ve deniz 3 130 km lik kati kaya 4 5 107m3 denk volkanin 0 18 km luk uretti 98 ciftlikler patlama tarafindan tahrip edildi Ancak 1970 yilinda sadece 2 ciftlik vardi Temmuzsonunda yaklasik 1000 adam buyuk bir gonullucaba ileYanardagi temizlemek icin seferber oldu Patlama ilk 20 saat icinde yaklasik 3 500 m 1 lavfissur cesitli dallarinda bolunerek ve 12 15 km lik uretilmistir Ikinci gununde sekiz ayri patlama sutunlar carpiyordu 860 m capinda bir krater lav sabit akis ureten Lava Crater Hraungigur denir Axlargigur Omuz Crater adli baska bir kraterden duman gorundu Sikistirma dalgalari yarattigi yuksek sesle patlama ile her 10 s birlikte bir duman sutunu uretti Dorduncu besinci ve altinci gun ile patlama buyuk olcude azalmis ve sadece omuz ve zirve kraterler patlamaya devam etti Patlama sonrasi Patlama 09 12 Nisan gelen gucu artmis ve daha sonra 28 Nisan da tekrar azalmis 3 te volkan onun kraterler ani patlamalarla lav disari atarak durdu ve bu dusuk bir erken etki ile Haziran a kadar surekli olarak uzun sure volkanin kul puskurteni degistirildi 12 Eylul de Omuz Krateri nin ustunde 960 m cevresi olan ve Zirve Krateri ne en yuksek noktasinda sirt ustu 90 m 700 m cevresi vardi Sandy volkanin kul ve dumanda gunduz bile karanlikti Mayis ve Haziran aylarinda kuller Izlanda uzerinde dustu Yanardag otlayan koyunlarin florla zehirlenmesine neden oldu Patlamaalti ay sonra durmustu Lav akisi 21 Nisan 40 km kapli olan 13 ay sonra ve 100 m maksimum derinligi ile durduruldu Uretilen lav yataklari esas lav turu withPahoehoe ve lav bir budella lav tupleri alanlar vardi Nisan ve Mayis ayinda topraga catlaklardan yayilan 1948 CO2 Hekla 15 koyun ve bazi vahsi hayvanlar ve kuslar olum cukurlarin da toplandi 1970 Hekla with in the foreground Hekla 1970 patlama 5 Mayis 1970 tarihinde 21 23 te basladi ve 5 Temmuz yilina kadar surdu Bu cogunlukla yanardag kuzeybati 40 000 km lik bir alan uzerinde biriken 18 5 km lik alani ve volkanin 6 6 107m kapsayan lav 0 2 km luk kul uretti Ana Hekla fissur sadece uzak guneybati ucunda patlama en yakin diger catlamalar oldu Patlama 20 Mayis ta 10 Mayis GGB ve Hlidargigar durdu ama yeni bir catlak ayni gun acildi ve lav 5 Temmuz kadar bu akiyordu Lav 1947 patlama daha sonra uretilen lav benzer andezit iceren olivin oldu Patlama oncesi Patlama oncesi kar erimesi normalden daha fazla miktardayanardagin isindiginibelirterek gerceklesmisti Yer titredi ve dort buyuk deprem oldu patlama aksam 20 48 da basladi 15 km uzaklikta 09 35 te kisiler tahliye edilmeye baslandi Lava Crater altinda baslayan 500 m uzunlugunda catlak acildi ve lav cesmeler ve diger lav akintilari oradan fiskirdi Patlama sirasinda ortaya cikan kul bulutlari firtinaya neden oldu Volkanin gokyuzu ve yeri siyah oldu bu siyah ruzgar tarafindan kuzeye nakledildi Patlama sonrasi 05 30 saat lav akisi uzun surdu Bircok lav bombalariana kraterinin yakinlarinda bulundu bir 6 m lik bir alani ve 12 ton muhtemel agirlik vardi Ksenolitkraterler tarafindan uretilen malzemenin yaklasik 2 olusturuldu Bunlar bazalt andezit ve tortul kaya gibi kaya turleri vardi Patlama 2500 m yukseklige ulasti 20 Mayis ta durdu patlama siddeti daha sonra yavas yavas azaldi Lav alani sonra 5 8 km lik bir alani vardi Daha sonra o gun 900 m uzunlugunda yarik kuzeyana Hlidargigar krater 1 km acildi O gece 17 lav cesmelerinin yuksekligi 20 50 m iceriyordu Lav kuzey krater duvarinda kesildi Lav Haziran in ortasina kadar kendi tabanindan akti 5 Temmuz ile patlama sona erdi 1980 and 1981 Mount Hekla erupting in 1980 Seen from 4 km NE of the summit Bu VEI3 patlama 17 Agustos 1980 tarihinde 13 28 da basladi ve 20 Agustos 1980 yilina kadar surdu Fissur 7 km uzunlugu boyunca acildi Patlama baslamasindan kisa bir sure once buhar sutunu uretti sonunda patlama sutun 15 km yukseklige ulasti Lava baslangicta fissur diger kisimlarina yayilmasini ve cevresinde 24 saat icinde 22 km lik bir alani kapsayan yakin zirveye uretilmistir Bu onceki patlama bu yanakisa surede hem de alisilmadik bir patlama oldu onceki puskurmeleri iki yil yerine sadece uc gun iki ay surdu Onceki yilin patlamanin devami olarak kabul edilmektedir 1981 patlamasi 9 Nisan 1981 tarihinde 03 00 da basladi iki VEI vardi ve 16 Nisan 1981 yilina kadar suren lav 3 107 m uretti 1991 A summer 2009 view of Hekla from the side Daha buyuk bir patlama VEI 3 0 15 lav km luk ve iki volkanin 107 m ureten 17 Ocak 1991 tarihinden itibaren 11 Mart 1991 olustu Kukurt kokulari ve deprem oncesinde patlama edildi 3 saat icinde kiyilari boyunca kuzey kuzeydogu 200 km den fazla seyahat etmis 10 dakika icinde 11 5 km yukseklikte ulasan kul bulutu ureten bir Plinian patlama olarak basladi Patlama sonra akimlari sonunda 6 7 m ortalama derinligi 23 km lik bir alani kaplayan andezit lav ureten hizla tasindi Heklugja fissur ve diger catlaklar baslangicta parcasi lav cesmeler yuksekligi 300 m ulasan patlak verdi Ikinci gun etkinlik ana krater olusturdugu bir fissur ama hepsi durdu Bu iki gun boyunca 800 m 1 lav uretilmis patlama cogu icin 1 m 1 ve 14 m 1 arasinda yavasliyor Bu dusuk viskoziteli lav yaklasik 54 bir SiO2 icerigine sahipti 2000 A lava field on Hekla in July 2000 En son patlama da 26 Subat 2000 tarihinde 18 18 da basladi 8 Mart a kadar surdu nispeten kisa oldu Bu 0 189 km DRE 0 29 km ve volkanin 107 m hacmi lav ureten bir VEI3 patlama oldu Patlama dort asamadan gecti Ilk patlayici sahne Ates cesmeler Strombolian patlama PatlamalariLav Efuzyon Puskurme faaliyeti ilk bir saat icinde maksima cikti ve ilk gece Hekla uzerinde fissur 6 7 km lik bir uzunluga acmisti Butun sutun neredeyse 15 km ve kul yukseklige yukseldi Bu patlama sirasinda volkanik olaylarin en tehlikelisini ureten ve insanlarin aciz oldugu kabul edilmisti 2003 yili Ocak ayinda ise Reykjavik te Norvol Enstitusu nden bir ekip Dr Armann Hoskuldsson onderliginde onlar dag tarafi asagi uzanan yaklasik 5 km uzunlugunda bir piroklastik akinti izi bulundugunu bildirdi Fauna ve floraHekla ya yakin yeri kolonize eden bitki ortusu Hekla bolgesi bir zamanlar ormanlik idi Orman ve bazi otlari cok daha esnek dusuk bitki ortusu daha cok duyarli ancak insan yerlesimi ve volkanik faaliyetin kombine etkisi erozyona dengesiz bir yuzey birakti Hekluskogar 90 000 ha agaclandirilmasi projesi toprak gubreleme ve cim ekimi ile baslayan Hekla yamaclarinda ormanlik onceden mevcut hus ve sogut icin calisiyor Bu volkanik kul genis alanlar yavas drenaj oranlari ve dolayisiyla su erozyonu ruzgar erozyonu ile azaltmaya yardimci ve sonucta biyolojik cesitliligi artacaktir Avrupa da kendi turunun en buyuk agaclandirma oldugunu Bir patlamanin ardindan hemen hemen tum yeni lav akintilari uzerinde guvenli siteler kalin 50 yil icinde 20 cm homojen bir katman kadar genisleyen 20 yil icinde yosunlar tarafindan kolonize edilmistirSpor ve RekresyonHekla yamaclarinda yuruyenlerHekla Merkezi Hekla yuruyus icin populer bir yerdir En son patlama sonrasinda yolu uc ila dort saat alarak yuruyus ile zirveye en iyi sekilde gidilir Ilkbaharda kayak kraterin agzi cevresinde kisa yollarda mumkundur Yaz aylarinda orada kolay krater agiz cevresinde de vardir ve kisin ust Snowcat e mumkundur Volkandan 30 km daha doguya yolcu otobusleri kullanarak ulasilabilir ve bolgede ciftlikleri kalmak veya kamp mumkundur Bir ziyaretci merkezi Leirubakki Ciftligi Hekla Merkezi 2007 yilinda acilmistir Kaynakca Thorarinsson p 19Konuyla ilgili yayinlar 1970 Hekla A Notorious Volcano trans Johann Hannesson Petur Karlsson Reykjavik Almenna bokafelagid Dis baglantilarVikihaber de bu konuyla ilgili haber var Icelandic Hekla volcano shows signs of activityWikimedia Commons ta Hekla ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Photo of 2000 eruption 3 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Night time photo of eruption with Aurora 19 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Latitude longitude and depth of earthquakes near Hekla from 2000 to March 2013 9 Temmuz 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde