Helandiyon (Yunanca: χελάνδιον) Bizans kadırga savaş gemisi, yük taşımakta da kullanılan dromōn tipi gemilerin bir varyantıdır.
Tarihçe
Helandiyon terimi Yunanca kelēs kelimesinden türemiş χελάνδιον ("Süvari atı") kelimesinden gelir ve 8. yüzyıl boyunca ilk defa ortaya çıkmıştır.Batı Avrupa'da kullanılan Orta Çağ Latincesinde chelandium ya da scelandrium (ve dolayasıyla 12. yüzyılda sandanum taşıması) olarak adlandırırlarken Araplar shalandī (çoğul shalandiyyāt) adlandırırlar ve muhtemelen kendi donanmalarında benzer tür taşıtlar kullanırlardı.
Dromōn türünün genel özellikle ortaktır, helandiyon bir bireme kadırgasıdır yani bir ya da iki latin yelkeni olmasına rağmen itici güç sağlaması anlamında çift sıra küreklidir ve pupada iki dümen vardır. Ayrıca Bizans donanmasının yangın çıkaran silahı olan Rum ateşini atan iki tüp (sifōn) ile donatılmıştır.
Helandiyon terimi Orta Çağ yazılı kaynaklarında sıklıkla dromōn ile yerine geçer bir biçimde kullanılmıştır, bu da belirtilen geminin doğru özellikleri konusunda ve dromōn gemisine özel farklar konusunda birçok karışıklığa neden olmuştur. Fakat bu gemileri aslı at taşıyabilen nakliye gemileridir (hippagōga). Bu da geminin, standart dromōn inşasına göre bazı farklar içerdiği anlamına gelir: en azından geminin enini ve kargo derinliğini artıran orta bölümünde bir sıra atı bulunduracak özel bir bölüm bulundururdu.
10. yüzyılda, helandiyon Bizans donanmasının hacminni oluşturuyordu, iki şekilde hizmet veriyordu: chelandion ousiakon ([χελάνδιον] οὑσιακόν) ya da kısaca ousiakon or ousiakos, böyle isimlendirilmişti çünkü içinde 108 adamlık bir ousia vardı ve chelandion pamphylon ([χελάνδιον] πάμφυλον) ya da kısaca pamphylon or pamphylos 120–160 adamlık bir tayfası vardı, ismi ya taşıma gemisi olarak Pamfilya bölgesi menşeini ya da mürettebatının "seçkin mürettebat" (πᾶν+φῦλον, "tüm kabileler") anlamına gelmektedir.
Kaynakça
- Özel
- ^ Pryor & Jeffreys 2006, ss. 166-169.
- ^ Pryor & Jeffreys 2006, ss. xlvi-xlvii, 168-169, 190.
- ^ Pryor & Jeffreys 2006, ss. 166-169, 188-192, 322-325, 449.
- ^ Pryor & Jeffreys 2006, ss. 189-192, 372.
- Genel
- Pryor, John H.; Jeffreys, Elizabeth M. (2006). The Age of the ΔΡΟΜΩΝ: The Byzantine Navy ca. 500–1204 (İngilizce). Leiden, The Netherlands and Boston, Massachusetts: Brill Academic Publishers. ISBN . 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Temmuz 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Helandiyon Yunanca xelandion Bizans kadirga savas gemisi yuk tasimakta da kullanilan dromōn tipi gemilerin bir varyantidir TarihceHelandiyon terimi Yunanca keles kelimesinden turemis xelandion Suvari ati kelimesinden gelir ve 8 yuzyil boyunca ilk defa ortaya cikmistir Bati Avrupa da kullanilan Orta Cag Latincesinde chelandium ya da scelandrium ve dolayasiyla 12 yuzyilda sandanum tasimasi olarak adlandirirlarken Araplar shalandi cogul shalandiyyat adlandirirlar ve muhtemelen kendi donanmalarinda benzer tur tasitlar kullanirlardi Dromōn turunun genel ozellikle ortaktir helandiyon bir bireme kadirgasidir yani bir ya da iki latin yelkeni olmasina ragmen itici guc saglamasi anlaminda cift sira kureklidir ve pupada iki dumen vardir Ayrica Bizans donanmasinin yangin cikaran silahi olan Rum atesini atan iki tup sifōn ile donatilmistir Helandiyon terimi Orta Cag yazili kaynaklarinda siklikla dromōn ile yerine gecer bir bicimde kullanilmistir bu da belirtilen geminin dogru ozellikleri konusunda ve dromōn gemisine ozel farklar konusunda bircok karisikliga neden olmustur Fakat bu gemileri asli at tasiyabilen nakliye gemileridir hippagōga Bu da geminin standart dromōn insasina gore bazi farklar icerdigi anlamina gelir en azindan geminin enini ve kargo derinligini artiran orta bolumunde bir sira ati bulunduracak ozel bir bolum bulundururdu 10 yuzyilda helandiyon Bizans donanmasinin hacminni olusturuyordu iki sekilde hizmet veriyordu chelandion ousiakon xelandion oὑsiakon ya da kisaca ousiakon or ousiakos boyle isimlendirilmisti cunku icinde 108 adamlik bir ousia vardi ve chelandion pamphylon xelandion pamfylon ya da kisaca pamphylon or pamphylos 120 160 adamlik bir tayfasi vardi ismi ya tasima gemisi olarak Pamfilya bolgesi menseini ya da murettebatinin seckin murettebat pᾶn fῦlon tum kabileler anlamina gelmektedir KaynakcaOzel Pryor amp Jeffreys 2006 ss 166 169 Pryor amp Jeffreys 2006 ss xlvi xlvii 168 169 190 Pryor amp Jeffreys 2006 ss 166 169 188 192 322 325 449 Pryor amp Jeffreys 2006 ss 189 192 372 GenelPryor John H Jeffreys Elizabeth M 2006 The Age of the DROMWN The Byzantine Navy ca 500 1204 Ingilizce Leiden The Netherlands and Boston Massachusetts Brill Academic Publishers ISBN 978 90 04 15197 0 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Temmuz 2017