Hindistan'da lâiklik veya sekülerizm Hindistan'da, devletin bütün dinlere eşit yaklaşması anlamında kullanılmaktadır. Lâiklik veya sekülerizmin batıda içerdiği din ve devletin ayrılığına yakın biçimde tanımlanan kavramsal ifadenin dışında yer alan bir anlam içererek, Hindistan'da dinsel hukuk; devlet yasal yapısına bütün dinler için eşit katılımlı olmak üzere eklemlendirilmiştir.
Hindistan Anayasası'nın 1976'da yürürlüğe konulan 42. Değişikliği ile Anayasa Önsözünde Hindistan lâik/seküler bir toplum olarak sunulmuştur. Bununla birlikte veya buna rağmen, ne Hindistan Anayasası ne de yasaları din ve devlet ilişkileri bakımından bir belirleme içermemektedir. Zımni yani yazılı veya sözlü olarak belirtilmeksizin Hindistan yasalarından anlaşılması beklenen; devlet ve tüm devlet kurumlarının parlamenter yasalar yerine dinsel kaynaklı yasaları uygulaması ve çoğunluğa itibar etmesidir. Bununla birlikte Hindistan'da resmi bir devlet dini bulunmamaktadır. Hindistan halkı dinsel özgürlüğe sahiptir ve devlet tüm yurttaşlarına bireysel dinsel seçimlerine bakmaksızın eşit yurttaşlar olarak davranmaktadır.
Günümüz Hindistan'ında yasaların işleyişi bakımından uygulanmakta olan yasal mevzuat her yurttaş için eşit değildir ve Hindistan'da yasalar kişilerin dinlerine göre uygulanmaktadır. Şöyle ki, Hint Müslümanlarına dinsel kaynaklı şeriat yasalarını içeren, 'Kişisel Müslüman Yasası' adı verilen hukuk sistemi evlenme, boşanma, nafaka gibi konularda uygulanmaktayken Hindu, Hristiyan, Sih ve diğer inanışlardaki Hindistan vatandaşları için 'Hindistan Ortak Yasası' adı verilen hukuk mevzuatı uygulanmaktadır. Hindistan vatandaşları arasında bu farklı hukuk sisteminin varlığı çocuk evlilikleri,çok eşlilik, eşit olmayan miras paylaşımı, erkeklere tek taraflı boşa(n)ma hakkı tanıyan ve dinsel açıklama kitaplarında belirtilen mevzuatların uygulanmasını sağlamak üzere ortaya çıkarılmıştır.
Hindistan'da uygulanmakta olan mevzuatın lâik bir yapı olmasının da ihtilaflı bir konu olmasıyla nedeniyle lâikliğin Hindistan'daki varlığı tartışmalı bir konudur. Hindistan'da uygulanmakta olan bu çok hukuklu yapıyı savunmakta olan kişilere göre Hint müslümanları diğerlerine göre farklı bir kültürel yapıya sahiptir ve bu uygulama onların istediği hukuk yapısına uymaktadır. Bu yapının lâik/seküler bir yapı olduğunu iddia edenlere göre her bir Hindistan vatandaşına aynı yasaların uygulanması onların dinsel istemlerine riayetsizlik ve Hindu çoğunluğun kendi yasal yapılarını onlara dayatması sonucunu getirebilecektir. Bu çoklu hukuksal yapıya karşı olanlara göre şeriat hukuku ve dinsel kaynaklı yasalar Hint vatandaşlarının yasa önünde eşit olması ilkesini ihlâl etmekte ve müslüman kadınlarının bir ayrımcılığa maruz kalmasına neden olmaktadır ve bu nedenle Hindistan devlet ve din işlerinin ayrılmasına yönelmelidir.
Tarihçe
Hint dinleri, Hint altkıtasına 12. yüzyılda İslamın gelişine kadar birlikte varlık ve yine birlikte tedrici gelişim içinde olmaları ile bilinmekteydi. Ardından Mughal (Moğol/Babür) İmparatorluğu ve koloni (Britanya Rajı) dönemi yaşandı. Ashoka yaklaşık 2.200 yıl önce ve İmparatoru Harsha yaklaşık 1.400 yıl önce farklı dinleri seçtiler ve her birine aynı biçimde müşfik ve birini diğerinden üstün görmeyen bir davranış biçimi içinde yaklaştılar. Antik Güney Asya'da insanlar dinsel özgürlüğe ve Hinduizm, Budizm, veya başkaca herhangi bir inanıştan olmalarına bakılmaksızın devletin güvencesinde vatandaşlığa sahip oldular. 5. ve 10. yüzyıllar arasında Ellora Mağarası tapınakları bir diğerine bitişik olarak inşa edildiler ki bu birliktelikleri farklı inanışların kabul edilmesi ve birlikte var oluşlarını göstermektedir.
Herhangi bir dayanak bulunmaksızın, bir kişinin kendi (dinsel) yolunda ve diğerlerinin kınanmasında bir onur yoktur.
— Ashoka, XII, yaklaşık olarak MÖ 250,
İslam dininin ülkeye girişi ve 12. yy.'da Kuzey Hindistan'da Delhi Sultanlığının ve müteakiben Orta Hindistan'da Dekkan Sultanlığının kurulması ile birlikte Hindistan'da devletin dinlerarası ilişkilerindeki bu gelenekte değişme oldu. İslamın politikaya kaynak gösterilen doktrinleri ve dinsel bakış açısı Hinduluk, Budistlik ve Hindistan'da bulunan diğer inanışlarla çekişmeli haline geldi. Yeni tapınaklar ve manastırlar yapılmasına izin verilmedi. Levant'la olduğu gibi, Güneydoğu Avrupa ve İspanya, Hindistan'daki Müslüman yöneticiler Hindulara şeriat temelindeki yargı mevzuatı doğrultusunda yıllık olarak (barışta kalma vergisi olarak) cizye talebiyle dhimmiler olarak davrandılar.
Moğolların bölgeye gelişiyle birlikte şeriat süreklilik gösteren bir istekle empoze edilmekteyken; Moğol/Babür İmparatoru Ekber ile birlikte bu durumun ilk defa belirgin bir istisnası yaşandı.Ekber farklı dinsel inanışları birleştirmeye çalıştı. Hindistan'daki diğer dinlerle birlikte İslam arasında eşitlik olduğu ifade edildi, İslam'a giriş için yapılacak dolaylı veya dolaysız yollu zorlamalar yasaklandı. Dinsel tabanlı (dolaylı bir zorlama olan y.n.) cizye vergisi ayrımcılığı kaldırıldı ve yeni Hindu tapınaklarının yapılmasına imkân verildi. Buna karşın Ekber'in torunları özellikle de Aurangzeb Hindu tapınaklarını yıkarak ve dinsel tabanlı cizye vergisini yeniden empoze ederek bu yönelimi İslamın devlet dini oluşuna doğru yöneltti.
Aurangzeb'den sonra Hindistan, Doğu Hindistan Şirketi ve Britanya Rajı'nın kontrolüne girdi. Sömürge yönetimi din ve devlet işlerini birbirinden ayırmadı ancak Hindu ve Müslümanlar arasındaki eşitsizliğe işaret ettiler ve Hindu, Müslüman ve Hristiyanların yasa önünde eşitliği ilkesini yeniden tanıttılar. A.V. Thomas’a göre; Britanya İmparatorluğu, Hindistan'daki çeşitli bütün inanışlara eşit mesafede bir politika yürüterek iş ve ticaret yapmayı hedefledi. 19. yüzyılın ortalarından itibaren Hindistan, Britanya Rajı tarafından idare olunmaya başladı. Evlilik, miras ve boşanma gibi medeni sivil hukuk konusunu oluşturan işlemler her bir Hint'in dinsel inanışına bağlı olarak Müslüman dinsel yargıçlarınca, pandit'lerce (Hindu din adamları y.n.) veya diğer dinsel sıfatlara sahip kişilerce dinsel kaynaklar ve bunların yorumlamalarına bağlı olarak kişisel yasalarına göre uygulandı. 1864'te, Britanya Rajı yönetimi tüm dinsel yargıçları, pandit’leri ve diğer benzeri sıfat taşıyanların işlem yetkilerini aralarında meydana gelen uyuşmazlıklar nedeniyle ilga etti ki birisinin yorum ve hükmünü bir diğeri yanlış buluyordu ve böylece birbiriyle tutarsız ve uyumsuz işlemler nedeniyle adalet sistemi belirsizleşmiş ve önemli derecede bozulmaya uğramıştı.
19. yüzyılın sonlarında sömürge yönetimince Anglo-Hindu ve Anglo-İslam tarzı adı verilen kişisel yasalar yürürlüğe konuldu. Bu yeni yasalarla da din ve devlet işleri ayrılığı sağlanmamış olmakla birlikte insanların birbirinden farklı kişisel yasalar temelinde farklılaştırılmasına ve yönetilmesine devam edildi. 1850 Hint Veraset Yasası, 1872 Özel Evlilik Yasası ve diğer yasalar Avrupa'da uygulanan Ortak Yasa'nın bir benzeri olarak yürürlüğe konuldu. Britanya Rajı; Hint Hristiyanları, Hint Zoroastrianları ve diğer inanışlardan kişilere farklı yasaların uygulandığı bir sistemi uygulamayı sürdürdü.
“ | İngiliz Hindistan'ındaki müslümanların; (İngiliz) Ortak Yasasının şeriatin yerini hiçbir durumda tutamayacağı düşüncesi geçmişteki son dönemde artış göstermiş bulunmaktadır. Konu basında olduğu gibi çeşitli platformlarda tekrar eden bir süreklilikte ajite edilmektedir. En geniş müslüman teşkilatı olan Hint Ulema Cemiyeti bu istemi desteklemekte ve bütün ilgilileri bu duruma karşı bir önlem almaya çağrıda bulunmaktadır. | ” |
— Müslüman Kişisel Uygulama Yasası (Şeriat)'nın önsözü, 1937, |
20. yy.'ın ilk yarısı içinde, Britanya Rajı İngiliz koloniyal yönetiminden bağımsızlık isteyen Mahatma Gandhi ve Muhammed Ali Cinnah tarafından yürütülen toplumsal hareketler artış gösterdi. Baskı altındaki koloni yönetimi 2013 yılı itibarıyla uygulanmasına devam edilmekte olan 1947'de Hindistan'ın bağımsızlığından sadece bir yıl öncesine kadar bir dizi yeni yasayı yürürlüğe koydu. Bunlardan birisi, 1937 Hint Müslüman Şeriat Uygulaması Kişisel Yasası lâiklikte olduğu gibi devlet ve din işlerini ayrı tutan bir yapıyı değil tersini ortaya koydu.
Bu durum, 1939 Müslüman Evlilikleri Yasasının Feshedilmesi gibi ek yasal düzenlemelerle birlikte sürdürülerek Hint müslümanları için dinsel yasaların kişisel yasa olabilmesini getirdi. Bu durum aynı zamanda şeriat gibi dinsel yasaların yerini aldığı ortak ve sivil yasa ile örtüşebileceğini ortaya koydu. Seçilmiş milletvekillerinin üzerinde yenilik yapamadıkları veya iptalini uygulayamadıkları dinsel kaynaklı yasalar bir ulusun aynı yasaların karşısında bulunmayışının ender örneklerinden birisini oluşturdu. Parlamento çıkışlı ve dinsel referanslı olmayan ve Hristiyanlar ve Yahudilerle birlikte Hindular (Budistler, Cayanlar, Sihler ve Persleri de kapsamak üzere) için uygulanan Sivil yasa 1950’lerin ortalarında ortaya çıkarken 1937 tarihli Şeriat Uygulaması Hint Müslümanları Kişisel Yasası’nın yasal bakımdan yürürlüğü (y.n. bir istisna olarak) varlığını sürdürüldü.
Güncel statüsü
Hindistan Anayasası'nın 7. programı Hindistan merkezi hükûmeti ve değişik federe devlet hükûmetlerinin dinsel kurumlar, yardım kuruluşları ve şirketleri hakkında diğerlerinden farklı olabilecek kendi yasal mevzuatlarını çıkarabilmeleri anlamına gelen ve öne sürüldüğüne göre mutabık liste adı verilen mutabakat metnini düzenlemektedir. Merkezi devlet ile federe devletlerden birisinin çıkardığı yasa arasında uyuşmazlık olması halinde merkezi hükûmetin çıkarmış olduğu yasa geçerli olacaktır. Devlet ve din ayrılığının yerine din ve devletin böylece üst üste çakışması ilkesi, 1956'da Madde 290 üzerinde yapılan değişikliklerle başlamış ve 1975'te Hindistan Anayasası'nın Başlangıç kısmına lâik/seküler sözcüğünün ilavesi ile devam etmiştir.
Hindistan’da değişik dinsel yapılara verilen Eşzamanlı Liste yapısı yoluyla oluşturulan din ve devletin üst üste getirilişinde devlet dinsel eğitim veren okulları ve kişisel yasaları desteklemektedir. Bu tip devlet yapısı her bir dinin, eşit olmayan bir biçimde ve birbirleri ile çekişme içinde dikte edilmesiyle yankı bulmaktadır. Bir örnek olarak, Dinsel ve Yardımseverlik Bağışı Hindistan Yasası, hükûmetleri baskı kullanarak devralmaya, Hindu tapınaklarını elde etmeye ve işletmeye, bağışlar yoluyla gelir toplanmasına ve bu gelirin dinsel tapınaklar dışındaki amaçlar için dinsel kurumların sürdürülmesini de içeren tapınak dışı amaçlar için kullanılmasına izin vermektedir. Tümüyle devlet mülkiyetindeki ve işletimindeki devlet okullarında hükûmet tarafından dinsel telkin bildirilemez ama dinsel tarikatler ve bağış kuruluşları kendi mülkiyetlerinde okullar açabilir, dinsel telkin içeren eğitimler verebilir ve kısmen devletten finansal yardım alabilirler.
Hindistan yasası İslami dinsel okulların (medreselerin y.n.) eyaletler ve merkezi devlet bütçesinden kısmen finansal destek almasına da izin vermektedir, dinsel telkinlerin verilmesi hususunda kız ya da erkek öğrenci bu eğitim dışında kalmak isterse ve okul yönetimi bunu onaylarsa okul öğrenciye din, etnik köken veya diğer tabanlarda ayrımda bulunmayacaktır.
Kişisel Yasa adı verilen uygulamayla kızların evlendirilebilme yaşı, kız çocuklarının sünnet edilebilmesi, çok eşlilik, boşanma ve miras hak ve usulleri hakkında dinsel grupların tercih ettikleri kendilerine özgü, birbirinden farklı, dinsel kaynaklı gösterilen uygulamalarına eğer dinsel mevzuatları öyle istiyorsa izin verilmektedir, aksi durumlarda ise devlet yasaları uygulanır. Hindistan dinsel çeşitlilik yapısı içinde önemli bir miktar oluşturan sayısıyla sadece İslam dinine mensup olanların şeriat adı altında dinsel (kaynaklı olduğu ileri sürülen y.n.) yasaları bulunmakta ve Hindistan idari yapısı bunların uygulanmasına Müslüman Kişisel Yasası düzenlemesiyle izin vermektedir.
Hindistan'da lâiklik, dinin devletten ayrılmış olması anlamını taşımamaktadır. Bunun yerine, Hindistan'da varlığı tartışmalı bir konu olan lâiklik, sadece; devletin tüm dinlere karşı nötr durumda bulunması anlamında öne sürülmekte ve özellikle Hint müslümanları için şeriat yasaları parlamento yasalarının üzerinde yer almakta ve bazı durumlarda; dinsel doktrinlere sahip kılınmış okullarda olduğu gibi devlet bütçesinden bu tür okullara kaynak transferi yapılmaktadır. Lâikliğin genel ilkelerine aykırılık teşkil eden bu uygulamalar akademisyenlerin, lâiklik veya sekülerizm sözcüklerinin Batıda veya diğer kabul gördüğü ülkelerde tanımlandığı biçimle Hindistan'ın lâik/seküler bir devlet olmadığını; bunun yerine karmaşık bir tarihsel yapıdaki ve ifade ettikleri maksatlarının hilafındaki hedeflere ulaşmakta bir strateji olduğunu açıklamalarına yol açmaktadır.
Batı tipi lâiklik ile mukayesesi
Batıda, lâik/seküler sözcüğü üç şeyi ifade etmektedir: din özgürlüğü, kişilerin dinlerine bakılmaksızın her kişinin eşit vatandaşlığı ve din ve devlet ayrılığı. Batı demokrasilerinde öz ilkelerden birisi devletin her bireyin istediği dini seçebilme ve kendi ruhani kavrayışını biçimlendirebilmesini kabul eden bu ayrılıktır. Batıda, dinsel bakış açısına bağlı olmaksızın yasa önünde her bir kişi eşittir.
Buna zıt olarak Hindistan'da sekülerizm sözcüğü din ve devlet ayrılığını ifade etmemektedir. Bütün dinlere eşit yaklaşım anlamındadır. Lâiklik veya sekülerizm din ve devlet işlerinin ayrı tutulması olarak tanımlanırsa Hindistan lâik/seküler bir devlet olmamaktadır. Hindistan'da dinler, kişisel yasa üzerindeki politik otoritesini ifade etmeyi sürdürmektedir. Uygulanabilecek kişisel yasa kişinin Müslüman, Hristiyan veya Hindu olmasına bağlı olarak farklılıklar göstermektedir. Örneğin, Hindu ve Hristiyan olan bir kız için evlilik yaşı en az 18 iken Müslüman olan için 12'den küçük olamaz. Son kırk yıl boyunca 'Tüm Hindistan Müslümanları Kişisel Yasası Yönetimi' ve diğer Müslüman sivil organizasyonlar çocuklar için Hindistan genelinde bağlayıcı bir yasanın geçerli olmasına karşı çıktılar ve müslümanların çocukları 18 yaşının altında olsa hatta 12 yaşında olsalar bile evlendirebilmeleri gerektiğini savundular. Oysa batıdaki lâik/seküler devletlerde resmi işlem ve evlilik yapabilme yaşının kaynağı dinsel değil lâik yasalar olmaktadır.
Hindistan'da lâiklik/sekülerizm, laïcité adı verilen Fransız seküleritesi kavramından da farklılıklar göstermektedir. Lâikliğin bir ilke olarak ortaya çıktığı ülke olan Fransa’da lâiklik kavramı devlet kurumlarının dinde olmayışının yanı sıra dinin devlet kurumları ve okulları içinde olmayışını gerektiriyor. Hindistan’daki uygulamada buna da karşıt olarak dinsel okullara devletçe mali destek sağlanıyor ve hatta dinsel kaynaklı yasalar parlamento kararlarının üzerinde bulunuyor. Hint yapısı değişik dinsel örgütlenmelerin okullar kurması ve bunları sürdürmesi, dinsel eğitim verilmesi ve Hindistan devlet bütçesinden kısmi ancak önemli bir miktarda mali destek almaları için teşvikler oluşturdu. Benzer biçimde, Hindistan devleti Vakıf Konseyi (İslam)’ni, Hindu tapınaklarını, Budist manastırlarını ve belirli Hristiyan dinsel kuruluşlarını desteklemekte, düzenlemekte ve yönetmektedir. Hindistan devletinin bu biçimde değişik dinlere katılımı batı tipi lâiklikten belirgin biçimde farklılık oluşturmaktadır.
Mesele teşkil eden konular
Dinsel yasaların devlet yasalarından ve devletten üstün tutulduğu, hatta devletin eliyle katılarak dinin içinde bulunduğu Hint sekülerizminin durumu (y.n. lâiklik açısından) tartışmalı bir konudur.
Şah Bano davası
1978’de, Şah Bano davası herkesi aynı biçimde kapsayacak tek bir sivil yasa oluşturulması istemleriyle birlikte sekülerizm üzerine bir tartışma konusunu ön plana getirdi.
Şah Bano,1978’de kocası tarafından (y.n. tek taraflı olarak) boşanan, Hint müslümanı bir kadındı. Hint Müslüman Kişisel Yasası kocasının O’na bir nafaka ödememesi gerektiğine hükmetti. Şah Bano, bunun üzerine Hindistan Yasasının 125. Bölümüne göre kendisinin geçimini sağlamak üzere boşandığı kocası tarafından nafaka ödenmesi istemi ile dava açtı. Şah Bano davasını ayrıca Yüksek Mahkeme olan Yargıtay’a da iletti. Hindistan Yargıtay Başkanlığı kararında nafakanın ödenmesinin yanı sıra İslami kökenli yasaların kadınlara adil olmayan biçimde uygulama yaptığını ve bu nedenle bütün bir ülkede geçerli olacak Birleşik Medeni hukuk düzeninin varlığının ne kadar gerekli olduğunu gösterdiğini de yazdı. Baş yargıç kararda İslamın eski eşe geçimini sürdürmesi için nafaka ödenmesini yasaklayan bir dinsel kaynak bulunmadığına değindi.
Şah Bano davasında verilen Yargıtay kararı Müslüman erkeklerin protestosu ile karşılandı. Ülkedeki İslami ruhban ve Hindistan Müslüman Kişisel Yasası Kurulu karara karşı açıklama yaptılar. Yargıtay kararından kısa bir süre sonra Rajiv Gandhi Başbakanlığındaki Hindistan hükûmeti, Müslüman kadınların ama sadece Müslüman kadınların diğer dinlerden bütün kadınların sahip oldukları geçim sürdürme nafakası alma hakları bulunmadığını belirten bir yasal düzenlemeyi yürürlüğe koydu. Hindistan Müslümanları 1986 tarihli dinsel kaynaklı eski eşe nafaka ödenmesinden muaf kılan yasal düzenlemeyi kendi dinsel inanışlarına duyulan bir saygının sonucu olmasından ve kendi inanışlarının diğer inançlardan farklı olduğunun kabulü olmasından ötürü seküler bir düzenleme olarak tasvip ettiler ve bütün yurttaşları dinsel farklılık gözetmeyecek bir biçimde kapsayacak Birleşik Medeni Hukuk tasarısına muhalefet ettiler.
Müslüman feministler
Kadın hakları savunumu için öne çıkan Hindistan’ın feminist Müslüman kadınları da birleşik bir Medeni Hukuk tasarısına destek vermektedirler. Hindistan İslami Feminist hareketin iddiasına göre Hindistan Müslüman Kişisel Yasası tarih boyunca ve halen Kuran’ın yanlış yorumlanmasına dayalı olduğunu öne sürmektedirler. Feministler Kuran’ın uygulamada kadın haklarını verdiğini ancak erkek ulema tarafından yapılan yorumlarda bunun ret edilmekte olduğunu öne sürüyorlar. Kuran’ın ataerkil yorumlarının cahil Müslümanlar üzerinde olumsuz etkiler yaptığını ve kendilerinin Kuran’ı okuma ve kadın hakları ile uyumlu biçimde yorumlama hakları bulunduğunu belirtiyorlar. Hindistan hukuk yapısı içinde Müslüman kadın hakları savunucularının istemlerini yürürlüğe getirecek bir yasal yapı bulunmamaktadır.
Kadın hakları
Çocuk evlilikleri dahil olmak üzere çok eşlilik, mirasın kadınlar ve erkekler arasında eşitsiz biçimde pay edilmesi, tek taraflı ve yargılama olmaksızın erkeklere kadınları boşama hakkı verilmiş olması ve şeriat mahkemelerinin, cemaatlerin, Dar el quzat’ın (y.n. Kadılar Evi) subjektif doğası ve İslami aile hukuku mahkemelerine başkanlık eden dinsel yargıçların (qazis/kadıların) hükümleri Hint kadınlarına karşı kötü bir uygulama olduğu öne sürülen uygulamalar Hint sekülerizmi içinde dinsel haklar olarak gösterilmiştir.
Görüşler
Wall Street Journal’de yazan , sekülerizmin batı dünyasında din ve devletin ayrılığı olarak ancak daha çok dinselciliği yatıştırmaya yakın olarak anlaşılmakta olması nedeniyle Hint sekülerizmini bir hile ve başarısızlık olarak eleştiriyor. Hint entelektüellerinin sol kanadı arasında sekülerizmin kusurlu anlaşılmış olması yüzünden Hindistan Ulusal Kongresi politikacılarının dinsel önderler ve Zakir Naik gibi vaizleri kötülüğe teşvik ettiklerini ve İslami terörizme, dinsel militanlığa ve toplumsal uyumsuzluğa karşı genel olarak zayıf bir duruş aldıklarını yazıyor.
Diğerleri, özellikle tarihçi Hint idari yapısının gerçekte seküler (lâik) olmadığını, Müslüman liderleri yüzeysel olarak frenleyici fakat Hindu topluluklarına karşı ise belirgin biçimde ayrımcı davranıldığını öne sürüyor. Zayıf eğitimli sözde entelektüel Hintlerin Hint sekülerizmini Hindu karşıtlığı ve hatta açığa vurulmamış bir İslamofobik yapı olarak saptadıklarını yazıyor. Hindistan’ın sol görüşlü (Batı Bengal devleti gibi) hükûmetlerinin örtülü olarak dinsel içerikli eğitim yerleri olan medreseleri, geleneksel İslami eğitimi ve İslami maske takmış köktencilik öğretimini örtülü olarak desteklediklerini belirterek şöyle diyor;
“ | Nehru’nun Hindistan’ı 'sekülerizm'e karşı suç işlemiştir. Buradaki (vurgulamak istediğim) düşünce; devletin 'kişisel' olan dinsel konulara karışmaması ve tüm dinlere mensup kişiler arasında uyumu oluşturması gerektiğinin halk tarafından alenen daha zayıf bir biçimde tekrarlanmakta olmasıdır. Düşüncenin daha güçlü ifadesinde, (sekülerizmin) çağdaşlaşma hedefi resmi olmayan biçimde ifade edildi, Hindistan yüzlerce yıllık geleneğin cehaletini ve batıl inançlarını ve nihayet Hinduculuğu ve İslamcılığı insanların gündelik hayatından hariç tutmalıdır. Hindistan’ın bağımsızlığından sonra, hükümetler sekülerizmi daha çoğunlukla Hint milliyetçiliğinin dinsel geçmişini tanımayı ret ederek uyarladılar, Hindu ya da Müslüman ne olursa olsun ve aynı zamanda (tutarsızca) Müslüman Kişisel Yasasını (Şeriati) iptal etmeyerek. | „ |
Hint Nobel sahibi Amartya Sen, sekülerizmin politik algılayışa göre özellikle herhangi bir dinsel buyruktan devletin ayrı olmasını gerektirdiğini öne sürüyor.Sen’in bu iddiası en azından iki biçimde algılanabilir: İlk bakışa göre devletin bir tarafı tutmayı ret ederek tüm dinlere eşit mesafede yer almasıdır. İkinci bakış devletin herhangi bir din ile herhangi bir biçimde ilişki içinde bulunmamasıdır. Her iki algılayışta da sekülerizm, devletin öncelikli bir duruş içinde herhangi bir dini vermesine karşıdır. Sen, birinci bakışın, devletin herhangi bir dinsel konu hakkında herhangi bir işbirliği içinde bir edimde bulunmaması yönünde bir istemin olmadığı bir Hindistan için daha uygun olduğunu öne sürüyor. Aksine, bugüne kadar emin olunması gereken, devletin farklı dinler ve farklı dinsel toplulukların mensupları ile çalışması gerektiğidir, böylece temel bir simetrik davranış biçimi temin edilebilir.
Amartya Sen, günümüz Hindistan’ının simetrik bir davranış biçiminde olduğunu öne sürmüyor veya örneğin çocuk evliliğini onaylayan şeriatin kabulünün bir dine yönelik nötr tutumun eşitliğini taşıyıp taşımadığı hakkında herhangi bir bakış açısını öne sürmüyor. Sen’in tespitlerine göre Hindistan’da sekülerizm, O’nun belirtmiş olduklarından ne birincisinin ne de ikincisinin içinde yer alan bir sekülerizm değildir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d Donald E Smith (2011), India as a Secular State, Princeton University Press,
- ^ a b c d e f g h Gerald James Larson (2001), Religion and Personal Law in Secular India: A Call to Judgment, Indiana University Press,
- ^ "The Constitution (Forty-Second Amendment) Act, 1976". Government of India. 16 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Aralık 2010.
- ^ ""A skewed secularism?" by Christophe Jaffrelot". 21 Mart 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 27 Temmuz 2012.
- ^ a b c d e f Rajagopalan (2002), “Secularism in India”, in Editor: William Safran, The Secular and the Sacred - Nation, Religion and Politics, Chapter 13,
- ^ a b c Muslim groups want minimum marital age scrapped 17 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . M.G. Radhakrishnan, India Today (September 22, 2013)
- ^ a b Zoya Hasan and Ritu Menon (2005), The Diversity of Muslim Women's Lives in India, Rutgers University Press, , pp 26-45, 59-64, 92-119
- ^ a b c d e Craig Duncan, Shah Bano: The Dilemma of Religious Liberty and Sex Equality 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Cornell University, Ithaca, 2009
- ^ a b c DD Acevedo (2013), Secularism in the Indian Context, Law & Social Inquiry, Volume 38, Issue 1, pp 138-167
- ^ a b c John H. Mansfield, “The Personal Laws or a Uniform Civil Code?” in Robert D. Baird, ed., Religion and Law in Independent India (Manohar Press, 1993), pp. 139-177
- ^ a b Dhume, Sadanand (20 Haziran 2010). "The Trouble with Dr. Zakir Naik". The Wall Street Journal. 9 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ Pia Brancaccio, The Buddhist Caves at Aurangabad: The Impact of the Laity 28 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Ars Orientalis, Vol. 30, Supplement 1, (2000), pp. 41-50
- ^ Owen, L. (2012). Carving Devotion in the Jain Caves at Ellora (Vol. 41). Brill, The Netherlands
- ^ a b c d e A.V. Thomas, Christians in Secular India, Fairleigh Dickinson University Press, , pp 26-27
- ^ Ellora Caves 5 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde . UNESCO, World Heritage List (1983)
- ^ Brockman, N. (2011), Encyclopedia of sacred places; 2nd Edition; see entries for Ajanta, Ellora and other sacred places of India,
- ^ A.L. Basham, The Wonder that was India, Grove Press, New York (1959); page 53-132
- ^ Original Text in English Translation:There should not be honour of one’s own (religious) sect and condemnation of others without any grounds.
- ^ Makarand Paranjape (2009), Altered Destinations: Self, Society, and Nation in India, London, Anthem Press South Asian Studies, , pp 150-152
- ^ See "Mughal Empire." Gale Encyclopedia of World History: Governments. Vol. 1. Detroit; Gale, 2008
- ^ Richards, John F. The Mughal Empire. New York: Cambridge University Press, 1993
- ^ Duncan and Derrett (1968), Religion, Law and the State in India, Free Press, New York
- ^ Nandini Chatterjee, The Making of Indian Secularism: Empire, Law and Christianity Macmillian,
- ^ For several years past it has been the cherished desire of the Muslims of British India that Customary Law (Common Law) should in no case take the place of Muslim Personal Law. The matter has been repeatedly agitated in the press as well as on the platform. The Jamiat-ul-Ulema-i-Hind, the greatest Moslem religious body has supported the demand and invited the attention of all concerned to the urgent necessity of introducing a measure to this effect.
- ^ The Muslim Personal Law (Shariat) Application Act, 1937 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Universal Law Publishing, New Delhi; pp 3-7
- ^ THE MUSLIM PERSONAL LAW (SHARIAT) APPLICATION ACT, 1937 8 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . ACT No. 26 OF 1937, Government of India
- ^ Chandra Mallampalli, Christians and Public Life in Colonial India: Contending with Marginality (London, 2004)
- ^ (PDF). 2 Mayıs 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ . 2 Nisan 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ KN Kumari (1998), History of the Hindu Religious Endowments in Andhra Pradesh, Northern Books,
- ^ Presler, F. A. (1983). The structure and consequences of temple policy in Tamil Nadu, 1967-81. Pacific Affairs, 56(2), 232-246
- ^ Results of billion dollar treasure hunt in Hindu temple to be revealed 3 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Gene Koprowski, Fox News (October 2, 2012)
- ^ a b c Laura Jenkins, Shah Bano: Muslim Women’s Rights 12 Ağustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., University of Cincinnati, Ohio (2000)
- ^ a b Madan, T. N. (1987), Secularism in Its Place, Journal of Asian Studies, 46 (4): 747–759
- ^ Nandy A, A Billion Gandhis, Outlook India, June 21, 2004
- ^ Secularism in India 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . R. A. Jahagirdar, IHEU (11 May 2003)
- ^ Haviland, Charles (5 Eylül 2002). "Battle over India's marriage age". BBC News. 12 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ Wakf board bristles at women panel's advice on Child Marriages 12 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Syed Mohammed, The Times of India, June 29, 2013
- ^ Elizabeth Hurd (2008), The Politics of Secularism in International Relations, Princeton University Press
- ^ "Deutsche Welle Türkçe Fransa'da lâiklik tartışması". 19 Mart 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Şubat 2014.
- ^ Gary Jacobsohn, The Wheel of Law: India’s Secularism in Comparative Constitutional Context, Princeton University Press, 2005
- ^ Thomas R. Metcalf (2002). A concise history of India. Cambridge University Press. s. 257. ISBN .
Rajiv Gandhi cared little about the Shah Bano case himself, and no doubt would have preferred a common civil code; nevertheless he saw in the opposition to this supreme court decision a heaven-sent opportunity to draw Minority voters to the Congress cause.
- ^ Kirti Singh, “Obstacles to Women’s Rights in India,” in Rebecca J. Cook, ed. Human Rights of Women: National and International Perspectives (University of Pennsylvania Press, 1994), pp. 375-396
- ^ Sylvia Vatuk,Islamic Feminism in India: Indian Muslim Women Activists and the Reform of Muslim Personal Law, Modern Asian Studies, Volume 42, Issue 2-3, March 2008, pp 489-518
- ^ a b Imagining India, by Ronald Inden. Indiana University Press. 2000. p.xii.
- ^ Amartya Sen (2006), The Argumentative Indian: Writings on Indian History, Culture and Identity; ; Picador
- ^ Minhaz Merchant, Amartya Sen and the ayatollahs of secularism – part 3, The Times of India, 24 July 2013
Dış bağlantılar
- India: Secularism and Freedom of Religion10 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . University of Vermont, United States
- Legalizing Religion: Indian Supreme Court and Secularism10 Kasım 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Ronojoy Sen, University of Hawaii
- India as a Secular State Donald E Smith, Read Online version, Princeton University Press - provides a pre-1963 historical Indian perspective on secularism
- Domenic Marbaniang, Secularism in India6 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Secularism in India: A Historical Analysis[]
- Republic of India - Legal systems, constitutional history and secularism16 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Emory Law School, Atlanta
- Lawyers Club India, Section 125 of Criminal Procedure India1 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- New York Review of Books, The treats to secular India2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hindistan da laiklik veya sekulerizm Hindistan da devletin butun dinlere esit yaklasmasi anlaminda kullanilmaktadir Laiklik veya sekulerizmin batida icerdigi din ve devletin ayriligina yakin bicimde tanimlanan kavramsal ifadenin disinda yer alan bir anlam icererek Hindistan da dinsel hukuk devlet yasal yapisina butun dinler icin esit katilimli olmak uzere eklemlendirilmistir Hindistan Khajuraho da bir 19 yy Hindu tapinagi bir Hindu sarmali kule tepesi bir Jain Cayan kucuk kubbesi bir Budist stupa si ve bir Islam tarzi kubbeyi icinde bulunduran alisilmis siklikta karsilasilabilen shikharas adi verilen alanda Hindistan Anayasasi nin 1976 da yururluge konulan 42 Degisikligi ile Anayasa Onsozunde Hindistan laik sekuler bir toplum olarak sunulmustur Bununla birlikte veya buna ragmen ne Hindistan Anayasasi ne de yasalari din ve devlet iliskileri bakimindan bir belirleme icermemektedir Zimni yani yazili veya sozlu olarak belirtilmeksizin Hindistan yasalarindan anlasilmasi beklenen devlet ve tum devlet kurumlarinin parlamenter yasalar yerine dinsel kaynakli yasalari uygulamasi ve cogunluga itibar etmesidir Bununla birlikte Hindistan da resmi bir devlet dini bulunmamaktadir Hindistan halki dinsel ozgurluge sahiptir ve devlet tum yurttaslarina bireysel dinsel secimlerine bakmaksizin esit yurttaslar olarak davranmaktadir Gunumuz Hindistan inda yasalarin isleyisi bakimindan uygulanmakta olan yasal mevzuat her yurttas icin esit degildir ve Hindistan da yasalar kisilerin dinlerine gore uygulanmaktadir Soyle ki Hint Muslumanlarina dinsel kaynakli seriat yasalarini iceren Kisisel Musluman Yasasi adi verilen hukuk sistemi evlenme bosanma nafaka gibi konularda uygulanmaktayken Hindu Hristiyan Sih ve diger inanislardaki Hindistan vatandaslari icin Hindistan Ortak Yasasi adi verilen hukuk mevzuati uygulanmaktadir Hindistan vatandaslari arasinda bu farkli hukuk sisteminin varligi cocuk evlilikleri cok eslilik esit olmayan miras paylasimi erkeklere tek tarafli bosa n ma hakki taniyan ve dinsel aciklama kitaplarinda belirtilen mevzuatlarin uygulanmasini saglamak uzere ortaya cikarilmistir Hindistan da uygulanmakta olan mevzuatin laik bir yapi olmasinin da ihtilafli bir konu olmasiyla nedeniyle laikligin Hindistan daki varligi tartismali bir konudur Hindistan da uygulanmakta olan bu cok hukuklu yapiyi savunmakta olan kisilere gore Hint muslumanlari digerlerine gore farkli bir kulturel yapiya sahiptir ve bu uygulama onlarin istedigi hukuk yapisina uymaktadir Bu yapinin laik sekuler bir yapi oldugunu iddia edenlere gore her bir Hindistan vatandasina ayni yasalarin uygulanmasi onlarin dinsel istemlerine riayetsizlik ve Hindu cogunlugun kendi yasal yapilarini onlara dayatmasi sonucunu getirebilecektir Bu coklu hukuksal yapiya karsi olanlara gore seriat hukuku ve dinsel kaynakli yasalar Hint vatandaslarinin yasa onunde esit olmasi ilkesini ihlal etmekte ve musluman kadinlarinin bir ayrimciliga maruz kalmasina neden olmaktadir ve bu nedenle Hindistan devlet ve din islerinin ayrilmasina yonelmelidir Tarihce Hindistan eyaleti Maharashtra da bulunan bir Dunya Miras Alani dir 5 ve 10 yuzyillar arasinda Charanandri tepeleri icinde dikey yonlu olarak 35 magara kazilmistir Bunlar 12 adet Budist magarasi 17 adet Hindu magarasi ve 5 adet magarasidir Hindistan tarihinin Islam oncesi doneminde farkli inanislarin dinsel uyumlu varliklarini telkin etmek ve farkliliklarin sekuler mutalaasinin etkinligini temin etmek uzere insa edilmislerdir Hint dinleri Hint altkitasina 12 yuzyilda Islamin gelisine kadar birlikte varlik ve yine birlikte tedrici gelisim icinde olmalari ile bilinmekteydi Ardindan Mughal Mogol Babur Imparatorlugu ve koloni Britanya Raji donemi yasandi Ashoka yaklasik 2 200 yil once ve Imparatoru Harsha yaklasik 1 400 yil once farkli dinleri sectiler ve her birine ayni bicimde musfik ve birini digerinden ustun gormeyen bir davranis bicimi icinde yaklastilar Antik Guney Asya da insanlar dinsel ozgurluge ve Hinduizm Budizm veya baskaca herhangi bir inanistan olmalarina bakilmaksizin devletin guvencesinde vatandasliga sahip oldular 5 ve 10 yuzyillar arasinda Ellora Magarasi tapinaklari bir digerine bitisik olarak insa edildiler ki bu birliktelikleri farkli inanislarin kabul edilmesi ve birlikte var oluslarini gostermektedir Herhangi bir dayanak bulunmaksizin bir kisinin kendi dinsel yolunda ve digerlerinin kinanmasinda bir onur yoktur Ashoka XII yaklasik olarak MO 250 Islam dininin ulkeye girisi ve 12 yy da Kuzey Hindistan da Delhi Sultanliginin ve muteakiben Orta Hindistan da Dekkan Sultanliginin kurulmasi ile birlikte Hindistan da devletin dinlerarasi iliskilerindeki bu gelenekte degisme oldu Islamin politikaya kaynak gosterilen doktrinleri ve dinsel bakis acisi Hinduluk Budistlik ve Hindistan da bulunan diger inanislarla cekismeli haline geldi Yeni tapinaklar ve manastirlar yapilmasina izin verilmedi Levant la oldugu gibi Guneydogu Avrupa ve Ispanya Hindistan daki Musluman yoneticiler Hindulara seriat temelindeki yargi mevzuati dogrultusunda yillik olarak barista kalma vergisi olarak cizye talebiyle dhimmiler olarak davrandilar Mogollarin bolgeye gelisiyle birlikte seriat sureklilik gosteren bir istekle empoze edilmekteyken Mogol Babur Imparatoru Ekber ile birlikte bu durumun ilk defa belirgin bir istisnasi yasandi Ekber farkli dinsel inanislari birlestirmeye calisti Hindistan daki diger dinlerle birlikte Islam arasinda esitlik oldugu ifade edildi Islam a giris icin yapilacak dolayli veya dolaysiz yollu zorlamalar yasaklandi Dinsel tabanli dolayli bir zorlama olan y n cizye vergisi ayrimciligi kaldirildi ve yeni Hindu tapinaklarinin yapilmasina imkan verildi Buna karsin Ekber in torunlari ozellikle de Aurangzeb Hindu tapinaklarini yikarak ve dinsel tabanli cizye vergisini yeniden empoze ederek bu yonelimi Islamin devlet dini olusuna dogru yoneltti Ekber in daki anit mezari Hindistan Agra yakinlarindadir Ekber in mozelesi Islam ve Hinduizm gibi dinlerden degisik elementler icermektedir Aurangzeb den sonra Hindistan Dogu Hindistan Sirketi ve Britanya Raji nin kontrolune girdi Somurge yonetimi din ve devlet islerini birbirinden ayirmadi ancak Hindu ve Muslumanlar arasindaki esitsizlige isaret ettiler ve Hindu Musluman ve Hristiyanlarin yasa onunde esitligi ilkesini yeniden tanittilar A V Thomas a gore Britanya Imparatorlugu Hindistan daki cesitli butun inanislara esit mesafede bir politika yuruterek is ve ticaret yapmayi hedefledi 19 yuzyilin ortalarindan itibaren Hindistan Britanya Raji tarafindan idare olunmaya basladi Evlilik miras ve bosanma gibi medeni sivil hukuk konusunu olusturan islemler her bir Hint in dinsel inanisina bagli olarak Musluman dinsel yargiclarinca pandit lerce Hindu din adamlari y n veya diger dinsel sifatlara sahip kisilerce dinsel kaynaklar ve bunlarin yorumlamalarina bagli olarak kisisel yasalarina gore uygulandi 1864 te Britanya Raji yonetimi tum dinsel yargiclari pandit leri ve diger benzeri sifat tasiyanlarin islem yetkilerini aralarinda meydana gelen uyusmazliklar nedeniyle ilga etti ki birisinin yorum ve hukmunu bir digeri yanlis buluyordu ve boylece birbiriyle tutarsiz ve uyumsuz islemler nedeniyle adalet sistemi belirsizlesmis ve onemli derecede bozulmaya ugramisti 19 yuzyilin sonlarinda somurge yonetimince Anglo Hindu ve Anglo Islam tarzi adi verilen kisisel yasalar yururluge konuldu Bu yeni yasalarla da din ve devlet isleri ayriligi saglanmamis olmakla birlikte insanlarin birbirinden farkli kisisel yasalar temelinde farklilastirilmasina ve yonetilmesine devam edildi 1850 Hint Veraset Yasasi 1872 Ozel Evlilik Yasasi ve diger yasalar Avrupa da uygulanan Ortak Yasa nin bir benzeri olarak yururluge konuldu Britanya Raji Hint Hristiyanlari Hint Zoroastrianlari ve diger inanislardan kisilere farkli yasalarin uygulandigi bir sistemi uygulamayi surdurdu Ingiliz Hindistan indaki muslumanlarin Ingiliz Ortak Yasasinin seriatin yerini hicbir durumda tutamayacagi dusuncesi gecmisteki son donemde artis gostermis bulunmaktadir Konu basinda oldugu gibi cesitli platformlarda tekrar eden bir sureklilikte ajite edilmektedir En genis musluman teskilati olan Hint Ulema Cemiyeti bu istemi desteklemekte ve butun ilgilileri bu duruma karsi bir onlem almaya cagrida bulunmaktadir Musluman Kisisel Uygulama Yasasi Seriat nin onsozu 1937 20 yy in ilk yarisi icinde Britanya Raji Ingiliz koloniyal yonetiminden bagimsizlik isteyen Mahatma Gandhi ve Muhammed Ali Cinnah tarafindan yurutulen toplumsal hareketler artis gosterdi Baski altindaki koloni yonetimi 2013 yili itibariyla uygulanmasina devam edilmekte olan 1947 de Hindistan in bagimsizligindan sadece bir yil oncesine kadar bir dizi yeni yasayi yururluge koydu Bunlardan birisi 1937 Hint Musluman Seriat Uygulamasi Kisisel Yasasi laiklikte oldugu gibi devlet ve din islerini ayri tutan bir yapiyi degil tersini ortaya koydu Bu durum 1939 Musluman Evlilikleri Yasasinin Feshedilmesi gibi ek yasal duzenlemelerle birlikte surdurulerek Hint muslumanlari icin dinsel yasalarin kisisel yasa olabilmesini getirdi Bu durum ayni zamanda seriat gibi dinsel yasalarin yerini aldigi ortak ve sivil yasa ile ortusebilecegini ortaya koydu Secilmis milletvekillerinin uzerinde yenilik yapamadiklari veya iptalini uygulayamadiklari dinsel kaynakli yasalar bir ulusun ayni yasalarin karsisinda bulunmayisinin ender orneklerinden birisini olusturdu Parlamento cikisli ve dinsel referansli olmayan ve Hristiyanlar ve Yahudilerle birlikte Hindular Budistler Cayanlar Sihler ve Persleri de kapsamak uzere icin uygulanan Sivil yasa 1950 lerin ortalarinda ortaya cikarken 1937 tarihli Seriat Uygulamasi Hint Muslumanlari Kisisel Yasasi nin yasal bakimdan yururlugu y n bir istisna olarak varligini surduruldu Guncel statusuHindistan Anayasasi nin 7 programi Hindistan merkezi hukumeti ve degisik federe devlet hukumetlerinin dinsel kurumlar yardim kuruluslari ve sirketleri hakkinda digerlerinden farkli olabilecek kendi yasal mevzuatlarini cikarabilmeleri anlamina gelen ve one suruldugune gore mutabik liste adi verilen mutabakat metnini duzenlemektedir Merkezi devlet ile federe devletlerden birisinin cikardigi yasa arasinda uyusmazlik olmasi halinde merkezi hukumetin cikarmis oldugu yasa gecerli olacaktir Devlet ve din ayriliginin yerine din ve devletin boylece ust uste cakismasi ilkesi 1956 da Madde 290 uzerinde yapilan degisikliklerle baslamis ve 1975 te Hindistan Anayasasi nin Baslangic kismina laik sekuler sozcugunun ilavesi ile devam etmistir Budist rahipleri bir festival esnasinda Sera Manastiri nda Manastir Tibet in Cin isgaline ugramasindan sonra Hindistan tarafindan siginak olarak kullanilmak uzere bagislandi ve daha sonra Mysore a nakledildi Hindistan da degisik dinsel yapilara verilen Eszamanli Liste yapisi yoluyla olusturulan din ve devletin ust uste getirilisinde devlet dinsel egitim veren okullari ve kisisel yasalari desteklemektedir Bu tip devlet yapisi her bir dinin esit olmayan bir bicimde ve birbirleri ile cekisme icinde dikte edilmesiyle yanki bulmaktadir Bir ornek olarak Dinsel ve Yardimseverlik Bagisi Hindistan Yasasi hukumetleri baski kullanarak devralmaya Hindu tapinaklarini elde etmeye ve isletmeye bagislar yoluyla gelir toplanmasina ve bu gelirin dinsel tapinaklar disindaki amaclar icin dinsel kurumlarin surdurulmesini de iceren tapinak disi amaclar icin kullanilmasina izin vermektedir Tumuyle devlet mulkiyetindeki ve isletimindeki devlet okullarinda hukumet tarafindan dinsel telkin bildirilemez ama dinsel tarikatler ve bagis kuruluslari kendi mulkiyetlerinde okullar acabilir dinsel telkin iceren egitimler verebilir ve kismen devletten finansal yardim alabilirler Hindistan yasasi Islami dinsel okullarin medreselerin y n eyaletler ve merkezi devlet butcesinden kismen finansal destek almasina da izin vermektedir dinsel telkinlerin verilmesi hususunda kiz ya da erkek ogrenci bu egitim disinda kalmak isterse ve okul yonetimi bunu onaylarsa okul ogrenciye din etnik koken veya diger tabanlarda ayrimda bulunmayacaktir Kisisel Yasa adi verilen uygulamayla kizlarin evlendirilebilme yasi kiz cocuklarinin sunnet edilebilmesi cok eslilik bosanma ve miras hak ve usulleri hakkinda dinsel gruplarin tercih ettikleri kendilerine ozgu birbirinden farkli dinsel kaynakli gosterilen uygulamalarina eger dinsel mevzuatlari oyle istiyorsa izin verilmektedir aksi durumlarda ise devlet yasalari uygulanir Hindistan dinsel cesitlilik yapisi icinde onemli bir miktar olusturan sayisiyla sadece Islam dinine mensup olanlarin seriat adi altinda dinsel kaynakli oldugu ileri surulen y n yasalari bulunmakta ve Hindistan idari yapisi bunlarin uygulanmasina Musluman Kisisel Yasasi duzenlemesiyle izin vermektedir Hindistan da laiklik dinin devletten ayrilmis olmasi anlamini tasimamaktadir Bunun yerine Hindistan da varligi tartismali bir konu olan laiklik sadece devletin tum dinlere karsi notr durumda bulunmasi anlaminda one surulmekte ve ozellikle Hint muslumanlari icin seriat yasalari parlamento yasalarinin uzerinde yer almakta ve bazi durumlarda dinsel doktrinlere sahip kilinmis okullarda oldugu gibi devlet butcesinden bu tur okullara kaynak transferi yapilmaktadir Laikligin genel ilkelerine aykirilik teskil eden bu uygulamalar akademisyenlerin laiklik veya sekulerizm sozcuklerinin Batida veya diger kabul gordugu ulkelerde tanimlandigi bicimle Hindistan in laik sekuler bir devlet olmadigini bunun yerine karmasik bir tarihsel yapidaki ve ifade ettikleri maksatlarinin hilafindaki hedeflere ulasmakta bir strateji oldugunu aciklamalarina yol acmaktadir Bati tipi laiklik ile mukayesesiBatida laik sekuler sozcugu uc seyi ifade etmektedir din ozgurlugu kisilerin dinlerine bakilmaksizin her kisinin esit vatandasligi ve din ve devlet ayriligi Bati demokrasilerinde oz ilkelerden birisi devletin her bireyin istedigi dini secebilme ve kendi ruhani kavrayisini bicimlendirebilmesini kabul eden bu ayriliktir Batida dinsel bakis acisina bagli olmaksizin yasa onunde her bir kisi esittir Buna zit olarak Hindistan da sekulerizm sozcugu din ve devlet ayriligini ifade etmemektedir Butun dinlere esit yaklasim anlamindadir Laiklik veya sekulerizm din ve devlet islerinin ayri tutulmasi olarak tanimlanirsa Hindistan laik sekuler bir devlet olmamaktadir Hindistan da dinler kisisel yasa uzerindeki politik otoritesini ifade etmeyi surdurmektedir Uygulanabilecek kisisel yasa kisinin Musluman Hristiyan veya Hindu olmasina bagli olarak farkliliklar gostermektedir Ornegin Hindu ve Hristiyan olan bir kiz icin evlilik yasi en az 18 iken Musluman olan icin 12 den kucuk olamaz Son kirk yil boyunca Tum Hindistan Muslumanlari Kisisel Yasasi Yonetimi ve diger Musluman sivil organizasyonlar cocuklar icin Hindistan genelinde baglayici bir yasanin gecerli olmasina karsi ciktilar ve muslumanlarin cocuklari 18 yasinin altinda olsa hatta 12 yasinda olsalar bile evlendirebilmeleri gerektigini savundular Oysa batidaki laik sekuler devletlerde resmi islem ve evlilik yapabilme yasinin kaynagi dinsel degil laik yasalar olmaktadir Hindistan da laiklik sekulerizm laicite adi verilen Fransiz sekuleritesi kavramindan da farkliliklar gostermektedir Laikligin bir ilke olarak ortaya ciktigi ulke olan Fransa da laiklik kavrami devlet kurumlarinin dinde olmayisinin yani sira dinin devlet kurumlari ve okullari icinde olmayisini gerektiriyor Hindistan daki uygulamada buna da karsit olarak dinsel okullara devletce mali destek saglaniyor ve hatta dinsel kaynakli yasalar parlamento kararlarinin uzerinde bulunuyor Hint yapisi degisik dinsel orgutlenmelerin okullar kurmasi ve bunlari surdurmesi dinsel egitim verilmesi ve Hindistan devlet butcesinden kismi ancak onemli bir miktarda mali destek almalari icin tesvikler olusturdu Benzer bicimde Hindistan devleti Vakif Konseyi Islam ni Hindu tapinaklarini Budist manastirlarini ve belirli Hristiyan dinsel kuruluslarini desteklemekte duzenlemekte ve yonetmektedir Hindistan devletinin bu bicimde degisik dinlere katilimi bati tipi laiklikten belirgin bicimde farklilik olusturmaktadir Mesele teskil eden konularDinsel yasalarin devlet yasalarindan ve devletten ustun tutuldugu hatta devletin eliyle katilarak dinin icinde bulundugu Hint sekulerizminin durumu y n laiklik acisindan tartismali bir konudur Sah Bano davasi 1978 de Sah Bano davasi herkesi ayni bicimde kapsayacak tek bir sivil yasa olusturulmasi istemleriyle birlikte sekulerizm uzerine bir tartisma konusunu on plana getirdi Sah Bano 1978 de kocasi tarafindan y n tek tarafli olarak bosanan Hint muslumani bir kadindi Hint Musluman Kisisel Yasasi kocasinin O na bir nafaka odememesi gerektigine hukmetti Sah Bano bunun uzerine Hindistan Yasasinin 125 Bolumune gore kendisinin gecimini saglamak uzere bosandigi kocasi tarafindan nafaka odenmesi istemi ile dava acti Sah Bano davasini ayrica Yuksek Mahkeme olan Yargitay a da iletti Hindistan Yargitay Baskanligi kararinda nafakanin odenmesinin yani sira Islami kokenli yasalarin kadinlara adil olmayan bicimde uygulama yaptigini ve bu nedenle butun bir ulkede gecerli olacak Birlesik Medeni hukuk duzeninin varliginin ne kadar gerekli oldugunu gosterdigini de yazdi Bas yargic kararda Islamin eski ese gecimini surdurmesi icin nafaka odenmesini yasaklayan bir dinsel kaynak bulunmadigina degindi Sah Bano davasinda verilen Yargitay karari Musluman erkeklerin protestosu ile karsilandi Ulkedeki Islami ruhban ve Hindistan Musluman Kisisel Yasasi Kurulu karara karsi aciklama yaptilar Yargitay kararindan kisa bir sure sonra Rajiv Gandhi Basbakanligindaki Hindistan hukumeti Musluman kadinlarin ama sadece Musluman kadinlarin diger dinlerden butun kadinlarin sahip olduklari gecim surdurme nafakasi alma haklari bulunmadigini belirten bir yasal duzenlemeyi yururluge koydu Hindistan Muslumanlari 1986 tarihli dinsel kaynakli eski ese nafaka odenmesinden muaf kilan yasal duzenlemeyi kendi dinsel inanislarina duyulan bir sayginin sonucu olmasindan ve kendi inanislarinin diger inanclardan farkli oldugunun kabulu olmasindan oturu sekuler bir duzenleme olarak tasvip ettiler ve butun yurttaslari dinsel farklilik gozetmeyecek bir bicimde kapsayacak Birlesik Medeni Hukuk tasarisina muhalefet ettiler Musluman feministler Kadin haklari savunumu icin one cikan Hindistan in feminist Musluman kadinlari da birlesik bir Medeni Hukuk tasarisina destek vermektedirler Hindistan Islami Feminist hareketin iddiasina gore Hindistan Musluman Kisisel Yasasi tarih boyunca ve halen Kuran in yanlis yorumlanmasina dayali oldugunu one surmektedirler Feministler Kuran in uygulamada kadin haklarini verdigini ancak erkek ulema tarafindan yapilan yorumlarda bunun ret edilmekte oldugunu one suruyorlar Kuran in ataerkil yorumlarinin cahil Muslumanlar uzerinde olumsuz etkiler yaptigini ve kendilerinin Kuran i okuma ve kadin haklari ile uyumlu bicimde yorumlama haklari bulundugunu belirtiyorlar Hindistan hukuk yapisi icinde Musluman kadin haklari savunucularinin istemlerini yururluge getirecek bir yasal yapi bulunmamaktadir Kadin haklari Cocuk evlilikleri dahil olmak uzere cok eslilik mirasin kadinlar ve erkekler arasinda esitsiz bicimde pay edilmesi tek tarafli ve yargilama olmaksizin erkeklere kadinlari bosama hakki verilmis olmasi ve seriat mahkemelerinin cemaatlerin Dar el quzat in y n Kadilar Evi subjektif dogasi ve Islami aile hukuku mahkemelerine baskanlik eden dinsel yargiclarin qazis kadilarin hukumleri Hint kadinlarina karsi kotu bir uygulama oldugu one surulen uygulamalar Hint sekulerizmi icinde dinsel haklar olarak gosterilmistir GoruslerJaipur da bir Hindu tapinagi Katmanli geleneksel Hindu tapinagi Budist stupasi ve Islami kubbe yapisinin Hindistan birlesimi Mermer kenarlarda Hindu Tanrilarinin yani sira Hristiyan azizleri ve Isa Mesih i gosteren oyma isi figurler bulunmaktadir Wall Street Journal de yazan sekulerizmin bati dunyasinda din ve devletin ayriligi olarak ancak daha cok dinselciligi yatistirmaya yakin olarak anlasilmakta olmasi nedeniyle Hint sekulerizmini bir hile ve basarisizlik olarak elestiriyor Hint entelektuellerinin sol kanadi arasinda sekulerizmin kusurlu anlasilmis olmasi yuzunden Hindistan Ulusal Kongresi politikacilarinin dinsel onderler ve Zakir Naik gibi vaizleri kotuluge tesvik ettiklerini ve Islami terorizme dinsel militanliga ve toplumsal uyumsuzluga karsi genel olarak zayif bir durus aldiklarini yaziyor Digerleri ozellikle tarihci Hint idari yapisinin gercekte sekuler laik olmadigini Musluman liderleri yuzeysel olarak frenleyici fakat Hindu topluluklarina karsi ise belirgin bicimde ayrimci davranildigini one suruyor Zayif egitimli sozde entelektuel Hintlerin Hint sekulerizmini Hindu karsitligi ve hatta aciga vurulmamis bir Islamofobik yapi olarak saptadiklarini yaziyor Hindistan in sol goruslu Bati Bengal devleti gibi hukumetlerinin ortulu olarak dinsel icerikli egitim yerleri olan medreseleri geleneksel Islami egitimi ve Islami maske takmis koktencilik ogretimini ortulu olarak desteklediklerini belirterek soyle diyor Nehru nun Hindistan i sekulerizm e karsi suc islemistir Buradaki vurgulamak istedigim dusunce devletin kisisel olan dinsel konulara karismamasi ve tum dinlere mensup kisiler arasinda uyumu olusturmasi gerektiginin halk tarafindan alenen daha zayif bir bicimde tekrarlanmakta olmasidir Dusuncenin daha guclu ifadesinde sekulerizmin cagdaslasma hedefi resmi olmayan bicimde ifade edildi Hindistan yuzlerce yillik gelenegin cehaletini ve batil inanclarini ve nihayet Hinduculugu ve Islamciligi insanlarin gundelik hayatindan haric tutmalidir Hindistan in bagimsizligindan sonra hukumetler sekulerizmi daha cogunlukla Hint milliyetciliginin dinsel gecmisini tanimayi ret ederek uyarladilar Hindu ya da Musluman ne olursa olsun ve ayni zamanda tutarsizca Musluman Kisisel Yasasini Seriati iptal etmeyerek Hint Nobel sahibi Amartya Sen sekulerizmin politik algilayisa gore ozellikle herhangi bir dinsel buyruktan devletin ayri olmasini gerektirdigini one suruyor Sen in bu iddiasi en azindan iki bicimde algilanabilir Ilk bakisa gore devletin bir tarafi tutmayi ret ederek tum dinlere esit mesafede yer almasidir Ikinci bakis devletin herhangi bir din ile herhangi bir bicimde iliski icinde bulunmamasidir Her iki algilayista da sekulerizm devletin oncelikli bir durus icinde herhangi bir dini vermesine karsidir Sen birinci bakisin devletin herhangi bir dinsel konu hakkinda herhangi bir isbirligi icinde bir edimde bulunmamasi yonunde bir istemin olmadigi bir Hindistan icin daha uygun oldugunu one suruyor Aksine bugune kadar emin olunmasi gereken devletin farkli dinler ve farkli dinsel topluluklarin mensuplari ile calismasi gerektigidir boylece temel bir simetrik davranis bicimi temin edilebilir Amartya Sen gunumuz Hindistan inin simetrik bir davranis biciminde oldugunu one surmuyor veya ornegin cocuk evliligini onaylayan seriatin kabulunun bir dine yonelik notr tutumun esitligini tasiyip tasimadigi hakkinda herhangi bir bakis acisini one surmuyor Sen in tespitlerine gore Hindistan da sekulerizm O nun belirtmis olduklarindan ne birincisinin ne de ikincisinin icinde yer alan bir sekulerizm degildir Ayrica bakinizLaiklik Sekulerizm Dunyada laiklikKaynakca a b c d Donald E Smith 2011 India as a Secular State Princeton University Press ISBN 9781178595253 a b c d e f g h Gerald James Larson 2001 Religion and Personal Law in Secular India A Call to Judgment Indiana University Press ISBN 0 253 33990 1 The Constitution Forty Second Amendment Act 1976 Government of India 16 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Aralik 2010 A skewed secularism by Christophe Jaffrelot 21 Mart 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 27 Temmuz 2012 a b c d e f Rajagopalan 2002 Secularism in India in Editor William Safran The Secular and the Sacred Nation Religion and Politics Chapter 13 ISBN 978 0714683010 a b c Muslim groups want minimum marital age scrapped 17 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde M G Radhakrishnan India Today September 22 2013 a b Zoya Hasan and Ritu Menon 2005 The Diversity of Muslim Women s Lives in India Rutgers University Press ISBN 978 0 8135 3703 0 pp 26 45 59 64 92 119 a b c d e Craig Duncan Shah Bano The Dilemma of Religious Liberty and Sex Equality 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Cornell University Ithaca 2009 a b c DD Acevedo 2013 Secularism in the Indian Context Law amp Social Inquiry Volume 38 Issue 1 pp 138 167 a b c John H Mansfield The Personal Laws or a Uniform Civil Code in Robert D Baird ed Religion and Law in Independent India Manohar Press 1993 pp 139 177 a b Dhume Sadanand 20 Haziran 2010 The Trouble with Dr Zakir Naik The Wall Street Journal 9 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2014 Pia Brancaccio The Buddhist Caves at Aurangabad The Impact of the Laity 28 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ars Orientalis Vol 30 Supplement 1 2000 pp 41 50 Owen L 2012 Carving Devotion in the Jain Caves at Ellora Vol 41 Brill The Netherlands a b c d e A V Thomas Christians in Secular India Fairleigh Dickinson University Press ISBN 978 0838610213 pp 26 27 Ellora Caves 5 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde UNESCO World Heritage List 1983 Brockman N 2011 Encyclopedia of sacred places 2nd Edition see entries for Ajanta Ellora and other sacred places of India ISBN 978 1598846553 A L Basham The Wonder that was India Grove Press New York 1959 page 53 132 Original Text in English Translation There should not be honour of one s own religious sect and condemnation of others without any grounds Makarand Paranjape 2009 Altered Destinations Self Society and Nation in India London Anthem Press South Asian Studies ISBN 978 1 84331 797 5 pp 150 152 See Mughal Empire Gale Encyclopedia of World History Governments Vol 1 Detroit Gale 2008 Richards John F The Mughal Empire New York Cambridge University Press 1993 Duncan and Derrett 1968 Religion Law and the State in India Free Press New York Nandini Chatterjee The Making of Indian Secularism Empire Law and Christianity Macmillian ISBN 9780230220058 For several years past it has been the cherished desire of the Muslims of British India that Customary Law Common Law should in no case take the place of Muslim Personal Law The matter has been repeatedly agitated in the press as well as on the platform The Jamiat ul Ulema i Hind the greatest Moslem religious body has supported the demand and invited the attention of all concerned to the urgent necessity of introducing a measure to this effect The Muslim Personal Law Shariat Application Act 1937 1 Ocak 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Universal Law Publishing New Delhi pp 3 7 THE MUSLIM PERSONAL LAW SHARIAT APPLICATION ACT 1937 8 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde ACT No 26 OF 1937 Government of India Chandra Mallampalli Christians and Public Life in Colonial India Contending with Marginality London 2004 PDF 2 Mayis 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2014 2 Nisan 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Subat 2014 KN Kumari 1998 History of the Hindu Religious Endowments in Andhra Pradesh Northern Books ISBN 978 8172110857 Presler F A 1983 The structure and consequences of temple policy in Tamil Nadu 1967 81 Pacific Affairs 56 2 232 246 Results of billion dollar treasure hunt in Hindu temple to be revealed 3 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gene Koprowski Fox News October 2 2012 a b c Laura Jenkins Shah Bano Muslim Women s Rights 12 Agustos 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Cincinnati Ohio 2000 a b Madan T N 1987 Secularism in Its Place Journal of Asian Studies 46 4 747 759 Nandy A A Billion Gandhis Outlook India June 21 2004 Secularism in India 29 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde R A Jahagirdar IHEU 11 May 2003 Haviland Charles 5 Eylul 2002 Battle over India s marriage age BBC News 12 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2014 Wakf board bristles at women panel s advice on Child Marriages 12 Ekim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Syed Mohammed The Times of India June 29 2013 Elizabeth Hurd 2008 The Politics of Secularism in International Relations Princeton University Press Deutsche Welle Turkce Fransa da laiklik tartismasi 19 Mart 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Subat 2014 Gary Jacobsohn The Wheel of Law India s Secularism in Comparative Constitutional Context Princeton University Press 2005 Thomas R Metcalf 2002 A concise history of India Cambridge University Press s 257 ISBN 978 0 521 63974 3 Rajiv Gandhi cared little about the Shah Bano case himself and no doubt would have preferred a common civil code nevertheless he saw in the opposition to this supreme court decision a heaven sent opportunity to draw Minority voters to the Congress cause Kirti Singh Obstacles to Women s Rights in India in Rebecca J Cook ed Human Rights of Women National and International Perspectives University of Pennsylvania Press 1994 pp 375 396 Sylvia Vatuk Islamic Feminism in India Indian Muslim Women Activists and the Reform of Muslim Personal Law Modern Asian Studies Volume 42 Issue 2 3 March 2008 pp 489 518 a b Imagining India by Ronald Inden Indiana University Press 2000 p xii Amartya Sen 2006 The Argumentative Indian Writings on Indian History Culture and Identity ISBN 978 0312426026 Picador Minhaz Merchant Amartya Sen and the ayatollahs of secularism part 3 The Times of India 24 July 2013Dis baglantilarIndia Secularism and Freedom of Religion10 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde University of Vermont United States Legalizing Religion Indian Supreme Court and Secularism10 Kasim 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ronojoy Sen University of Hawaii India as a Secular State Donald E Smith Read Online version Princeton University Press provides a pre 1963 historical Indian perspective on secularism Domenic Marbaniang Secularism in India6 Temmuz 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Secularism in India A Historical Analysis olu kirik baglanti Republic of India Legal systems constitutional history and secularism16 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Emory Law School Atlanta Lawyers Club India Section 125 of Criminal Procedure India1 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York Review of Books The treats to secular India2 Mart 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde