Hissène Habré (Arapça: حسين حبري - [hiˈsɛn ˈhabre]) ya da bir diğer kullanımı ile Hissen Habré; (13 Eylül 1942 - 24 Ağustos 2021), Çadlı siyasetçi. Habré, Afrika kıtasında bulunan Çad'da 1982 ile 1990 yılları arasında devlet başkanlığı makamında bulunmuştur.
Hissène Habré | |
---|---|
5. | |
Görev süresi 7 Haziran 1982 - 2 Aralık 1990 | |
Yerine geldiği | Goukouni Oueddei |
Yerine gelen | Idriss Déby |
1. | |
Görev süresi 29 Ağustos 1978 - 23 Mart 1979 | |
Yerine geldiği | François Tombalbaye Çad koloni bölgesi başbakanı |
Yerine gelen | Djidingar Dono Ngardoum |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 13 Eylül 1942 , Fransız Ekvatoral Afrikası |
Ölüm | 24 Ağustos 2021 (78 yaşında) |
İsyancı birlik Kuzey Birlikleri Ordusu (Forces Armées du Nord) lideri olan Habré, 1982 yılında gerçekleştirdiği darbe ile iktidara gelmiştir. Libya ile yaşanan sorunda Fransa ve ABD kendisini desteklemiş ve eğitim, silah ve finansman sağlamıştır. Fransa ve ABD'den gelen destekle Muammer Kaddafi önderliğindeki Libya'ya karşı üstünlük kuran Habré, Libya'nın işgal ettiği tüm kuzey bölgelerini işgalde kurtararak, 1987 yılında kazanılan Toyota Savaşı ile birlikte Libya'yı tamamen ülkeden çıkartmıştır.
1990 yılında Libya yanlısı Idriss Déby tarafından gerçekleştirilen darbe ile görevden uzaklaştırılan Habré, Senegal'e kaçmıştır. 1990'lı yıllarda kendisine bağlı birliklerin başkenti ele geçirerek yeniden iktidarı elde etme çabaları olmuş olsa da, bunda başarı sağlanamamıştır.
İktidarı döneminde yaşanan tüm olumsuzluklar ile ilgili 2005 yılında Belçika mahkemeleri tarafından kendisine açılan davalar neticesinde tutuklanması ve iade edilmesi talep edilmiştir. Bu süreçte Dakar yönetimi o dönem bunun kararını Afrika Birliği'ne ve dolayısıyla Afrika Birliği başkanlığını yürüten Nijerya devlet başkanı Olusegun Obasanjo bıraktığını açıklamıştır. Mayıs 2006'da Birleşmiş Milletler tarafından Habré'nin Belçika'ya iade edilmesi ile ilgili Senegal'e ültimatom verilmesi sonucunda Senegal, Habré'nin kendi ülkelerinde yargılanmasına karar vermiştir.
Kendisine atfedilen suçlamalar nedeniyle Afrika'nın Pinochet'si unvanın alan Habré'nin yokluğunda N'Djamena mahkemesi kendisini ölüm cezasına çarptırmıştır. 2012 yılında Habré'nin iadesinin mevcut şartlar doğrultusunda mümkün olmadığını açıklayan Dakar mahkemesi, 30 Haziran 2013'te Habré için tutuklama kararı çıkartmış ve tutuklamıştır. Habré'nin ülkeye girişinden 25 yıl sonra 2015 yılına mahkemenin başlayacağını açıklayan mahkeme, Mayıs 2016'da tecavüz, cinsel kölelik ve 40.000 insanın öldürülmesi emrini vermesi de dahil olmak üzere insan hakları ihlallerinden Habré'yi suçlu bularak ve ömür boyu hapse mahkûm etmiştir.
7 Nisan 2020 tarihinde Senegal yönetimi, Habre’nin tutulduğu hapishanenin COVID-19 salgınında karantina binası olarak kullanılacağını ve bu gerekçeyle savaş ve cinsel istismar suçlusu Habre’nin serbest bırakıldığını açıkladı. 24 Ağustos 2021'de Coronavirüs nedeniyle tedavi gördüğü hastanede hayatını kaybetti.
Kaynakça
- ^ . 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ . 23 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ "Senegal iadenin mümkün olmadığını açıklamıştır, derstandard.at, Erişim:03 Haziran 2016". 7 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ . 27 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ "Chad's former president has been found guilty of crimes against humanity. Who's next?". The Economist. 1 Haziran 2016. 2 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Haziran 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ "Habre has been released - BBC Africa". 29 Ocak 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2020.
Dış bağlantılar
Vikihaber'de bu konuyla ilgili haber var:
|
- The Case against Hissène Habré, an "African Pinochet"24 Kasım 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Human Rights Watch.
- From U.S. Ally to Convicted War Criminal: Inside Chad's Hissène Habré's Close Ties to Reagan Admin2 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Democracy Now! Mayıs 31, 2016.
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen Goukouni Oueddei | Çad Cumhurbaşkanı 7 Haziran 1982 – 1 Aralık 1990 | Sonra gelen Idriss Déby |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hissene Habre Arapca حسين حبري hiˈsɛn ˈhabre ya da bir diger kullanimi ile Hissen Habre 13 Eylul 1942 24 Agustos 2021 Cadli siyasetci Habre Afrika kitasinda bulunan Cad da 1982 ile 1990 yillari arasinda devlet baskanligi makaminda bulunmustur Hissene Habre5 Gorev suresi 7 Haziran 1982 2 Aralik 1990Yerine geldigi Goukouni OueddeiYerine gelen Idriss Deby1 Gorev suresi 29 Agustos 1978 23 Mart 1979Yerine geldigi Francois Tombalbaye Cad koloni bolgesi basbakaniYerine gelen Djidingar Dono NgardoumKisisel bilgilerDogum 13 Eylul 1942 Fransiz Ekvatoral AfrikasiOlum 24 Agustos 2021 78 yasinda Isyanci birlik Kuzey Birlikleri Ordusu Forces Armees du Nord lideri olan Habre 1982 yilinda gerceklestirdigi darbe ile iktidara gelmistir Libya ile yasanan sorunda Fransa ve ABD kendisini desteklemis ve egitim silah ve finansman saglamistir Fransa ve ABD den gelen destekle Muammer Kaddafi onderligindeki Libya ya karsi ustunluk kuran Habre Libya nin isgal ettigi tum kuzey bolgelerini isgalde kurtararak 1987 yilinda kazanilan Toyota Savasi ile birlikte Libya yi tamamen ulkeden cikartmistir 1990 yilinda Libya yanlisi Idriss Deby tarafindan gerceklestirilen darbe ile gorevden uzaklastirilan Habre Senegal e kacmistir 1990 li yillarda kendisine bagli birliklerin baskenti ele gecirerek yeniden iktidari elde etme cabalari olmus olsa da bunda basari saglanamamistir Iktidari doneminde yasanan tum olumsuzluklar ile ilgili 2005 yilinda Belcika mahkemeleri tarafindan kendisine acilan davalar neticesinde tutuklanmasi ve iade edilmesi talep edilmistir Bu surecte Dakar yonetimi o donem bunun kararini Afrika Birligi ne ve dolayisiyla Afrika Birligi baskanligini yuruten Nijerya devlet baskani Olusegun Obasanjo biraktigini aciklamistir Mayis 2006 da Birlesmis Milletler tarafindan Habre nin Belcika ya iade edilmesi ile ilgili Senegal e ultimatom verilmesi sonucunda Senegal Habre nin kendi ulkelerinde yargilanmasina karar vermistir Kendisine atfedilen suclamalar nedeniyle Afrika nin Pinochet si unvanin alan Habre nin yoklugunda N Djamena mahkemesi kendisini olum cezasina carptirmistir 2012 yilinda Habre nin iadesinin mevcut sartlar dogrultusunda mumkun olmadigini aciklayan Dakar mahkemesi 30 Haziran 2013 te Habre icin tutuklama karari cikartmis ve tutuklamistir Habre nin ulkeye girisinden 25 yil sonra 2015 yilina mahkemenin baslayacagini aciklayan mahkeme Mayis 2016 da tecavuz cinsel kolelik ve 40 000 insanin oldurulmesi emrini vermesi de dahil olmak uzere insan haklari ihlallerinden Habre yi suclu bularak ve omur boyu hapse mahkum etmistir 7 Nisan 2020 tarihinde Senegal yonetimi Habre nin tutuldugu hapishanenin COVID 19 salgininda karantina binasi olarak kullanilacagini ve bu gerekceyle savas ve cinsel istismar suclusu Habre nin serbest birakildigini acikladi 24 Agustos 2021 de Coronavirus nedeniyle tedavi gordugu hastanede hayatini kaybetti Kaynakca 13 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2016 23 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2016 Senegal iadenin mumkun olmadigini aciklamistir derstandard at Erisim 03 Haziran 2016 7 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2016 27 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 3 Haziran 2016 Chad s former president has been found guilty of crimes against humanity Who s next The Economist 1 Haziran 2016 2 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Haziran 2016 Arsivlenmis kopya 4 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Haziran 2016 Habre has been released BBC Africa 29 Ocak 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2020 Dis baglantilarVikihaber de bu konuyla ilgili haber var Former Chadian leader receives death sentenceThe Case against Hissene Habre an African Pinochet 24 Kasim 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde Human Rights Watch From U S Ally to Convicted War Criminal Inside Chad s Hissene Habre s Close Ties to Reagan Admin2 Haziran 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Democracy Now Mayis 31 2016 Siyasi goreviOnce gelen Goukouni Oueddei Cad Cumhurbaskani 7 Haziran 1982 1 Aralik 1990 Sonra gelen Idriss Deby