Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Homi Jahangir Bhabha, (30 Ekim 1909 - 24 Ocak 1966) Hint nükleer fizikçi, kurucu yönetici ve Tata Temel Araştırma Enstitüsü’nde fizik profesörüdür. Halk arasında “ Hint nükleer programının babası” olarak bilinir. Bhabha, Tata Temel Araştırma Enstitüsü ve Trombay Atomik Enerji Kuruluşu (ondan sonraki yeni ismi Bhabha Atomik Araştırma Merkezi’dir) kurucusudur. Bhabha yöneticiliğinde denetlenen bu iki kurum Hint nükleer silah gelişiminin mihenk taşıdır.
Homi J. Bhabha | |
|---|---|
 | |
| İkamet | Yeni Delhi, Hindistan |
| Milliyet | Hint |
| Vatandaşlık | Hindistan |
| Din | Zoroastrianizm |
| İmza | |
 | |
Kariyer
Nükleer fizikte bilimsel kariyerine Büyük Britanya’dan başlayan Bhabha, II. Dünya Savaşı başlamadan önce, Eylül 1939’da yıllık tatili için Hindistan'a geri döndü. O tatilde başkanlığını (Raman saçılması çalışmasıyla) Nobel ödüllü C. V. Raman’ın yaptığı, ’daki okutmanlık görevini kabul etti. Bu sırada, Bhabha, Kongre Partisinin kıdemli liderlerini iddialı bir nükleer programa başlamaya ikna etmede önemli bir rol oynadı. Bu liderlerden en bilineni daha sonra Hindistan Başbakanı olarak hizmet edecek olan idi. Bu vizyonun bir parçası olarak, 1944’te, Bhabha, enstitüdeki , parçacık hareketleri teorisindeki çalışmalarına başladı, bir yandan da bağımsız olarak nükleer silahlar üzerine araştırmalarını yürüttü. 1945’te Bombay’daki Tata Temel Araştırma Enstitüsünün ve 1948’de Atomik Enerji Komisyonunun kurucu başkanlığını yaptı. 1948’de Nehru, Bhabha’nın nükleer program yöneticisi olarak tayin edilmesini sağladı ve onu nükleer silah geliştirmesi için görevlendirdi. Bhabha, 1950’de Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu konferansında Hindistan’ı temsil etti ve 1955’te İsviçre-Cenevre’de konferansında başkanlık yaptı. Bu süre zarfında, nükleer silah geliştirmek için yaptığı lobi çalışmalarını pekiştirdi ve 1962’deki Çin-Hindistan Savaşından hemen sonra, alenen ve asabiyetle nükleer silahlanma için çağrı yapmaya başladı.
Bhabha, pozitronların elektronlar tarafından saçılım olasılığına makul bir açıklama getirdikten sonra (Bhabba saçılması olarak bilinir) uluslararası bir ün kazandı. Compton Saçılması ve çalışmalarına ve nükleer fiziğin ilerlemesine büyük katkı sundu. Hindistan Hükûmeti tarafından layık görüldü. Daha sonra, Bakanlar Kurulu’nun Bilimsel Danışma Komitesinde hizmet verdi ve Vikran Sarabhai’nin Hindistan Milli Uzay Araştırmaları Komitesini kurmasında önemli bir rol üstlendi. Ocak 1966’da, Viyana’daki Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu’nın Bilimsel Danışma Komitesi toplantısına giderken, Mont Blanc dağı yakınlarında, bir uçak kazasında hayatını yitirdi.
Gençliği
Homi Jahangir Bhabha, 30 Ekim 1909’da Parsi kökenli; varlıklı ve nüfuzlu bir ailede dünyaya geldi. Babası Hindistan’ın tanınmış avukatlarından Jehangir Hormusji Bhabha’dır. İlk öğrenimini Bombay’daki The Cathedral & John Connon School’da aldı ve 15 yaşında, Senior Cambridge sınavlarını başarı ile geçerek Elphinstone College’a girmeye hak kazandı. Babasının adı Jahangir, Farsça kökenli ve dünyanın fatihi anlamına gelmektedir.Cambridge Üniversitesi’ndeki Caius College’dan önce, 1927’ye kadar Royal Institute of Science’a katıldı. Bhabha’nın Cambridge Makina Mühendisliğinden mezun olup, Hindistan’a dönmesini planlayan babası ve halasının ısrarları sonucu, Bhabha, Hindistan’a döndü ve Jamshedpur’da Tata Steel Mills Şirketinde metalürjist olarak çalışmaya başladı.
Cambridge Üniversitesi
Bhabha’nın babası oğlunun zor durumda kaldığını anlayıp, matematik alanındaki çalışmaları için ona maddi desteği Tripos’un Mekanik Bilimler sınavında birinci olmak kaydıyla sağlamıştır. Bhabha Haziran 1930’da aldığı Tripos sınavını birincilikle geçmiştir. Sonradan, Bhabha, Paul Dirac’ın altında Matematik Tripos’u bitirmek için çalışmıştır. Aynı zamanda, teorik fizik hakkında doktorasını yaparken Cavendish Laboratuvarında çalışmıştır. Bu dönemde, Cavendish Laboratuvarı bütün bilimsel buluşların merkezi sayılıyordu. James Chadwick nötronu bulmuş, John Cockcroft ve Ernest Walton yüksek enerjili protonla lityumu dönüştürmüş, Patrick Blackett ve elektron çifti ve kozmik ışınlarını gama radyasyonlarını ispat edebilmek için sis odası kullanmışlardı.
1931-1932 yılları arasında, Bhabha Mühendislik alanında Salomons Öğrencilik Ödülünü kazandı. 1932’de Matematik Tripos birinciliğini elde etmiş olan Bhabha aynı zamanda Rouse Ball ödülünü de kazanmıştı. Bu zamanlarda nükleer fizik üzerinde çalışılması cazip bir konu olarak görülüyordu ve mühim şekilde teorik fizikle kıyasa tutulacak biçimde ortaya çıkarılan yönleri ele alınıyordu. Bunun karşılığında teorik fizik savunucuları doğal fenomenleri deneylerle kanıtlamak yerine sahip oldukları teorilerle daha makul biçimde karşılık veriyordu.
Nükleer Fizik Araştırmaları
Ocak 1933'te Bhabha ilk bilimsel makalesi olan "Kozmik Radyasyonun Absorbsiyonu"nu yayınlanmasından sonra nükleer fizik alanında doktora derecesini aldı.Yayında, Bhabha kozmik ışınlardaki absorbsiyon özellikleri ve elektron yağmurlarına bir açıklama önerdi.Bu makale onun 1934'te, gelecek 3 yıl boyunca taşıyacağı Isaac Newton Öğrenciliğini kazanmasında yardımcı oldu.Bir sonraki yıl, Ralph H. Fowler altında teorik fizik alanındaki doktora çalışmalarını tamamladı. Öğrenciliği sırasında, zamanının bir kısmını Cambridge'de ve Kopenhag'da Niels Bohr ile çalışmaya ayırdı.1935 yılında Bhabha da elektron-pozitron saçılmasının kesit alanını bulmak için yapılan ilk hesaplamayı gerçekleştirdiği bir makale yayınladı. daha sonra onun bu alandaki katkılarından dolayı olarak adlandırıldı.[]
1936'da ikili " Proceedings of the Royal Society, Series A"'da, dış uzaydaki birincil kozmik dalgaların atmosferin üst kısmıyla yer seviyesinde gözlemlenebilen parçacıkları üretmek için nasıl etkileşime geçtiğini açıklamakta kullandıkları teorilerinin olduğu "The Passage of Fast Electrons and the Theory of Cosmic Showers" makalesini yayınladı. Bhabha ve Heitler daha sonra farklı elektron başlatma enerjilerinin farklı irtifadaki basamaklanma işlemindeki elektron sayılarının sayısal tahminlerini yaptılar.Bu hesaplamalar Bruno Rossi ve Pierre Victor tarafından birkaç yıl önce yapılan deneysel gözlemlerle de uyum gösteriyordu. Bhabha daha sonra böyle parçacıkların özelliklerinin gözlemlenmesinin Albert Einstein'ın izafiyet teorisinin doğrudan gerçeklemesi olduğunun sonucuna vardı.1937'de Bhabha, Cambridge'deki çalışmalarının 1939 yılında II. Dünya Savaşı'nın çıkışına kadar devam etmesini sağlayan 1851 sergisinin Son Sınıf Öğrenciliğini kazandı.[]
Hindistan'a Dönüşü
1939 eylülünde, II. Dünya Savaşı başladığında, Bhabha kısa bir tatil için Hindistan’daydı ve o zaman için İngiltere’ye dönmeme kararı aldı. Hint Bilim Enstitüsü Fizik Departmanında daha sonra ünlü fizikçi C. V. Raman’ın başa geçtiği okutmanlık pozisyonunda hizmet verme teklifini kabul etti. Sir Dorab Tata Trust’tan Kozmik Işın Ünitesini kurmak için kullandığı özel bir araştırma izni aldı. Bhabha, ’nın da içinde bulunduğu birkaç öğrenciyi kendisiyle çalışmaları için seçti. Daha sonra, 20 Mart 2014’te Royal Society’ye seçildi. ’nın yardımıyla Bombay’daki ’nün kurulmasında önemli bir rol oynadı.
Hindistan'daki Atom Enerji Kurumu
Bhabha’nın Hindistan Bilim Enstitüsü’nde çalıştığı dönemde Hindistan’da nükleer fizik, kozmik ışınlar, yüksek enerji fiziği ve fiziğin başka bilgi alanlarna dair daha önce yapılmamış çalışmalar yapmak için gerekli imkanlar yoktu. Bu durum, Bhabha’nın Mart 1944’te Sir Dorabji Jamsetji Tata. Tata Trust’a ‘zinde bir temel fizik araştırma okulu’ kurma teklifini yollamasının önünü açtı. Teklifinde şöyle yazdı:
| “ | “Şu anda Hindistan’da, ne teorik anlamda ne de deneysel anlamda, fiziğin temel sorunlarını araştıran hiçbir büyük okul yok. Oysa, Hindistan’ın çeşitli yerlerinde, doğru şekilde bir çatı altında toplansalar şu anda yaptıklarının çok daha iyilerini yapabilecek becerikli çalışanlar var. Bu tür okullar sadece fiziğin en az bilinen dallarında araştırma yapmaktan ziyade endüstrideki Pratik uygulamalarla da ilgilendiğinden, zinde bir temel fizik araştırma okulu kesinlikle Hindistan’ın menfaatine olacaktır. Bugün Hindistan’da girişilen araştırmaların pek çoğu hayalkırıklığıyla ya da çok düşük bir kaliteyle sonuçlanıyor. Bunun nedeni tamamen, iyi bir araştırma standardı kurabilecek ve araştırma yönetme durumunda danışılabilecek konumda, yeterli sayıda ve yetkin araştırma görevlilerin olmamasındandır. Dahası, nükleer enerji, bundan belki birkaç on yıl sonra, enerji üretimi için başarıyla kullanılmaya başladığında, Hindistan kendi uzmanları için dışarıya bakmak zorunda kalmayacak, aksine onları elinde hazır bir şekilde bulacaktır. Başka ülkelerdeki, bilimle tanışık herhangi birinin de Hindistan’daki, teklif ettiğim şekildeki bir okul ihtiyacını inkar edeceğini sanmam. Araştırma ve gelişmiş eğitim hakkındaki konuların çözümü ancak teorik fiziğin anlaşılmasıyla gerçekleşecektir. özellikle bu alandaki temel problemler; kozmik ışınlara, nükleer fiziğe ve kozmik ışınlar üzerindeki deneysel araştırmalara yapılan özel referanslar yoluyla çözümlenecektir. Nükleer fizik ve kozmik ışınlar teorik olarak yakından bağlı olduğundan bu iki şeyi birbirinden ne mümkün ne de istenebilirdir.” | „ |
Sir Dorabji Jamsetji. Tata Trust’ın vekilleri Bhabha’nın teklifini Nisan 1944’te kabul etti ve enstitüyü kurmak için gerekli olan finansal sorumlulukları yüklendi. Bombay Belediyesi teklifi edilen enstitü için ortak kurucu olmaya ilgi gösterdiğinden Bombay bahsi geçen enstitü için kurulacak yer olarak seçildi. Enstitü, adıyla 1945’te 540 metre kare bir alanda önceden inşa edilmiş bir binada açıldı. Enstitü 1948’de Asil Yat Kulübü’nün eski binalarına taşındı. Bhabha, artık TTAE’nin atomik enerji programı için gerekli olan teknolojik gelişmeyi kaldıramayacağını fark edince hükûmete tamamen bu amaçlara adanmış bir bina inşa etme teklifinde bulundu.Bu amaç için, Bombay Belediyesi’nden Trambay’de 1200 akrelik bir alan temin edildi. Böylelikle Atomik Enerji Kurumu Trombay (AEKT) 1954’te işlemeye başladı. Aynı yıl ayrıca Atomik Enerji Departmanı (AED) kuruldu. Bhabha, Uluslararası Atomik Enerji Forumunda ve Birleşmiş Milletler Konferansı Başkanı olarak 1955 yılında Cenevre, İsviçre’de, Atomik Enerjinin Barışçıl Kullanımları’nda Hindistan’I temsil etti. 1958’de Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi Yabancı Fahri Üyesi seçildi.
Hindistan’ın Üç Kademeli Nükleer Güç Programı’nın Arkasındaki Vizyoner
Bhabha genel olarak Hint nükleer gücünün babası olarak bilinir. Ayrıca ülkenin zayıf uranyum rezervleri yerine geniş toryum rezervlerinden enerji elde etmeye yönelik bir stratejiyi işlevselleştirmiştir. Bu toryum odaklı strateji dünyadaki diğer ülkelerden bir fark göstermiştir. Bhabha’nın, bu stratejik hedefe ulaşmak için teklif ettiği bu yaklaşım daha sonra Hindistan’ın üç kademeli nükleer güç programı haline geldi.
Bhabha bu üç kademeli yaklaşımı şöyle anlatır:
| “ | Hindistan'daki çıkarılabilir durumda olan toryum rezervlerinin toplamı 500.000 ton iken bilinen uranyum rezervleri bunun onda biri daha azdır. Hindistan'daki uzun dönemli atom enerjisi programının amacı, nükleer enerji üretiminin temelini uranyumun yerine bir an önce toryumun alması olmalıdır. İlk nesil doğal uranyum temelli atom elektrik santralleri yalnızca atom güç programını başlatmak için kullanılabilir. İlk nesil güç istasyonları tarafından üretilen plütonyum, toryumu U-233'e dönüştürmek için veya tükenmiş uranyumu plütonyuma çevirmek için tasarlanan ikinci nesil güç santrallerinde kullanılabilir. İkinci nesil güç santralleri, yaktıklarından daha fazla U-233 üreten üçüncü nesil reaktörlerin üretim aşamasında orta seviye bir adım olarak görülebilir." | „ |
Ölümü
Mont Blanc yakınlarında, 24 Ocak 1966 tarihinde Hindistan Havayolları 101 numaralı uçuşta yaşanan kaza sonucu hayatını kaybetti.
Suikast Komplosu
Uçak kazasıyla ilgili ileri sürülen teorilerden biri Merkezi İtihbarat Teşkilatı'nın (CIA) sunduğu Hindistan nükleer programını aksatmak için yapıldığı düşünülen suikast girişimiydi. 2012 yılında kaza alanında gazetelerin, takvimlerin ve bir kişisel mektubun olduğu bir diplomatik çantaya rastlandı. Bu çanta "C Tipi" bir diplomatik çantaydı ve önem taşıyan belgeler içermediği söylendi.
Mirası
Ölümünden sonra, Bombay Atom Enerjisi Kurumunun adı Bhabha'nın onuruna olarak değiştirildi. Bir bilim insanı ve yönetici olmasına ek olarak Bhabha; ressam, klasik müzik ve opera hayranı ve amatör bir bitki bilimciydi. Bhabha, Hindistan'ın sahip olduğu en önemli bilim insanlarından biridir. Ayrıca; elektronik, uzay bilimi, radyo astronomisi ve mikrobiyoloji araştırmalarını da desteklemiştir. Gelişmesine önayak olduğu Hindistan'daki ünlü , 1970 yılında gerçek olmuştur. Homi Bhabha Burs Konseyi, 1967 yılından beri Hindistan'da fen bilimleri eğitimi alan öğrencilere burs vermektedir. Kendine addedilen kurumlar arasında bir Hint üniversitesi olan Homi Bhabha Ulusal Enstitüsü ve Mumbai'daki Homi Bhabha Fen Bilimleri Eğitimi Merkezi yer almaktadır.
Diğer
13 Mart 2014 tarihinde , Sahne Sanatları Ulusal Merkezi'nin yaşadığı Mehrangir'in satın alınmasıyla ilgilenen geliştiriciler ve yatırımcılarla ilgili bir problemi genel duyuru şeklinde bildirdi. Mehrangir, Malabar Hill'de sömürgeci bungalovların yayıldığı ve Bhabha'nın yaşamının çoğu kısmını geçirdiği yerdir. Bungalovların inşa alanı 13.953 metrekaredir ve haritada 17.150 metrekare ile gösterilir. Bhabha 1966 yılında öldükten sonra kardeşi Jamshed Bhabha, Bhabha mal varlığının varisi oldu. Sanat ve kültüre meraklı biri olan Jamshed Bhabha, kurduğu Sahne Sanatları Ulusal Merkezi'ne tablolar, mücevherler, el yapımı eşyalar ve mobilyalar miras bırakmıştır. Asma Bahçeler'e bir taş atımlık mesafede yer alan ve 257 crore değerinde olan arazi, Sahne Sanatları Ulusal Merkezi tarafından 18 Haziran 2014 tarihinde Godrej ailesine 372 crore karşılığında satıldı.
Atom Enerjisi Departmanı ve Bhabha tarafından kurulan Tata Temel Araştırmalar Enstitüsü işçileri ve bilim insanları, bungalovların birer anıt olarak kalmasını istedikleri için bungalovların özelleştirilmesini protesto ettiler. Buna rağmen Sahne Sanatları Ulusal Merkezi kürsü başkanı K. N. Suntook bu durumun duygu karışıklığı olduğunu belirtti.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ DOI:10.1063/1.3048089
- ^ a b c d e Richelson, Jeffrey Richelson. "U.S. Intelligence and the Indian Bomb". The National Security Archive, The George Washington University. Published through National Security Archive Electronic Briefing Book No. 187. 28 Şubat 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.
- ^ a b c Sublette, Carey. . nuclear weapon archive. nuclear weapon archive (Indian nuclear program). 18 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ocak 2012.
- ^ fa:جهانگیر
- ^ Bhabha, Homi J., and Walther Heitler. "The passage of fast electrons and the theory of cosmic showers." Proceedings of the Royal Society of London. Series A-Mathematical and Physical Sciences 159.898 (1937): 432-458.http://rspa.royalsocietypublishing.org/content/159/898/432.full.pdf
- ^ "Homi Jehangir Bhabha". 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ Ramachandra Guha (2008). India After Gandhi, page 216. Pan Macmillan Ltd., London.
- ^ "Book of Members, 1780–2010: Chapter B" (PDF). American Academy of Arts and Sciences. 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 25 Haziran 2011.
- ^ Rahman, Maseeh (1 Kasım 2011). "How Homi Bhabha's vision turned India into a nuclear R&D leader". Mumbai: Guardian. Erişim tarihi: 1 Mart 2012.
- ^ "A future energy giant? India's thorium-based nuclear plans". Physorg.com. 1 Ekim 2010. 17 Ocak 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2012.
- ^ Ganesan Venkataraman (1994). Bhabha and his magnificent obsessions, page 157. Universities Press.
- ^ Edgar A. Haine (2000). Disaster in the Air. Associated University Presses. ss. 146-147. ISBN . 3 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ . 13 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ "BBC News - India diplomatic bag found in French Alps after 46 years". Bbc.co.uk. 30 Ağustos 2012. 27 Aralık 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2012.
- ^ "BBC News - Diplomatic bag contents revealed". Bbc.co.uk. 21 Ekim 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Eylül 2012.
- ^ "Homi Bhabha's Malabar Hill bungalow up for sale". 28 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ . . 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ "Protesting in Memoriam". Open Magazine. 23 Nisan 2014. 20 Nisan 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
Dış bağlantılar
- .
- The Woodrow Wilson Center's Nuclear Proliferation International History Project1 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. NPIHP has a series of primary source documents about and by Homi Bhabha.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Homi Jahangir Bhabha 30 Ekim 1909 24 Ocak 1966 Hint nukleer fizikci kurucu yonetici ve Tata Temel Arastirma Enstitusu nde fizik profesorudur Halk arasinda Hint nukleer programinin babasi olarak bilinir Bhabha Tata Temel Arastirma Enstitusu ve Trombay Atomik Enerji Kurulusu ondan sonraki yeni ismi Bhabha Atomik Arastirma Merkezi dir kurucusudur Bhabha yoneticiliginde denetlenen bu iki kurum Hint nukleer silah gelisiminin mihenk tasidir Homi J BhabhaIkametYeni Delhi HindistanMilliyetHintVatandaslikHindistanDinZoroastrianizmImzaKariyerNukleer fizikte bilimsel kariyerine Buyuk Britanya dan baslayan Bhabha II Dunya Savasi baslamadan once Eylul 1939 da yillik tatili icin Hindistan a geri dondu O tatilde baskanligini Raman sacilmasi calismasiyla Nobel odullu C V Raman in yaptigi daki okutmanlik gorevini kabul etti Bu sirada Bhabha Kongre Partisinin kidemli liderlerini iddiali bir nukleer programa baslamaya ikna etmede onemli bir rol oynadi Bu liderlerden en bilineni daha sonra Hindistan Basbakani olarak hizmet edecek olan idi Bu vizyonun bir parcasi olarak 1944 te Bhabha enstitudeki parcacik hareketleri teorisindeki calismalarina basladi bir yandan da bagimsiz olarak nukleer silahlar uzerine arastirmalarini yuruttu 1945 te Bombay daki Tata Temel Arastirma Enstitusunun ve 1948 de Atomik Enerji Komisyonunun kurucu baskanligini yapti 1948 de Nehru Bhabha nin nukleer program yoneticisi olarak tayin edilmesini sagladi ve onu nukleer silah gelistirmesi icin gorevlendirdi Bhabha 1950 de Uluslararasi Atom Enerjisi Kurumu konferansinda Hindistan i temsil etti ve 1955 te Isvicre Cenevre de konferansinda baskanlik yapti Bu sure zarfinda nukleer silah gelistirmek icin yaptigi lobi calismalarini pekistirdi ve 1962 deki Cin Hindistan Savasindan hemen sonra alenen ve asabiyetle nukleer silahlanma icin cagri yapmaya basladi Bhabha pozitronlarin elektronlar tarafindan sacilim olasiligina makul bir aciklama getirdikten sonra Bhabba sacilmasi olarak bilinir uluslararasi bir un kazandi Compton Sacilmasi ve calismalarina ve nukleer fizigin ilerlemesine buyuk katki sundu Hindistan Hukumeti tarafindan layik goruldu Daha sonra Bakanlar Kurulu nun Bilimsel Danisma Komitesinde hizmet verdi ve Vikran Sarabhai nin Hindistan Milli Uzay Arastirmalari Komitesini kurmasinda onemli bir rol ustlendi Ocak 1966 da Viyana daki Uluslararasi Atom Enerjisi Kurumu nin Bilimsel Danisma Komitesi toplantisina giderken Mont Blanc dagi yakinlarinda bir ucak kazasinda hayatini yitirdi GencligiHomi Jahangir Bhabha 30 Ekim 1909 da Parsi kokenli varlikli ve nufuzlu bir ailede dunyaya geldi Babasi Hindistan in taninmis avukatlarindan Jehangir Hormusji Bhabha dir Ilk ogrenimini Bombay daki The Cathedral amp John Connon School da aldi ve 15 yasinda Senior Cambridge sinavlarini basari ile gecerek Elphinstone College a girmeye hak kazandi Babasinin adi Jahangir Farsca kokenli ve dunyanin fatihi anlamina gelmektedir Cambridge Universitesi ndeki Caius College dan once 1927 ye kadar Royal Institute of Science a katildi Bhabha nin Cambridge Makina Muhendisliginden mezun olup Hindistan a donmesini planlayan babasi ve halasinin israrlari sonucu Bhabha Hindistan a dondu ve Jamshedpur da Tata Steel Mills Sirketinde metalurjist olarak calismaya basladi Cambridge UniversitesiBhabha nin babasi oglunun zor durumda kaldigini anlayip matematik alanindaki calismalari icin ona maddi destegi Tripos un Mekanik Bilimler sinavinda birinci olmak kaydiyla saglamistir Bhabha Haziran 1930 da aldigi Tripos sinavini birincilikle gecmistir Sonradan Bhabha Paul Dirac in altinda Matematik Tripos u bitirmek icin calismistir Ayni zamanda teorik fizik hakkinda doktorasini yaparken Cavendish Laboratuvarinda calismistir Bu donemde Cavendish Laboratuvari butun bilimsel buluslarin merkezi sayiliyordu James Chadwick notronu bulmus John Cockcroft ve Ernest Walton yuksek enerjili protonla lityumu donusturmus Patrick Blackett ve elektron cifti ve kozmik isinlarini gama radyasyonlarini ispat edebilmek icin sis odasi kullanmislardi 1931 1932 yillari arasinda Bhabha Muhendislik alaninda Salomons Ogrencilik Odulunu kazandi 1932 de Matematik Tripos birinciligini elde etmis olan Bhabha ayni zamanda Rouse Ball odulunu de kazanmisti Bu zamanlarda nukleer fizik uzerinde calisilmasi cazip bir konu olarak goruluyordu ve muhim sekilde teorik fizikle kiyasa tutulacak bicimde ortaya cikarilan yonleri ele aliniyordu Bunun karsiliginda teorik fizik savunuculari dogal fenomenleri deneylerle kanitlamak yerine sahip olduklari teorilerle daha makul bicimde karsilik veriyordu Nukleer Fizik Arastirmalari Ocak 1933 te Bhabha ilk bilimsel makalesi olan Kozmik Radyasyonun Absorbsiyonu nu yayinlanmasindan sonra nukleer fizik alaninda doktora derecesini aldi Yayinda Bhabha kozmik isinlardaki absorbsiyon ozellikleri ve elektron yagmurlarina bir aciklama onerdi Bu makale onun 1934 te gelecek 3 yil boyunca tasiyacagi Isaac Newton Ogrenciligini kazanmasinda yardimci oldu Bir sonraki yil Ralph H Fowler altinda teorik fizik alanindaki doktora calismalarini tamamladi Ogrenciligi sirasinda zamaninin bir kismini Cambridge de ve Kopenhag da Niels Bohr ile calismaya ayirdi 1935 yilinda Bhabha da elektron pozitron sacilmasinin kesit alanini bulmak icin yapilan ilk hesaplamayi gerceklestirdigi bir makale yayinladi daha sonra onun bu alandaki katkilarindan dolayi olarak adlandirildi kaynak belirtilmeli 1936 da ikili Proceedings of the Royal Society Series A da dis uzaydaki birincil kozmik dalgalarin atmosferin ust kismiyla yer seviyesinde gozlemlenebilen parcaciklari uretmek icin nasil etkilesime gectigini aciklamakta kullandiklari teorilerinin oldugu The Passage of Fast Electrons and the Theory of Cosmic Showers makalesini yayinladi Bhabha ve Heitler daha sonra farkli elektron baslatma enerjilerinin farkli irtifadaki basamaklanma islemindeki elektron sayilarinin sayisal tahminlerini yaptilar Bu hesaplamalar Bruno Rossi ve Pierre Victor tarafindan birkac yil once yapilan deneysel gozlemlerle de uyum gosteriyordu Bhabha daha sonra boyle parcaciklarin ozelliklerinin gozlemlenmesinin Albert Einstein in izafiyet teorisinin dogrudan gerceklemesi oldugunun sonucuna vardi 1937 de Bhabha Cambridge deki calismalarinin 1939 yilinda II Dunya Savasi nin cikisina kadar devam etmesini saglayan 1851 sergisinin Son Sinif Ogrenciligini kazandi kaynak belirtilmeli Hindistan a Donusu1939 eylulunde II Dunya Savasi basladiginda Bhabha kisa bir tatil icin Hindistan daydi ve o zaman icin Ingiltere ye donmeme karari aldi Hint Bilim Enstitusu Fizik Departmaninda daha sonra unlu fizikci C V Raman in basa gectigi okutmanlik pozisyonunda hizmet verme teklifini kabul etti Sir Dorab Tata Trust tan Kozmik Isin Unitesini kurmak icin kullandigi ozel bir arastirma izni aldi Bhabha nin da icinde bulundugu birkac ogrenciyi kendisiyle calismalari icin secti Daha sonra 20 Mart 2014 te Royal Society ye secildi nin yardimiyla Bombay daki nun kurulmasinda onemli bir rol oynadi Hindistan daki Atom Enerji KurumuBhabha nin Hindistan Bilim Enstitusu nde calistigi donemde Hindistan da nukleer fizik kozmik isinlar yuksek enerji fizigi ve fizigin baska bilgi alanlarna dair daha once yapilmamis calismalar yapmak icin gerekli imkanlar yoktu Bu durum Bhabha nin Mart 1944 te Sir Dorabji Jamsetji Tata Tata Trust a zinde bir temel fizik arastirma okulu kurma teklifini yollamasinin onunu acti Teklifinde soyle yazdi Su anda Hindistan da ne teorik anlamda ne de deneysel anlamda fizigin temel sorunlarini arastiran hicbir buyuk okul yok Oysa Hindistan in cesitli yerlerinde dogru sekilde bir cati altinda toplansalar su anda yaptiklarinin cok daha iyilerini yapabilecek becerikli calisanlar var Bu tur okullar sadece fizigin en az bilinen dallarinda arastirma yapmaktan ziyade endustrideki Pratik uygulamalarla da ilgilendiginden zinde bir temel fizik arastirma okulu kesinlikle Hindistan in menfaatine olacaktir Bugun Hindistan da girisilen arastirmalarin pek cogu hayalkirikligiyla ya da cok dusuk bir kaliteyle sonuclaniyor Bunun nedeni tamamen iyi bir arastirma standardi kurabilecek ve arastirma yonetme durumunda danisilabilecek konumda yeterli sayida ve yetkin arastirma gorevlilerin olmamasindandir Dahasi nukleer enerji bundan belki birkac on yil sonra enerji uretimi icin basariyla kullanilmaya basladiginda Hindistan kendi uzmanlari icin disariya bakmak zorunda kalmayacak aksine onlari elinde hazir bir sekilde bulacaktir Baska ulkelerdeki bilimle tanisik herhangi birinin de Hindistan daki teklif ettigim sekildeki bir okul ihtiyacini inkar edecegini sanmam Arastirma ve gelismis egitim hakkindaki konularin cozumu ancak teorik fizigin anlasilmasiyla gerceklesecektir ozellikle bu alandaki temel problemler kozmik isinlara nukleer fizige ve kozmik isinlar uzerindeki deneysel arastirmalara yapilan ozel referanslar yoluyla cozumlenecektir Nukleer fizik ve kozmik isinlar teorik olarak yakindan bagli oldugundan bu iki seyi birbirinden ne mumkun ne de istenebilirdir Sir Dorabji Jamsetji Tata Trust in vekilleri Bhabha nin teklifini Nisan 1944 te kabul etti ve enstituyu kurmak icin gerekli olan finansal sorumluluklari yuklendi Bombay Belediyesi teklifi edilen enstitu icin ortak kurucu olmaya ilgi gosterdiginden Bombay bahsi gecen enstitu icin kurulacak yer olarak secildi Enstitu adiyla 1945 te 540 metre kare bir alanda onceden insa edilmis bir binada acildi Enstitu 1948 de Asil Yat Kulubu nun eski binalarina tasindi Bhabha artik TTAE nin atomik enerji programi icin gerekli olan teknolojik gelismeyi kaldiramayacagini fark edince hukumete tamamen bu amaclara adanmis bir bina insa etme teklifinde bulundu Bu amac icin Bombay Belediyesi nden Trambay de 1200 akrelik bir alan temin edildi Boylelikle Atomik Enerji Kurumu Trombay AEKT 1954 te islemeye basladi Ayni yil ayrica Atomik Enerji Departmani AED kuruldu Bhabha Uluslararasi Atomik Enerji Forumunda ve Birlesmis Milletler Konferansi Baskani olarak 1955 yilinda Cenevre Isvicre de Atomik Enerjinin Bariscil Kullanimlari nda Hindistan I temsil etti 1958 de Amerikan Sanat ve Bilim Akademisi Yabanci Fahri Uyesi secildi Hindistan in Uc Kademeli Nukleer Guc Programi nin Arkasindaki VizyonerBhabha genel olarak Hint nukleer gucunun babasi olarak bilinir Ayrica ulkenin zayif uranyum rezervleri yerine genis toryum rezervlerinden enerji elde etmeye yonelik bir stratejiyi islevsellestirmistir Bu toryum odakli strateji dunyadaki diger ulkelerden bir fark gostermistir Bhabha nin bu stratejik hedefe ulasmak icin teklif ettigi bu yaklasim daha sonra Hindistan in uc kademeli nukleer guc programi haline geldi Bhabha bu uc kademeli yaklasimi soyle anlatir Hindistan daki cikarilabilir durumda olan toryum rezervlerinin toplami 500 000 ton iken bilinen uranyum rezervleri bunun onda biri daha azdir Hindistan daki uzun donemli atom enerjisi programinin amaci nukleer enerji uretiminin temelini uranyumun yerine bir an once toryumun almasi olmalidir Ilk nesil dogal uranyum temelli atom elektrik santralleri yalnizca atom guc programini baslatmak icin kullanilabilir Ilk nesil guc istasyonlari tarafindan uretilen plutonyum toryumu U 233 e donusturmek icin veya tukenmis uranyumu plutonyuma cevirmek icin tasarlanan ikinci nesil guc santrallerinde kullanilabilir Ikinci nesil guc santralleri yaktiklarindan daha fazla U 233 ureten ucuncu nesil reaktorlerin uretim asamasinda orta seviye bir adim olarak gorulebilir OlumuMont Blanc yakinlarinda 24 Ocak 1966 tarihinde Hindistan Havayollari 101 numarali ucusta yasanan kaza sonucu hayatini kaybetti Suikast Komplosu Ucak kazasiyla ilgili ileri surulen teorilerden biri Merkezi Itihbarat Teskilati nin CIA sundugu Hindistan nukleer programini aksatmak icin yapildigi dusunulen suikast girisimiydi 2012 yilinda kaza alaninda gazetelerin takvimlerin ve bir kisisel mektubun oldugu bir diplomatik cantaya rastlandi Bu canta C Tipi bir diplomatik cantaydi ve onem tasiyan belgeler icermedigi soylendi Mirasibahcesine yerlestirilen Homi Bhabha bustu Olumunden sonra Bombay Atom Enerjisi Kurumunun adi Bhabha nin onuruna olarak degistirildi Bir bilim insani ve yonetici olmasina ek olarak Bhabha ressam klasik muzik ve opera hayrani ve amator bir bitki bilimciydi Bhabha Hindistan in sahip oldugu en onemli bilim insanlarindan biridir Ayrica elektronik uzay bilimi radyo astronomisi ve mikrobiyoloji arastirmalarini da desteklemistir Gelismesine onayak oldugu Hindistan daki unlu 1970 yilinda gercek olmustur Homi Bhabha Burs Konseyi 1967 yilindan beri Hindistan da fen bilimleri egitimi alan ogrencilere burs vermektedir Kendine addedilen kurumlar arasinda bir Hint universitesi olan Homi Bhabha Ulusal Enstitusu ve Mumbai daki Homi Bhabha Fen Bilimleri Egitimi Merkezi yer almaktadir Diger13 Mart 2014 tarihinde Sahne Sanatlari Ulusal Merkezi nin yasadigi Mehrangir in satin alinmasiyla ilgilenen gelistiriciler ve yatirimcilarla ilgili bir problemi genel duyuru seklinde bildirdi Mehrangir Malabar Hill de somurgeci bungalovlarin yayildigi ve Bhabha nin yasaminin cogu kismini gecirdigi yerdir Bungalovlarin insa alani 13 953 metrekaredir ve haritada 17 150 metrekare ile gosterilir Bhabha 1966 yilinda oldukten sonra kardesi Jamshed Bhabha Bhabha mal varliginin varisi oldu Sanat ve kulture merakli biri olan Jamshed Bhabha kurdugu Sahne Sanatlari Ulusal Merkezi ne tablolar mucevherler el yapimi esyalar ve mobilyalar miras birakmistir Asma Bahceler e bir tas atimlik mesafede yer alan ve 257 crore degerinde olan arazi Sahne Sanatlari Ulusal Merkezi tarafindan 18 Haziran 2014 tarihinde Godrej ailesine 372 crore karsiliginda satildi Atom Enerjisi Departmani ve Bhabha tarafindan kurulan Tata Temel Arastirmalar Enstitusu iscileri ve bilim insanlari bungalovlarin birer anit olarak kalmasini istedikleri icin bungalovlarin ozellestirilmesini protesto ettiler Buna ragmen Sahne Sanatlari Ulusal Merkezi kursu baskani K N Suntook bu durumun duygu karisikligi oldugunu belirtti Ayrica bakinizKaynakca a b Unknown author Dr Homi J Bhabha Unknown author google docs 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan DOI 10 1063 1 3048089 a b c d e Richelson Jeffrey Richelson U S Intelligence and the Indian Bomb The National Security Archive The George Washington University Published through National Security Archive Electronic Briefing Book No 187 28 Subat 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2012 a b c Sublette Carey nuclear weapon archive nuclear weapon archive Indian nuclear program 18 Haziran 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 24 Ocak 2012 fa جهانگیر Bhabha Homi J and Walther Heitler The passage of fast electrons and the theory of cosmic showers Proceedings of the Royal Society of London Series A Mathematical and Physical Sciences 159 898 1937 432 458 http rspa royalsocietypublishing org content 159 898 432 full pdf Homi Jehangir Bhabha 21 Temmuz 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2015 Ramachandra Guha 2008 India After Gandhi page 216 Pan Macmillan Ltd London Book of Members 1780 2010 Chapter B PDF American Academy of Arts and Sciences 28 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 25 Haziran 2011 Rahman Maseeh 1 Kasim 2011 How Homi Bhabha s vision turned India into a nuclear R amp D leader Mumbai Guardian Erisim tarihi 1 Mart 2012 A future energy giant India s thorium based nuclear plans Physorg com 1 Ekim 2010 17 Ocak 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2012 Ganesan Venkataraman 1994 Bhabha and his magnificent obsessions page 157 Universities Press Edgar A Haine 2000 Disaster in the Air Associated University Presses ss 146 147 ISBN 978 0 8453 4777 5 3 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2015 13 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ocak 2015 BBC News India diplomatic bag found in French Alps after 46 years Bbc co uk 30 Agustos 2012 27 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2012 BBC News Diplomatic bag contents revealed Bbc co uk 21 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Eylul 2012 Homi Bhabha s Malabar Hill bungalow up for sale 28 Mayis 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2015 19 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Ocak 2015 Protesting in Memoriam Open Magazine 23 Nisan 2014 20 Nisan 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 19 Ocak 2015 Dis baglantilar The Woodrow Wilson Center s Nuclear Proliferation International History Project1 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde NPIHP has a series of primary source documents about and by Homi Bhabha