Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hrisopolis Muharebesi, Hrisopolis (bugünkü Üsküdar)'ın Kalkedon (bugünkü Kadıköy) yakınlarında, iki Roma İmparatoru I. Konstantin ve Licinius arasında 18 Eylül 324'te çıkmıştır. Savaş bu iki imparatorun son karşılaşmasıydı. Licinius, donanması Hellespont Muharebesi'nda yenilmesinden sonra, güçlerini Byzantium şehrinden çekip boğazın karşısına, Anadolu yakasındaki Kalkedon'a götürdü. Konstantin takibe geçerek sonraki muharebeyi kazandı. Bu galebeden sonra tek imparator olarak kalan Konstantin 292 yılında imparator Diocletianus tarafından uygulanmaya başlayan iki "augustus" ve bunların seçtikleri iki "ceasar" şeklinde imparatorluk idaresi olan Tetrarşi dönemini sona erdirmiş oldu.
| Hrisopolis Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I. Konstantin savaşları | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Roma İmparatorluğu | Roma İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| I. Konstantin | Licinius | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| Bilinmiyor | 25,000-30,000 | ||||||
Geçmiş
Hellespont Muharebesi'nde Licinius'un donanması büyük bir yenilgiye uğramıştı. Licinius'un amirali olan Abantus, fark edilir derecede daha küçük donanmaya sahip Konstantin'in oğlu caesar tarafından büyük bir yenilgiye uğratılmıştı. Bu deniz muharebesindeki zaferinin ardından Konstantin Anadolu yakasına geçti. Konstantin ordusu ile Boğazı geçişini Boğaz kıyılarında yeniden yaptırmış olduğu hafif taşıt gemiler filosu ile başardı. Buna baş neden Licinius tarafının ordusunun büyük bir kısmının, Licinius tarafından yeni olarak ortak imparator olarak atanmış, komutasında Çanakkale Boğazı'nın Marmara Denizi ağzında (Avrupa yakasında bulunan Gelibolu karşısında) Asya yakasında bulunan (modern Lapseki) civarında konuşlanıp buralara yakın olan Marmara Denizi güney sahillerini savunması idi.
Deniz kuvvetlerinin yok edilmesinden sonra, Licinius, Byzantium'da bulunan garnizonu tahliye etti ve burada bulunan askerî birliklerini ordusunun önemli kısmının bulunduğu Asya yakasındaki Kalkedon'a nakletti. Bu Kalkedon konuşlu ana ordu sonucunda büyük zayiat vermiş ve epeyce gücünü ve moralinin kaybetmişti. Licinius bu ana orduyu takviye etmek ve bu ana orduya ekstra destek sağlamak için Martinian'ın komutasındaki Lampasacus (Lapseki)'de bulunan diğer önemli ordusunun ve Aliquaca (veya Alica) komutasındaki bulunan Vizigotlar'dan oluşan atlı yardımcı askerî güçlerin Marmara Denizi güneyinde harekât yaparak Kalkedon'a getirilmesi emrini verdi. Licinius ile Konstantin arasında 18 Eylül'da yapılan Hristoplis Muharebesi'ne bu takviye ve destek güçlerin Licinius'a erişip erişmediği; ve muharebeye katılıp katılmadıkları hakkında elimizde belge bulunmamaktadır; ama bu ordunun Kalkedon'a Hristopolis Muharebesi'ne yetişememiş olduğu çok muhtemeldir. .
Muharebe
Konstantin'in ordusu İstanbul boğazı'nın geçip Asya kıyısında "Kutsal Burun" olarak bilinen mevkide karaya çıktı. Buradan ordu güneye, Kalkedon'a karşı, harekâta geçti. Licinius ordusunu Kalkedon'dan birkaç mil kuzeye Hristopolis'e doğru yönlendirdi. Konstantin'in ordusu, Licinius'un ordusundan daha önce Hrisopolis'e dolaylarına ulaştı. Konstantin, inandığı Hristiyan tanrısının rehberliğini bulmak amacıyla çadırına çekildikten sonra, Konstantin inisiyatifi ele alarak hemen saldırı yapmaya karar verdi.
Bu muharebenin değişik dinsel inançlara bağlı iki taraf altında olduğu; muharebeyi kazanan tarafın dinsel inançlarını tüm imparatorluğa empoze etmeye gayret edeceği bu savaştaki orduların kullandığı sembolü olan flama-bayraklardan anlaşılmakta idi. Konstantin Hristiyan inançlı idi ve ordusu savaş için Hristiyanlık sembolü olan "sarısalkım ağacı ve buna dolanan yılan" bulunan flama-bayrak kullanmakta idi. Licinius'un ordusu antik Roma'nın fark edilir yüzü olan putperest tanrılar için savaşmakta ve bu tanrılar imajları dolu flama-bayraklar altında savaşmakta idi. Licinius esas ordusunu daha önceki muharebede zayıfladığını ve Marmara kıyılarını koruyan takviye ve destek ordularının Kalkedon'a daha yetişmediğini görmekte idi. Buna uygun strateji ve taktik olarak tüm cepheden genel saldırı yapılmamasını emretti. Bu stratejik karar Hristiyan olan birincil kaynaklar ve sonra yine Hristiyan olan Avrupalı ikincil kaynak tarihçileri tarafından dinsel ve batıl inançlara göre yorumlanmıştır. Bu yorumcular ellerinde hiçbir yazılı belge ve sözlü hikâye kanıt olmadan, Licinius'un Konstantin'in ordusunun altında yürüdüğü Hristiyanlık sembolleri olan "Sarışalkım Ağaçlı ve Yılanlı" flama-bayrakları görünce onun sahsi batıl inançlarına dayanarak korkuya kapıldığını ve bunun için ordusuna taarruz etmeme emri verdiğini iddia etmektedirler.
Buna karşılık Konstantin ordusunun çeşitli ince düşünüşlere dayanan manevralar yaparak ilerlemesini kabul etmedi. Ordusuna tüm cephelerden tek bir masif ön cephe halinde Licinius'un ordusu üzerine hızla hücum etme emri verdi. Tüm cephelerden bu masif taarruz Licinius'un ordusunu bozguna uğrattıp büyük sayıda askerlerin taarruza direnmeyip firar etmeye başlamalarına ve ordunun dağılmasına neden oldu. Böylece Konstantin ve ordusu Hrisopolis Muharebesi'nde büyük ölçekli bir çatışma ile kesin bir başarı ve galibiyet elde etti. Tarihçi Zosimus'a göre, Hrisopolis'te muazzam bir asker kırımı yaşandı. Licinius'un raporuna göre kendi ordusundan 25,000 ila 30,000 asker öldü ve daha fazla sayıda da asker savaştan firar etti. Licinius muharebe meydanından şahsen kaçmayı başardı. Ordusundan hayatta kalan 30,000 civarında askeri, Tetrarşi sistemine göre imparatorluğun doğu kısmının başkenti olan Nikomedia (modern İzmit) şehrinde bir araya topladı.
Sonuç
Licinius, Nicomedia'daki savaştan kurtulmuş askerleriyle Konstantin'in zafer kazanmış ordusuna karşı ayakta duramayacağını anladı. Kendisini düşmanın insafına bırakıp Konstantin'e teslim olmaya ikna oldu. Konstantin'in baba-bir kızkardeşi ve Licinius'un eşi olan Constantia arabuluculuk görevini gördü. Başlangıçta kızkardeşin uğraşları işe yaradı. Konstantin kayınbiraderinin hayatını bağışladı. Fakat birkaç ay sonra Konstantin onun idam edilip öldürülmesine karar verdi ve dolayısıyla vermiş olduğu ciddi büyük yemini tutmamış oldu. Licinius'un idam edilmesine bahane neden olarak onun teslim olduktan sonra ihanet edecek hareketlerde bulunduğu ve Konstantin ordusunun kurmay heyeti üyelerinin Licinius'un idamını talep etmeleri olduğu belirtilir.
Bir yıl sonra, Konstantin'in kızkardeşi ve idam edilmiş Licinius'un oğlu genç Licinius da imparator Konstantin'in öfkesine ve belki de şüphelerine kurban gidip idam edildi.
Son rakibi olan Licinius'un yenilgisinden sonra Konstantin, İmparator 'ın imparator Diocletianus tarafından Nisan 286'da tek Augustus mertebesine yükselmesinden beridir ilk defa olarak, Roma İmparatorluğu'na tek bir imparator olarak hüküm eden imparator oldu. İmparator Konstantin Roma İmparatorluğu'nun doğu kısmını eline geçirdikten sonra gayet hayati bir karar alarak Roma İmparatorluğu'nun yine iki kısımdan oluşmasına ve Doğu Roma'nın yeni ikinci bir başkent olarak seçtiği bir merkezden yönetilmesini kabul etti. Roma İmparatorluğu'nun doğu kısımları için başkent olarak Byzantium şehrini seçti ve bu eski kenti büyük bir imar hareketi ile yenileyip kentin ismini kendi ismine atıfla Konstantinopolis olarak değiştirdi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Kaynak: Grant, Michael (1993)
- ^ Kaçar, Turan "İmparator Constantinus'un Yükselişi", Tarih İnceleme Dergisi, Cilt XX, Sayı I. Online:[1] 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Battle of Chrysopolis" maddesi kaynaklıdır. Online:[2]4 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış kaynaklar
Birincil kaynaklar
- Eusebius, (İng.çev.: Ernest Cushing Richardson) (ed. Philip Schaff ve Henry Wace) (1890) Life of Constantine, Cilt:1 - From Nicene and Post-Nicene Fathers, 2. seri . Buffalo, NY: Christian Literature Publishing Co. (İngilizce)
- Zosimus, (İng.çev.: R.T. Ridley) (1982) Historia nova Zosimus: New History, Canberra: Byzantina Australiensia 2 (İngilizce)
İkincil dış kaynaklar
- Grant, Michael (1985), The Roman Emperors: A biographical Guide to the Rulers of Imperial Rome 31 BC-AD 476, Londra. (İngilizce)
- Grant, Michael (1993), The Emperor Constantine, Londra. (İngilizce)
- Odahl, C.M., (2004) Constantine and the Christian Empire, Londra:Routledge (İngilizce)
Dış bağlantılar
- Turhan Kaçar, "İmparator Constantinus'un Yükselişi", Tarih İnceleme Dergisi, Cilt XX, Sayı I. Online: [3]7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Hrisopolis Muharebesi Hrisopolis bugunku Uskudar in Kalkedon bugunku Kadikoy yakinlarinda iki Roma Imparatoru I Konstantin ve Licinius arasinda 18 Eylul 324 te cikmistir Savas bu iki imparatorun son karsilasmasiydi Licinius donanmasi Hellespont Muharebesi nda yenilmesinden sonra guclerini Byzantium sehrinden cekip bogazin karsisina Anadolu yakasindaki Kalkedon a goturdu Konstantin takibe gecerek sonraki muharebeyi kazandi Bu galebeden sonra tek imparator olarak kalan Konstantin 292 yilinda imparator Diocletianus tarafindan uygulanmaya baslayan iki augustus ve bunlarin sectikleri iki ceasar seklinde imparatorluk idaresi olan Tetrarsi donemini sona erdirmis oldu Hrisopolis MuharebesiI Konstantin savaslariTarih18 Eylul 324BolgeModern Uskudar HrisopolisSonucKonstantin in Bizans ta Roma Imparatoru olmasiTaraflarRoma ImparatorluguRoma ImparatorluguKomutanlar ve liderlerI KonstantinLiciniusKayiplarBilinmiyor25 000 30 000GecmisHellespont Muharebesi nde Licinius un donanmasi buyuk bir yenilgiye ugramisti Licinius un amirali olan Abantus fark edilir derecede daha kucuk donanmaya sahip Konstantin in oglu caesar tarafindan buyuk bir yenilgiye ugratilmisti Bu deniz muharebesindeki zaferinin ardindan Konstantin Anadolu yakasina gecti Konstantin ordusu ile Bogazi gecisini Bogaz kiyilarinda yeniden yaptirmis oldugu hafif tasit gemiler filosu ile basardi Buna bas neden Licinius tarafinin ordusunun buyuk bir kisminin Licinius tarafindan yeni olarak ortak imparator olarak atanmis komutasinda Canakkale Bogazi nin Marmara Denizi agzinda Avrupa yakasinda bulunan Gelibolu karsisinda Asya yakasinda bulunan modern Lapseki civarinda konuslanip buralara yakin olan Marmara Denizi guney sahillerini savunmasi idi Deniz kuvvetlerinin yok edilmesinden sonra Licinius Byzantium da bulunan garnizonu tahliye etti ve burada bulunan askeri birliklerini ordusunun onemli kisminin bulundugu Asya yakasindaki Kalkedon a nakletti Bu Kalkedon konuslu ana ordu sonucunda buyuk zayiat vermis ve epeyce gucunu ve moralinin kaybetmisti Licinius bu ana orduyu takviye etmek ve bu ana orduya ekstra destek saglamak icin Martinian in komutasindaki Lampasacus Lapseki de bulunan diger onemli ordusunun ve Aliquaca veya Alica komutasindaki bulunan Vizigotlar dan olusan atli yardimci askeri guclerin Marmara Denizi guneyinde harekat yaparak Kalkedon a getirilmesi emrini verdi Licinius ile Konstantin arasinda 18 Eylul da yapilan Hristoplis Muharebesi ne bu takviye ve destek guclerin Licinius a erisip erismedigi ve muharebeye katilip katilmadiklari hakkinda elimizde belge bulunmamaktadir ama bu ordunun Kalkedon a Hristopolis Muharebesi ne yetisememis oldugu cok muhtemeldir MuharebeI Konstantin yak 337 doneminde bastirilmis bir sikke Uzerinde I Konstantin in Hristiyanlik sembolu olan sarisalkim agaci ve ona dolanan bir yilan bulunmaktaYunan alfabesinden Hristiyanlik Chi Rho harfleri semboluHristiyanlik Sarisalkim agaci sembolu Konstantin in ordusu Istanbul bogazi nin gecip Asya kiyisinda Kutsal Burun olarak bilinen mevkide karaya cikti Buradan ordu guneye Kalkedon a karsi harekata gecti Licinius ordusunu Kalkedon dan birkac mil kuzeye Hristopolis e dogru yonlendirdi Konstantin in ordusu Licinius un ordusundan daha once Hrisopolis e dolaylarina ulasti Konstantin inandigi Hristiyan tanrisinin rehberligini bulmak amaciyla cadirina cekildikten sonra Konstantin inisiyatifi ele alarak hemen saldiri yapmaya karar verdi Bu muharebenin degisik dinsel inanclara bagli iki taraf altinda oldugu muharebeyi kazanan tarafin dinsel inanclarini tum imparatorluga empoze etmeye gayret edecegi bu savastaki ordularin kullandigi sembolu olan flama bayraklardan anlasilmakta idi Konstantin Hristiyan inancli idi ve ordusu savas icin Hristiyanlik sembolu olan sarisalkim agaci ve buna dolanan yilan bulunan flama bayrak kullanmakta idi Licinius un ordusu antik Roma nin fark edilir yuzu olan putperest tanrilar icin savasmakta ve bu tanrilar imajlari dolu flama bayraklar altinda savasmakta idi Licinius esas ordusunu daha onceki muharebede zayifladigini ve Marmara kiyilarini koruyan takviye ve destek ordularinin Kalkedon a daha yetismedigini gormekte idi Buna uygun strateji ve taktik olarak tum cepheden genel saldiri yapilmamasini emretti Bu stratejik karar Hristiyan olan birincil kaynaklar ve sonra yine Hristiyan olan Avrupali ikincil kaynak tarihcileri tarafindan dinsel ve batil inanclara gore yorumlanmistir Bu yorumcular ellerinde hicbir yazili belge ve sozlu hikaye kanit olmadan Licinius un Konstantin in ordusunun altinda yurudugu Hristiyanlik sembolleri olan Sarisalkim Agacli ve Yilanli flama bayraklari gorunce onun sahsi batil inanclarina dayanarak korkuya kapildigini ve bunun icin ordusuna taarruz etmeme emri verdigini iddia etmektedirler Buna karsilik Konstantin ordusunun cesitli ince dusunuslere dayanan manevralar yaparak ilerlemesini kabul etmedi Ordusuna tum cephelerden tek bir masif on cephe halinde Licinius un ordusu uzerine hizla hucum etme emri verdi Tum cephelerden bu masif taarruz Licinius un ordusunu bozguna ugrattip buyuk sayida askerlerin taarruza direnmeyip firar etmeye baslamalarina ve ordunun dagilmasina neden oldu Boylece Konstantin ve ordusu Hrisopolis Muharebesi nde buyuk olcekli bir catisma ile kesin bir basari ve galibiyet elde etti Tarihci Zosimus a gore Hrisopolis te muazzam bir asker kirimi yasandi Licinius un raporuna gore kendi ordusundan 25 000 ila 30 000 asker oldu ve daha fazla sayida da asker savastan firar etti Licinius muharebe meydanindan sahsen kacmayi basardi Ordusundan hayatta kalan 30 000 civarinda askeri Tetrarsi sistemine gore imparatorlugun dogu kisminin baskenti olan Nikomedia modern Izmit sehrinde bir araya topladi SonucLicinius ve oglunu gosteren bir altin sikke Licinius Nicomedia daki savastan kurtulmus askerleriyle Konstantin in zafer kazanmis ordusuna karsi ayakta duramayacagini anladi Kendisini dusmanin insafina birakip Konstantin e teslim olmaya ikna oldu Konstantin in baba bir kizkardesi ve Licinius un esi olan Constantia arabuluculuk gorevini gordu Baslangicta kizkardesin ugraslari ise yaradi Konstantin kayinbiraderinin hayatini bagisladi Fakat birkac ay sonra Konstantin onun idam edilip oldurulmesine karar verdi ve dolayisiyla vermis oldugu ciddi buyuk yemini tutmamis oldu Licinius un idam edilmesine bahane neden olarak onun teslim olduktan sonra ihanet edecek hareketlerde bulundugu ve Konstantin ordusunun kurmay heyeti uyelerinin Licinius un idamini talep etmeleri oldugu belirtilir Bir yil sonra Konstantin in kizkardesi ve idam edilmis Licinius un oglu genc Licinius da imparator Konstantin in ofkesine ve belki de suphelerine kurban gidip idam edildi Son rakibi olan Licinius un yenilgisinden sonra Konstantin Imparator in imparator Diocletianus tarafindan Nisan 286 da tek Augustus mertebesine yukselmesinden beridir ilk defa olarak Roma Imparatorlugu na tek bir imparator olarak hukum eden imparator oldu Imparator Konstantin Roma Imparatorlugu nun dogu kismini eline gecirdikten sonra gayet hayati bir karar alarak Roma Imparatorlugu nun yine iki kisimdan olusmasina ve Dogu Roma nin yeni ikinci bir baskent olarak sectigi bir merkezden yonetilmesini kabul etti Roma Imparatorlugu nun dogu kisimlari icin baskent olarak Byzantium sehrini secti ve bu eski kenti buyuk bir imar hareketi ile yenileyip kentin ismini kendi ismine atifla Konstantinopolis olarak degistirdi Ayrica bakinizI Konstantin Hellespont MuharebesiKaynakca Kaynak Grant Michael 1993 Kacar Turan Imparator Constantinus un Yukselisi Tarih Inceleme Dergisi Cilt XX Sayi I Online 1 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bu madde kismen Ingilizce Wikipedia Battle of Chrysopolis maddesi kaynaklidir Online 2 4 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis kaynaklarBirincil kaynaklar Eusebius Ing cev Ernest Cushing Richardson ed Philip Schaff ve Henry Wace 1890 Life of Constantine Cilt 1 From Nicene and Post Nicene Fathers 2 seri Buffalo NY Christian Literature Publishing Co Ingilizce Zosimus Ing cev R T Ridley 1982 Historia nova Zosimus New History Canberra Byzantina Australiensia 2 Ingilizce Ikincil dis kaynaklar Grant Michael 1985 The Roman Emperors A biographical Guide to the Rulers of Imperial Rome 31 BC AD 476 Londra ISBN 0 297 78555 9 Ingilizce Grant Michael 1993 The Emperor Constantine Londra ISBN 0 7538 0528 6 Ingilizce Odahl C M 2004 Constantine and the Christian Empire Londra Routledge ISBN 0 415 17485 6 Ingilizce Dis baglantilarTurhan Kacar Imparator Constantinus un Yukselisi Tarih Inceleme Dergisi Cilt XX Sayi I Online 3 7 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde