Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Mart 2013) |
Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık dini açısından teoloji veya Hristiyanlığın teolojik olarak incelenmesi diye tanımlanabilir. Hristiyan teolojisi, Hristiyanlık ile ilgili her türlü teolojik olgunun incelenmesini içerir.
Hristiyan teolojisinin çeşitli alt dalları vardır:
- Angeloloji veya Melek bilimi - yaratılmış ruhani varlıkları inceleyen dal, bu varlıklara başta melekler olmak üzere cinler ve şeytan da dahildir.
- veya Kutsal Kitap bilimi - Kutsal Kitap'ı ve yazılmasındaki ilhamı inceleyen dal.
- Kristoloji veya İsa bilimi - İsa'yı inceleyen dal. Bu dal İsa'nın hayatının yanında, özellikle İsa'nın Hristiyanlıktaki ilahi (Tanrısal) yanı ve Mesih olgusu ile ilgilenir.
- Eskatoloji veya Kıyamet bilimi - Son şeyler, zamanın/dünyanın/insanlığın sonu olacak olay/ana ilişkin konular özellikle bu anı belirleyen çeşitli olgu ve olayları inceleyen teoloji dalı.
- veya Günah bilimi - Günahı inceleyen dal.
- - Hristiyan teolojisinde Kutsal Ruh ile ilgilenen dal.
- Soteryoloji veya Kurtuluş bilimi - Kurtuluşu inceleyen dal.
Kristoloji İsa Mesih'in kimliği ve yaptıklarını inceleyen teoloji dalıdır. Kristoloji çalışmasına başlamanın üç yolu vardır. İlki Yukarıdan Kristolojidir ve Mesih'in tanrısallığından yola çıkar. İkincisi aşağıdan Kristolojidir ve tarihteki Mesih'ten yola çıkar. Üçüncüsü geriden Kristolojidir ve Eski Anlaşma'daki Mesih'le ilgili yazılardan yola çıkar.
Geriden Kristoloji'de kullanılan Eski Anlaşma metinlerinden ilki Yaratılış 3:15 ayetidir. Burada müjde ilk defa dile getirilir ve bu ayet İlkmüjde olarak da bilinir. Tanrı kadından doğan bir adamın kötülüğün başını ezeceği müjdesini verir. Diğer Eski Anlaşma pasajları arasında Yaratılış 12:1-3; Yaratılış 49:10 Yasa'nın Tekrarı 18:15; 2. Samuel 7:1-29; Mezmurlar'da birçok ayet; Yeşaya 7:14; Yeşaya 9:6-7; Yeşaya 52:13-53:12; Daniel 7:13-14; Mika 5:2 ayetleri sayılabilir.
Yukarıdan Kristolojiye başlarken Yuhanna 1:1-18; Filipililer 2:5-11; Koloseliler 1:15-23; Koloseliler 2:9,10 ve İbraniler 1:1-4 ayetleri hayati önem taşır. Yuhanna 1: 1-18'de İsa Tanrı'nın Sözü (Logos) olarak betimlenir. Logos kelimesi hem Grekler hem Yahudiler hem de Helenistik Yahudiler için ciddi anlamlar taşıyan bir kelimedir. Grekler Logos'u tanrısal bilgelik anlamında kullanır.Yahudiler için Tanrı'nı düşüncesi, bilgeliğin kişileşmiş halidir. Helenistik Yahudiler için Logos yaratılışı mümkün kılandır. Yuhanna Mesih'İn Tanrı'nın görünümü olduğunu söyler. Eksiksiz ve tam olarak insan, aynı zamanda eksiksiz ve tam olarak Tanrı olduğunu belirtir. Filipililer 2:5-11 İsa'nın Tanrı olduğunu, ama alçakgönüllü bir biçimde insan biçimini aldığını söyler. Koloseliler 1:15-23 ayetlerinde İsa'nın Tanrılığı güçlü bir biçimde dile getirilir. İsa'nın Tanrılığı, sonsuz varlığı ve evreni onun yarattığı vurgulanır. Koloseliler 2:9'da İsa'nın tam olarak Tanrı olduğu, Tanrı'nın tüm doluluğuyla onda bedensel olarak varolduğu yazılır. İbraniler 1:1-4'te İsa'nın tanrısallığı ve Tanrı'nın Oğlu olarak üstünlüğü belirtilir, o sadece bir peygamber değildir. Bu ayetlere göre evrenin yaratıcısı ve yaratılışı ayakta tutan İsa'dır. Günah nedeniyle düşen evrenin Tanrısal Kurtarıcısıdır. Tanrısal karakteriyle görünmez Tanrı'nın görünümüdür.
İsa hem Eski Anlaşma’da hem Yeni Anlaşma’da Tanrı olarak resmedilir. Filipililer 2:5-11’deki biçim (form) kelimesi farklı anlaşılmalara yol açabilir. Günümüzde form deyince genellikle görünüş anlaşılır. Ancak bunun nedeni materialist bir dünya görüşüne sahip oluşumuzdur. Örneğin Epikür felsefesinde ve özellikle Ocham’ın nominalizminde evrensel kavramlar yoktur, sadece bireyler gerçektir. Böylece metafizik kavramlar yok sayılarak sadece fiziksel bireyleri içeren bir dünya görüşü ortaya koyulur. (örneğin masa kavramı yoktur, sadece tek tek masalar vardır. Bu yüzden masa kavramının bilgisine ulaşılamaz, sadece tek tek masalar incelenebilir.) Ancak varlığı sadece maddeden ibaret saymak tek alternatif değildir. Örneğin Aristo gerçekliğin formlar olduğunu söyler (masa kavramı). Tek tek şeyler (mutfağımdaki masa) sadece bu genel formlara katıldıkları sürece gerçekliğe kavuşurlar. Şeylerin özü formlardır. Bu yüzden bu ayetteki form görünüş olarak değil, öz olarak anlaşılmalıdır.
Ayrıca bakınız
 | Hristiyanlık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mart 2013 Hristiyan teolojisi Hristiyanlik dini acisindan teoloji veya Hristiyanligin teolojik olarak incelenmesi diye tanimlanabilir Hristiyan teolojisi Hristiyanlik ile ilgili her turlu teolojik olgunun incelenmesini icerir Hristiyan teolojisinin cesitli alt dallari vardir Angeloloji veya Melek bilimi yaratilmis ruhani varliklari inceleyen dal bu varliklara basta melekler olmak uzere cinler ve seytan da dahildir veya Kutsal Kitap bilimi Kutsal Kitap i ve yazilmasindaki ilhami inceleyen dal Kristoloji veya Isa bilimi Isa yi inceleyen dal Bu dal Isa nin hayatinin yaninda ozellikle Isa nin Hristiyanliktaki ilahi Tanrisal yani ve Mesih olgusu ile ilgilenir Eskatoloji veya Kiyamet bilimi Son seyler zamanin dunyanin insanligin sonu olacak olay ana iliskin konular ozellikle bu ani belirleyen cesitli olgu ve olaylari inceleyen teoloji dali veya Gunah bilimi Gunahi inceleyen dal Hristiyan teolojisinde Kutsal Ruh ile ilgilenen dal Soteryoloji veya Kurtulus bilimi Kurtulusu inceleyen dal Kristoloji Isa Mesih in kimligi ve yaptiklarini inceleyen teoloji dalidir Kristoloji calismasina baslamanin uc yolu vardir Ilki Yukaridan Kristolojidir ve Mesih in tanrisalligindan yola cikar Ikincisi asagidan Kristolojidir ve tarihteki Mesih ten yola cikar Ucuncusu geriden Kristolojidir ve Eski Anlasma daki Mesih le ilgili yazilardan yola cikar Geriden Kristoloji de kullanilan Eski Anlasma metinlerinden ilki Yaratilis 3 15 ayetidir Burada mujde ilk defa dile getirilir ve bu ayet Ilkmujde olarak da bilinir Tanri kadindan dogan bir adamin kotulugun basini ezecegi mujdesini verir Diger Eski Anlasma pasajlari arasinda Yaratilis 12 1 3 Yaratilis 49 10 Yasa nin Tekrari 18 15 2 Samuel 7 1 29 Mezmurlar da bircok ayet Yesaya 7 14 Yesaya 9 6 7 Yesaya 52 13 53 12 Daniel 7 13 14 Mika 5 2 ayetleri sayilabilir Yukaridan Kristolojiye baslarken Yuhanna 1 1 18 Filipililer 2 5 11 Koloseliler 1 15 23 Koloseliler 2 9 10 ve Ibraniler 1 1 4 ayetleri hayati onem tasir Yuhanna 1 1 18 de Isa Tanri nin Sozu Logos olarak betimlenir Logos kelimesi hem Grekler hem Yahudiler hem de Helenistik Yahudiler icin ciddi anlamlar tasiyan bir kelimedir Grekler Logos u tanrisal bilgelik anlaminda kullanir Yahudiler icin Tanri ni dusuncesi bilgeligin kisilesmis halidir Helenistik Yahudiler icin Logos yaratilisi mumkun kilandir Yuhanna Mesih In Tanri nin gorunumu oldugunu soyler Eksiksiz ve tam olarak insan ayni zamanda eksiksiz ve tam olarak Tanri oldugunu belirtir Filipililer 2 5 11 Isa nin Tanri oldugunu ama alcakgonullu bir bicimde insan bicimini aldigini soyler Koloseliler 1 15 23 ayetlerinde Isa nin Tanriligi guclu bir bicimde dile getirilir Isa nin Tanriligi sonsuz varligi ve evreni onun yarattigi vurgulanir Koloseliler 2 9 da Isa nin tam olarak Tanri oldugu Tanri nin tum doluluguyla onda bedensel olarak varoldugu yazilir Ibraniler 1 1 4 te Isa nin tanrisalligi ve Tanri nin Oglu olarak ustunlugu belirtilir o sadece bir peygamber degildir Bu ayetlere gore evrenin yaraticisi ve yaratilisi ayakta tutan Isa dir Gunah nedeniyle dusen evrenin Tanrisal Kurtaricisidir Tanrisal karakteriyle gorunmez Tanri nin gorunumudur Isa hem Eski Anlasma da hem Yeni Anlasma da Tanri olarak resmedilir Filipililer 2 5 11 deki bicim form kelimesi farkli anlasilmalara yol acabilir Gunumuzde form deyince genellikle gorunus anlasilir Ancak bunun nedeni materialist bir dunya gorusune sahip olusumuzdur Ornegin Epikur felsefesinde ve ozellikle Ocham in nominalizminde evrensel kavramlar yoktur sadece bireyler gercektir Boylece metafizik kavramlar yok sayilarak sadece fiziksel bireyleri iceren bir dunya gorusu ortaya koyulur ornegin masa kavrami yoktur sadece tek tek masalar vardir Bu yuzden masa kavraminin bilgisine ulasilamaz sadece tek tek masalar incelenebilir Ancak varligi sadece maddeden ibaret saymak tek alternatif degildir Ornegin Aristo gercekligin formlar oldugunu soyler masa kavrami Tek tek seyler mutfagimdaki masa sadece bu genel formlara katildiklari surece gerceklige kavusurlar Seylerin ozu formlardir Bu yuzden bu ayetteki form gorunus olarak degil oz olarak anlasilmalidir Ayrica bakinizTeoloji Ekmek ve sarabin donusumuHristiyanlik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz