Claude Alexandre Comte de Bonneval ya da müslüman olduktan sonraki adıyla Humbaracı Ahmed Paşa, 14 Temmuz 1675'te Fransa'da, Limousin Eyaletinin Coussae şehrinde soylu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Fransız subayı olarak görev yaptı. Daha sonra müslüman olup "Ahmed" adını aldı. Osmanlı ordusunun ıslahı için çalıştı.
Humbaracı Ahmet Paşa | |
---|---|
Doğum | 14 Temmuz 1675 Coussac-Bonneval, Haute-Vienne, Nouvelle-Aquitaine |
Ölüm | 23 Mart 1747 (71 yaşında) İstanbul |
Bağlılığı | Fransa Krallığı Avusturya Arşidüklüğü Osmanlı İmparatorluğu |
Hizmet yılları | 18 Aralık 1685 - 23 Mart 1747 |
Rütbesi | Paşa |
Çatışma/savaşları | Dokuz Yıl Savaşı (1689-1697) 1735-1739 Osmanlı-Rus Savaşı |
Hayatı
Genç yaşlarında Fransız donanmasına katılan Bonneval, Dokuz Yıl Savaşı 1689-1697) sırasında Fransa safında savaşmıştır. Bu bağlamda Bonneval‟in kariyerine, Fransız Donanmasında bir topçu subayı olarak başlaması bir tesadüften ziyade bilinçli bir tercihin sonucu olarak görülebilir. Dokuz Yıl Savaşının (1689-1697) sona ermesini takiben Fransız kara kuvvetlerine geçiş yapan Bonneval, İspanya Veraset Savaşının (1701-1714) başında hâlen Fransız ordusunda görev yapmaktadır. Fakat Bonneval bu dönemde karşımıza Fransız piyade birliklerinde savaşan bir topçu subayı olarak çıkmaktadır.
İspanya Veraset Savaşları'nda ün kazanan ve XIV. Louis ile arası açılınca Avusturya'ya kaçan, Bonneval, Savoy Prensi Eugen'in ordusunda Fransa'ya ve Osmanlı İmparatorluğu'na karşı savaştı.
Osmanlı'nın Hizmetine Girmesi
Prens Eugen'le zamanla siyasî ve askeri konularda anlaşmazlığa düşen Bonneval, Prensle arası bozulunca Osmanlı İmparatorluğu'na sığındı. Kont Bonneval, elli dört yaşında, devrin padişahı III. Ahmed ve Damat İbrahim Paşa'nın aradığı tüm özelliklere sahipti. En önemlisi Avrupa devletlerinin ordu organizasyonları, taktik formasyonları ve özellikle Avusturya ordusu ve diplomasisi konusunda eşsiz bilgilere sahipti. Ancak büyük ölçüde uzayan savaşların tetiklediği enflasyon ve ekonomik darboğazın sebep olduğu 1730 isyanıyla Bonneval, bir anda kendisini İstanbul‟a davet eden padişah ve sadrazamı kaybetti. Ragusa üzerinden Saraybosna‟ya gelen Bonneval'in İstanbul'a ulaşmasını yaklaşık bir sene geciktirecek olan bu haber ve ardından tarafına yazılan emirler, Fransız asıllı generali Gümülcine'de ikamet etmeye zorlayacaktı. Başına gelenler dolayısıyla iflah olmaz bir Habsburg düşmanına dönüşen Bonneval, burada Osmanlı hizmetine girdi ve İslâmiyet'i kabul ederek Ahmed adını aldı.
21 Ekim 1731 tarihinde Sadrazam Topal Osman Paşa, Osmanlı ordusunda modern savaş tekniklerini uygulamak üzere Humbaracı Ahmet Paşa'yı İstanbul'a çağırdı, 1732'de İstanbul'a gelen Humbaracı Ahmed Paşa, sadrazamla görüşmüş ve Humbaracıbaşılığa tayin edilmişti. Zamanın topçu subaylarına matematik dersleri veren Ahmed Paşa, Topal Osman Paşa'nın sadaretten azlinden sonra yerine geçen Sadrazam Hekimoğlu Ali Paşa (1732) zamanında Bab-ı Âli'den uzaklaştırıldı. Ancak dönemin siyasî şartları nedeniyle Paşa'ya Beylerbeyi rütbesini vererek sadrazam müşavirliğine getirdi. I. Mahmud zamanında 1735'te Humbaracı Ocağı'nı düzene sokmakla görevlendirildi. 25 Ocak 1735 tarihli fermanla Humbaracı Ocağı'nın kuruluşu tasdik edildi ve ocağın tabi olacağı esasları belirten nizamnâme yayınlandı.
Sürgünü ve Ölümü
Üsküdar Ayazma Sarayı'nda kurulan Humbaracı Kışlası'nda, seçilen birliklere Batı tarzındaki yeni talim usulleri ve savaş stratejilerini öğretti. Asıl görevi humbaracı ocağını organize ve nizama sokmak olmasına rağmen devletin dış münasebetleri ile de görevlendirildi. Katıldığı 1736 Seferi'nde Yeğen Mehmed Paşa ile birlikte Avusturya'ya karşı savaştı. Sefer dönüşü gözden düşen Ahmed Paşa, Kastamonu'ya sürgün edildi (1738).
1747'de İstanbul'da öldü. Ölümünden sonra kurduğu askerî mühendislik okulu, evlatlığı , ocağı teşkilatlandırmaya devam etse de, tutucu yeniçerilerin muhalefeti nedeniyle kapatıldı. Galata Mevlevîhânesi avlusundaki mezarlıkta gömülüdür.
Ayrıca Bakınız
Kaynakça
- ^ a b Belge, Murat (1993). İstanbul Gezi Rehberi (10. bas.). Tarih Vakfı Yurt Yayınları. s. 236. ISBN .
- ^ a b Yeşil, Fatih. ‘’BİR FRANSIZ MACERAPERSETİN SAVAŞ VE DİPLOMASİYE DAİR GÖRÜŞLERİ: HUMBARACI AHMED PAŞA'NIN (KONT ALEXANDER BONNEVAL) LÂYİHALARI’’. Hacettepe Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi. 2021 Güz (15): 205-228. 2 Ağustos 2022 tarihinde arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ocak 2022.
- ^ Kara, Hidayet. Sultan II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı Kara Ordusu (1876-1908) 28 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Humbaracı Ahmed Paşa. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2020, 9. ISBN: 978-975-17-4446-3
- ^ Kara, Hidayet. Sultan II. Abdülhamid Dönemi Osmanlı Kara Ordusu (1876-1908) 28 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Humbaracı Ahmed Paşa. Ankara: Türk Tarih Kurumu, 2020, 10. ISBN: 978-975-17-4446-3
- ^ Uzunçarşılı, Osmanlı Tarihi, IV/1, s. 324-325; Berkes, Çağdaşlaşma, s. 67-68
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Claude Alexandre Comte de Bonneval ya da musluman olduktan sonraki adiyla Humbaraci Ahmed Pasa 14 Temmuz 1675 te Fransa da Limousin Eyaletinin Coussae sehrinde soylu bir ailenin cocugu olarak dunyaya geldi Fransiz subayi olarak gorev yapti Daha sonra musluman olup Ahmed adini aldi Osmanli ordusunun islahi icin calisti Humbaraci Ahmet PasaDogum14 Temmuz 1675 1675 07 14 Coussac Bonneval Haute Vienne Nouvelle AquitaineOlum23 Mart 1747 71 yasinda IstanbulBagliligiFransa Kralligi Avusturya Arsiduklugu Osmanli ImparatorluguHizmet yillari18 Aralik 1685 23 Mart 1747RutbesiPasaCatisma savaslariDokuz Yil Savasi 1689 1697 Ispanya Veraset Savasi 1735 1739 Osmanli Rus SavasiHayatiGenc yaslarinda Fransiz donanmasina katilan Bonneval Dokuz Yil Savasi 1689 1697 sirasinda Fransa safinda savasmistir Bu baglamda Bonneval in kariyerine Fransiz Donanmasinda bir topcu subayi olarak baslamasi bir tesaduften ziyade bilincli bir tercihin sonucu olarak gorulebilir Dokuz Yil Savasinin 1689 1697 sona ermesini takiben Fransiz kara kuvvetlerine gecis yapan Bonneval Ispanya Veraset Savasinin 1701 1714 basinda halen Fransiz ordusunda gorev yapmaktadir Fakat Bonneval bu donemde karsimiza Fransiz piyade birliklerinde savasan bir topcu subayi olarak cikmaktadir Ispanya Veraset Savaslari nda un kazanan ve XIV Louis ile arasi acilinca Avusturya ya kacan Bonneval Savoy Prensi Eugen in ordusunda Fransa ya ve Osmanli Imparatorlugu na karsi savasti Osmanli nin Hizmetine GirmesiPrens Eugen le zamanla siyasi ve askeri konularda anlasmazliga dusen Bonneval Prensle arasi bozulunca Osmanli Imparatorlugu na sigindi Kont Bonneval elli dort yasinda devrin padisahi III Ahmed ve Damat Ibrahim Pasa nin aradigi tum ozelliklere sahipti En onemlisi Avrupa devletlerinin ordu organizasyonlari taktik formasyonlari ve ozellikle Avusturya ordusu ve diplomasisi konusunda essiz bilgilere sahipti Ancak buyuk olcude uzayan savaslarin tetikledigi enflasyon ve ekonomik darbogazin sebep oldugu 1730 isyaniyla Bonneval bir anda kendisini Istanbul a davet eden padisah ve sadrazami kaybetti Ragusa uzerinden Saraybosna ya gelen Bonneval in Istanbul a ulasmasini yaklasik bir sene geciktirecek olan bu haber ve ardindan tarafina yazilan emirler Fransiz asilli generali Gumulcine de ikamet etmeye zorlayacakti Basina gelenler dolayisiyla iflah olmaz bir Habsburg dusmanina donusen Bonneval burada Osmanli hizmetine girdi ve Islamiyet i kabul ederek Ahmed adini aldi 21 Ekim 1731 tarihinde Sadrazam Topal Osman Pasa Osmanli ordusunda modern savas tekniklerini uygulamak uzere Humbaraci Ahmet Pasa yi Istanbul a cagirdi 1732 de Istanbul a gelen Humbaraci Ahmed Pasa sadrazamla gorusmus ve Humbaracibasiliga tayin edilmisti Zamanin topcu subaylarina matematik dersleri veren Ahmed Pasa Topal Osman Pasa nin sadaretten azlinden sonra yerine gecen Sadrazam Hekimoglu Ali Pasa 1732 zamaninda Bab i Ali den uzaklastirildi Ancak donemin siyasi sartlari nedeniyle Pasa ya Beylerbeyi rutbesini vererek sadrazam musavirligine getirdi I Mahmud zamaninda 1735 te Humbaraci Ocagi ni duzene sokmakla gorevlendirildi 25 Ocak 1735 tarihli fermanla Humbaraci Ocagi nin kurulusu tasdik edildi ve ocagin tabi olacagi esaslari belirten nizamname yayinlandi Surgunu ve OlumuUskudar Ayazma Sarayi nda kurulan Humbaraci Kislasi nda secilen birliklere Bati tarzindaki yeni talim usulleri ve savas stratejilerini ogretti Asil gorevi humbaraci ocagini organize ve nizama sokmak olmasina ragmen devletin dis munasebetleri ile de gorevlendirildi Katildigi 1736 Seferi nde Yegen Mehmed Pasa ile birlikte Avusturya ya karsi savasti Sefer donusu gozden dusen Ahmed Pasa Kastamonu ya surgun edildi 1738 1747 de Istanbul da oldu Olumunden sonra kurdugu askeri muhendislik okulu evlatligi ocagi teskilatlandirmaya devam etse de tutucu yenicerilerin muhalefeti nedeniyle kapatildi Galata Mevlevihanesi avlusundaki mezarlikta gomuludur Ayrica BakinizFransa Osmanli ittifaki Humbaraci OcagiKaynakca a b Belge Murat 1993 Istanbul Gezi Rehberi 10 bas Tarih Vakfi Yurt Yayinlari s 236 ISBN 9789753330022 a b Yesil Fatih BIR FRANSIZ MACERAPERSETIN SAVAS VE DIPLOMASIYE DAIR GORUSLERI HUMBARACI AHMED PASA NIN KONT ALEXANDER BONNEVAL LAYIHALARI Hacettepe Universitesi Turkiyat Arastirmalari Dergisi 2021 Guz 15 205 228 2 Agustos 2022 tarihinde arsivlendi Erisim tarihi 28 Ocak 2022 Kara Hidayet Sultan II Abdulhamid Donemi Osmanli Kara Ordusu 1876 1908 28 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Humbaraci Ahmed Pasa Ankara Turk Tarih Kurumu 2020 9 ISBN 978 975 17 4446 3 Kara Hidayet Sultan II Abdulhamid Donemi Osmanli Kara Ordusu 1876 1908 28 Ocak 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde Humbaraci Ahmed Pasa Ankara Turk Tarih Kurumu 2020 10 ISBN 978 975 17 4446 3 Uzuncarsili Osmanli Tarihi IV 1 s 324 325 Berkes Cagdaslasma s 67 68