Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Güreş Güney Sibiryada yer alan Tuvada geleneksel bir mücadeledir. Güreş, Naadım festivalinin çekirdeğidir.
Söz hakkında
Hüreş kelimesinin kaynağı Eski Türk dilindeki güreş anlamındaki Küreş sözünden gelmektedir.
Hüreş hakkında
Tıva milli yarışması. Hüreş yarışmaları geleneksel olarak her yıl Naadım festivalinde ve Şagaa tatilinde (Yeni Yıl) düzenlenmektedir. Ayrıca, Ovaa dagıırı geleneksel duaları (bölge sahiplerinin kutsaması), sug dagıırı (bir su kaynağının kutsanması), doyaa (şölenler) ve diğerleri sırasında güreş mücadelesine önemli bir yer verilir. Yere ilk düşen veya dizi yere değen güreşçi yenilir. Hakem olarak ise Möge salıkçızı adında genelde Tıva halk sanatçısı kişi olur. Yarışmada sözlerini dinlenen möge salıkçızı tüm güreşçilerden büyük saygı görüyor. Möge salıkçızı aynı zamanda bir yorumcu olarak hareket eder ve bu nedenle sanatsaldır, yüksek sesli etkili bir sese sahiptir.
"Hüreş" uzmanı Örgeleer Ondar'a göre, güreş uzun zaman önce, en azından XI-XII yüzyıllarda Tıva topraklarında ortaya çıktı. Başlangıçta Tıva Türkleri, Moğol, Çin gibi işgalcilerle savaşmak zorunda kaldıkları için bunlar göğüs göğüse kavgaya hazır olmaları gerekirdi. Örgeleer Ondar'a göre güreşin kadim kökeni, adının ilgili Türk dili konuşan halklar arasında benzer sporların isimleriyle benzerliği ile doğrulanır: Kazakça küres, Özbekçe kuraş, Altayca küreş, Azerbaycanca güleş, Hakasça'da küres. Güreş ile ilgili atıfları ise Tıva destanlarında kahramanlarda görülür.
Güreş ile ilgili olarak Raşid-ad-Din tarafından 1207'deki günlükler koleksiyonunda yazılı olarak bahsedilmiştir. Diyor ki: "Cengiz Han'ın Yenisey'in yukarı kısımlarındaki ilk savaşçıları büyük bir mücadele düzenlediler." Hüreş mücadelesinin tanımları XIX. yüzyılda Tuva'yı ziyaret eden araştırmacılar-gezginler tarafından bırakıldı: N. F. Katanov, F. Y. Kon ve diğerleri.
Tıva Halk Cumhuriyeti'nin varlığı sırasında (1921-1944) maksatlı bir devlet politikasının sonucu olarak Hüreş mücadelesinin gelişmesine yeni bir ivme kazandırıldı. Kura çekmek, güreşçilerin sunumu, unvanların verilmesi, giyim için gereksinimler, kartal dansının performansı gibi "hüreş" unsurları geliştirildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Literatür
- Ооржак С. Ы. Хуреш: борьба по-тувински. Учебник борьбы хуреш. Москва, ЗАО «OJ1MA Медиа Групп» 2008. 96с.
- Ондар О. Ч. Борьба Хуреш. История, современность, будущее. Кызыл, 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Gures Guney Sibiryada yer alan Tuvada geleneksel bir mucadeledir Gures Naadim festivalinin cekirdegidir 2005 yili Naadim festivalinde guresSoz hakkindaHures kelimesinin kaynagi Eski Turk dilindeki gures anlamindaki Kures sozunden gelmektedir Hures hakkindaTiva milli yarismasi Hures yarismalari geleneksel olarak her yil Naadim festivalinde ve Sagaa tatilinde Yeni Yil duzenlenmektedir Ayrica Ovaa dagiiri geleneksel dualari bolge sahiplerinin kutsamasi sug dagiiri bir su kaynaginin kutsanmasi doyaa solenler ve digerleri sirasinda gures mucadelesine onemli bir yer verilir Yere ilk dusen veya dizi yere degen guresci yenilir Hakem olarak ise Moge salikcizi adinda genelde Tiva halk sanatcisi kisi olur Yarismada sozlerini dinlenen moge salikcizi tum gurescilerden buyuk saygi goruyor Moge salikcizi ayni zamanda bir yorumcu olarak hareket eder ve bu nedenle sanatsaldir yuksek sesli etkili bir sese sahiptir Hures uzmani Orgeleer Ondar a gore gures uzun zaman once en azindan XI XII yuzyillarda Tiva topraklarinda ortaya cikti Baslangicta Tiva Turkleri Mogol Cin gibi isgalcilerle savasmak zorunda kaldiklari icin bunlar gogus goguse kavgaya hazir olmalari gerekirdi Orgeleer Ondar a gore guresin kadim kokeni adinin ilgili Turk dili konusan halklar arasinda benzer sporlarin isimleriyle benzerligi ile dogrulanir Kazakca kures Ozbekce kuras Altayca kures Azerbaycanca gules Hakasca da kures Gures ile ilgili atiflari ise Tiva destanlarinda kahramanlarda gorulur Gures ile ilgili olarak Rasid ad Din tarafindan 1207 deki gunlukler koleksiyonunda yazili olarak bahsedilmistir Diyor ki Cengiz Han in Yenisey in yukari kisimlarindaki ilk savascilari buyuk bir mucadele duzenlediler Hures mucadelesinin tanimlari XIX yuzyilda Tuva yi ziyaret eden arastirmacilar gezginler tarafindan birakildi N F Katanov F Y Kon ve digerleri Tiva Halk Cumhuriyeti nin varligi sirasinda 1921 1944 maksatli bir devlet politikasinin sonucu olarak Hures mucadelesinin gelismesine yeni bir ivme kazandirildi Kura cekmek gurescilerin sunumu unvanlarin verilmesi giyim icin gereksinimler kartal dansinin performansi gibi hures unsurlari gelistirildi Ayrica bakinizGures Yagli guresKaynakca Tiva Oyunnar Donday Dondaj A A Istoriya tuvinskoj nacionalnoj borby huresh Aktualnye problemy fizicheskoj kultury sporta turizma i rekreacii Tomsk 2016 2016 Hures hakkinda Tomsk 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Temmuz 2021 LiteraturOorzhak S Y Huresh borba po tuvinski Uchebnik borby huresh Moskva ZAO OJ1MA Media Grupp 2008 96s Ondar O Ch Borba Huresh Istoriya sovremennost budushee Kyzyl 2014