I. Nikolay, Nikolay Pavloviç (6 Temmuz 1796, St. Petersburg - 2 Mart 1855, St. Petersburg, Rusya), 1825-55 arasında Rus çarı. Klasik otokrat tipinin başlıca temsilcisi ve tutucu politikalarıyla Rusya'nın gelişimini 30 yıl boyunca donduran kişi olarak anılır.
I. Nikolay | |||||
---|---|---|---|---|---|
Rusya İmparatoru | |||||
Hüküm süresi | 1 Aralık 1825 – 2 Mart 1855 | ||||
Taç giymesi | 3 Eylül 1826 | ||||
Önce gelen | I. Aleksandr | ||||
Sonra gelen | II. Aleksandr | ||||
Doğum | 6 Temmuz 1796 | ||||
Ölüm | 2 Mart 1855 (58 yaşında) Sankt-Peterburg | ||||
Defin | Peter ve Paul Katedrali | ||||
Eş(ler)i | Prusyalı Charlotte | ||||
Çocuk(lar)ı | II. Aleksandr Grandük Mihail | ||||
| |||||
Hanedan | Romanov Hanedanı | ||||
Babası | Pavel | ||||
Annesi | |||||
Dini | Rus Ortodoks |
Tahta çıkmadan önceki yaşamı
Çar I. Pavel ile Çariçe Maria'nın oğluydu. Bebekken büyükannesi Çariçe II. Katerina'nın ölmesinden sonra Büyük Prens adını taşıyan veliaht babası Çar oldu. Zorba, acımasız bir insan olan babasının 1801'de çıkan bir isyanla öldürülmesinden sonra en büyük ağabeyi I. Aleksandr, Çar oldu. Çar I. Aleksandr, Nikolay'da 19 yaş büyüktü. Nikolay, 7 yaşına değin bir İskoç'tan ders aldı. 7 yaşından itibaren General Matthew Lamsdorff'tan ders almaya başladı. Nikolay'ın en sevdiği ders askerlikti, iyi bir subay olmak istiyordu. 1814'te Nikolay ve kardeşi Mihail Napolyon Savaşları'nda görev aldılar. 1815'te Prusyalı Prenses Charlotte (Rusçada Aleksandra) ile evlenen Nikolay'ın bu evlilikten geleceğin Çar'ı II. Aleksandr (1818-1881) doğdu. Ağabeyi I. Aleksandr'ın 1825'te ölmesinden sonra yerine öteki ağabeyi Konstantin geçti. Ancak Konstantin, çeşitli nedenlerle tacı kabul etmeyince Nikolay "I. Nikolay" adıyla tahta çıktı (Aralıkçılar İsyanı).
Çarlık Dönemi, 1825-55
Nikolay Çar olduktan sonra tutucu eğilimlerini gösterdi.Önceki çarın aksine Napolyon Savaşları'ndaki gericilik ortamında yetişmiş olan yeni çar, Rus panslavizmi ve milliyetçiliğine derinden bağlıydı. Ancak tüm bunlara karşın 1826'da yasama ve yeni kurulan jandarma kuvvetleriyle ilgili 2. ve 3. daireler, 1828'de yardım ve eğitim kurumlarını yönetmek için 4. daire, 1836'da köylerin durumunu iyileştirmek için 5. daire (sonraları yerini Devlet Toprakları Bakanlığı'na bırakacaktı) ve 1843'te Transkafkasya için bir yönetim planı oluşturmak için 6. dairenin kurulması gibi yönetsel alanlarda reformlar yapıldı.
1833'te Eğitim bakanı Kont tarafından ilan edilen Resmi Milliyet Öğretisi 3 temele dayanıyordu: . Otokrasi, Rus devletinin vazgeçilmez yönetici sayılan çarın egemenliğinin mutlak olması ve sürdürülmesi anlamına geliyordu; bu temel dış politikada Viyana Anlaşması'nın (1845) savunulmasını sağladı. Ortodoksluk resmi kilisenin Rusya'daki önemli rolünü, topluma ve insan yaşamına anlam kazandıran ahlak ve ideallerin kaynağı anlamına geliyordu. Milliyet (narodnost) ise, hanedan ve hükûmetin güçlü ve sadık destekçisi sayılan Rus halkını ifade ediyordu.
Otokrasiyi korumada kararlı olan, her türlü yeniliğe kuşkuyla bakan I. Nikolay dönemi yenilikçilerin hayalkırıklığına uğramasına ve tutucuların güçlenip çarın etrafında yer almasına neden oldu. Çar, Rusya'nın çok gereksindiği temel reformları gerçekleştiremedi. Serfliğin artık çağ dışı kaldığı bu çağda hala serfliği kaldırmamakta inat etmesini örnek gösterebiliriz. Serflik, Nikolay'ın ardılı II. Aleksandr döneminde 1861'de kaldırıldı. Nikolay, 1830 ve 1848 Devrimlerinin yol açtığı liberal havadan korkarak, gerici uygulamalara sıkı sıkı sarıldı. Hükümdarlığının son yıllarında bir zamanlar başarıyla sürdürdüğü Rus dış politikası çöktü. 1853'te Osmanlı Devleti'yle patlak veren Kırım Savaşı (1853-56), büyük devletlerin Osmanlıların yanında yer alması yüzünden Rusya'nın yenilgisiyle sonuçlandı.
Ölümü
Resmi kayıtlara göre savaşın kötü gittiği bir an yakalandığı soğuk algınlığının zatürre ye dönmesi ve tıbbi tedaviyi reddetmesi sonucu 2 Mart 1855 de öldü. Ancak bazı kaynaklarda ölümünden kısa bir süre önce, "bu yaptığınız ölümden de beter" uyarılarına karşın çok soğuk bir havada yapılan bir geçit törenini, üstünde hemen hiçbir şey olmadan izlediği bunun da bir çeşit intihar olduğu ve intihar ederek öldüğü konusunda bilgiler vardır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Bu madde kısmen İngilizce Wikipedia "Nicholas I of Russia" maddesi kaynaklıdır: Online [1] 29 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
Dış kaynaklar
- Crankshaw, Edward (1978), The Shadow of the Winter Palace: the Drift To Revolution 1825–1917. Londra, Penguin (İngilizce)
- Kennan, George F. (1971), The Marquis de Custine and his Russia in 1839, Princeton University Press, . (İngilizce)
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta I. Nikolay ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Kurat, Akdes Nimet (6.baskı: 2014), Rusya Tarihi / Başlangıcından 1917'ye Kadar, Ankara:Turk Tarih Kurumu, . Online:[2] 18 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- (1911). "Nicholas I.". Encyclopædia Britannica (11. bas.). (İngilizce)
- YouTube'da Romanovs. Romanovs. Yedinci film. Nicholas I; Alexander II – "The Romanovs" adlı dokumenter film. Yapımcı:StarMedia. Babich-Design (Rusya, 2013)
Önce gelen: I. Aleksander | Rusya İmparatoru 1 Aralık,1825 - 2 Mart,1855 | Sonra gelen: II. Aleksandr |
Önce gelen: I. Aleksander | Finlandiya Grandükü 1809–1825 | Sonra gelen: II. Aleksandr |
Önce gelen: I. Aleksander Polonya Kasım Ayaklanması | Polonya kralı 1825–1830 1831–1855 | Sonra gelen: Polonya Kasım Ayaklanması II. Aleksandr |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
I Nikolay Nikolay Pavlovic 6 Temmuz 1796 St Petersburg 2 Mart 1855 St Petersburg Rusya 1825 55 arasinda Rus cari Klasik otokrat tipinin baslica temsilcisi ve tutucu politikalariyla Rusya nin gelisimini 30 yil boyunca donduran kisi olarak anilir I NikolayRusya ImparatoruHukum suresi1 Aralik 1825 2 Mart 1855Tac giymesi3 Eylul 1826Once gelenI AleksandrSonra gelenII AleksandrDogum6 Temmuz 1796 1796 07 06 Olum2 Mart 1855 58 yasinda Sankt PeterburgDefinPeter ve Paul KatedraliEs ler iPrusyali CharlotteCocuk lar iII Aleksandr Granduk MihailTam adiNikolay Pavlovic RomanovHanedanRomanov HanedaniBabasiPavelAnnesiDiniRus OrtodoksTahta cikmadan onceki yasamiCar I Pavel ile Carice Maria nin ogluydu Bebekken buyukannesi Carice II Katerina nin olmesinden sonra Buyuk Prens adini tasiyan veliaht babasi Car oldu Zorba acimasiz bir insan olan babasinin 1801 de cikan bir isyanla oldurulmesinden sonra en buyuk agabeyi I Aleksandr Car oldu Car I Aleksandr Nikolay da 19 yas buyuktu Nikolay 7 yasina degin bir Iskoc tan ders aldi 7 yasindan itibaren General Matthew Lamsdorff tan ders almaya basladi Nikolay in en sevdigi ders askerlikti iyi bir subay olmak istiyordu 1814 te Nikolay ve kardesi Mihail Napolyon Savaslari nda gorev aldilar 1815 te Prusyali Prenses Charlotte Ruscada Aleksandra ile evlenen Nikolay in bu evlilikten gelecegin Car i II Aleksandr 1818 1881 dogdu Agabeyi I Aleksandr in 1825 te olmesinden sonra yerine oteki agabeyi Konstantin gecti Ancak Konstantin cesitli nedenlerle taci kabul etmeyince Nikolay I Nikolay adiyla tahta cikti Aralikcilar Isyani Carlik Donemi 1825 55Nikolay Car olduktan sonra tutucu egilimlerini gosterdi Onceki carin aksine Napolyon Savaslari ndaki gericilik ortaminda yetismis olan yeni car Rus panslavizmi ve milliyetciligine derinden bagliydi Ancak tum bunlara karsin 1826 da yasama ve yeni kurulan jandarma kuvvetleriyle ilgili 2 ve 3 daireler 1828 de yardim ve egitim kurumlarini yonetmek icin 4 daire 1836 da koylerin durumunu iyilestirmek icin 5 daire sonralari yerini Devlet Topraklari Bakanligi na birakacakti ve 1843 te Transkafkasya icin bir yonetim plani olusturmak icin 6 dairenin kurulmasi gibi yonetsel alanlarda reformlar yapildi 1833 te Egitim bakani Kont tarafindan ilan edilen Resmi Milliyet Ogretisi 3 temele dayaniyordu Otokrasi Rus devletinin vazgecilmez yonetici sayilan carin egemenliginin mutlak olmasi ve surdurulmesi anlamina geliyordu bu temel dis politikada Viyana Anlasmasi nin 1845 savunulmasini sagladi Ortodoksluk resmi kilisenin Rusya daki onemli rolunu topluma ve insan yasamina anlam kazandiran ahlak ve ideallerin kaynagi anlamina geliyordu Milliyet narodnost ise hanedan ve hukumetin guclu ve sadik destekcisi sayilan Rus halkini ifade ediyordu Otokrasiyi korumada kararli olan her turlu yenilige kuskuyla bakan I Nikolay donemi yenilikcilerin hayalkirikligina ugramasina ve tutucularin guclenip carin etrafinda yer almasina neden oldu Car Rusya nin cok gereksindigi temel reformlari gerceklestiremedi Serfligin artik cag disi kaldigi bu cagda hala serfligi kaldirmamakta inat etmesini ornek gosterebiliriz Serflik Nikolay in ardili II Aleksandr doneminde 1861 de kaldirildi Nikolay 1830 ve 1848 Devrimlerinin yol actigi liberal havadan korkarak gerici uygulamalara siki siki sarildi Hukumdarliginin son yillarinda bir zamanlar basariyla surdurdugu Rus dis politikasi coktu 1853 te Osmanli Devleti yle patlak veren Kirim Savasi 1853 56 buyuk devletlerin Osmanlilarin yaninda yer almasi yuzunden Rusya nin yenilgisiyle sonuclandi OlumuResmi kayitlara gore savasin kotu gittigi bir an yakalandigi soguk alginliginin zaturre ye donmesi ve tibbi tedaviyi reddetmesi sonucu 2 Mart 1855 de oldu Ancak bazi kaynaklarda olumunden kisa bir sure once bu yaptiginiz olumden de beter uyarilarina karsin cok soguk bir havada yapilan bir gecit torenini ustunde hemen hicbir sey olmadan izledigi bunun da bir cesit intihar oldugu ve intihar ederek oldugu konusunda bilgiler vardir Ayrica bakinizKaynakcaBu madde kismen Ingilizce Wikipedia Nicholas I of Russia maddesi kaynaklidir Online 1 29 Temmuz 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Ingilizce Dis kaynaklarCrankshaw Edward 1978 The Shadow of the Winter Palace the Drift To Revolution 1825 1917 Londra Penguin Ingilizce Kennan George F 1971 The Marquis de Custine and his Russia in 1839 Princeton University Press ISBN 0 691 05187 9 Ingilizce Dis baglantilarWikimedia Commons ta I Nikolay ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Kurat Akdes Nimet 6 baski 2014 Rusya Tarihi Baslangicindan 1917 ye Kadar Ankara Turk Tarih Kurumu ISBN 9751605504 Online 2 18 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1911 Nicholas I Encyclopaedia Britannica 11 bas Ingilizce YouTube da Romanovs Romanovs Yedinci film Nicholas I Alexander II The Romanovs adli dokumenter film Yapimci StarMedia Babich Design Rusya 2013 Once gelen I Aleksander Rusya Imparatoru 1 Aralik 1825 2 Mart 1855 Sonra gelen II AleksandrOnce gelen I Aleksander Finlandiya Granduku 1809 1825 Sonra gelen II AleksandrOnce gelen I Aleksander Polonya Kasim Ayaklanmasi Polonya krali 1825 1830 1831 1855 Sonra gelen Polonya Kasim Ayaklanmasi II Aleksandr