II. Aleksios Komninos (Yunanca: Αλέξιος Β’ Κομνηνός, Alexios II Komnēnos) (d. 10 Eylül 1169 – Ekim 1183, Konstantinopolis). 1180-1183 döneminde Bizans İmparatoru.
II. Aleksios Komninos Αλέξιος Β’ Κομνηνός | |
---|---|
Bizans İmparatoru | |
Taç giymesi | 1180 - Ekim 1183 |
Önce gelen | I. Manuil |
Sonra gelen | I. Andronikos |
Doğum | 10 Eylül 1169 Konstantinopolis |
Ölüm | Ekim 1183 Konstantinopolis |
Hanedan | Komninos Hanedanı |
Babası | I. Manuil |
Annesi | Antakyalı Maria |
Bizans İmparatoru I. Manuil ve Antakyalı Maria'nın oğlu idi. Annesinin annesi Antakya Prensliği prensesi Antakyalı Konstans'tır. Babası tarafından AIMA kehaneti gereği çok beklenen bir erkek vâristi.
Saltanatı ve ölümü
24 Eylül 1180'de babası I. Manuil öldüğü zaman daha 11 yaşında olan oğlu II. Aleksios Bizans İmparatoru oldu. Annesi olan Latin asıllı Antakyalı Maria (Lakabı Xene "yabancı") ismi ile bir manastırda rahibe idi ve bazı tarihçilere göre oğlunun taht naibi oldu.
Konstantinopolis'te en yüksek devlet idaresine gelen ilk Latin asıllı kişi olarak zaten şehir halkı arasında dezavantaja sahipti. Şehir halkı I. Manuil'in İtalyan ve Frank asıllı tüccarlara sağladığı ayrıcalıklar hakkında çok hoşnutsuzdu. Bu sefer de Antakyalı Maria'nın daha fazla ayrıcalıklar vermesi bekleniyordu ve bunların gerçekleşmesi uzun sürmedi. Antakyalı Maria diğer bir Latinlere karşı çok sempatisi olan ölmüş kocasının yeğeni (protosebasus) olan ve Haçlı Kudüs Kraliçesinin amcası olan bir başka 'u kendine baş danışman seçti. II. Aleksios zamanın tarihçisi Nikitas Honiatis'e göre imparatorluk idaresi ile ilgili değildi.
Çok geçmeden Konstantinopolis'te protosebasus Aleksios'un Antakyalı Maria'nın sevgilisi olduğu söylentileri yayıldı. Fakat güzelliği ünlü olan Antakyalı Maria'nın, tarihçi Nikitas Honiatis tarafından çirkinliği bildirilen protosebasus Aleksios'a nasıl sevgili olacağı problemli bir yargıdır.
Genç II. Aleksios'u tutan taraftarları, taht naibi anne imparatoriçe ve kuzen (protosebasus) aleyhine, bir komplo düzenlediler. Bu komplonun başında Latin asıllı Sezar Montferratlı Renier'in karısı ve II. Aleksios'un baba-aynı kızkardeşi olan Maria bulunuyordu. Bu komplo hemen taht naibi tarafından öğrenildi. Komplo liderleri kaçıp Ayasofya'ya sığındılar. Fakat taht naibi Ayasofya'ya sığınma hakkını tanımadı ve komplocuları alıp getirmek için saray Varangian muhafızları gönderildi. Bu dini sığınma hakkını korumak için Ortodoks Patriği araya girdi ve komplocular cezalandırılamadılar. Fakat Antakyalı Maria bu sefer Ortodoks Patriği'nin şehir surları dışında bir manastıra kapatılmasına emir verdi. Fakat halk, Patriği kaldığı manastırdan omuzlar üstünde taşıyarak şehre geri getirdi. Halkın taht naibinden hoşnutsuzluğu gittikçe arttı.
Bu imparatorluk gücüne karşı ortaya çıkan kargaşalıktan faydalanan eski imparator I. Manuil'in birinci derece kuzeni olan general Andronikos Komninos 2 Mayıs,1182de Konstantinopolis'e girdi. Bu kişinin yaşı 64 idi ama bunu göstermiyordu ve devamlı zamparalıkları ile çok ünlü idi. En son olarak akrabalığı, yeğeni, olması dolayısıyla evlenemediği metresi Teodora ile Karadeniz kıyısında sürgünde olan Andronikos halk tarafından nerede ise bir tanrı gibi karşılandı. Halk sokaklara dökülüp yabancı taht naibi Antakyalı Maria aleyhine gösteri yapmaya başladı. Andronikos fiilen iktidar yetkileri olan protosebasus Aleksios ve Antakyalı Maria'yı taht gücünden uzaklaştırdı ve bu yetkiyi kendisi yüklendi. Konstantinopolis halkı çok acayip bir psikolojiye kapılıp genel olarak tüm yabancılar aleyhinde gösterilerine devam edip bu sefer şehirde bulunan Latin asıllıları öldürmeye başladılar. 80.000 Latin asıllının, özellikle Venedikli tüccarların, öldürüldüğü bildirilir. İktidarı fiilen eline geçirmiş olan Andronikos Komninos bu katliama karşı hiçbir tedbir almadı.
Genç imparatorun gerçek ve muhtemel savunucularının hepsi Andronikos tarafından elimine edilmeye başlandı. Baba-aynı kız kardeşi Maria ve kocası aniden bilinmeyen nedenle öldüler ve herkes bunun zehirlenme olduğunu bilmekteydi. Andronikos, II. Aleksios'a annesinin idam edilme kararını kendisinin imzalamasına zorladı ve Antakyalı Maria zindan hücresinde boğularak öldürüldü. II. Aleksios'un taç giyme töreni yapılmasına izin verdi. Ama ona hiçbir siyaset alanında en küçük bir şey bile söylemesine izin verilmedi.
1180 yılında II. Aleksios, o vakit 9 yaşında bir kız olan, Fransız Kralı VII. Louis'in üçüncü karısından olan kızı olan Fransalı Agnes ile bir siyaset icabı nişan yaptı. Bu kız Ortodoks olarak Anna adını alıp Bizans sarayına yerleşti ve imparatoriçe olarak sayılmaya başladı. Ama nikâh töreni yapılmadı.
Eylül 1183 tarihinde Andronikos resmen kendini ortak imparator olarak ilan edip taç giydi. Kasım 1183 tarihinde imparatorluğun idaresinin ikiye bölünmesinin devlete zarar getireceği bahanesi ile genç II. Aleksios'u yay kirişi ile boğdurup öldürttü. Hemen sonra 64 yaşında bulunan Andronikos öldürttüğü II. Aleksios'un 12 yaşındaki imparatoriçe olarak anılan sözlüsüyle evlenip bir derece daha meşruluk kazandı.
II. Aleksios'un güya saltanat ettiği yıllarda Bizans İmparatorluğu birçok yabancı işgallerine hedef oldu. 1181 yılında Macaristan Kralı III. Béla, Syrmia ve Bosna yörelerini Macaristan'a ilhak etti. O yıl daha sonra Venedikliler hukuken Bizans'a bağlı olmakla beraber II. Basileios zamanından beri idare ettikleri Dalmaçya kıyılarının Venedik toprağı olduğunu açıkladılar. 1182 de Anadolu Selçuk Sultanı II. Kılıç Arslan Bizans arazilerine girip Bizans elinde bulunan Kütahya (Cotyaeum) şehrini kuşatıp aldı ve sonra da Sozopolis şehrini aldığı Bizans tarihçileri tarafından belirtilmiştir.
Dipnotları
- ^ Surlu Vilyam 1180de Aleksios 13 yaşında olduğunu yazmasından sonuç çıkartılarak bazı kaynaklar doğum tarihini 1168 olarak da vermektedirler. Bakın: Wirth, Peter (1956), "Wann wurde Kaiser Alexios II. geboren? (İmparator II. Aleksios ne zaman doğdu?)" Byzantinische Zeitschrift Cilt.49 say.65–67 (Almanca)
- ^ "Genç prens, kendini beğenmişlik ve kibir ile kendini o kadar yüksekten görmekte ve ruhsal parlaklık ve yetenekten o kadar uzakta idi ki en basit görevi görmekten acizdi. Bütün hayatını oyunla veya sürek avı ile geçirdi ve bariz gaddarlık içeren bazı alışkanlıkları da hemen kaptı." N.Honiatis, çev.Harry.J. Magoulias (1984)
- ^ "Günün büyük kısmını, devamlı perdeleri çekili gün ışığının hiç girmediği odasında, yatağında geçirmeye alışkındı... Güneş çiktığı zaman vahşi hayvanlar gibi karanlık yerleri tercih ederdi. Çürümüş dişleri ile oynamaktan hoşlanırdı ve devamlı takma dişlerini çıkartır çürük dişleri ile oynadıktan sonra geri takardı."Nikitas Honiatis, çev.Harry.J. Magoulias (1984)
- ^ Sozopolis'in Pisidya bölgesinde olan bir eski şehir olduğu bilinmektedir; ama nerede olduğu daha tam belirlenmemiştir. Çok muhtemel olarak şimdiki Uluborlu şehri olduğu sanılmaktadır; ama bu şehir yakınlarındaki harabelerde daha arkeolojik araştırmalar yapılmamıştır.
Dış kaynaklar
- Gregory, Timothy E. (2008). Bizans Tarihi. çev. Esra Ermert. İstanbul: Yapı Kredi Yayınları. ISBN .
- Norwich, John Julius (1999). Byzantium, the apogee (İngilizce). Londra: Penguin. ISBN .
- Alexander Kazhdan, (Ed.) (1991). The Oxford Dictionary of Byzantium (İngilizce). Oxford ve New York: Oxford University Press. ISBN .
- Gibbon, Edward (1999) [1788]. "48". The Decline and Fall of the Roman Empire (İngilizce). 5. Londra: Penguin. ISBN .
- Honiatis, Nikitas (1984). O city of Byzantium: annals of Niketas Choniates (İngilizce). İng.çev.: Harry.J. Magoulias. Detroit: Wayne State University Press. ISBN .
Resmî unvanlar | ||
---|---|---|
Önce gelen: I. Manuil | Bizans İmparatoru 1180 - 1183 | Sonra gelen: I. Andronikos |
Wikimedia Commons'ta II. Aleksios ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
II Aleksios Komninos Yunanca Ale3ios B Komnhnos Alexios II Komnenos d 10 Eylul 1169 Ekim 1183 Konstantinopolis 1180 1183 doneminde Bizans Imparatoru II Aleksios Komninos Ale3ios B KomnhnosBizans ImparatoruTac giymesi1180 Ekim 1183Once gelenI ManuilSonra gelenI AndronikosDogum10 Eylul 1169 KonstantinopolisOlumEkim 1183 KonstantinopolisHanedanKomninos HanedaniBabasiI ManuilAnnesiAntakyali Maria Bizans Imparatoru I Manuil ve Antakyali Maria nin oglu idi Annesinin annesi Antakya Prensligi prensesi Antakyali Konstans tir Babasi tarafindan AIMA kehaneti geregi cok beklenen bir erkek varisti Saltanati ve olumuII Aleksios Imparator oldugu tarihte 1180 da Bizans Imparatorlugu 24 Eylul 1180 de babasi I Manuil oldugu zaman daha 11 yasinda olan oglu II Aleksios Bizans Imparatoru oldu Annesi olan Latin asilli Antakyali Maria Lakabi Xene yabanci ismi ile bir manastirda rahibe idi ve bazi tarihcilere gore oglunun taht naibi oldu Konstantinopolis te en yuksek devlet idaresine gelen ilk Latin asilli kisi olarak zaten sehir halki arasinda dezavantaja sahipti Sehir halki I Manuil in Italyan ve Frank asilli tuccarlara sagladigi ayricaliklar hakkinda cok hosnutsuzdu Bu sefer de Antakyali Maria nin daha fazla ayricaliklar vermesi bekleniyordu ve bunlarin gerceklesmesi uzun surmedi Antakyali Maria diger bir Latinlere karsi cok sempatisi olan olmus kocasinin yegeni protosebasus olan ve Hacli Kudus Kralicesinin amcasi olan bir baska u kendine bas danisman secti II Aleksios zamanin tarihcisi Nikitas Honiatis e gore imparatorluk idaresi ile ilgili degildi Cok gecmeden Konstantinopolis te protosebasus Aleksios un Antakyali Maria nin sevgilisi oldugu soylentileri yayildi Fakat guzelligi unlu olan Antakyali Maria nin tarihci Nikitas Honiatis tarafindan cirkinligi bildirilen protosebasus Aleksios a nasil sevgili olacagi problemli bir yargidir Genc II Aleksios u tutan taraftarlari taht naibi anne imparatorice ve kuzen protosebasus aleyhine bir komplo duzenlediler Bu komplonun basinda Latin asilli Sezar Montferratli Renier in karisi ve II Aleksios un baba ayni kizkardesi olan Maria bulunuyordu Bu komplo hemen taht naibi tarafindan ogrenildi Komplo liderleri kacip Ayasofya ya sigindilar Fakat taht naibi Ayasofya ya siginma hakkini tanimadi ve komploculari alip getirmek icin saray Varangian muhafizlari gonderildi Bu dini siginma hakkini korumak icin Ortodoks Patrigi araya girdi ve komplocular cezalandirilamadilar Fakat Antakyali Maria bu sefer Ortodoks Patrigi nin sehir surlari disinda bir manastira kapatilmasina emir verdi Fakat halk Patrigi kaldigi manastirdan omuzlar ustunde tasiyarak sehre geri getirdi Halkin taht naibinden hosnutsuzlugu gittikce artti Bu imparatorluk gucune karsi ortaya cikan kargasaliktan faydalanan eski imparator I Manuil in birinci derece kuzeni olan general Andronikos Komninos 2 Mayis 1182de Konstantinopolis e girdi Bu kisinin yasi 64 idi ama bunu gostermiyordu ve devamli zamparaliklari ile cok unlu idi En son olarak akrabaligi yegeni olmasi dolayisiyla evlenemedigi metresi Teodora ile Karadeniz kiyisinda surgunde olan Andronikos halk tarafindan nerede ise bir tanri gibi karsilandi Halk sokaklara dokulup yabanci taht naibi Antakyali Maria aleyhine gosteri yapmaya basladi Andronikos fiilen iktidar yetkileri olan protosebasus Aleksios ve Antakyali Maria yi taht gucunden uzaklastirdi ve bu yetkiyi kendisi yuklendi Konstantinopolis halki cok acayip bir psikolojiye kapilip genel olarak tum yabancilar aleyhinde gosterilerine devam edip bu sefer sehirde bulunan Latin asillilari oldurmeye basladilar 80 000 Latin asillinin ozellikle Venedikli tuccarlarin olduruldugu bildirilir Iktidari fiilen eline gecirmis olan Andronikos Komninos bu katliama karsi hicbir tedbir almadi Genc imparatorun gercek ve muhtemel savunucularinin hepsi Andronikos tarafindan elimine edilmeye baslandi Baba ayni kiz kardesi Maria ve kocasi aniden bilinmeyen nedenle olduler ve herkes bunun zehirlenme oldugunu bilmekteydi Andronikos II Aleksios a annesinin idam edilme kararini kendisinin imzalamasina zorladi ve Antakyali Maria zindan hucresinde bogularak olduruldu II Aleksios un tac giyme toreni yapilmasina izin verdi Ama ona hicbir siyaset alaninda en kucuk bir sey bile soylemesine izin verilmedi 1180 yilinda II Aleksios o vakit 9 yasinda bir kiz olan Fransiz Krali VII Louis in ucuncu karisindan olan kizi olan Fransali Agnes ile bir siyaset icabi nisan yapti Bu kiz Ortodoks olarak Anna adini alip Bizans sarayina yerlesti ve imparatorice olarak sayilmaya basladi Ama nikah toreni yapilmadi Eylul 1183 tarihinde Andronikos resmen kendini ortak imparator olarak ilan edip tac giydi Kasim 1183 tarihinde imparatorlugun idaresinin ikiye bolunmesinin devlete zarar getirecegi bahanesi ile genc II Aleksios u yay kirisi ile bogdurup oldurttu Hemen sonra 64 yasinda bulunan Andronikos oldurttugu II Aleksios un 12 yasindaki imparatorice olarak anilan sozlusuyle evlenip bir derece daha mesruluk kazandi II Aleksios un guya saltanat ettigi yillarda Bizans Imparatorlugu bircok yabanci isgallerine hedef oldu 1181 yilinda Macaristan Krali III Bela Syrmia ve Bosna yorelerini Macaristan a ilhak etti O yil daha sonra Venedikliler hukuken Bizans a bagli olmakla beraber II Basileios zamanindan beri idare ettikleri Dalmacya kiyilarinin Venedik topragi oldugunu acikladilar 1182 de Anadolu Selcuk Sultani II Kilic Arslan Bizans arazilerine girip Bizans elinde bulunan Kutahya Cotyaeum sehrini kusatip aldi ve sonra da Sozopolis sehrini aldigi Bizans tarihcileri tarafindan belirtilmistir Dipnotlari Surlu Vilyam 1180de Aleksios 13 yasinda oldugunu yazmasindan sonuc cikartilarak bazi kaynaklar dogum tarihini 1168 olarak da vermektedirler Bakin Wirth Peter 1956 Wann wurde Kaiser Alexios II geboren Imparator II Aleksios ne zaman dogdu Byzantinische Zeitschrift Cilt 49 say 65 67 Almanca Genc prens kendini begenmislik ve kibir ile kendini o kadar yuksekten gormekte ve ruhsal parlaklik ve yetenekten o kadar uzakta idi ki en basit gorevi gormekten acizdi Butun hayatini oyunla veya surek avi ile gecirdi ve bariz gaddarlik iceren bazi aliskanliklari da hemen kapti N Honiatis cev Harry J Magoulias 1984 Gunun buyuk kismini devamli perdeleri cekili gun isiginin hic girmedigi odasinda yataginda gecirmeye aliskindi Gunes ciktigi zaman vahsi hayvanlar gibi karanlik yerleri tercih ederdi Curumus disleri ile oynamaktan hoslanirdi ve devamli takma dislerini cikartir curuk disleri ile oynadiktan sonra geri takardi Nikitas Honiatis cev Harry J Magoulias 1984 Sozopolis in Pisidya bolgesinde olan bir eski sehir oldugu bilinmektedir ama nerede oldugu daha tam belirlenmemistir Cok muhtemel olarak simdiki Uluborlu sehri oldugu sanilmaktadir ama bu sehir yakinlarindaki harabelerde daha arkeolojik arastirmalar yapilmamistir Dis kaynaklarGregory Timothy E 2008 Bizans Tarihi cev Esra Ermert Istanbul Yapi Kredi Yayinlari ISBN 978 975 08 1507 2 Norwich John Julius 1999 Byzantium the apogee Ingilizce Londra Penguin ISBN 0 14 011448 3 Alexander Kazhdan Ed 1991 The Oxford Dictionary of Byzantium Ingilizce Oxford ve New York Oxford University Press ISBN 0 19 504652 8 Gibbon Edward 1999 1788 48 The Decline and Fall of the Roman Empire Ingilizce 5 Londra Penguin ISBN 9780307700766 Honiatis Nikitas 1984 O city of Byzantium annals of Niketas Choniates Ingilizce Ing cev Harry J Magoulias Detroit Wayne State University Press ISBN 0 8143 1764 2 Resmi unvanlarOnce gelen I Manuil Bizans Imparatoru 1180 1183 Sonra gelen I AndronikosWikimedia Commons ta II Aleksios ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir