Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Arnavut direnişi, II. Dünya Savaşı sırasında komünist hareketinin Mihver Devletler'ine karşı vermiş olduğu mücadeledir. İlk mücadele İtalyanlar'a karşı verildi. İtalyanlar çıkarıldıktan sonra Almanlar geldi. Partizan hareketi Alman kuvvetlerine karşı verdikleri mücadele başarıya ulaştı. Komünistler aynı zamanda işbirlikçilere karşı mücadele vermiştir.
| Arnavut direnişi | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Balkan Cephesi (II. Dünya Savaşı) | |||||||||
 Partizanların Tiran'a girişi | |||||||||
| |||||||||
| Taraflar | |||||||||
Destek: Yugoslav Partizanları Sovyetler Birliği |  Almanya İtalya Arnavutluk | ||||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||||
 Enver Hoca Mehmet Shehu (ölü) Haxhi Lleshi Baba Faya Martaneşi | Mustafa Merlika-Kruja Ekrem Libohova | ||||||||
| Güçler | |||||||||
| 70.000 düzensiz partizan 4.000 düzenli partizan | 600.000 asker | ||||||||
| Kayıplar | |||||||||
| 30,000 ölü 12,600 yaralı 44,500 tutuklandı | 26,595 ölü 21,245 yaralı 20,800 esir | ||||||||
Arnavutluk'un işgali
1939'da Benito Mussolini, İtalya ve Arnavutluk arasında bir gümrük birliği oluşturulması ve Arnavutluk sınırları içinde bir İtalyan garnizonu kurulması yolunda bir ültimatom verdi. Ültimatomun reddi Arnavutluk Kralı Zogo döneminin de sonu oldu. Benito Mussolini, deniz ve hava kuvvetlerinin desteğinde 100 bin kişilik bir ordu ile Arnavutluk'u işgal etti. Zogo yurtdışına kaçarken, ülkede kukla bir Arnavutluk hükûmeti kurularak, İtalyan kraliyet ailesinden III. Vittorio Emanuele, Arnavutluk kralı ilan edildi. İtalya'nın savaş hazırlıkları doğrultusunda ülkenin doğal kaynakları büyük bir açgözlülükle yağmalandı.
Ekim 1940'ta İtalyanların Arnavutluk üzerinden Yunanistan'ı işgal etme giriştilerse de, kısa sürede püskürtüldüler. Hatta Yunanistan, Arnavutluk'un yarısını işgal etti. Bunun üzerine Alman ordusu bölgeye girerek Yunanları yendi. Daha sonra buralar İtalyanlara verildi.
Komünist hareket
Arnavut halkı genel olarak okuma yazma bilmeyen bir toplumdu. Halk, ekonomik geçiminide tarımdan sağlıyordu. O dönemde Kral Zogo'nun kurmuş olduğu polis devleti gibi nedenler iki dünya savaşı arasında Arnavutluk'ta komünizmin güçlenmesini sağladı.
Sovyetler Birliği o dönemde Mihver Devletler'le işbirliği içerisinde olduğu için komünistler direniş göstermedi. Ancak 22 Haziran 1941 tarihinde Almanya'nın Sovyetler Birliği'ni işgal etmesi, durumu değiştirdi. 8 Kasım 1941 yılında, Tiran'da 130 kişi Enver Hoca başkanlığında Arnavutluk Emek Partisi kurdu.
1942'nin ortalarında Arnavutluk Emek Partisi, Arnavutluk'un İtalya'nın işgalinden kurtarabilmek için gençleri savaşmaya çağırdı. Birçok kişi bu çağrıya uydu. Bunun üzerine Ulusal Kurtuluş Hareketi (NLM) kuruldu. Eylemler artıkça İtalyan işgalciler bu saldırlara karşı misilleme olacağını belirtti. Bu uyarılara partizanlar pek aldırış etmedi. Hatta bu misilleme eylemleri intikam arzusunu artıracağından daha fazla militan partizan saflarına katılacaktı.
Faşist Parti
Nisan 1939 tarihinde İtalya Krallığı'nın Arnavutluk işgalinden sonra, iktidara Arnavut Faşist Partisi'ni getirmişti. Ülkede ise 100.000 İtalyan askeri ve 11.000 İtalyan sömürgeci birliğini de yerleştirmişti. Başlangıçta bu olay tepki alsa da Arnavut Faşist Partisi, İtalya ile birlikte birkaç bölgeyi ele geçirmiş olması halkın bir kesiminde olumlu karşılandı.
Milliyetçi Parti
Ekim 1942'de İtalyan işgalcilere karşı milliyetçi bir direnişi örgütleyebilmek için Balli Kombetar (Ulusal Cephe) kuruldu. Ulusal Cephe'nin her ne kadar İtalyanlara karşı kurulsa da daha sonra İtalyanlar tarafından bir cumhuriyetin kurulmasını savunan çağrılarda bulundu. Aslında asıl amacı komünistleri durdurmaktı. Bunda biraz, büyük toprak sahipleri tarafından desteklenmesi de vardır. Ulusal Cephe daha sonra İtalyanlar'a daha da yakınlaşacaktır. İtalyanlar'ın geri çekilmesi üzerine Almanlar ile anlaşma sağlayacaktı.
İtalya'nın geri çekilmesi
1943 yılında İtalya kralı, Benito Mussolini'yi görevinden aldı. Faşist rejiminin yıkılmasından istifade eden komünist gerillalar burada 100.000 kişilik İtalyan ordusuna saldırdı. Komünistler 15.000 kişiyi esir aldı. Arnavutluk'un büyük bir kısmını ele geçirdiler. Özellikle de güney bölgelerde etkili oldular. Birkaç yeri de milliyetçiler aldı.
Müttefik Devletler, komünistlerin duruma hakim olmasından rahatsızdı. Bu yüzden Arnavutluk'ta bulunan İngiliz ajanlar Ağustos 1943'te, komünistler ile milliyetçi hareket olan Balli Kombëtar'ı bir araya getirdi. Müttefik Devletler, liderleri ikna ederek Mukje Anlaşması'nı imzalattırdı. Ancak bu anlaşma pek uzun sürmedi. Çünkü Büyük Arnavutluk'un Faşist İtalya ile birlikte işgal ettiği Kosova'da sorun ortaya çıktı. Yugoslavya'da partizan direnişçiler kendi topraklarında bulunan Kosova'yı istedi. Ancak milliyetçiler buna karşı çıktı. Komünistler ise Yugoslavya'da bulunan yoldaşlarının teklifini kabul etti. Bu uyuşmazlık anlaşmayı bozdu. Daha sonra milliyetçiler komünistlere saldırdı.
Alman işgali
Almanlar, Müttefik Devletler'in Balkanlar'dan çıkarma yapma olasılığına karşı burayı boş bırakmak istemiyordu. Bu yüzden Almanya Eylül 1943 yılında burayı işgal etmeye başladı. Paraşütle indirilen birlikler hızla ülkeyi işgal etti. Alman ordusu Arnavut gerillaları tepelere doğru sürdü. Almanya Arnavutluk'un bağımsızlığını tanıyacağını açıkladı. Almanlar somut adımlar atarak bir Arnavut hükûmeti kurdu. Daha sonra devletin polis ve askerî yapılanmasını da oluşturdu. Bunun üzerine Balli Kombëtar Almanlar ile birlikte hareket etmeye başladı. Ve kendi birlikleri ile komünistlere saldırılarını devam ettirdi.
Ancak işler istenildiği gibi gitmedi. Komünistler karşı saldırıya geçti. Tiran 20 günlük savaştan sonra 17 Kasım 1944 tarihinde partizanlar tarafından kurtarıldı. Daha sonra 70.000 kişiyle saldırılarına devam ettiren partizanlar 29 Kasım 1944 yılında Arnavutluk'u tamamen kurtardı. Daha sonra Yugoslavya partizanlara destek verdi.
Savaşın sivillere etkisi
Cenevre, Avrupa'da sivil insanlar açısından Arnavutluk'un en harap olan ülkelerden birisi olduğunu açıklamıştı. Savaş sırasında 60.000 ev yıkıldı. Buda nüfusun yaklaşık %10'u evsiz kalması demekti. Sivil kayıplarda yüksekti. Toplam 30.000 sivil öldürüldü.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Arnavut direnisi II Dunya Savasi sirasinda komunist hareketinin Mihver Devletler ine karsi vermis oldugu mucadeledir Ilk mucadele Italyanlar a karsi verildi Italyanlar cikarildiktan sonra Almanlar geldi Partizan hareketi Alman kuvvetlerine karsi verdikleri mucadele basariya ulasti Komunistler ayni zamanda isbirlikcilere karsi mucadele vermistir Arnavut direnisiBalkan Cephesi II Dunya Savasi Partizanlarin Tiran a girisiTarih1939 44BolgeArnavutlukSebepArnavutluk un isgaliSonucArnavut Partizanlari nin zaferiTaraflarArnavut Partizanlari Destek Yugoslav Partizanlari Sovyetler BirligiAlmanya Italya ArnavutlukKomutanlar ve liderlerEnver Hoca Mehmet Shehu olu Haxhi Lleshi Baba Faya MartanesiMustafa Merlika Kruja Ekrem LibohovaGucler70 000 duzensiz partizan 4 000 duzenli partizan600 000 askerKayiplar30 000 olu 12 600 yarali 44 500 tutuklandi26 595 olu 21 245 yarali 20 800 esirArnavutluk un isgali1939 da Benito Mussolini Italya ve Arnavutluk arasinda bir gumruk birligi olusturulmasi ve Arnavutluk sinirlari icinde bir Italyan garnizonu kurulmasi yolunda bir ultimatom verdi Ultimatomun reddi Arnavutluk Krali Zogo doneminin de sonu oldu Benito Mussolini deniz ve hava kuvvetlerinin desteginde 100 bin kisilik bir ordu ile Arnavutluk u isgal etti Zogo yurtdisina kacarken ulkede kukla bir Arnavutluk hukumeti kurularak Italyan kraliyet ailesinden III Vittorio Emanuele Arnavutluk krali ilan edildi Italya nin savas hazirliklari dogrultusunda ulkenin dogal kaynaklari buyuk bir acgozlulukle yagmalandi Ekim 1940 ta Italyanlarin Arnavutluk uzerinden Yunanistan i isgal etme giristilerse de kisa surede puskurtulduler Hatta Yunanistan Arnavutluk un yarisini isgal etti Bunun uzerine Alman ordusu bolgeye girerek Yunanlari yendi Daha sonra buralar Italyanlara verildi Komunist hareketArnavut halki genel olarak okuma yazma bilmeyen bir toplumdu Halk ekonomik geciminide tarimdan sagliyordu O donemde Kral Zogo nun kurmus oldugu polis devleti gibi nedenler iki dunya savasi arasinda Arnavutluk ta komunizmin guclenmesini sagladi Sovyetler Birligi o donemde Mihver Devletler le isbirligi icerisinde oldugu icin komunistler direnis gostermedi Ancak 22 Haziran 1941 tarihinde Almanya nin Sovyetler Birligi ni isgal etmesi durumu degistirdi 8 Kasim 1941 yilinda Tiran da 130 kisi Enver Hoca baskanliginda Arnavutluk Emek Partisi kurdu 1942 nin ortalarinda Arnavutluk Emek Partisi Arnavutluk un Italya nin isgalinden kurtarabilmek icin gencleri savasmaya cagirdi Bircok kisi bu cagriya uydu Bunun uzerine Ulusal Kurtulus Hareketi NLM kuruldu Eylemler artikca Italyan isgalciler bu saldirlara karsi misilleme olacagini belirtti Bu uyarilara partizanlar pek aldiris etmedi Hatta bu misilleme eylemleri intikam arzusunu artiracagindan daha fazla militan partizan saflarina katilacakti Fasist PartiNisan 1939 tarihinde Italya Kralligi nin Arnavutluk isgalinden sonra iktidara Arnavut Fasist Partisi ni getirmisti Ulkede ise 100 000 Italyan askeri ve 11 000 Italyan somurgeci birligini de yerlestirmisti Baslangicta bu olay tepki alsa da Arnavut Fasist Partisi Italya ile birlikte birkac bolgeyi ele gecirmis olmasi halkin bir kesiminde olumlu karsilandi Milliyetci PartiEkim 1942 de Italyan isgalcilere karsi milliyetci bir direnisi orgutleyebilmek icin Balli Kombetar Ulusal Cephe kuruldu Ulusal Cephe nin her ne kadar Italyanlara karsi kurulsa da daha sonra Italyanlar tarafindan bir cumhuriyetin kurulmasini savunan cagrilarda bulundu Aslinda asil amaci komunistleri durdurmakti Bunda biraz buyuk toprak sahipleri tarafindan desteklenmesi de vardir Ulusal Cephe daha sonra Italyanlar a daha da yakinlasacaktir Italyanlar in geri cekilmesi uzerine Almanlar ile anlasma saglayacakti Italya nin geri cekilmesi1943 yilinda Italya krali Benito Mussolini yi gorevinden aldi Fasist rejiminin yikilmasindan istifade eden komunist gerillalar burada 100 000 kisilik Italyan ordusuna saldirdi Komunistler 15 000 kisiyi esir aldi Arnavutluk un buyuk bir kismini ele gecirdiler Ozellikle de guney bolgelerde etkili oldular Birkac yeri de milliyetciler aldi Muttefik Devletler komunistlerin duruma hakim olmasindan rahatsizdi Bu yuzden Arnavutluk ta bulunan Ingiliz ajanlar Agustos 1943 te komunistler ile milliyetci hareket olan Balli Kombetar i bir araya getirdi Muttefik Devletler liderleri ikna ederek Mukje Anlasmasi ni imzalattirdi Ancak bu anlasma pek uzun surmedi Cunku Buyuk Arnavutluk un Fasist Italya ile birlikte isgal ettigi Kosova da sorun ortaya cikti Yugoslavya da partizan direnisciler kendi topraklarinda bulunan Kosova yi istedi Ancak milliyetciler buna karsi cikti Komunistler ise Yugoslavya da bulunan yoldaslarinin teklifini kabul etti Bu uyusmazlik anlasmayi bozdu Daha sonra milliyetciler komunistlere saldirdi Alman isgaliAlmanlar Muttefik Devletler in Balkanlar dan cikarma yapma olasiligina karsi burayi bos birakmak istemiyordu Bu yuzden Almanya Eylul 1943 yilinda burayi isgal etmeye basladi Parasutle indirilen birlikler hizla ulkeyi isgal etti Alman ordusu Arnavut gerillalari tepelere dogru surdu Almanya Arnavutluk un bagimsizligini taniyacagini acikladi Almanlar somut adimlar atarak bir Arnavut hukumeti kurdu Daha sonra devletin polis ve askeri yapilanmasini da olusturdu Bunun uzerine Balli Kombetar Almanlar ile birlikte hareket etmeye basladi Ve kendi birlikleri ile komunistlere saldirilarini devam ettirdi Ancak isler istenildigi gibi gitmedi Komunistler karsi saldiriya gecti Tiran 20 gunluk savastan sonra 17 Kasim 1944 tarihinde partizanlar tarafindan kurtarildi Daha sonra 70 000 kisiyle saldirilarina devam ettiren partizanlar 29 Kasim 1944 yilinda Arnavutluk u tamamen kurtardi Daha sonra Yugoslavya partizanlara destek verdi Savasin sivillere etkisiCenevre Avrupa da sivil insanlar acisindan Arnavutluk un en harap olan ulkelerden birisi oldugunu aciklamisti Savas sirasinda 60 000 ev yikildi Buda nufusun yaklasik 10 u evsiz kalmasi demekti Sivil kayiplarda yuksekti Toplam 30 000 sivil olduruldu Kaynakca Jacques Edwin E 1995 The Albanians Mc Farland s 426 ISBN 978 0 89950 932 7 6 Mart 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 8 Ocak 2011