II Esen Buğra çağatayca اسن بوقا ثانی ö 1462 1429 dan ölümüne kadar Moğolistan Hanıdrı Uveys Han ı

II. Esen Buğra ( Çağatayca : اسن بوقا ثانی; ö. 1462), 1429'dan ölümüne kadar Moğolistan Hanıdrı. Uveys Han'ın küçük oğludur.

II. Esen Buğra
M
Hüküm süresi	1429–1462
Önce gelen
Sonra gelen	Yunus Han,

Doğum	Bilinmiyor
Ölüm	1462

MS 1450'li yılların başlarında Orta Asya. Moğollar, Moğolistan, Altışehir ve Uyguristan'ı kontrol ediyordu.

1428 yılında Uveys Han'ın öldürülmesiyle Moğollar büyük bir karışıklığa sürüklenmiştir. Kimisi Esen Buğra'yı desteklerken, kimisi de ağabeyi Yunus Han'ı destekliyordu. Yunus Han'ın taraftarları ise azınlıkta kalıp Timurlu Uluğ Bey'e sığındılar.

Yunus Han'ın gidişiyle Esen Buğra tartışmasız kağan olmuştur. Saltanatının ilk yılları gayet sakin geçmiş; bütün Moğollar ona sadık kalmışlar, Uveys Han'ın ölümünden sonra Timurlular'ın eline geçen Kaşgar şehri ise 1435'te geri alınmıştır. Ancak Emirler, henüz çocuk yaşta tahta çıkan Esen Buğra'ya pek itibar etmiyorlardı. Onun otoritesinden rahatsız olmaya başladılar ve ülke karışıklığa sürüklendi. Han, Aksu'ya hareket etmiş ve bir süre sonra emirlerin sadakatini yeniden kazanmayı başarmıştır. Sonuç olarak kızı Daulat Nigar Khanim'i Kaşgarlı Dughlat Emiri Seyyid Ali'nin oğlu Muhammed Haydar Mirza ile evlendirmiştir.

Moğolistan'ın kontrolünü yeniden ele geçirdikten kısa bir süre sonra Esen Buğra, Mâverâünnehir'deki Timurluların topraklarına akınlar düzenlemeye başlamıştır. 1451 yılında Taşkent'e saldırdı ve kısa bir süre sonra ikinci bir sefere girişti. Andican'ı da kuşatarak geçici olarak kontrolü altına almıştır. Timurlu Ebu Said Mirza, Maveraünnehir'de Moğolları yenecek askeri güce sahipti, fakat Moğolistan'da onları takip edemedi.

Moğolların devam eden akınlarından bunalan Ebu Said, o sırada Irak'ta bulunan Yunus Han'ı çağırmıştır. Yunus Han'ı bir orduyla donatarak Moğolistan'ı ele geçirmek üzere göndermiştir. Birçok emirin desteğini alarak Kaşgar'a yaklaşmıştır. Esen Buğra onu kasabadan birkaç mil uzakta yakaladı ve çıkan savaşta galip gelerek kardeşini Ebu Said'e geri kaçmak zorunda bırakmıştır. Kısa bir süre sonra Esen Buğra, Moğolistan'a girdiğinde emirlerin desteğini bir kez daha kazanan ancak kardeşine karşı gerçek bir ilerleme sağlayamayan Yunus Han'la tekrar uğraşmak zorunda kalmıştır.

Esen Buğra, otuz üç yıl hanlık yaptıktan sonra 1462 yılında doğal nedenlerle ölmüştür. Onun ölümü Moğollar arasında bölünmeye yol açmış; batıda Yunus Han güç kazanırken, doğuda Esen Buğra'nın oğlu Dost Muhammed han olmuştur.

Esen Buğra aynı zamanda Cani Beg ve Kerei adlı iki kardeşe Özbeklerden korunmaları için sığınak sağlamasıyla da biliniyor. Han ile bu iki kardeş arasındaki dostluk, zamanla Kazak Ordası'nı kuracak ve Moğollar ile Kazaklar arasında ertesi birkaç on yıl boyunca sürecek dostça ilişkilerin başlangıcını oluşturacaktır.

Ailesi

Esen Buğra'nın bir oğlu ve iki kızı vardı:

Dost Muhammed Han;
Daulat Nigar Hanım, Muhammed Haydar Mirza Dughlat ile evli;
Husn Nigar Hanım, Mirza Ebu Bekir Dughlat ile evli;

Kaynakça

^ Bosworth, C. E. (1 Haziran 2019). New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual (İngilizce). Edinburgh University Press. s. 295. ISBN .
^ Grousset, René (1970). The Empire of the Steppes: A History of Central Asia (İngilizce). Rutgers University Press. ss. 460-462. ISBN .

[1] Bosworth, C. E. (1 Haziran 2019). New Islamic Dynasties: A Chronological and Genealogical Manual (İngilizce). Edinburgh University Press. s. 295. ISBN .

[2] Grousset, René (1970). The Empire of the Steppes: A History of Central Asia (İngilizce). Rutgers University Press. ss. 460-462. ISBN .