IX. Antiokhos Kyzikenos (, andiohos kizikinos ;Yunanca, Αντίοχος Θ΄ Κυζικηνός) Yunan Seleukos krallığı hükümdarı.
IX. Antiokhos Kyzikenos Ἀλέξανδρoς Bάλας | |
---|---|
IX. Antiokhos Kyzikenos | |
Selefkos Kralı | |
Hüküm süresi | MÖ 114 - MÖ 96 MO 125 - MO 96 Ortak kral: VIII. Antiochus Grypus |
Önce gelen | |
Sonra gelen | VI. Seleukos Epifanes Nikator |
Ölüm | MÖ 96 |
Eş(ler)i | IV. Kleopatra V. Kleopatra V Selene (Kizkardesler ve babalari Misirli |
Çocuk(lar)ı | |
Hanedan | |
Babası | |
Annesi | |
Dini | Çoktanrılı Antik Yunan dini |
Bu maddenin içeriğinin Türkçeleştirilmesi veya doğrultusunda düzeltilmesi gerekmektedir. Bu maddedeki yazım ve noktalama yanlışları ya da anlatım bozuklukları giderilmelidir. (Yabancı sözcükler yerine Türkçe karşılıklarının kullanılması, karakter hatalarının düzeltilmesi, dilbilgisi hatalarının düzeltilmesi vs.) Düzenleme yapıldıktan sonra bu şablon kaldırılmalıdır. |
Hayatı
ile VII. Antiokhos Sidetes'in oğulları olan Antiokhos'u, Partlara esir olup Partya'ya götürülen VII. Antiokhos Sidetes (MÖ 129'da orada ölünce) annesi onu (modern Erdek yakınlarında bulunan) antik Kyzikos kentine göndermiştir. Burada Kyzikenos takma adını almıştır.
MÖ 116'da ölünce kraliçe ve Dimitrius'un eşi olan oğlu IX. Antiokhos Kyzikenos'u Antakya'ya geri çağırdı. Ama zamanda Kleopatra Tea II. Dimitrius'dan olan oğlu (IX. Antıochos'un üvey kardeşi/kuzeni olan) 'u tahta çıkarmıştı. Kleopatra Tea Cyzikos'dan getirttiği IX. Antiochos Kyzikenos'u da tahta çıkartıp anne-bir-baba-ayrı iki oğlunun ortak Seleceus kralı olmalarını amil oldu. Bunun sonucunda Suriye iki kuzen/üvey kardeş arasında paylaşıldı. IX. Antıochos Suriye'nin güney kısmını ve VIII. Antiochos Grypus Suriye'nin kuzey taraflarını ve Kilikya'yı yönetime koyuldular.
MÖ. 115'te IX. Antiochos Kyzikenos ile ikinci bir evlilik yaptı. IV. Kleopatra Mısır kralı 'un kızkardeşi/karısı idi. İkisi ortak olarak Mısır'da hükümdarlık yapmakta idiler. Ama anneleri ülkeyi kendisinin fiilen yönetebilmesi için baskı ile kocası/kardeşinin İV. Kleopatara'yı boşayıp bir diğer kızkardeşi olan Kleopatra Selene ile evlenmesine sebep oldu. IV. Kleopatra yanında bir ordu ile Mısır'dan Kıbrıs'a kaçtı. Orada IX. Antiochos Kyzikenos ile evlilik yaptı ve onun emrine Mısır'dan getirdiği orduyu verdi. Bu ordu ile Seleuceus Krallığı'nda bir iç savaş başladı.
İX. Antiochos Kyzikenos yeni karısının verdiği ordu ile kendisi ile ortak krallık yapan VIII. Antiochos Gryphos'un aleyhine bir askeri kampanya başlattı. IX. Antiochos Kyzikenos Suriye'nin kuzeyini de eline geçirmeye amaçlı idi. Bu amacına kısmen ulaştı ve MÖ 113'te krallık başkenti olan Antakya'yı eline geçirdi. Fakat VIII. Antiochos Grypus Kilikya'yı elinde tutmayı başardı. MÖ 112'de yazında VIII. Antiochos Grypus bir karşı saldırıya geçti ve Antakya'yı eline geçirdi. Grypos'un Mısırlı karısı olan Tyrfaena IV. Kleopatra'nın kızkardeşi idi ve kızkardeşi'nin ölmesini istemekteydi. Kocası Grypos'un buna itirazlarını dinlemeden bir askerî birlik gönderip Antakya'nın hemen yakınında bulunan (modern Harbiye, Defne'deki) tanrıça Dafni tapınağında sığınak kısmına çekilmiş olan IV. Kleopatra'nın dramatik olarak öldürülmesini sağladı. (Sonradan IX. Antiochos Kyzikenos bunun intikamını almak için Tryfaena'yı öldürtmüştür.) Her iki kardeş de değişik Mısır Ptolemaios hükümdarlarından destek almaya başlamışlardır.
MÖ 111/110'da IX. Antiochos Kyzikenos Antakya'yı tekrar geri aldı. Fakat MÖ 110/109'de Antakya'yı VIII. Antiochos Grypus tekrar eline geçirdi.
MÖ 113'un başında Yehudiye Krallığı kralı Hurkanus Samarya'ya büyük bir askeri sefer düzenledi. Hurkanus, Samarilerin Gerizim Daği üzerinde bulunan en kutsal saydıkları tapınağı kuşatma altına aldı; ama bu kuşatma başarılı olmadı. Ama kuşatmayı devam ettirerek Yehudiya Kralı bu kuşatmanın komutasını oğulları Antigonus ve Aristobulus'un kontrolüne bıraktı. Yardım isteyen Samirilere IX. Antiokus Kizikenos 6000 kişilik bir birlik gönderdi. Uzun ve zor geçen kuşatmaya rağmen Hurkanus geri adım atmadı ve en nihayetinde bu tapınağı eline geçirdi ve Yehudiya Kralı bu tapınağı yıktırdı. IX. Antiochos Kyzikenos'un Samarilere gönderdiği destek askerî birlik de de yenildi. Sonunda Hurkanus tarafından Samarya fethedildi ve Samiriler köleleştirildi. Yehudiye Krallığı'nın bu mütecaviz davranışına karşı IX. Antıochos Kyzikenos'un daha fazla destek sağlayamaması Romalı'ların Yahudiye Krallığı tarafını tutmaları ve eğer IX. Antiochos Kyzikenos Yehudiye Krallığı ve Samariler savaşına daha fazla müdahale ederse karşısında Romalıları da bulacaği tehdidi yapılmasına atfedilmektedir.
MÖ 103'te VIII. Antiochus Grypus kendine destek sağlayan Mısırlı müttefiki olan 'un kızı olan V. Kleopatra Selene ile evlilik yaptı. MÖ 96'da ise VIII. Antiochus Grypus eceliyle öldü. Bunu firsat bilen IX. Antiochos Kyzikenos ülkenin tamamını eline geçirmek niyetiyle ölen kralın karısı ile evlilik yaptı. Seleukos İmparatorluğu tümünü böylece kendi hükümü altina almayi hedeflenmişti.
Fakat VIII. Antiochos Grypus'un karısı Trypena'dan olan büyük oğlu , babasının elinde bulunmuş olan arazilerde ve Antakya'da kendini kral ilan etti. IX. Antiochos Kyzikenos ordusu ile kendini kral ilan eden yeğeni üzerine yürüdü. Fakat MO 96'da yapılan muharebede IX. Antiochos Kyzikenos mağlup dustu. Yakanip esir alındı ve yeğeninin emrine uyularak idam edildi. Seleucus Kralliğı'nda zaten devam eden iç savaş daha da şiddetli olarak devem etmeye başladı. MO. 94/93'te öldürülmüş IX. Antiochos Kyzikenos'un oğlu olan ve VI. Seleukhos Epifanes Nikator krallığını kabul etmeyen babasının intikamını almak için ile yaptığı savaşta galip gelip onu krallığın başkenti olan Antakya'dan kovdu ve Kilikya'ya kaçmasına neden oldu.
Kaynakça
- 31-1-2009 tarihli İngilizce Vikipedi maddesi 4 Kasım 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
- Mahlon H. Smith, "Antiochus IX Cyzicenus [ca. 135 - 95 BCE; executed", Onto His Own - Perspective on the World of Jesus" websitesinde [2] 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Jona Lendering, "Antiochus IX. Cyzicenus", Livius,org websitesinde (İngilizce) [3] 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Appian (Ing. cev.: ) Historia Romana (History of Rome: Syrian Wars) [4] 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
IX. Antiohos Doğumu: Bilinmiyor Ölümü: MÖ 96 | ||
Önce gelen | Seleukos Kralı MÖ 114–MÖ 96 ile birlikte (MÖ 125–MÖ 96) | Sonra gelen VI. Seleukos Epifanes Nikator |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
IX Antiokhos Kyzikenos UFA andiohos kizikinos Yunanca Antioxos 8 Kyzikhnos Yunan Seleukos kralligi hukumdari IX Antiokhos Kyzikenos Ἀle3andros BalasIX Antiokhos KyzikenosIX Antiokhos Kyzikenos in bastirdigi gumus sikke Arkada Nike ye donusmus Atena resmi vardir Selefkos KraliHukum suresiMO 114 MO 96 MO 125 MO 96 Ortak kral VIII Antiochus GrypusOnce gelenSonra gelenVI Seleukos Epifanes NikatorOlumMO 96Es ler iIV Kleopatra V Kleopatra V Selene Kizkardesler ve babalari MisirliCocuk lar iHanedanBabasiAnnesiDiniCoktanrili Antik Yunan diniBu maddenin iceriginin Turkcelestirilmesi veya Turkce dilbilgisi ve kurallari dogrultusunda duzeltilmesi gerekmektedir Bu maddedeki yazim ve noktalama yanlislari ya da anlatim bozukluklari giderilmelidir Yabanci sozcukler yerine Turkce karsiliklarinin kullanilmasi karakter hatalarinin duzeltilmesi dilbilgisi hatalarinin duzeltilmesi vs Duzenleme yapildiktan sonra bu sablon kaldirilmalidir Hayatiile VII Antiokhos Sidetes in ogullari olan Antiokhos u Partlara esir olup Partya ya goturulen VII Antiokhos Sidetes MO 129 da orada olunce annesi onu modern Erdek yakinlarinda bulunan antik Kyzikos kentine gondermistir Burada Kyzikenos takma adini almistir MO 116 da olunce kralice ve Dimitrius un esi olan oglu IX Antiokhos Kyzikenos u Antakya ya geri cagirdi Ama zamanda Kleopatra Tea II Dimitrius dan olan oglu IX Antiochos un uvey kardesi kuzeni olan u tahta cikarmisti Kleopatra Tea Cyzikos dan getirttigi IX Antiochos Kyzikenos u da tahta cikartip anne bir baba ayri iki oglunun ortak Seleceus krali olmalarini amil oldu Bunun sonucunda Suriye iki kuzen uvey kardes arasinda paylasildi IX Antiochos Suriye nin guney kismini ve VIII Antiochos Grypus Suriye nin kuzey taraflarini ve Kilikya yi yonetime koyuldular MO 115 te IX Antiochos Kyzikenos ile ikinci bir evlilik yapti IV Kleopatra Misir krali un kizkardesi karisi idi Ikisi ortak olarak Misir da hukumdarlik yapmakta idiler Ama anneleri ulkeyi kendisinin fiilen yonetebilmesi icin baski ile kocasi kardesinin IV Kleopatara yi bosayip bir diger kizkardesi olan Kleopatra Selene ile evlenmesine sebep oldu IV Kleopatra yaninda bir ordu ile Misir dan Kibris a kacti Orada IX Antiochos Kyzikenos ile evlilik yapti ve onun emrine Misir dan getirdigi orduyu verdi Bu ordu ile Seleuceus Kralligi nda bir ic savas basladi IX Antiochos Kyzikenos yeni karisinin verdigi ordu ile kendisi ile ortak krallik yapan VIII Antiochos Gryphos un aleyhine bir askeri kampanya baslatti IX Antiochos Kyzikenos Suriye nin kuzeyini de eline gecirmeye amacli idi Bu amacina kismen ulasti ve MO 113 te krallik baskenti olan Antakya yi eline gecirdi Fakat VIII Antiochos Grypus Kilikya yi elinde tutmayi basardi MO 112 de yazinda VIII Antiochos Grypus bir karsi saldiriya gecti ve Antakya yi eline gecirdi Grypos un Misirli karisi olan Tyrfaena IV Kleopatra nin kizkardesi idi ve kizkardesi nin olmesini istemekteydi Kocasi Grypos un buna itirazlarini dinlemeden bir askeri birlik gonderip Antakya nin hemen yakininda bulunan modern Harbiye Defne deki tanrica Dafni tapinaginda siginak kismina cekilmis olan IV Kleopatra nin dramatik olarak oldurulmesini sagladi Sonradan IX Antiochos Kyzikenos bunun intikamini almak icin Tryfaena yi oldurtmustur Her iki kardes de degisik Misir Ptolemaios hukumdarlarindan destek almaya baslamislardir MO 111 110 da IX Antiochos Kyzikenos Antakya yi tekrar geri aldi Fakat MO 110 109 de Antakya yi VIII Antiochos Grypus tekrar eline gecirdi MO 113 un basinda Yehudiye Kralligi krali Hurkanus Samarya ya buyuk bir askeri sefer duzenledi Hurkanus Samarilerin Gerizim Dagi uzerinde bulunan en kutsal saydiklari tapinagi kusatma altina aldi ama bu kusatma basarili olmadi Ama kusatmayi devam ettirerek Yehudiya Krali bu kusatmanin komutasini ogullari Antigonus ve Aristobulus un kontrolune birakti Yardim isteyen Samirilere IX Antiokus Kizikenos 6000 kisilik bir birlik gonderdi Uzun ve zor gecen kusatmaya ragmen Hurkanus geri adim atmadi ve en nihayetinde bu tapinagi eline gecirdi ve Yehudiya Krali bu tapinagi yiktirdi IX Antiochos Kyzikenos un Samarilere gonderdigi destek askeri birlik de de yenildi Sonunda Hurkanus tarafindan Samarya fethedildi ve Samiriler kolelestirildi Yehudiye Kralligi nin bu mutecaviz davranisina karsi IX Antiochos Kyzikenos un daha fazla destek saglayamamasi Romali larin Yahudiye Kralligi tarafini tutmalari ve eger IX Antiochos Kyzikenos Yehudiye Kralligi ve Samariler savasina daha fazla mudahale ederse karsisinda Romalilari da bulacagi tehdidi yapilmasina atfedilmektedir MO 103 te VIII Antiochus Grypus kendine destek saglayan Misirli muttefiki olan un kizi olan V Kleopatra Selene ile evlilik yapti MO 96 da ise VIII Antiochus Grypus eceliyle oldu Bunu firsat bilen IX Antiochos Kyzikenos ulkenin tamamini eline gecirmek niyetiyle olen kralin karisi ile evlilik yapti Seleukos Imparatorlugu tumunu boylece kendi hukumu altina almayi hedeflenmisti Fakat VIII Antiochos Grypus un karisi Trypena dan olan buyuk oglu babasinin elinde bulunmus olan arazilerde ve Antakya da kendini kral ilan etti IX Antiochos Kyzikenos ordusu ile kendini kral ilan eden yegeni uzerine yurudu Fakat MO 96 da yapilan muharebede IX Antiochos Kyzikenos maglup dustu Yakanip esir alindi ve yegeninin emrine uyularak idam edildi Seleucus Kralligi nda zaten devam eden ic savas daha da siddetli olarak devem etmeye basladi MO 94 93 te oldurulmus IX Antiochos Kyzikenos un oglu olan ve VI Seleukhos Epifanes Nikator kralligini kabul etmeyen babasinin intikamini almak icin ile yaptigi savasta galip gelip onu kralligin baskenti olan Antakya dan kovdu ve Kilikya ya kacmasina neden oldu Kaynakca a b c d e f g Jona Lendering Antiochus IX Cyzicenus Livius org websitesinde Ingilizce 1 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 31 1 2009 tarihli Ingilizce Vikipedi maddesi 4 Kasim 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Dis baglantilarMahlon H Smith Antiochus IX Cyzicenus ca 135 95 BCE executed Onto His Own Perspective on the World of Jesus websitesinde 2 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Jona Lendering Antiochus IX Cyzicenus Livius org websitesinde Ingilizce 3 14 Mart 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Appian Ing cev Historia Romana History of Rome Syrian Wars 4 28 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde IX AntiohosSeleukos ImparatorluguDogumu Bilinmiyor Olumu MO 96Once gelen Seleukos Krali MO 114 MO 96 ile birlikte MO 125 MO 96 Sonra gelen VI Seleukos Epifanes Nikator