J. R. R. Tolkien tarafından oluşturulan yapay diller, bir yapay dil dizisidir. Bu kurgusal dillerin hepsi olmasa da birçoğu, genelde Orta Dünya olarak adlandırılan Tolkien'in Kurgusal evren'i için yaratılmştır. Bu diller The Hobbit adlı eserinde Elrond veya Bolg şeklinde birkaç adda, Yüzüklerin Efendisi adlı eserinde kimi adlar için (Galadriel, Aragorn gibi) ve kimi şiirlerde ("") ve Silmarillion adlı eserinde neredeyse tüm isimlerde ek olarak eserin adının kendisi için ve birkaç cümle halinde kullanılmıştır.
Tolkien mektuplarından birinde şöyle yazmıştır : "eserlerimle ilgili olarak düşündüğüm temel unsur, benzer biçimde ve temel olarak dilbilimlik bir esine iye olmalarıdır. [. . .] Bu bir ‘hobi’ değildir, başka birinin çalışmasından epeyce farklı olması açısından, bir mecra arayışı olarak ele alınmıştır. Dillerin icadı temel teşkil eder. Dillerin öyküler için oluşturulmasından ziyade, ‘öyküler’ bu dillere bir dünya sağlamak amacıyla yazılmıştır. Bana göre, önce bir ad gelir ve ardından onu öyküsü izler. ‘Elfçe’ yazmayı yeğlemeliydim. Ama tabii ki, Yüzüklerin Efendisi gibi bir eser düzenlenirken, içerisinde okuyucuların ancak sindirebileceğini düşündüğüm kadar ‘dil’ örneği bırakıldı. (Şimdi, çoğu kişinin daha fazlasından hoşlanabileceğini görüyorum.) [. . .] Her halükarda, bana kimi zaman ‘tüm bunlar ne hakkında’ diye soranlara cevabım, bana göre büyük ölçüde ‘dilbilimlik estetik’ ile ilgili bir deneme olduğudur."
Tolkien tarafından oluşturulan yapay dillerin listesi
Tolkien, dil mucitlerinin en meşhur ve üretken olanlarından birisidir. Değişken derinliğe iye, bir dil bilgisi ve söz varlığı olan yirmiden fazla dil oluşturdu. Bu dillerin tam sayısının bilinmemesinin yanı sıra, pek çok dilbilimlik makalesi hala yayınlanmamıştır.
Tolkien'in kurgusal evreninde kullanılan yapay diller
- ailesi ata-dil olarak adlandırılan bir ortak atadan () türeyen bir dil öbeğidir. Dil ailesi 1910 yılında oluşturulmuş, Tolkien 1973 yılında ölene kadar üzerinde çalışmaya devam etmiştir. En az on beş Elfçe dil ve lehçenin dil bilgisi ve söz varlığını oluşturdu: ata-dil, , , , , , , , .
- Orta Dünyadaki İnsan Dilleri bir çoktu, ama Tolkien çoğunu zikretmekle yetinmiştir. Söz varlığı ve dil bilgileriyle en az üç dil geliştirmiştir: , ve Soval Pharë ('Ortak Dil'). İngilizce olarak adlandırılan bu dil, Üçüncü Çağ'da Hobbitler ve İnsanlar tarafından konuşuluyordu. Daha az geliştirilen diğer insancıl diller: , (Anglo-Saxon'larca temsil edilir), (Got'larca temsil edilir), , , , , ve .
- Cücelerin gizli dili: . Aynı zamanda olarak adlandırılan bir İşaret dili kullanıyorlardı.
- Entlerin dili: .
- Valar dili: .
- Birinci Çağ'da Morgoth tarafından yaratılan Orkların dili
- Sauron tarafından kendi imparatorluğu için yaratılan Kara Dil.
- Üçüncü Çağ'da Ork'ların kullandığı birçok dil. (Genelde Kara Dil ve diğer dillerin sözlerinin bayağılaştırılmış, karma biçimlerinden oluşan diller)
Diğer yapay diller
- Naffarin tamamen Tolkien tarafından oluşturulan ilk yapay dildir.
- Gautisk Tolkien tarafından Undarhruiménitupp olarak adlandırılan "kaydedilmemiş" Germanik dil.
- Mágo/Mágol Macarca temelli bir dil.
Glossopoeia
Glossopoeia J. R. R. Tolkien tarafından türetilmiş bir terimdir. Günümüzde yapay dil oluşturma (genel olarak ) manasında kullanılmaktadır,
Yapay alfabeler
Tolkien sadece yeni diller icat etmemiş, aynı zamanda bu diller için alfabeler de icat etmiştir.
Tolkien tarafından icat edilen alfabelerin listesi
Kronolojik sırayla:
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- Dipnotlar
- Genel Kaynaklar
- C. F. Hostetter, Tolkienian Linguistics: The First Fifty Years, 4 (2007).
Dış bağlantılar
- The Elvish Linguistic Fellowship: Publishes the journals Parma Eldalamberon, Tengwestië, and Vinyar Tengwar 13 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Elvish Linguistic Fellowship's Tolkienian Linguistics FAQ 19 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Elvish Linguistic Fellowship's Resources for Tolkienian Linguistics 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Tolkien language mailing list 6 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
J R R Tolkien tarafindan olusturulan yapay diller bir yapay dil dizisidir Bu kurgusal dillerin hepsi olmasa da bircogu genelde Orta Dunya olarak adlandirilan Tolkien in Kurgusal evren i icin yaratilmstir Bu diller The Hobbit adli eserinde Elrond veya Bolg seklinde birkac adda Yuzuklerin Efendisi adli eserinde kimi adlar icin Galadriel Aragorn gibi ve kimi siirlerde ve Silmarillion adli eserinde neredeyse tum isimlerde ek olarak eserin adinin kendisi icin ve birkac cumle halinde kullanilmistir Tolkien mektuplarindan birinde soyle yazmistir eserlerimle ilgili olarak dusundugum temel unsur benzer bicimde ve temel olarak dilbilimlik bir esine iye olmalaridir Bu bir hobi degildir baska birinin calismasindan epeyce farkli olmasi acisindan bir mecra arayisi olarak ele alinmistir Dillerin icadi temel teskil eder Dillerin oykuler icin olusturulmasindan ziyade oykuler bu dillere bir dunya saglamak amaciyla yazilmistir Bana gore once bir ad gelir ve ardindan onu oykusu izler Elfce yazmayi yeglemeliydim Ama tabii ki Yuzuklerin Efendisi gibi bir eser duzenlenirken icerisinde okuyucularin ancak sindirebilecegini dusundugum kadar dil ornegi birakildi Simdi cogu kisinin daha fazlasindan hoslanabilecegini goruyorum Her halukarda bana kimi zaman tum bunlar ne hakkinda diye soranlara cevabim bana gore buyuk olcude dilbilimlik estetik ile ilgili bir deneme oldugudur Tolkien tarafindan olusturulan yapay dillerin listesiTolkien dil mucitlerinin en meshur ve uretken olanlarindan birisidir Degisken derinlige iye bir dil bilgisi ve soz varligi olan yirmiden fazla dil olusturdu Bu dillerin tam sayisinin bilinmemesinin yani sira pek cok dilbilimlik makalesi hala yayinlanmamistir Tolkien in kurgusal evreninde kullanilan yapay diller ailesi ata dil olarak adlandirilan bir ortak atadan tureyen bir dil obegidir Dil ailesi 1910 yilinda olusturulmus Tolkien 1973 yilinda olene kadar uzerinde calismaya devam etmistir En az on bes Elfce dil ve lehcenin dil bilgisi ve soz varligini olusturdu ata dil Orta Dunyadaki Insan Dilleri bir coktu ama Tolkien cogunu zikretmekle yetinmistir Soz varligi ve dil bilgileriyle en az uc dil gelistirmistir ve Soval Phare Ortak Dil Ingilizce olarak adlandirilan bu dil Ucuncu Cag da Hobbitler ve Insanlar tarafindan konusuluyordu Daha az gelistirilen diger insancil diller Anglo Saxon larca temsil edilir Got larca temsil edilir ve Cucelerin gizli dili Ayni zamanda olarak adlandirilan bir Isaret dili kullaniyorlardi Entlerin dili Valar dili Birinci Cag da Morgoth tarafindan yaratilan Orklarin dili Sauron tarafindan kendi imparatorlugu icin yaratilan Kara Dil Ucuncu Cag da Ork larin kullandigi bircok dil Genelde Kara Dil ve diger dillerin sozlerinin bayagilastirilmis karma bicimlerinden olusan diller Diger yapay diller Naffarin tamamen Tolkien tarafindan olusturulan ilk yapay dildir Gautisk Tolkien tarafindan Undarhruimenitupp olarak adlandirilan kaydedilmemis Germanik dil Mago Magol Macarca temelli bir dil GlossopoeiaGlossopoeia J R R Tolkien tarafindan turetilmis bir terimdir Gunumuzde yapay dil olusturma genel olarak manasinda kullanilmaktadir Yapay alfabelerTolkien sadece yeni diller icat etmemis ayni zamanda bu diller icin alfabeler de icat etmistir Tolkien tarafindan icat edilen alfabelerin listesi Kronolojik sirayla Rumil in Tengwar i ya da Gondolinic Runlar Gondolin kentinde kullanilan runlar Valmaric Yazi Andyoqenya Qenyatic Yeni Ingilizce alfabesi Goblin alfabe si de Feanor un i Daeron un Cirth iAyrica bakinizElfceKaynakcaDipnotlar The Letters of J R R Tolkien pp 219 220 J Garth Tolkien and the Great War p 17 Sarah L Higley Hildegard of Bingen s Unknown Language Palgrave Macmillan 2007 Genel KaynaklarC F Hostetter Tolkienian Linguistics The First Fifty Years 4 2007 Dis baglantilarThe Elvish Linguistic Fellowship Publishes the journals Parma Eldalamberon Tengwestie and Vinyar Tengwar 13 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Elvish Linguistic Fellowship s Tolkienian Linguistics FAQ 19 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Elvish Linguistic Fellowship s Resources for Tolkienian Linguistics 6 Haziran 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Tolkien language mailing list 6 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde