Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
James Jesse Strang (21 Mart 1813 - 9 Temmuz 1856) Mormon lider ve kral. Joseph Smith, Jr.'ın linç edilmesinin ardından yaşanan liderlik krizinde Mormon liderliğine aday olsa da başarısız olmuştur. Mormonların çoğunluğunun Brigham Young önderliğini tanıma kararını tanımamış, kendi cemaatiyle beraber ayrı bir mezhep olarak devam etmiştir.
Hayatı
Strang, 1813 yılında New York eyaleti Cayuga County 'da doğmuştur. Erken yaşta Thomas Paine ve Constantin François de Chassebœuf tarafından yazılan eserleri okur. Hukuk öğrenimi görmüş ve 23 yaşında New York Barosuna kabul edilmiştir. Çeşitli kamu görevlerinde bulunmuş ve Randolph Herald adlı gazetede yazılar yazmıştır. 1844 yılında Mormonlara katılır ve kısa zamanda Joseph Smith, Jr.'ın dikkatini çeker. Bizzat Smith tarafından 25 Şubat 1844'te vaftiz edilir. Mormonların İhtiyar Heyeti üyesi ilan edilir. Dini yaymak üzere Wisconsin'deki 'ye gittiğinde ise Smith linç edilecektir.
Taht kavgası
Smith öldürüldüğünde Rigdon ve Young başta olmak üzere tüm liderler Nauvoo dışındaki eyaletlerde Mormonluğu yayma girişimlerindeydiler. Rigdon 3 Ağustos günü kente ilk dönen kişi oldu. İlahi bir mesaj aldığını ve kendisinin Kilisenin koruyucusu seçildiğini ilan etti. 6 Ağustos günü Young ve diğer 12 Havari Konseyi üyeleri kente döndü, Rigdon ile ertesi gün toplantı yapıldı. Rigdon kendisinin tek lider olması konusunda ısrar ediyordu. 8 Ağustos günü Mormon önde gelenleriyle bir konferans yapıldı. Burada Rigdon oldukça uzun bir söylev vererek kendisinin lider olması gerektiğini izah etmeye çalıştı. Ancak kendisinden sonra söz alan Young, Smith'in yerinin hiçbir şekilde doldurulamayacağını söyleyerek ancak 12 Havari heyetinin kiliseyi güvence altına alabileceğini katılımcılara anlattı. Yapılan oylama sonucunda Young'ın önerisi kabul edildi, azınlıkta kalan muhalifler sonraki süreçte aforoz edilecekti. 6-7 Ekim 1844 tarihinde yapılan genel konferansta Young her inananın ilahi mesaj alma hakkının bulunduğunu belirtmiştir. Nauvoo'da bunlar yaşanırken görece yeni bir Mormon olan James Strang, Michigan, Indiana ve Wisconsin bölgesinde önemli ağırlığa sahipti. Strang, artık peygamber gelmeyeceğini belirten Young'ın aksine kendisinin yeni peygamber olduğunu iddia etmiş hatta Smith'inkine benzer bir şekilde ilahi yazı içeren metal tabletler bulduğunu () öne sürmüştür.
Sonraki dönem
Nauvoo'daki Mormonların büyük çoğunluğu 12 Havari Konseyi liderliğini kabul eder. Brigham Young önderliğindeki heyet batıya göç kararı alır ve uzun bir yolculuğun ardından Utah bölgesine yerleşilir. Günümüzde 16 milyonun üzerinde inananı bulunan bu mezheptir.
Strang ve onu lider olarak benimseyerek Strangite olarak anılan yaklaşık 12 bin civarındaki takipçisi bölgeden ayrılarak Michigan Gölü'ndeki 'na yerleşirler. Strang tek eşlilik yönündeki kararını 1849 yılında çok eşlilik lehine çevirince cemaatinde kopmalar yaşanır. Strang, 8 Temmuz 1850 tarihinde Tanrı'nın Krallığı'nın kralı olduğunu iddia ederek taç giyer. ABD toprakları içindeki yaptıkları çeşitli suçlamalarla mahkemeye intikal etse de sunduğu kanıtlarla davanın düşmesini sağlayan Strang, başarılı savunmasıyla kendisine kamuoyu yaratır ve 1853 yılında Demokrat Parti listesinden Michigan temsilcisi seçilir.
Cemaati içinde aforoz edilen kişilerin kişisel düşmanlığı kazanmış olan Strang 16 Haziran 1856 günü akşam saatlerinde kendi adıyla anılan St.James kasabası limanında vurulur, ağır yaralı şekilde kurtarılsa da 9 Temmuz günü ölür. Strang'in kendisinden sonra gelecek kişiyi belirtmemesi ve bölge halkının suikast sonrasında Mormonlara yönelik saldırılarını artırmasıyla dağılır. Bugün Strang tarafından kurulan kilisenin çeşitli kolları aktif olsa da etkisi sınırlıdır.
| İddia sahibi | Kilisedeki önceki konumu | Yıllar † | Mormon mezhebi | Cemaat büyüklüğü |
|---|---|---|---|---|
| Sidney Rigdon | Başkanlık Kurulunun hayattaki en kıdemli üyesi | 1844–1847 | 15.000 | |
| Brigham Young | 12 Havari Konseyi Başkanı | 1844–1877 | The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints. | 16.805.400 |
| James Strang | İhtiyar heyeti üyesi | 1844–1856 | <1.000 | |
| Belge yok | 1850'ler–1881 | 12.000 | ||
| 10.000 | ||||
| Yüksek Konsey üyesi | 1853 ve 1864 | <100 | ||
| Joseph Smith III (1860) | Doğrudan varis ‡ | 1860–1914 | , eski adı The Reorganized Church of Jesus Christ of Latter Day Saints (RLDS) | 250.000 |
- † İddia sahibinin mezhebe liderlik ettiği dönem
- ‡ Smith'in kardeşi William Smith'in 1894 yılında ölmesiyle aile seceresindeki tek varis konumuna geldi.
Kaynakça
- ^ 15 Kasım 2022 itibarıyla Kilise resmî verisi 25 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce) 15 Kasım 2022 tarihinde erişilmiştir
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
James Jesse Strang 21 Mart 1813 9 Temmuz 1856 Mormon lider ve kral Joseph Smith Jr in linc edilmesinin ardindan yasanan liderlik krizinde Mormon liderligine aday olsa da basarisiz olmustur Mormonlarin cogunlugunun Brigham Young onderligini tanima kararini tanimamis kendi cemaatiyle beraber ayri bir mezhep olarak devam etmistir HayatiStrang 1813 yilinda New York eyaleti Cayuga County da dogmustur Erken yasta Thomas Paine ve Constantin Francois de Chassebœuf tarafindan yazilan eserleri okur Hukuk ogrenimi gormus ve 23 yasinda New York Barosuna kabul edilmistir Cesitli kamu gorevlerinde bulunmus ve Randolph Herald adli gazetede yazilar yazmistir 1844 yilinda Mormonlara katilir ve kisa zamanda Joseph Smith Jr in dikkatini ceker Bizzat Smith tarafindan 25 Subat 1844 te vaftiz edilir Mormonlarin Ihtiyar Heyeti uyesi ilan edilir Dini yaymak uzere Wisconsin deki ye gittiginde ise Smith linc edilecektir Taht kavgasi Smith olduruldugunde Rigdon ve Young basta olmak uzere tum liderler Nauvoo disindaki eyaletlerde Mormonlugu yayma girisimlerindeydiler Rigdon 3 Agustos gunu kente ilk donen kisi oldu Ilahi bir mesaj aldigini ve kendisinin Kilisenin koruyucusu secildigini ilan etti 6 Agustos gunu Young ve diger 12 Havari Konseyi uyeleri kente dondu Rigdon ile ertesi gun toplanti yapildi Rigdon kendisinin tek lider olmasi konusunda israr ediyordu 8 Agustos gunu Mormon onde gelenleriyle bir konferans yapildi Burada Rigdon oldukca uzun bir soylev vererek kendisinin lider olmasi gerektigini izah etmeye calisti Ancak kendisinden sonra soz alan Young Smith in yerinin hicbir sekilde doldurulamayacagini soyleyerek ancak 12 Havari heyetinin kiliseyi guvence altina alabilecegini katilimcilara anlatti Yapilan oylama sonucunda Young in onerisi kabul edildi azinlikta kalan muhalifler sonraki surecte aforoz edilecekti 6 7 Ekim 1844 tarihinde yapilan genel konferansta Young her inananin ilahi mesaj alma hakkinin bulundugunu belirtmistir Nauvoo da bunlar yasanirken gorece yeni bir Mormon olan James Strang Michigan Indiana ve Wisconsin bolgesinde onemli agirliga sahipti Strang artik peygamber gelmeyecegini belirten Young in aksine kendisinin yeni peygamber oldugunu iddia etmis hatta Smith inkine benzer bir sekilde ilahi yazi iceren metal tabletler buldugunu one surmustur Sonraki donem Nauvoo daki Mormonlarin buyuk cogunlugu 12 Havari Konseyi liderligini kabul eder Brigham Young onderligindeki heyet batiya goc karari alir ve uzun bir yolculugun ardindan Utah bolgesine yerlesilir Gunumuzde 16 milyonun uzerinde inanani bulunan bu mezheptir Strang ve onu lider olarak benimseyerek Strangite olarak anilan yaklasik 12 bin civarindaki takipcisi bolgeden ayrilarak Michigan Golu ndeki na yerlesirler Strang tek eslilik yonundeki kararini 1849 yilinda cok eslilik lehine cevirince cemaatinde kopmalar yasanir Strang 8 Temmuz 1850 tarihinde Tanri nin Kralligi nin krali oldugunu iddia ederek tac giyer ABD topraklari icindeki yaptiklari cesitli suclamalarla mahkemeye intikal etse de sundugu kanitlarla davanin dusmesini saglayan Strang basarili savunmasiyla kendisine kamuoyu yaratir ve 1853 yilinda Demokrat Parti listesinden Michigan temsilcisi secilir Cemaati icinde aforoz edilen kisilerin kisisel dusmanligi kazanmis olan Strang 16 Haziran 1856 gunu aksam saatlerinde kendi adiyla anilan St James kasabasi limaninda vurulur agir yarali sekilde kurtarilsa da 9 Temmuz gunu olur Strang in kendisinden sonra gelecek kisiyi belirtmemesi ve bolge halkinin suikast sonrasinda Mormonlara yonelik saldirilarini artirmasiyla dagilir Bugun Strang tarafindan kurulan kilisenin cesitli kollari aktif olsa da etkisi sinirlidir Iddia sahibi Kilisedeki onceki konumu Yillar Mormon mezhebi Cemaat buyukluguSidney Rigdon Baskanlik Kurulunun hayattaki en kidemli uyesi 1844 1847 15 000Brigham Young 12 Havari Konseyi Baskani 1844 1877 The Church of Jesus Christ of Latter day Saints 16 805 400James Strang Ihtiyar heyeti uyesi 1844 1856 lt 1 000Belge yok 1850 ler 1881 12 00010 000Yuksek Konsey uyesi 1853 ve 1864 lt 100Joseph Smith III 1860 Dogrudan varis 1860 1914 eski adi The Reorganized Church of Jesus Christ of Latter Day Saints RLDS 250 000 Iddia sahibinin mezhebe liderlik ettigi donem Smith in kardesi William Smith in 1894 yilinda olmesiyle aile seceresindeki tek varis konumuna geldi Kaynakca 15 Kasim 2022 itibariyla Kilise resmi verisi 25 Mart 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce 15 Kasim 2022 tarihinde erisilmistir