Çömlek ve porselen (Ayrıca 焼きもの (yakimono) veya tōgei (陶芸)), Neolitik döneme kadar uzanan en eski Japon zanaatı ve sanat formundan biridir ve Japonya son derece uzun ve başarılı bir seramik üretim geçmişine sahiptir. Fırınlarda toprak, çömlek, taş, sırlı çömlek, sırlı taş, mavi ve beyaz porselen üretilmiştir. Toprak kaplar Jōmon dönemi (MÖ 10.500-300) kadar erken bir dönemde yapılmış ve Japonya'ya dünyanın en eski seramik geleneklerinden birini kazandırmıştır. Japonya, "çay seremonisi"nin süregelen popülaritesi sayesinde, sanat geleneği içinde seramiğin sahip olduğu olağandışı saygınlıkla da öne çıkmaktadır.
Genel bakış
Japon seramik tarihi, Hon'ami Kōetsu, Ogata Kenzan ve Aoki Mokubei gibi sanatçı-çömlekçi olan çok sayıda seçkin seramikçiye sahiptir. Japon anagama fırınları da çağlar boyunca gelişmiştir ve etkileri çömlekçilerinkiyle birlikte ağır basmaktadır. Sanatın bir diğer önemli Japon bileşeni de porselenin popüler hale gelmesinden sonra bile sırsız yüksek fırınlanmış taş eşyanın popülerliğini sürdürmesidir. MS 4. yüzyıldan beri Japon seramikleri genellikle Çin ve Kore gibi komşu Doğu Asya medeniyetlerinin çömlekçilik tarzından ve sanatsal duyarlılıklarından etkilenmiştir.
Japon seramikçiler ve çömlekçiler, Çin ve Kore prototiplerini dönüştürerek ve tercüme ederek Doğu Asyalı sanatsal meslektaşlarından ilham almış ve ortaya çıkan form belirgin bir şekilde Japon karakterine sahip olmuştur. Japonya'nın sanayileşmeye başladığı 17. yüzyılın ortalarından itibaren, fabrikalarda üretilen yüksek kaliteli standart mallar Avrupa'ya ihraç edilen popüler ürünler haline gelmiştir. 20. yüzyılda, "Noritake" ve "Toto Ltd." gibi önemli şirketlerin Japon seramik coğrafyasında ortaya çıkmasıyla, modern bir ev tipi seramik endüstrisi kök salmaya ve ortaya çıkmaya başlamıştır.
Japon çömlekçiliği iki kutuplu estetik gelenekle diğer tarzlardan ayırt edilir. Bir yanda; çoğunlukla toprak kaplar ve doğal toprak renklerinden oluşan sakin, çok basit ve kabaca işlenmiş bir çömlekçilik geleneği vardır. Bu Zen Budizmi ile ilgilidir. Özellikle erken dönemlerde en büyük ustaların çoğu rahipti. Birçok parça aynı zamanda Japon çay töreni ile de ilgilidir ve wabi-sabi estetik ilkelerini barındırır. Kısmen rastgele nihai bezemeden oluşan çoğu "raku ware" bu gelenektendir. Diğer gelenek, Çin porseleni stillerini farklı bir şekilde geliştiren, karmaşık ve dengeli dekorasyona sahip, çoğunlukla porselen olan, yüksek derecede işlenmiş ve parlak renkli fabrika mallarıdır.
Basit ama mükemmel biçimlendirilmiş ve sırlanmış "stoneware"lerden oluşan üçüncü bir gelenek de hem Çin hem de Kore gelenekleriyle daha yakından ilişkilidir. 16. yüzyılda, o zamanlar üretimde olan geleneksel faydacı rustik çanak çömleklerin bir dizi stili sadelikleriyle hayranlık uyandırmış ve formları genellikle koleksiyoncu pazarı için günümüze kadar üretimde tutulmuştur.
Tarihçe
Jōmon dönemi
Japonya'da en eski yumuşak toprak kaplar Neolitik dönemde (MÖ y. 11 yüzyıl) yapılmıştır.
Erken Jōmon döneminde çömlekler kil iplerin sarılmasıyla oluşturulur ve açık ateşte pişirilirdi. MÖ 6. bin yılda tipik bobinleme tekniği ile yapılmış, el baskılı ip desenleriyle süslenmiş mallar ortaya çıkmıştır. Jōmon çömlekçiliği en parlak döneminde gösterişli bir tarz geliştirmiş; daha sonraki dönemde ise sadeleştirilmiştir.
Yayoi dönemi
MÖ yaklaşık 4.-3. yüzyılları kapsayan Yayoi döneminde "Yayoi çanak çömleği" ortaya çıkmıştır; basit bir desenle veya desensiz olarak karakterize edilen bir çanak-çömlek stilidir. Jōmon, Yayoi ve daha sonra Haji dönemi ürünlerinin fırınlama işlemi aynı şekilde yapılmış ancak farklı tasarım stillerine sahip olmuştur.
Kofun dönemi
Kofun dönemine ait Kore yarımadasından Kyushu adasına getirilen MS yaklaşık 3 ila 4. yüzyıllardan kalma anagama fırını, bir yamaçta çatılı bir tünel fırın ve çömlekçi çarkı ortaya çıkarıldı.
Anagama fırınında, 1.200-1.300 °C (2.190-2.370 °F) gibi yüksek sıcaklıklarda pişirilen, bazen pişirmenin azaltılmış oksijen aşaması sırasında fırına bitki yaprağı veya sapı sokularak rastgele süslenmiş "Sue çömlekleri" üretilirdi. Üretimi 5. yüzyılda başlamış ve 14. yüzyıla kadar taşra bölgelerinde devam etmiştir. Bazı bölgesel farklılıklar tespit edilmiş olsa da, Sue tipi çömlek tüm Japonya'da oldukça homojendi. Ancak Sue çömlekçiliğinin işlevi zaman içinde değişmiştir: Kofun dönemi (MS yaklaşık 300-710) boyunca öncelikle cenaze eşyasıydı; Nara dönemi (710-94) ve Heian dönemi (794-1185) boyunca seçkin bir sofra takımı haline geldi; ve son olarak Budist ritüellerinde sunak kapları olarak kullanıldı.
Heian dönemi
Üç renkli kurşun sır tekniği 8. yüzyılda Çin'in Tang Hanedanlığı tarafından Japonya'ya getirilmiştir. Buna rağmen 800-1200 yılları arasında Heian dönemi tapınakları için fırınlarda yalnızca yeşil kurşun sırlı eşyalar üretilmiştir.
Bu dönemde "Kamui ware" tekniğinin yanı sıra "Atsumi ware" ve "Tokoname ware" teknikleri ortaya çıkmıştır.
Kamakura dönemi
17. yüzyıla kadar, büyük ölçüde tarımla uğraşan bir toplumun günlük ihtiyaçları için sırsız çömlekçilik popülerdi; cenaze küpleri, saklama küpleri ve çeşitli mutfak kapları üretimin büyük kısmını oluşturuyordu. Bazı fırınlar teknolojilerini geliştirmişti. Shigaraki (), Tamba, Bizen, Tokoname, Echizen ve Seto gibi fırınlar "Altı Antik Fırın" olarak adlandırmıştır.
Bunlar arasında Owari'deki (günümüzde Aichi) Seto fırını, kendine özgü bir sır tekniğine sahipti. Efsaneye göre, Katō Shirozaemon Kagemasa (Tōshirō olarak da bilinir) Çin'de seramik tekniklerini incelemiş ve 1223 yılında Seto'ya yüksek fırınlanmış sırlı seramik getirmiştir. Seto fırını öncelikle Çin ürününün yerine geçmek üzere Çin seramiğini taklit etmiştir. Çeşitli sırlar geliştirmiştir: kül kahvesi, demir siyahı, feldispat beyazı ve bakır yeşili. Bu mallar çok yaygın olarak kullanılmış ve "Seto ürünü" (Seto-mono) Japonya'da seramikler için kullanılan genel bir terim haline gelmiştir. Seto fırını sırsız taş ürünleri de üretmiştir. 16. yüzyılın sonlarında, iç savaşlardan kaçan birçok Seto çömlekçisi Gifu eyaletindeki Mino'ya taşındı ve burada sırlı çömlekler ürettiler: Sarı Seto (Ki-Seto), Shino, Siyah Seto (Seto-Guro) ve .
Kaynakça
- ^ a b Trubner 1972, s. 18
- ^ Trubner 1972, ss. 17-18.
- ^ Smith, Harris, & Clark, 116-120, 124-126, 130-133
- ^ Smith, Harris, & Clark, 163-177
- ^ Smith, Harris, & Clark, 118-119; Ford & Impey, 46-50
- ^ . 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
Sueki'nin kökleri antik Çin'e kadar uzansa da, doğrudan öncüsü Kore'deki Üç Krallık döneminin gri eşyalarıdır.
- ^ a b c d "Japon Çömlekçiliği Alametifarikası 'Yaki'lerin En Meşhur 5 Temsilcisi". Seramik Sanat. 30 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Şubat 2024.
- ^ "Journey. One thousand years. The Six Ancient Kilns". 17 Ocak 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Şubat 2024.
- ^ "Six Ancient Kilns ~ Ceramics Born and Raised in Japan ~ (Aichi, Fukui, Shiga, Hyogo and Okayama prefectures)". Japan Heritage.
Bibliyografya
- Trubner, Henry (1972). "Japanese Ceramics: A Brief History". Ceramic Art of Japan. Seattle, USA: Seattle Art Museum. LCCN 74-189738.
Sanat ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Arkeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Wikimedia Commons'ta Japon çömlekçiliği ve porselenleri ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Comlek ve porselen Ayrica 焼きもの yakimono veya tōgei 陶芸 Neolitik doneme kadar uzanan en eski Japon zanaati ve sanat formundan biridir ve Japonya son derece uzun ve basarili bir seramik uretim gecmisine sahiptir Firinlarda toprak comlek tas sirli comlek sirli tas mavi ve beyaz porselen uretilmistir Toprak kaplar Jōmon donemi MO 10 500 300 kadar erken bir donemde yapilmis ve Japonya ya dunyanin en eski seramik geleneklerinden birini kazandirmistir Japonya cay seremonisi nin suregelen popularitesi sayesinde sanat gelenegi icinde seramigin sahip oldugu olagandisi sayginlikla da one cikmaktadir Beyaz Fujisan Raku esyasi cay kasesi Edo donemi Ulusal Hazine morsalkim tasarimli cay yapragi kavanozu Edo donemi Ulusal Hazine Genel bakisJapon seramik tarihi Hon ami Kōetsu Ogata Kenzan ve Aoki Mokubei gibi sanatci comlekci olan cok sayida seckin seramikciye sahiptir Japon anagama firinlari da caglar boyunca gelismistir ve etkileri comlekcilerinkiyle birlikte agir basmaktadir Sanatin bir diger onemli Japon bileseni de porselenin populer hale gelmesinden sonra bile sirsiz yuksek firinlanmis tas esyanin populerligini surdurmesidir MS 4 yuzyildan beri Japon seramikleri genellikle Cin ve Kore gibi komsu Dogu Asya medeniyetlerinin comlekcilik tarzindan ve sanatsal duyarliliklarindan etkilenmistir Japon seramikciler ve comlekciler Cin ve Kore prototiplerini donusturerek ve tercume ederek Dogu Asyali sanatsal meslektaslarindan ilham almis ve ortaya cikan form belirgin bir sekilde Japon karakterine sahip olmustur Japonya nin sanayilesmeye basladigi 17 yuzyilin ortalarindan itibaren fabrikalarda uretilen yuksek kaliteli standart mallar Avrupa ya ihrac edilen populer urunler haline gelmistir 20 yuzyilda Noritake ve Toto Ltd gibi onemli sirketlerin Japon seramik cografyasinda ortaya cikmasiyla modern bir ev tipi seramik endustrisi kok salmaya ve ortaya cikmaya baslamistir Japon comlekciligi iki kutuplu estetik gelenekle diger tarzlardan ayirt edilir Bir yanda cogunlukla toprak kaplar ve dogal toprak renklerinden olusan sakin cok basit ve kabaca islenmis bir comlekcilik gelenegi vardir Bu Zen Budizmi ile ilgilidir Ozellikle erken donemlerde en buyuk ustalarin cogu rahipti Bircok parca ayni zamanda Japon cay toreni ile de ilgilidir ve wabi sabi estetik ilkelerini barindirir Kismen rastgele nihai bezemeden olusan cogu raku ware bu gelenektendir Diger gelenek Cin porseleni stillerini farkli bir sekilde gelistiren karmasik ve dengeli dekorasyona sahip cogunlukla porselen olan yuksek derecede islenmis ve parlak renkli fabrika mallaridir Basit ama mukemmel bicimlendirilmis ve sirlanmis stoneware lerden olusan ucuncu bir gelenek de hem Cin hem de Kore gelenekleriyle daha yakindan iliskilidir 16 yuzyilda o zamanlar uretimde olan geleneksel faydaci rustik canak comleklerin bir dizi stili sadelikleriyle hayranlik uyandirmis ve formlari genellikle koleksiyoncu pazari icin gunumuze kadar uretimde tutulmustur TarihceJōmon donemi Jōmon comlekleri flame style 火焔土器 kaen doki kap MO 3000 2000 Umataka Nagaoka Niigata Japonya da en eski yumusak toprak kaplar Neolitik donemde MO y 11 yuzyil yapilmistir Erken Jōmon doneminde comlekler kil iplerin sarilmasiyla olusturulur ve acik ateste pisirilirdi MO 6 bin yilda tipik bobinleme teknigi ile yapilmis el baskili ip desenleriyle suslenmis mallar ortaya cikmistir Jōmon comlekciligi en parlak doneminde gosterisli bir tarz gelistirmis daha sonraki donemde ise sadelestirilmistir Yayoi donemi MO yaklasik 4 3 yuzyillari kapsayan Yayoi doneminde Yayoi canak comlegi ortaya cikmistir basit bir desenle veya desensiz olarak karakterize edilen bir canak comlek stilidir Jōmon Yayoi ve daha sonra Haji donemi urunlerinin firinlama islemi ayni sekilde yapilmis ancak farkli tasarim stillerine sahip olmustur Kofun donemi Japonca Haniwa zirhli savasci Japonca keiko Kofun donemi 6 yuzyil Ulusal Hazine Kofun donemine ait Kore yarimadasindan Kyushu adasina getirilen MS yaklasik 3 ila 4 yuzyillardan kalma anagama firini bir yamacta catili bir tunel firin ve comlekci carki ortaya cikarildi Anagama firininda 1 200 1 300 C 2 190 2 370 F gibi yuksek sicakliklarda pisirilen bazen pisirmenin azaltilmis oksijen asamasi sirasinda firina bitki yapragi veya sapi sokularak rastgele suslenmis Sue comlekleri uretilirdi Uretimi 5 yuzyilda baslamis ve 14 yuzyila kadar tasra bolgelerinde devam etmistir Bazi bolgesel farkliliklar tespit edilmis olsa da Sue tipi comlek tum Japonya da oldukca homojendi Ancak Sue comlekciliginin islevi zaman icinde degismistir Kofun donemi MS yaklasik 300 710 boyunca oncelikle cenaze esyasiydi Nara donemi 710 94 ve Heian donemi 794 1185 boyunca seckin bir sofra takimi haline geldi ve son olarak Budist rituellerinde sunak kaplari olarak kullanildi Heian donemi Hakusan Mezar Hoyugu nde kesfedilen sonbahar otlari akikusamon desenli Atsumi ware teknigi ile yapilmis comlek Heian donemi 12 yuzyilin ikinci yarisi Ulusal Hazine Uc renkli kursun sir teknigi 8 yuzyilda Cin in Tang Hanedanligi tarafindan Japonya ya getirilmistir Buna ragmen 800 1200 yillari arasinda Heian donemi tapinaklari icin firinlarda yalnizca yesil kursun sirli esyalar uretilmistir Bu donemde Kamui ware tekniginin yani sira Atsumi ware ve Tokoname ware teknikleri ortaya cikmistir Kamakura donemi 17 yuzyila kadar buyuk olcude tarimla ugrasan bir toplumun gunluk ihtiyaclari icin sirsiz comlekcilik populerdi cenaze kupleri saklama kupleri ve cesitli mutfak kaplari uretimin buyuk kismini olusturuyordu Bazi firinlar teknolojilerini gelistirmisti Shigaraki Tamba Bizen Tokoname Echizen ve Seto gibi firinlar Alti Antik Firin olarak adlandirmistir Bunlar arasinda Owari deki gunumuzde Aichi Seto firini kendine ozgu bir sir teknigine sahipti Efsaneye gore Katō Shirozaemon Kagemasa Tōshirō olarak da bilinir Cin de seramik tekniklerini incelemis ve 1223 yilinda Seto ya yuksek firinlanmis sirli seramik getirmistir Seto firini oncelikle Cin urununun yerine gecmek uzere Cin seramigini taklit etmistir Cesitli sirlar gelistirmistir kul kahvesi demir siyahi feldispat beyazi ve bakir yesili Bu mallar cok yaygin olarak kullanilmis ve Seto urunu Seto mono Japonya da seramikler icin kullanilan genel bir terim haline gelmistir Seto firini sirsiz tas urunleri de uretmistir 16 yuzyilin sonlarinda ic savaslardan kacan bircok Seto comlekcisi Gifu eyaletindeki Mino ya tasindi ve burada sirli comlekler urettiler Sari Seto Ki Seto Shino Siyah Seto Seto Guro ve Kaynakca a b Trubner 1972 s 18 Trubner 1972 ss 17 18 Smith Harris amp Clark 116 120 124 126 130 133 Smith Harris amp Clark 163 177 Smith Harris amp Clark 118 119 Ford amp Impey 46 50 6 Subat 2024 tarihinde kaynagindan arsivlendi Sueki nin kokleri antik Cin e kadar uzansa da dogrudan oncusu Kore deki Uc Krallik doneminin gri esyalaridir a b c d Japon Comlekciligi Alametifarikasi Yaki lerin En Meshur 5 Temsilcisi Seramik Sanat 30 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Subat 2024 Journey One thousand years The Six Ancient Kilns 17 Ocak 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Subat 2024 Six Ancient Kilns Ceramics Born and Raised in Japan Aichi Fukui Shiga Hyogo and Okayama prefectures Japan Heritage BibliyografyaTrubner Henry 1972 Japanese Ceramics A Brief History Ceramic Art of Japan Seattle USA Seattle Art Museum LCCN 74 189738 Sanat ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Arkeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Wikimedia Commons ta Japon comlekciligi ve porselenleri ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir