Johan Banér (23 Haziran 1596 - 10 Mayıs 1641), Otuz Yıl Savaşı esnasında İsveçli bir feldmareşaldi.
Johan Banér | |
---|---|
![]() Johan Banér | |
Doğum | 23 Haziran 1596 Djursholm, İsveç |
Ölüm | 10 Mayıs 1641 (44 yaşında) Halberstadt, Saksonya Elektörlüğü |
Bağlılığı | İsveç |
Branşı | İsveç Ordusu |
Hizmet yılları | 1615-1641 |
Rütbesi | Feldmareşal |
Çatışma/savaşları | İngria Savaşı Lehistan-İsveç Savaşı (1626-1629) Otuz Yıl Savaşı |
Sonraki işi | |
İmza | |
![]() |
İlk yılları
Johan Banér, Upland'daki Djursholm Kalesi’nde doğdu. 1600 yılında, dört yaşındayken babası ve amcası (o da bir Özle Konsey Üyesiydi) öldürülmelerine edilmelerine şahit oldu. Kral IX. Karl tarafından Kral Zgymunt’a destekleri nedeniyle vatana ihanetle suçlandılar. Banér’in babasını öldürten Gustaf Adolf’un babası olmasına rağmen ikili erken yaşlardan itibaren güçlü bir dostluğa sahip oldular, bunun en büyük nedeni Gustaf Adolf taç giyme töreninden kısa bir süre önce Banér ailesine itibarını geri vermesidir.
Askeri Kariyeri
Banér, 1615'te, İngria Savaşı sırasında Pskov Kuşatması’na İsveç ordusuna katıldı ve son derece cesur bir genç olduğunu kanıtladı.
Rusya ve Lehistan ile olan savaşlarda üstün başarı sağladı ve 25 yaşında Albay rütbesine yükseldi.
1630’da Gustaf Adolf Almanya’ya çıkartma yaptı ve kralın baş astlarından biri olarak Banér Kuzey Almanya seferinde görev yaptı ve Breitenfeld Muharebesi'nde İsveç süvarilerinin sağ kanadını yönetti. Augsburg ve Münih’in alınmasında da görev yaptı ve Rain Muharebesi ve Donauwörth’te göze çarpan hizmetlerde bulundu.
Albrecht von Wallenstein’in Alte Veste’deki kampına yapılan başarısız saldırıda Banér bir yara aldı ve kısa süre sonra Gustaf Lützen’e ilerlediğinde İmparatorluk generali karşı batıda komutan olarak bırakıldı. İki yıl sonra İsveç’in mareşali olarak Banér, 16,000 askeriyle Bohemya’ya girdi ve Sakson ordusuyla birleşerek Prag’a yürüdü. Nördlingen Muharebesi’nde bozguna uğraması sonucunda Banér’in muzaffer ilerlemesi durdu.
Nördlingen’deki yenilgiden sonra imzalanan Prag Barışı ile İsveç ordusu çok tehlikeli bir duruma girdi ancak Banér ve birleşik kuvvetlerinin kazandığı zaferler sayesinde İsveç’in Orta Almanya’daki üstün etkisi yeniden sağlandı. Banér, Wittstock Muharebesi hakkında Kraliçe Christina’ya verdiği raporda “Mareşal Leslie muharebe sırasında yanında bulunan beş piyade tugayı ile tam zamanında bize yardım etmemiş olsaydı ve düşmanın dört piyade tugayına yiğitçe saldırıp bizden uzaklaştırmamış olsaydı askerlerim tam bir kargaşaya düşecekti” ifadelerini kullanmıştı.
Bunun yanı sıra birleşik üç ordu, mağlup ettikleri ordulardan önemli ölçüde çok daha zayıftı ve 1637’de Banér, düşmana karşı düzgün bir ilerleme kaydedemedi. Torgau’nun kuşatılmış garnizonunu büyük güçlükle kurtararak Oder’in gerisine çekildi.
1639’da tekrar Kuzey Almanya’yı ele geçirdi, Saksonları yendi ve Bohemya’yı işgal etti. 1640-41’de Banér kışı batıda geçirdi. Son başarısı ise Tuna üzerinde cesur bir darbeydi. Kışın ortasında kamptan ayrılırken (17. yüzyılda çok nadir görülen bir olay) komutasında Fransızlarla birleşti ve Regensburg’daki bastı. Buzun kırılması mekanın ele geçirilmesini engelledi. Bunun üzerine Banér Halberstadt’a çekilmek zorunda kaldı. Burada 10 Mayıs 1641’de, Lennart Torstensson’u halefi olarak tayin ettikten sonra muhtemelen aşırı alkol tüketiminin yol açtığı ilerlemiş karaciğer sirozu nedeniyle öldü. Askerleri tarafından çok seviliyordu ve vücudu adamları tarafından taşındı. Diğer yandan İsveç’in düşmanları ölümüne çok sevindi ve hatta Banér tarafından oldukça yağmalanan Bohemya’da cehennemde yandığını umarak bir parodi ağıt bestelendi.Stockholm’deki gömüldü.
Değerlendirme
Başarılı bir İsveç generali olan Banér, en iyi askeri sonuçlarını Axel Oxenstierna’nın komutası altında Kraliçe Christina’nın saltanatı sırasında elde etti. Wittstock Muharebesi (1636 ve 1640’a ait farklı tanık raporları var) Leslie’nin başarısına yanlışlıkla hak iddia ettiği bir savaş olarak görülse de Chemnitz muhtemelen onun zirvesiydi. Rivayete göre İmparator tarafından taraf değiştirmesi için yapılan cazip teklifleri de reddetti.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTg0THpneEwwUmhibXRoWlhKMGN5MUlhWE4wYjNKcGN5MDVNek15TG5ScFppOXNiM056ZVMxd1lXZGxNUzB5TWpCd2VDMUVZVzVyWVdWeWRITXRTR2x6ZEc5eWFYTXRPVE16TWk1MGFXWXVhbkJuLmpwZw==.jpg)
Ailesi
1623’te Banér, İsveç Kraliçesi Maria Eleonora’nın nedimesi olan Catharina Elisabeth von (1598-1636) ile evlendi. 20 Şubat 1636’da öldü. 25 Temmuz 1636’da Banér, kızı Elisabeth Juliana von Erbach (1600-1640) ile evlendi. Oğlu kont unvanını aldı.
Notlar
- ^ a b c d e f g Chisholm 1911.
- ^ "Steve Murdoch, Kathrin Zickermann and Adam Marks, 'The Battle of Wittstock 1636: Conflicting Reports on a Swedish Victory in Germany' in Northern Studies, 43 (2012), pp.71-109". 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Temmuz 2022.
- ^ Oxenstierna 1888, ss. 856-866.
- ^ a b , 'Ofredsår: Om den svenska stormakstiden och en man i dess mitt', Atlantis (1993)
- ^ Åstrand, Göran; Aunver, Kristjan (1999), 'Här vilar berömda svenskar: uppslagsbok och guide'. Bromma: Ordalaget. p. 20.
Kaynakça
- Oxenstierna, Axel (1888). Rikskansleren Axel Oxenstiernas Skrifter och Brefvexling. VI (Second Series, 13 vols. bas.). Stockholm. ss. 856-866.
- kamu malı olan bir yayından alınan metni içeriyor: Chisholm, Hugh, (Ed.) (1911). "Banér, Johan". Encyclopædia Britannica. 3 (11. bas.). Cambridge University Press. Bu madde artık
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Johan Baner 23 Haziran 1596 10 Mayis 1641 Otuz Yil Savasi esnasinda Isvecli bir feldmaresaldi Johan BanerJohan BanerDogum23 Haziran 1596 Djursholm IsvecOlum10 Mayis 1641 44 yasinda Halberstadt Saksonya ElektorluguBagliligiIsvecBransiIsvec OrdusuHizmet yillari1615 1641RutbesiFeldmaresalCatisma savaslariIngria Savasi Lehistan Isvec Savasi 1626 1629 Otuz Yil SavasiSonraki isiImzaIlk yillariJohan Baner Upland daki Djursholm Kalesi nde dogdu 1600 yilinda dort yasindayken babasi ve amcasi o da bir Ozle Konsey Uyesiydi oldurulmelerine edilmelerine sahit oldu Kral IX Karl tarafindan Kral Zgymunt a destekleri nedeniyle vatana ihanetle suclandilar Baner in babasini oldurten Gustaf Adolf un babasi olmasina ragmen ikili erken yaslardan itibaren guclu bir dostluga sahip oldular bunun en buyuk nedeni Gustaf Adolf tac giyme toreninden kisa bir sure once Baner ailesine itibarini geri vermesidir Askeri KariyeriBaner 1615 te Ingria Savasi sirasinda Pskov Kusatmasi na Isvec ordusuna katildi ve son derece cesur bir genc oldugunu kanitladi Rusya ve Lehistan ile olan savaslarda ustun basari sagladi ve 25 yasinda Albay rutbesine yukseldi 1630 da Gustaf Adolf Almanya ya cikartma yapti ve kralin bas astlarindan biri olarak Baner Kuzey Almanya seferinde gorev yapti ve Breitenfeld Muharebesi nde Isvec suvarilerinin sag kanadini yonetti Augsburg ve Munih in alinmasinda da gorev yapti ve Rain Muharebesi ve Donauworth te goze carpan hizmetlerde bulundu Albrecht von Wallenstein in Alte Veste deki kampina yapilan basarisiz saldirida Baner bir yara aldi ve kisa sure sonra Gustaf Lutzen e ilerlediginde Imparatorluk generali karsi batida komutan olarak birakildi Iki yil sonra Isvec in maresali olarak Baner 16 000 askeriyle Bohemya ya girdi ve Sakson ordusuyla birleserek Prag a yurudu Nordlingen Muharebesi nde bozguna ugramasi sonucunda Baner in muzaffer ilerlemesi durdu Nordlingen deki yenilgiden sonra imzalanan Prag Barisi ile Isvec ordusu cok tehlikeli bir duruma girdi ancak Baner ve birlesik kuvvetlerinin kazandigi zaferler sayesinde Isvec in Orta Almanya daki ustun etkisi yeniden saglandi Baner Wittstock Muharebesi hakkinda Kralice Christina ya verdigi raporda Maresal Leslie muharebe sirasinda yaninda bulunan bes piyade tugayi ile tam zamaninda bize yardim etmemis olsaydi ve dusmanin dort piyade tugayina yigitce saldirip bizden uzaklastirmamis olsaydi askerlerim tam bir kargasaya dusecekti ifadelerini kullanmisti Bunun yani sira birlesik uc ordu maglup ettikleri ordulardan onemli olcude cok daha zayifti ve 1637 de Baner dusmana karsi duzgun bir ilerleme kaydedemedi Torgau nun kusatilmis garnizonunu buyuk guclukle kurtararak Oder in gerisine cekildi 1639 da tekrar Kuzey Almanya yi ele gecirdi Saksonlari yendi ve Bohemya yi isgal etti 1640 41 de Baner kisi batida gecirdi Son basarisi ise Tuna uzerinde cesur bir darbeydi Kisin ortasinda kamptan ayrilirken 17 yuzyilda cok nadir gorulen bir olay komutasinda Fransizlarla birlesti ve Regensburg daki basti Buzun kirilmasi mekanin ele gecirilmesini engelledi Bunun uzerine Baner Halberstadt a cekilmek zorunda kaldi Burada 10 Mayis 1641 de Lennart Torstensson u halefi olarak tayin ettikten sonra muhtemelen asiri alkol tuketiminin yol actigi ilerlemis karaciger sirozu nedeniyle oldu Askerleri tarafindan cok seviliyordu ve vucudu adamlari tarafindan tasindi Diger yandan Isvec in dusmanlari olumune cok sevindi ve hatta Baner tarafindan oldukca yagmalanan Bohemya da cehennemde yandigini umarak bir parodi agit bestelendi Stockholm deki gomuldu DegerlendirmeBasarili bir Isvec generali olan Baner en iyi askeri sonuclarini Axel Oxenstierna nin komutasi altinda Kralice Christina nin saltanati sirasinda elde etti Wittstock Muharebesi 1636 ve 1640 a ait farkli tanik raporlari var Leslie nin basarisina yanlislikla hak iddia ettigi bir savas olarak gorulse de Chemnitz muhtemelen onun zirvesiydi Rivayete gore Imparator tarafindan taraf degistirmesi icin yapilan cazip teklifleri de reddetti Johan Baner in bir gravuru Ailesi1623 te Baner Isvec Kralicesi Maria Eleonora nin nedimesi olan Catharina Elisabeth von 1598 1636 ile evlendi 20 Subat 1636 da oldu 25 Temmuz 1636 da Baner kizi Elisabeth Juliana von Erbach 1600 1640 ile evlendi Oglu kont unvanini aldi Notlar a b c d e f g Chisholm 1911 Steve Murdoch Kathrin Zickermann and Adam Marks The Battle of Wittstock 1636 Conflicting Reports on a Swedish Victory in Germany in Northern Studies 43 2012 pp 71 109 31 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Temmuz 2022 Oxenstierna 1888 ss 856 866 a b Ofredsar Om den svenska stormakstiden och en man i dess mitt Atlantis 1993 Astrand Goran Aunver Kristjan 1999 Har vilar beromda svenskar uppslagsbok och guide Bromma Ordalaget p 20 KaynakcaOxenstierna Axel 1888 Rikskansleren Axel Oxenstiernas Skrifter och Brefvexling VI Second Series 13 vols bas Stockholm ss 856 866 Bu madde artik kamu mali olan bir yayindan alinan metni iceriyor Chisholm Hugh Ed 1911 Baner Johan Encyclopaedia Britannica 3 11 bas Cambridge University Press