Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
III. Sigismund Vasa (Lehçe: Zygmunt III Waza, İsveççe: Sigismund, Litvanca: Žygimantas Vaza; 20 Haziran 1566 – 30 Nisan 1632) 1587'den 1632'ye kadar Polonya-Litvanya Birliği ve Litvanya Büyük Dükalığı hükümdarı, 1592'den 1599'da kadar İsveç kralı ve Finlandiya Büyük Dükü.
| III. Sigismund | |
|---|---|
 Pieter Soutman tarafından portresi (1624) | |
| Polonya kralı Litvanya Büyük Dükü | |
| Hüküm süresi | 19 Ağustos 1587 – 30 Nisan 1632 |
| Taç giymesi | 27 Aralık 1587 |
| Önce gelen | Anna Jagiellon ve Stephen Báthory |
| Sonra gelen | IV. Władysław |
| İsveç kralı Finlandiya Büyük Dükü | |
| Hüküm süresi | 17 Kasım 1592 – 24 Temmuz 1599 |
| Taç giymesi | 19 Şubat 1594 |
| Önce gelen | III. John |
| Sonra gelen | IX. Charles |
| Doğum | 20 Haziran 1566 Mariefred, İsveç |
| Ölüm | 30 Nisan 1632 (65 yaşında) Varşova, Polonya |
| Defin | 4 Şubat 1633 Kraków |
| Eş(ler)i |
|
| Hanedan | Vasa |
| Babası | İsveç kralı III. John |
| Annesi | Catherine Jagiellon |
| Dini | Katoliklik |
| İmza |  |
Hayatı
III. Zygmunt, kendisinden önceki İsveç kralı III. Johan'ın ilk eşi Catherine Jagiellon'dan oğludur.Polonya-Litvanya Birliği tahtına seçildikten sonra 1592'de İsveç Krallığı arasında (Polonya-İsveç birliği) kişisel bir birlik kurmaya çalıştı ve bir süre başarılı oldu. 1599'da Protestan amcası İsveçli IX. Karl ve Riksens Meclisi tarafından yapılan bir iç isyan ile (Zygmunt'a Karşı Savaş) İsveç tahtından indirildi, hayatının geri kalanını İsveç tahtını geri almak için harcadı.
Dindar ama düzensiz bir hükümdar olan Sigismund, kral olduğu tüm egemenliklerinde mutlak güç olmaya çalıştı. İç muhalefet üzerindeki zaferinden kısa bir süre sonra Sigismund, 1605'te Karışıklık Dönemi olarak bilinen Moskova'daki sivil huzursuzluk döneminden yararlandı ve daha sonra iki yıl (1610-12) Smolensk'i işgal etti ve elinde tuttu. 1611'de barış imzalandı ancak 1617'de Lehistan-Rusya Savaşı tekrar patlak verdi. Sigismund'un ordusu Moldavya'daki Osmanlı güçleriyle savaşırken (1617-21), İsveç Kralı II. Gustaf Adolf, Sigismund'un topraklarını işgal etti, 1621'de Riga'yı ele geçirdi ve neredeyse tüm Polonya Livonyalarını ele geçirdi. 1629'da Altmark Antlaşması ile barış imzalandı fakat III. Sigismund, İsveç tacını bir daha asla geri alamadı. İsveç ile yaptığı savaşlar, Polonya'nın kuzey Livonya topraklarını kaybetmesine ve krallığın uluslararası prestijinin azalmasına neden oldu.
1596'da başkenti Kraków'dan Varşova'ya taşıdı ve uzun saltanatında Lehistan-Litvanya Birliği prestij, güç ve ekonomik etkisinin zirvesine ulaştı. 1603'te Polonya'da ortaya çıkan I. Dmitriy'in himayesine asker verdi ve Rusya Çarlığı tahtına çıkması için destek sağladı. 1605'te Dmitry tahta çıktığında ülkedeki Leh soylularını Moskova'ya yolladı. 1606'de halk tekrar isyan edince I. Dmitriy öldürüldü. Rus boyarlarından olan IV. Vasili kendisini çar ilan etti. III. Sigismund, IV. Vasili'nin tahttan indirilmesi için elinden geleni yaptı ve 1610'da tahttan indirildi. Boşta kalan Rus tahtına oğlu IV. Władysław Waza'i çıkartmak istedi. IV. Władysław, Rus çarı unvanını alsa da Moskova'ya gidip Rus tahtına çıkamadı.
Saltanatı
Yaptığı savaşlar ile Lehistan-Litvanya Birliği'ni istikrara kavuşturmaya çalıştı. Polonya'daki seçim monarşisi, geniş güçler ve büyük bir bölünme yaratmıştı. III. Zygmunt, kral için daha fazla güç elde etmek ve hükûmet işlerinin oy birliği yerine parlamentonun oylarının çoğuyla geçmesine izin vermek için çalıştı, bu da o dönemde başarılması çok zordu ve çoğu zaman işlerin yapılmadığı anlamına geliyordu. Bütün bu eylemler bir isyana yol açtı, ama Zygmunt nihayetinde üstün geldi.
Tarihçi Paweł Jasienica'nın eleştirilerine rağmen, saltanatı Polonya'nın altın çağı yaşadığı dönemdi. Zygmunt, nihayetinde Leh-Litvanya Birliğini Orta ve Doğu Avrupa'nın baskın gücü haline getirdi ve Polonya'nın Protestan saldırıları karşısında sağlam bir Katolik ülke olarak kalmasını sağladı. Dindarlığı ve sanatsal yeteneği ile kanıtlandığı gibi, Rönesans bir insanın özelliklerine sahip cesur ve aydınlanmış bir hükümdar olarak kabul edildi. Zygmunt ayrıca yetenekli bir sanatçı, ressam ve kuyumcuydu.
Ölümü
30 Nisan 1632'de 65 yaşında Varşova'daki 'nde felç geçirerek öldü ve Kraków'daki Wawel Katedrali'ne defnedildi. Yerine oğlu IV. Władysław Waza tahta çıktı.
Galeri
-
![image]()
Kral III. Zygmunt'un Peter Paul Rubens tarafından çizilen at üzerindeki portresi. -
![image]()
I. Dmitriy, III. Sigismund'a bağlılık yemini ediyor. -
![image]()
Varşova'daki III. Sigismund heykeli. -
![image]()
Kral III. Sigismund Vasa'yı tasvir eden 40 duka para, 1621. -
![image]()
III. Sigismund'un Hotin Muharebesi'nde Osmanlı'ya karşı aldığı galibiyet. -
![image]()
Gdańsk'daki Altın Ev'de cephe kabartması.
Ayrıca bakınız
| Wikimedia Commons'ta III. Zygmunt Waza ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
Kaynakça
- Özel
- ^ a b . 28 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016.
- ^ "Sigismund III Vasa - king of Poland and Sweden". 10 Ocak 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Ekim 2016.
- ^ Sirko, Dariusz (25 Şubat 2019). "Pocket History of Poland". Rozpisani.pl. Erişim tarihi: 11 Nisan 2019 – Google Books vasıtasıyla.[]
- ^ Stone, David R. (11 Nisan 2019). "A Military History of Russia: From Ivan the Terrible to the War in Chechnya". Greenwood Publishing Group. 22 Şubat 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2019 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Jolanta Talbierska, Grafika XVII wieku w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warszawa 2011, s. 32
- ^ . 19 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2016.
- Genel
- Podhorodecki, Leszek (1978). Stanisław Koniecpolski ok. 1592–1646. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2011.
- Frost, R. I., 2000, The Northern Wars, 1558–1721, Harlow: Pearson Education Limited,
- David Stone, The Polish Lithuanian State, 1386-1795 (University of Washington 2001).
- Jolanta Talbierska, Grafika XVII wieku w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warsaw 2011, p. 32
- Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Wielki Poczet polskich królów i książąt, Wrocław 2006, p. 923.
- Janusz Tazbir: Historia kościoła katolickiego w Polsce 1460–1795. Warsaw: 1966, p. 91.
- Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski: Poczet polskich królów i książąt. p. 927.
- Warszawa w latach 1526–1795, Warsaw 1984 , p. 13.
- Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Poczet polskich królów i książąt, p. 929.
- Podhorodecki, Leszek (1978). Stanisław Koniecpolski ok. 1592–1646. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej. 23 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Mart 2011.
- Frost, R. I., 2000, The Northern Wars, 1558–1721, Harlow: Pearson Education Limited,
- David Stone, The Polish Lithuanian State, 1386-1795 (University of Washington 2001).
- Jolanta Talbierska, Grafika XVII wieku w Polsce. Funkcje, ośrodki, artyści, dzieła, Warsaw 2011, p. 32
- Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Wielki Poczet polskich królów i książąt, Wrocław 2006, p. 923.
- Janusz Tazbir: Historia kościoła katolickiego w Polsce 1460–1795. Warsaw: 1966, p. 91.
- Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski: Poczet polskich królów i książąt. p. 927.
- Warszawa w latach 1526–1795, Warsaw 1984 , p. 13.
- Stanisław Rosik, Przemysław Wiszewski, Poczet polskich królów i książąt, p. 929.
III. Zygmunt Waza Doğumu: 20 Haziran 1566 Ölümü: 30 Nisan 1632 | ||
| Resmî unvanlar | ||
|---|---|---|
| Boş Başka isim ile kullanılan makam Anna ve Stephen |  Polonya kralı Litvanya Büyük Dükü 1587–1632 | Boş Sonraki tarafından düzenlenen makam IV. Władysław Waza |
| Önce gelen III. Johan |  İsveç kralı Finlandiya Büyük Dükası 1592–1599 | Boş Sonraki tarafından düzenlenen makam IX. Karl |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
III Sigismund Vasa Lehce Zygmunt III Waza Isvecce Sigismund Litvanca Zygimantas Vaza 20 Haziran 1566 30 Nisan 1632 1587 den 1632 ye kadar Polonya Litvanya Birligi ve Litvanya Buyuk Dukaligi hukumdari 1592 den 1599 da kadar Isvec krali ve Finlandiya Buyuk Duku III SigismundPieter Soutman tarafindan portresi 1624 Polonya krali Litvanya Buyuk DukuHukum suresi19 Agustos 1587 30 Nisan 1632Tac giymesi27 Aralik 1587Once gelenAnna Jagiellon ve Stephen BathorySonra gelenIV WladyslawIsvec krali Finlandiya Buyuk DukuHukum suresi17 Kasim 1592 24 Temmuz 1599Tac giymesi19 Subat 1594Once gelenIII JohnSonra gelenIX CharlesDogum20 Haziran 1566 Mariefred IsvecOlum30 Nisan 1632 65 yasinda Varsova PolonyaDefin4 Subat 1633 KrakowEs ler i e 1592 o 1598 e 1605 o 1631 HanedanVasaBabasiIsvec krali III JohnAnnesiCatherine JagiellonDiniKatoliklikImzaHayatiIII Zygmunt Rus boyarlarini huzuruna kabul ediyor III Zygmunt kendisinden onceki Isvec krali III Johan in ilk esi Catherine Jagiellon dan ogludur Polonya Litvanya Birligi tahtina secildikten sonra 1592 de Isvec Kralligi arasinda Polonya Isvec birligi kisisel bir birlik kurmaya calisti ve bir sure basarili oldu 1599 da Protestan amcasi Isvecli IX Karl ve Riksens Meclisi tarafindan yapilan bir ic isyan ile Zygmunt a Karsi Savas Isvec tahtindan indirildi hayatinin geri kalanini Isvec tahtini geri almak icin harcadi Dindar ama duzensiz bir hukumdar olan Sigismund kral oldugu tum egemenliklerinde mutlak guc olmaya calisti Ic muhalefet uzerindeki zaferinden kisa bir sure sonra Sigismund 1605 te Karisiklik Donemi olarak bilinen Moskova daki sivil huzursuzluk doneminden yararlandi ve daha sonra iki yil 1610 12 Smolensk i isgal etti ve elinde tuttu 1611 de baris imzalandi ancak 1617 de Lehistan Rusya Savasi tekrar patlak verdi Sigismund un ordusu Moldavya daki Osmanli gucleriyle savasirken 1617 21 Isvec Krali II Gustaf Adolf Sigismund un topraklarini isgal etti 1621 de Riga yi ele gecirdi ve neredeyse tum Polonya Livonyalarini ele gecirdi 1629 da Altmark Antlasmasi ile baris imzalandi fakat III Sigismund Isvec tacini bir daha asla geri alamadi Isvec ile yaptigi savaslar Polonya nin kuzey Livonya topraklarini kaybetmesine ve kralligin uluslararasi prestijinin azalmasina neden oldu 1596 da baskenti Krakow dan Varsova ya tasidi ve uzun saltanatinda Lehistan Litvanya Birligi prestij guc ve ekonomik etkisinin zirvesine ulasti 1603 te Polonya da ortaya cikan I Dmitriy in himayesine asker verdi ve Rusya Carligi tahtina cikmasi icin destek sagladi 1605 te Dmitry tahta ciktiginda ulkedeki Leh soylularini Moskova ya yolladi 1606 de halk tekrar isyan edince I Dmitriy olduruldu Rus boyarlarindan olan IV Vasili kendisini car ilan etti III Sigismund IV Vasili nin tahttan indirilmesi icin elinden geleni yapti ve 1610 da tahttan indirildi Bosta kalan Rus tahtina oglu IV Wladyslaw Waza i cikartmak istedi IV Wladyslaw Rus cari unvanini alsa da Moskova ya gidip Rus tahtina cikamadi SaltanatiBacciarelli tarafindan cizilmis portresi Yaptigi savaslar ile Lehistan Litvanya Birligi ni istikrara kavusturmaya calisti Polonya daki secim monarsisi genis gucler ve buyuk bir bolunme yaratmisti III Zygmunt kral icin daha fazla guc elde etmek ve hukumet islerinin oy birligi yerine parlamentonun oylarinin coguyla gecmesine izin vermek icin calisti bu da o donemde basarilmasi cok zordu ve cogu zaman islerin yapilmadigi anlamina geliyordu Butun bu eylemler bir isyana yol acti ama Zygmunt nihayetinde ustun geldi Tarihci Pawel Jasienica nin elestirilerine ragmen saltanati Polonya nin altin cagi yasadigi donemdi Zygmunt nihayetinde Leh Litvanya Birligini Orta ve Dogu Avrupa nin baskin gucu haline getirdi ve Polonya nin Protestan saldirilari karsisinda saglam bir Katolik ulke olarak kalmasini sagladi Dindarligi ve sanatsal yetenegi ile kanitlandigi gibi Ronesans bir insanin ozelliklerine sahip cesur ve aydinlanmis bir hukumdar olarak kabul edildi Zygmunt ayrica yetenekli bir sanatci ressam ve kuyumcuydu Olumu30 Nisan 1632 de 65 yasinda Varsova daki nde felc gecirerek oldu ve Krakow daki Wawel Katedrali ne defnedildi Yerine oglu IV Wladyslaw Waza tahta cikti GaleriKral III Zygmunt un Peter Paul Rubens tarafindan cizilen at uzerindeki portresi I Dmitriy III Sigismund a baglilik yemini ediyor Varsova daki III Sigismund heykeli Kral III Sigismund Vasa yi tasvir eden 40 duka para 1621 III Sigismund un Hotin Muharebesi nde Osmanli ya karsi aldigi galibiyet Gdansk daki Altin Ev de cephe kabartmasi Ayrica bakinizWikimedia Commons ta III Zygmunt Waza ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Isvec hukumdarlari listesi Isvec tarihi Zygmunt a Karsi Savas Lehistan Isvec savaslariKaynakcaOzel a b 28 Eylul 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2016 Sigismund III Vasa king of Poland and Sweden 10 Ocak 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Ekim 2016 Sirko Dariusz 25 Subat 2019 Pocket History of Poland Rozpisani pl Erisim tarihi 11 Nisan 2019 Google Books vasitasiyla olu kirik baglanti Stone David R 11 Nisan 2019 A Military History of Russia From Ivan the Terrible to the War in Chechnya Greenwood Publishing Group 22 Subat 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2019 Google Books vasitasiyla Jolanta Talbierska Grafika XVII wieku w Polsce Funkcje osrodki artysci dziela Warszawa 2011 s 32 19 Subat 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2016 GenelPodhorodecki Leszek 1978 Stanislaw Koniecpolski ok 1592 1646 Warszawa Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2011 Frost R I 2000 The Northern Wars 1558 1721 Harlow Pearson Education Limited 9780582064294 David Stone The Polish Lithuanian State 1386 1795 University of Washington 2001 Jolanta Talbierska Grafika XVII wieku w Polsce Funkcje osrodki artysci dziela Warsaw 2011 p 32 Stanislaw Rosik Przemyslaw Wiszewski Wielki Poczet polskich krolow i ksiazat Wroclaw 2006 p 923 Janusz Tazbir Historia kosciola katolickiego w Polsce 1460 1795 Warsaw 1966 p 91 Stanislaw Rosik Przemyslaw Wiszewski Poczet polskich krolow i ksiazat p 927 Warszawa w latach 1526 1795 Warsaw 1984 83 01 03323 1 p 13 Stanislaw Rosik Przemyslaw Wiszewski Poczet polskich krolow i ksiazat p 929 Podhorodecki Leszek 1978 Stanislaw Koniecpolski ok 1592 1646 Warszawa Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej 23 Mayis 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Mart 2011 Frost R I 2000 The Northern Wars 1558 1721 Harlow Pearson Education Limited 9780582064294 David Stone The Polish Lithuanian State 1386 1795 University of Washington 2001 Jolanta Talbierska Grafika XVII wieku w Polsce Funkcje osrodki artysci dziela Warsaw 2011 p 32 Stanislaw Rosik Przemyslaw Wiszewski Wielki Poczet polskich krolow i ksiazat Wroclaw 2006 p 923 Janusz Tazbir Historia kosciola katolickiego w Polsce 1460 1795 Warsaw 1966 p 91 Stanislaw Rosik Przemyslaw Wiszewski Poczet polskich krolow i ksiazat p 927 Warszawa w latach 1526 1795 Warsaw 1984 83 01 03323 1 p 13 Stanislaw Rosik Przemyslaw Wiszewski Poczet polskich krolow i ksiazat p 929 III Zygmunt WazaVasa HanedaniDogumu 20 Haziran 1566 Olumu 30 Nisan 1632Resmi unvanlarBosBaska isim ile kullanilan makamAnna ve Stephen Polonya krali Litvanya Buyuk Duku 1587 1632 BosSonraki tarafindan duzenlenen makamIV Wladyslaw WazaOnce gelen III Johan Isvec krali Finlandiya Buyuk Dukasi 1592 1599 BosSonraki tarafindan duzenlenen makamIX Karl