Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Şubat 2021) () |
Johannes Gutenberg (Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg) (1398 - 3 Şubat 1468), 1447 yılında hareketli parçalar ile yazı baskısını Avrupa'da başlatan Alman kuyumcu, matbaacı ve yayıncıdır.
Johannes Gutenberg | |
|---|---|
 Gutenberg'i betimleyen bir görsel | |
| Doğum | 1398 Mainz, , Kutsal Roma İmparatorluğu |
| Ölüm | 3 Şubat 1468 (70 yaşında) Mainz, , Kutsal Roma İmparatorluğu |
| Meslek | Kuyumculuk, Matbaacılık |
Johann Gutenberg iletişim tarihinin en önemli gelişmelerinden biri sayılan tipo baskı yöntemini 1438'de Avrupa'ya getirerek uygulamalarını yaygınlaştırmıştır. Bu yöntem, önceleri tahtadan daha sonraları bir kurşun alaşımından yapılan dökme harflerin, baskıdan sonra başka bir yazıda kullanılmak üzere saklandığı bir basım yöntemidir. Bu, yüzyıllardır Çin ve Kore'de kullanılmaktaydı. Gutenberg, hız ve dayanıklılığı arttıran, karakterlerin metalden yapıldığı ve isteğe göre değiştirilebildiği bir sistem tasarlamıştır. Gutenberg'in buluşu modern dönemin en önemli olayı ve (matbaa devriminin) başlangıcı, kendisi de modern matbaacılığın babası kabul edilir. Buluşu Avrupa'da metinlerin ve bilgilerin yayılmasında belirleyici bir unsur olmuştur.
Gutenberg, Rönesans döneminin en önemli buluşlarından birini yapmasına rağmen yoksul bir hayat geçirmiştir. Yoksulluktan, kendisine 1465 yılında "sarayın beyefendisi" unvanını ve ömür boyu emekli maaşını veren Nassaulu Adolphe II sayesinde kurtulmuştur. Üç yıl sonra 1468 yılında öldüğü bilinmektedir. Ölüm günüyle ilgili kesin bir bilgi bulunmamakla beraber, ölüm yıldönümü 3 Şubat tarihinde anılmaktadır.
Hayatı
1398 yılında soylu bir ailenin çocuğu olarak Kutsal Roma İmparatorluğu'nda yer alan 'nün Mainz şehrinde, Friele Gensfleisch zur Laden ve Else Wirich çiftinin oğlu olarak dünyaya geldi. Doğum tarihi tam olarak bilinmemekle beraber 1394 ve 1404 yılları arasında bir tarihte doğduğu tahmin edilir. Mainz'da 1900 yılında Gutenberg'in beş yüzüncü doğum günü kutlanmış ve 1400 yılı sembolik olarak Gutenberg'in doğum yılı seçilmiştir. Tıpkı hayatının ilk yılları gibi eğitimi hakkında da oldukça az sayıda bilgi mevcuttur. O dönem bireylerin soyadı olarak yaşadıkları evlerin isimlerini kullanması kesin bilgilere ulaşmayı zorlaştırmaktadır. 1411 yılında, Mainz şehrinde esnafların aristokrat sınıfı şehirden ayrılmaya zorlamasıyla ailesiyle birlikte Eltville şehrine yerleştiler. Bu dönemde Gutenberg'in, Johannes Altavilla ismi ile Erfurt Üniversitesi'nde kuyumculuk eğitimi aldığı iddia edilir. Ailesiyle birlikte Strassburg'a (günümüzde Fransa'da Strazburg) taşındıktan sonra burada ayna yapımı, metaller ve değerli taşlar konularında zanaatkârlık yaptı ve basım teknikleriyle de ilgilenmeye başladı.
O dönemde kitaplar ya doğrudan elle yazılır ya da her sayfa için ayrı ayrı elle oyularak hazırlanan tahta bloklar kullanılarak kitaplar basılırdı. Gutenberg her kalıp için ayrı ayrı kalıplar hazırladı. Bu kalıplara sıcak metal sıvı dolduruluyor ve harflerin metal örnekleri çıkarılıyordu. Basımcı metal harfleri istediği gibi dizebiliyor, basımdan sonra saklayarak yeniden kullanabiliyordu. Aynı dönemde ortaklarıyla aralarında çıkan bir anlaşmazlık yüzünden açılan bir davada Gutenberg'in tipo basım yapabilen bir baskı makinesi yarattığı duyuldu. Ne var ki, o dönemden tipo basım örneği günümüze ulaşmamıştır.
Yaptığı çalışmalar ve basım deneyleri için para bulmak zorunda olan Gutenberg 1450'de, Mainzlı bir zengin olan Johannes Fust ile ortaklık kurdu. 1455'te bastıkları ilk kitap Kutsal Kitap'ın Latince Vulgata versiyonuydu. Bu kitap, Gutenberg Kutsal Kitabı, 42 satırlı Kutsal Kitap veya Mazarin Kutsal Kitabı olarak bilinmektedir.
1457'de Gutenberg borcunu ödeyemediği için Fust'la olan ortaklıkları bozuldu. Fust bütün araç ve gereçlerine el koydu. Daha sonra Konrad Humery adlı bir Alman memurun sağladığı para yardımıyla yeni bir baskı makinesi kuran Gutenberg bir dilbilgisi kitabı, bir sözlük ve başka bazı kitaplar bastı. Başarıyla yürüttüğü bu çalışmaları sırasında büyük zorluklara katlandı ve hiçbir zaman çok fazla para kazanamadı. Mainz Başpiskoposu olan Adolf von Nassau-Wiesbaden, son yıllarda gözleri giderek bozulan ve yoksulluğa düşen Gutenberg'i sarayına aldı ve geçimini üstlendi.
Guttenberg 3 Şubat 1468'de, Mainz'da hayatını kaybetti. Gutenberg, Franciscaine Kilisesi mezarlığına defnedildi. Kilise ve mezarlık İkinci Dünya Savaşı sırasında yok edildi, dolayısıyla Gutenberg'in mezarı da bu yıkım sonucu kaybolmuştur.
Gutenberg Matbaası
1439 senesinde Almanya’da İmparator Charlemagne’ye ait antikaların meraklısına sunulmak üzere düzenlenecek olan sergiye yoğun bir katılım bekleniyordu. [] Gutenberg sergide satmak üzere çok sayıda cilalı metal ayna (o dönem aynaların dinî kalıntılardan kutsal ışığı toplayabildiğine dair yaygın bir inanç vardı) yaptı. Sergi, yaşanan şiddetli sel felaketinden ötürü bir yıl ertelendi. Yatırımcılar Gutenberg’ten ödedikleri sermayeyi iade etmesini istediler. Ancak Gutenberg aldığı tüm parayı aynaları yaparken harcamıştı. Çalışma hayatında kuyumculukta metal alaşımların yapımı ve dökümü üzerinde uzmanlaşan Gutenberg, metal alaşımı konusundaki ustalığı sayesinde, 1450 yılında kolay kolay yıpranmayan ve birbiriyle çok iyi uyum sağlayan ayrı metal harfler dökmeyi başardı. Bu harflerle hazırlanan baskı kalıbı dönemine göre çok kaliteli ve temiz kitap baskılarının yapılmasını sağladı.[]
1444’e kadar Strazburg’da yaşayan Gutenberg’in, 1440 yılında gizemli bir şekilde “Aventur und Kunst” (Girişim ve Sanat) adlı araştırmaya dayanarak tipo baskının sırrını geliştirip mükemmelleştirildiği söylenmektedir.[] Yaptığı çalışmaların ne olduğu kesin olarak bilinemiyor. Ancak modern matbaanın erken dönem çalışmalarını yaptığı söylenmektedir. Hareketli parçalarla yazı baskısı yapabilen modern matbaayı icat ettiği bilinmektedir. 1448 yılında Mainz’e dönerek kayınbiraderi Arnold Gelthus’tan çalışmalarını ilerletmek için borç almıştır. O dönem “tifdruk” adı verilen, matbaacılıkta temel basım tekniği olan çukur baskı tekniğini kullanarak “Master of Play Card” olarak tanınan sanatçının bakır gravürleri üzerinde çalışmıştır.
1450 yılında Gutenberg’in icadıyla “tipo” tipi matbaa tekniği geliştirilerek baskı makinesi faaliyete geçti ve ilk Alman şiiri basıldı. Bu dönem Gutenberg, basımevini kurarak matbaa devrimini başlatmak adına yatırımcı Johann Fust’u krediye ikna etmeye çalıştı. Fust’un damadı olan Peter Schöffer de girişime katıldı. Schöffer Paris’te katip olarak çalıştı. Bununla birlikte ilk yazı tiplerinden bazılarını tasarladığı söylenmektedir.
Gutenberg’in çalışma atölyesi Humbrechthof’ta, uzaktan bir akrabasına ait bir mülkte kuruldu. 1452 yılında Fust’tan bir kez daha ödünç maddi destek alarak icat ettiği “Gutenberg Matbaası” ile basılan ilk kitap olan Kutsal Kitap’ı basma çalışmalarına başladı. Kutsal Kitap’ın haricinde Latince dil bilgisi kitapları da basmaya başladı. Biri Kutsal Kitap’ı, diğeri ise eğitim kitaplarını basmak üzere temelde iki farklı baskı makinesi yapıldığına dair söylentiler vardır. Yeni matbaa ile 1454-1455 yılları arasında kilisede belgelenen binlerce kitap basılmıştır.
Gutenberg 1455 yılında “Gutenberg Kutsal Kitabı” olarak bilinen Kırk İki Satırlık Kutsal Kitap’ın basımını tamamladı. Çoğu kağıt üzerine, bazıları da parşömen üzerine olmak üzere toplamda yüz seksen kopya yazdırıldı.
Etkiler
Gutenberg'in buluşu hızla yayıldı. 15. yüzyılın sonlarına gelmeden Avrupa'da, 1000'den fazla baskı makinesi vardı. Bu basım yöntemiyle daha çok kitabın basılabilmesi kitap fiyatlarının düşmesini sağladı. Böylece daha çok kitap okunmaya başlandı. Kitabın ve kitap okumanın yaygınlaşması, özgür düşüncenin doğmasına, bilimsel çalışmaların gelişmesine ve bilginin daha geniş kesimlere ulaşmasına yardımcı oldu. Tüm bu nedenlerden dolayı Gutenberg'in bulduğu bu baskı yöntemi, özgür düşüncenin yayılmasına ivedilik kazandıran, bilim araştırmalarının gelişmesini sağlayan, reformların yapılmasını hızlandıran önemli olaylardan biri olarak kabul edilmektedir.
Gutenberg hayatı boyunca finansal olarak başarısız olmasına rağmen, baskı teknolojileri hızla yayıldı ve haberler ve kitaplar Avrupa'da eskisinden çok daha hızlı seyahat etmeye başladı. Bu gelişme büyüyen Rönesansı besledi ve bilimsel yayıncılığı büyük ölçüde kolaylaştırdığı için, daha sonraki bilimsel devrim için önemli bir katalizördü.
Basılmış Kitaplar
1450-1455 yılları arasında Gutenberg bazıları tanımlanamayan birkaç metin basmıştır. Ayrıca, bir papalık mektubu ve biri Mainz’da basılmış olan iki endüljans da dahil olmak üzere birçok kilise belgesi basılmıştır. Almus Donatus tarafından yazılan Ars Minor isimli Latince gramer üzerine olan bir okul kitabının bazı baskıları Gutenberg tarafından basılmış olabilir. Bu baskılar ya 1451-52 ya da 1455 tarihlidir.
1455 yılında Gutenberg, her sayfasında 42 satır olan güzelce hazırlanmış bir Kutsal Kitap’ın (Biblia Sacra) kopyalarını tamamlamıştır. Kopyaların her biri 30 florine (Hollanda’nın eski para birimi) satılmıştır ki bu ortalama bir memur için yaklaşık üç yıllık maaşa tekabül etmektedir. Bazı kopyalar basıldıktan sonra aynı Kutsal Kitap el yazmaları gibi elle süslenmiştir.
İngiltere Ulusal Kütüphanesi’nde bulunan ve çevrimiçi incelenip karşılaştırılabilen iki kopyası da dahil olmak üzere, büyük ölçüde tamamlanmış 48 kopyanın hayatta kaldığı bilinmektedir.
Kutsal Kitap’ın tarihi bilinmeyen 36 satırlık bir baskısı muhtemelen Bamberg’de Gutenberg tarafından 1458-60 yıllarında basılmıştır. Büyük bir bölümünün Gutenberg’in Kutsal Kitap’ının bir kopyasından alındığı görülmüştür.
Diğer Etkiler
Avrupa'daki baskının başkenti, Aldus Manutius gibi vizyoner yazıcıların büyük Yunan ve Latin metinlerinin yaygın olarak kullanılabilirliğini sağladığı Venedik'e taşındı. Hareketli tip için İtalyan kökenli iddialar, hareketli tip baskıda İtalya'nın bu hızlı yükselişine de odaklanmıştır. Bu belki de İtalya'nın kağıt ve baskı ticaretindeki önceki üstünlüğü ile açıklanabilir. Ayrıca, İtalya ekonomisi bu zamanda hızla büyüyordu, bu da okuma-yazmanın yayılmasına yardımcı oldu. Kristof Kolomb'un babası tarafından satın alınan hareketli tipte basılmış bir coğrafya kitabı vardı. Bu kitap Sevilla'daki Biblioteca Colombina adlı bir İspanyol Müzesinde bulunmaktadır. Son olarak, Mainz şehri 1462'de yağmalandı ve birçoğu (bir dizi yazıcı ve zımba kesici dahil) sürgüne gönderildi.
Baskı da Reformasyonda bir faktördü. Martin Luther'in Doksan Beş Tez'i basıldı ve yaygın olarak dağıtıldı; daha sonra hoşgörüsüzlük karşıtı konumunu özetleyen geniş sayfalar yayınladı (hoşgörü sertifikaları Gutenberg'in bastığı ilk öğelerden biriydi). Bu sayfalar geniş sayfa gazetenin gelişimine katkıda bulundu.
Gutenberg'den sonraki on yıllarda, birçok muhafazakar patron ucuz basılı kitaplara değersiz gözüyle baktı; elle üretilen kitaplar daha cazip kabul edildi.
Almanya'da, aynı adı taşıyan Johannes Gutenberg Üniversitesi Mainz ve Gutenberg erken Baskı Tarihi Müzesi'ne ev sahipliği yapan Mainz'deki Gutenbergplatz'daki bertel Thorvaldsen'in (1837) ünlü heykeli de dahil olmak üzere birçok Gutenberg heykeli bulunmaktadır. İkincisi, bu alandaki önde gelen periyodik yayın olan Gutenberg-Jahrbuch'u yayınlıyor. En eski dijital kütüphane olan Project Gutenberg, Gutenberg'in adını anıyor. Mainzer Johannisnacht, 1968'den beri memleketinde Johannes Gutenberg'i anıyor.
1952'de Amerika Birleşik Devletleri posta servisi, Johannes Gutenberg'in hareketli tip matbaanın icadını anmak için beş yüzüncü yıldönümü damgası yayınladı.
1961'de Kanadalı filozof ve bilim adamı Marshall McLuhan, baskı kültürü, kültürel çalışmalar ve medya ekolojisi, Gutenberg galaksisi: tipografik insanın yapımı alanlarında öncü çalışmasına hak kazandı. İnsanlık tarihinin en etkili insanlarından biri olarak kabul edilen Gutenberg, popüler imajda yükselen bir figür olmaya devam ediyor. Tarihin en etkili 100 Kişisini sıraladığını iddia eden bir tarihçinin 1978 tarihli bir kitabında Gutenberg, T'sai Lun'dan sonra ve Christopher Columbus'tan önce 8 numaraya geliyor. 1999 yılında, A&E ağı Gutenberg'i Hayır olarak sıraladı. "Milenyum biyografileri" geri sayımında ikinci binyılın en etkili 1 kişisi. 1997'de Time-Life Dergisi, Gutenberg'in icadını ikinci binyılın en önemlisi olarak seçti.
Uzayda Gutenberg, asteroit 777 Gutemberga adına anılır.
Gutenberg'e dayanan iki Opera, 2001'den beri Gavin Bryars'ın müziğiyle Gutenberg, eski Strasbourg ve Mainz'in usta yazıcısı olarak da bilinen Johannes Gensfleisch'in itirafı ve son vasiyeti olan G'dir; ve Philippe Manoury'nin müziğiyle La Nuit de Gutenberg, 2011'de Strasbourg'da prömiyeri yapıldı. 2018'de WordPress, yeni düzenleme sistemini Gutenberg olarak adlandırdı.
14 Nisan 2021'de Gutenberg bir Google Doodle'da kutlandı.
Görüntüler
-
![image]()
Gutenberg Anısına; Alman ilim, bilim, mucit, araştırmacı ve düşünce adamlarının adlarını taşıyan kitaplardan oluşturulmuş anıt. -
![image]()
1960'lı Yıllara Ait Gutenberg Posta Pulu -
![image]()
Mainz'deki Gutenberg Heykeli
Notlar ve kaynaklar
- ^ "JOHANNES GUTENBERG: BIYOGRAFI, BASIN, ONURLAR, GERçEKLER - BILIM". warbletoncouncil. 4 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ Bu genel yargının ayrıntıları için bakınız: People of the Millenium 3 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. 1999'da Gutenberg'i kendi "Millennium İnsanları" listesinde 1 numara 29 Ağustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . olarak değerlendirdi. 1997'de dergisi Gutenberg'in buluşunu 2. bin yılın en önemli olayı 10 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde . seçti.
- ^ . 20 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
- ^ . 2 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
- ^ Hıristiyanlık Tarihi. Everet Ferguson. Yeni Yaşam Yayınları. 1977. s. 361 .
- ^ . 22 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
- ^ . 1 Mart 2019. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ Kessler, Herbert L. (Ekim 1967). "Gutenberg and the Master of the Playing Cards. Hellmut Lehmann-Haupt". The Library Quarterly. 37 (4): 399-400. doi:10.1086/619597. ISSN 0024-2519.
- ^ Klooster, John W. (2009). Icons of invention : the makers of the modern world from Gutenberg to Gates. Santa Barbara, Calif.: Greenwood Press. ISBN . OCLC 647903993.
- ^ "Has the world really changed?". Human Rights Documents Online. Erişim tarihi: 17 Haziran 2021.
- ^ Meggs, Philip B. (2016). Meggs' history of graphic design. Sixth edition. Alston W. Purvis, Philip B. Meggs. Hoboken. ISBN . OCLC 949812465.
- ^ Ede, Andrew (2004). A history of science in society : from philosophy to utility. Lesley B. Cormack. Peterborough, Ont.: Broadview Press. ISBN . OCLC 54692686.
- ^ PROCTOR, ROBERT (1901). "THE 'GUTENBERG' BIBLE". The Library. s2-II (5): 60-66. doi:10.1093/library/s2-ii.5.60. ISSN 0024-2160.
- ^ Kapr, Albert (1996). Johann Gutenberg : the man and his invention. Douglas Martin. Aldershot, England: Scolar Press. ISBN . OCLC 31655691.
- ^ Thomas, Jeffrey (20 June 2007). "Project Gutenberg Digital Library Seeks To Spur Literacy". U.S. Department of State, Bureau of International Information Programs. Retrieved 20 August 2007.
- ^ Hart, Michael H. (1978). The 100: A Ranking of the Most Influential Persons in History, pp. 66, 72, & 78. A & W Publishers.
- ^ "Gutenberg, Man of the Millennium". 1,000+ People of the Millennium and Beyond. 2000. Archived from the original on March 3, 2012.
- ^ Gavin Bryars (2011-04-18). "Gavin Bryars Introduces". WQXR. Retrieved 2015-01-16.
- ^ "UC San Diego Composer Philippe Manoury Wins French Grammy"(Press release). University of California San Diego News Center. 2012-03-20. Retrieved 2015-01-16.
- ^ "The new Gutenberg editing experience". wordpress.org.
- ^ "Celebrating Johannes Gutenberg". Retrieved 2021-04-14.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Johannes Gutenberg haber gazete kitap akademik JSTOR Subat 2021 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Johannes Gutenberg Johannes Gensfleisch zur Laden zum Gutenberg 1398 3 Subat 1468 1447 yilinda hareketli parcalar ile yazi baskisini Avrupa da baslatan Alman kuyumcu matbaaci ve yayincidir Johannes GutenbergGutenberg i betimleyen bir gorselDogum1398 Mainz Kutsal Roma ImparatorluguOlum3 Subat 1468 70 yasinda Mainz Kutsal Roma ImparatorluguMeslekKuyumculuk MatbaacilikGutenberg Kutsal Kitabi Johann Gutenberg iletisim tarihinin en onemli gelismelerinden biri sayilan tipo baski yontemini 1438 de Avrupa ya getirerek uygulamalarini yayginlastirmistir Bu yontem onceleri tahtadan daha sonralari bir kursun alasimindan yapilan dokme harflerin baskidan sonra baska bir yazida kullanilmak uzere saklandigi bir basim yontemidir Bu yuzyillardir Cin ve Kore de kullanilmaktaydi Gutenberg hiz ve dayanikliligi arttiran karakterlerin metalden yapildigi ve istege gore degistirilebildigi bir sistem tasarlamistir Gutenberg in bulusu modern donemin en onemli olayi ve matbaa devriminin baslangici kendisi de modern matbaaciligin babasi kabul edilir Bulusu Avrupa da metinlerin ve bilgilerin yayilmasinda belirleyici bir unsur olmustur Gutenberg Ronesans doneminin en onemli buluslarindan birini yapmasina ragmen yoksul bir hayat gecirmistir Yoksulluktan kendisine 1465 yilinda sarayin beyefendisi unvanini ve omur boyu emekli maasini veren Nassaulu Adolphe II sayesinde kurtulmustur Uc yil sonra 1468 yilinda oldugu bilinmektedir Olum gunuyle ilgili kesin bir bilgi bulunmamakla beraber olum yildonumu 3 Subat tarihinde anilmaktadir Hayati1398 yilinda soylu bir ailenin cocugu olarak Kutsal Roma Imparatorlugu nda yer alan nun Mainz sehrinde Friele Gensfleisch zur Laden ve Else Wirich ciftinin oglu olarak dunyaya geldi Dogum tarihi tam olarak bilinmemekle beraber 1394 ve 1404 yillari arasinda bir tarihte dogdugu tahmin edilir Mainz da 1900 yilinda Gutenberg in bes yuzuncu dogum gunu kutlanmis ve 1400 yili sembolik olarak Gutenberg in dogum yili secilmistir Tipki hayatinin ilk yillari gibi egitimi hakkinda da oldukca az sayida bilgi mevcuttur O donem bireylerin soyadi olarak yasadiklari evlerin isimlerini kullanmasi kesin bilgilere ulasmayi zorlastirmaktadir 1411 yilinda Mainz sehrinde esnaflarin aristokrat sinifi sehirden ayrilmaya zorlamasiyla ailesiyle birlikte Eltville sehrine yerlestiler Bu donemde Gutenberg in Johannes Altavilla ismi ile Erfurt Universitesi nde kuyumculuk egitimi aldigi iddia edilir Ailesiyle birlikte Strassburg a gunumuzde Fransa da Strazburg tasindiktan sonra burada ayna yapimi metaller ve degerli taslar konularinda zanaatkarlik yapti ve basim teknikleriyle de ilgilenmeye basladi O donemde kitaplar ya dogrudan elle yazilir ya da her sayfa icin ayri ayri elle oyularak hazirlanan tahta bloklar kullanilarak kitaplar basilirdi Gutenberg her kalip icin ayri ayri kaliplar hazirladi Bu kaliplara sicak metal sivi dolduruluyor ve harflerin metal ornekleri cikariliyordu Basimci metal harfleri istedigi gibi dizebiliyor basimdan sonra saklayarak yeniden kullanabiliyordu Ayni donemde ortaklariyla aralarinda cikan bir anlasmazlik yuzunden acilan bir davada Gutenberg in tipo basim yapabilen bir baski makinesi yarattigi duyuldu Ne var ki o donemden tipo basim ornegi gunumuze ulasmamistir Yaptigi calismalar ve basim deneyleri icin para bulmak zorunda olan Gutenberg 1450 de Mainzli bir zengin olan Johannes Fust ile ortaklik kurdu 1455 te bastiklari ilk kitap Kutsal Kitap in Latince Vulgata versiyonuydu Bu kitap Gutenberg Kutsal Kitabi 42 satirli Kutsal Kitap veya Mazarin Kutsal Kitabi olarak bilinmektedir 1457 de Gutenberg borcunu odeyemedigi icin Fust la olan ortakliklari bozuldu Fust butun arac ve gereclerine el koydu Daha sonra Konrad Humery adli bir Alman memurun sagladigi para yardimiyla yeni bir baski makinesi kuran Gutenberg bir dilbilgisi kitabi bir sozluk ve baska bazi kitaplar basti Basariyla yuruttugu bu calismalari sirasinda buyuk zorluklara katlandi ve hicbir zaman cok fazla para kazanamadi Mainz Baspiskoposu olan Adolf von Nassau Wiesbaden son yillarda gozleri giderek bozulan ve yoksulluga dusen Gutenberg i sarayina aldi ve gecimini ustlendi Guttenberg 3 Subat 1468 de Mainz da hayatini kaybetti Gutenberg Franciscaine Kilisesi mezarligina defnedildi Kilise ve mezarlik Ikinci Dunya Savasi sirasinda yok edildi dolayisiyla Gutenberg in mezari da bu yikim sonucu kaybolmustur Gutenberg Matbaasi1439 senesinde Almanya da Imparator Charlemagne ye ait antikalarin meraklisina sunulmak uzere duzenlenecek olan sergiye yogun bir katilim bekleniyordu kaynak belirtilmeli Gutenberg sergide satmak uzere cok sayida cilali metal ayna o donem aynalarin dini kalintilardan kutsal isigi toplayabildigine dair yaygin bir inanc vardi yapti Sergi yasanan siddetli sel felaketinden oturu bir yil ertelendi Yatirimcilar Gutenberg ten odedikleri sermayeyi iade etmesini istediler Ancak Gutenberg aldigi tum parayi aynalari yaparken harcamisti Calisma hayatinda kuyumculukta metal alasimlarin yapimi ve dokumu uzerinde uzmanlasan Gutenberg metal alasimi konusundaki ustaligi sayesinde 1450 yilinda kolay kolay yipranmayan ve birbiriyle cok iyi uyum saglayan ayri metal harfler dokmeyi basardi Bu harflerle hazirlanan baski kalibi donemine gore cok kaliteli ve temiz kitap baskilarinin yapilmasini sagladi daha iyi kaynak gerekli 1444 e kadar Strazburg da yasayan Gutenberg in 1440 yilinda gizemli bir sekilde Aventur und Kunst Girisim ve Sanat adli arastirmaya dayanarak tipo baskinin sirrini gelistirip mukemmellestirildigi soylenmektedir kaynak belirtilmeli Yaptigi calismalarin ne oldugu kesin olarak bilinemiyor Ancak modern matbaanin erken donem calismalarini yaptigi soylenmektedir Hareketli parcalarla yazi baskisi yapabilen modern matbaayi icat ettigi bilinmektedir 1448 yilinda Mainz e donerek kayinbiraderi Arnold Gelthus tan calismalarini ilerletmek icin borc almistir O donem tifdruk adi verilen matbaacilikta temel basim teknigi olan cukur baski teknigini kullanarak Master of Play Card olarak taninan sanatcinin bakir gravurleri uzerinde calismistir 1450 yilinda Gutenberg in icadiyla tipo tipi matbaa teknigi gelistirilerek baski makinesi faaliyete gecti ve ilk Alman siiri basildi Bu donem Gutenberg basimevini kurarak matbaa devrimini baslatmak adina yatirimci Johann Fust u krediye ikna etmeye calisti Fust un damadi olan Peter Schoffer de girisime katildi Schoffer Paris te katip olarak calisti Bununla birlikte ilk yazi tiplerinden bazilarini tasarladigi soylenmektedir Gutenberg in calisma atolyesi Humbrechthof ta uzaktan bir akrabasina ait bir mulkte kuruldu 1452 yilinda Fust tan bir kez daha odunc maddi destek alarak icat ettigi Gutenberg Matbaasi ile basilan ilk kitap olan Kutsal Kitap i basma calismalarina basladi Kutsal Kitap in haricinde Latince dil bilgisi kitaplari da basmaya basladi Biri Kutsal Kitap i digeri ise egitim kitaplarini basmak uzere temelde iki farkli baski makinesi yapildigina dair soylentiler vardir Yeni matbaa ile 1454 1455 yillari arasinda kilisede belgelenen binlerce kitap basilmistir Gutenberg 1455 yilinda Gutenberg Kutsal Kitabi olarak bilinen Kirk Iki Satirlik Kutsal Kitap in basimini tamamladi Cogu kagit uzerine bazilari da parsomen uzerine olmak uzere toplamda yuz seksen kopya yazdirildi EtkilerGutenberg in bulusu hizla yayildi 15 yuzyilin sonlarina gelmeden Avrupa da 1000 den fazla baski makinesi vardi Bu basim yontemiyle daha cok kitabin basilabilmesi kitap fiyatlarinin dusmesini sagladi Boylece daha cok kitap okunmaya baslandi Kitabin ve kitap okumanin yayginlasmasi ozgur dusuncenin dogmasina bilimsel calismalarin gelismesine ve bilginin daha genis kesimlere ulasmasina yardimci oldu Tum bu nedenlerden dolayi Gutenberg in buldugu bu baski yontemi ozgur dusuncenin yayilmasina ivedilik kazandiran bilim arastirmalarinin gelismesini saglayan reformlarin yapilmasini hizlandiran onemli olaylardan biri olarak kabul edilmektedir Gutenberg hayati boyunca finansal olarak basarisiz olmasina ragmen baski teknolojileri hizla yayildi ve haberler ve kitaplar Avrupa da eskisinden cok daha hizli seyahat etmeye basladi Bu gelisme buyuyen Ronesansi besledi ve bilimsel yayinciligi buyuk olcude kolaylastirdigi icin daha sonraki bilimsel devrim icin onemli bir katalizordu Basilmis Kitaplar 1450 1455 yillari arasinda Gutenberg bazilari tanimlanamayan birkac metin basmistir Ayrica bir papalik mektubu ve biri Mainz da basilmis olan iki enduljans da dahil olmak uzere bircok kilise belgesi basilmistir Almus Donatus tarafindan yazilan Ars Minor isimli Latince gramer uzerine olan bir okul kitabinin bazi baskilari Gutenberg tarafindan basilmis olabilir Bu baskilar ya 1451 52 ya da 1455 tarihlidir 1455 yilinda Gutenberg her sayfasinda 42 satir olan guzelce hazirlanmis bir Kutsal Kitap in Biblia Sacra kopyalarini tamamlamistir Kopyalarin her biri 30 florine Hollanda nin eski para birimi satilmistir ki bu ortalama bir memur icin yaklasik uc yillik maasa tekabul etmektedir Bazi kopyalar basildiktan sonra ayni Kutsal Kitap el yazmalari gibi elle suslenmistir Ingiltere Ulusal Kutuphanesi nde bulunan ve cevrimici incelenip karsilastirilabilen iki kopyasi da dahil olmak uzere buyuk olcude tamamlanmis 48 kopyanin hayatta kaldigi bilinmektedir Kutsal Kitap in tarihi bilinmeyen 36 satirlik bir baskisi muhtemelen Bamberg de Gutenberg tarafindan 1458 60 yillarinda basilmistir Buyuk bir bolumunun Gutenberg in Kutsal Kitap inin bir kopyasindan alindigi gorulmustur Diger Etkiler Avrupa daki baskinin baskenti Aldus Manutius gibi vizyoner yazicilarin buyuk Yunan ve Latin metinlerinin yaygin olarak kullanilabilirligini sagladigi Venedik e tasindi Hareketli tip icin Italyan kokenli iddialar hareketli tip baskida Italya nin bu hizli yukselisine de odaklanmistir Bu belki de Italya nin kagit ve baski ticaretindeki onceki ustunlugu ile aciklanabilir Ayrica Italya ekonomisi bu zamanda hizla buyuyordu bu da okuma yazmanin yayilmasina yardimci oldu Kristof Kolomb un babasi tarafindan satin alinan hareketli tipte basilmis bir cografya kitabi vardi Bu kitap Sevilla daki Biblioteca Colombina adli bir Ispanyol Muzesinde bulunmaktadir Son olarak Mainz sehri 1462 de yagmalandi ve bircogu bir dizi yazici ve zimba kesici dahil surgune gonderildi Baski da Reformasyonda bir faktordu Martin Luther in Doksan Bes Tez i basildi ve yaygin olarak dagitildi daha sonra hosgorusuzluk karsiti konumunu ozetleyen genis sayfalar yayinladi hosgoru sertifikalari Gutenberg in bastigi ilk ogelerden biriydi Bu sayfalar genis sayfa gazetenin gelisimine katkida bulundu Gutenberg den sonraki on yillarda bircok muhafazakar patron ucuz basili kitaplara degersiz gozuyle bakti elle uretilen kitaplar daha cazip kabul edildi Almanya da ayni adi tasiyan Johannes Gutenberg Universitesi Mainz ve Gutenberg erken Baski Tarihi Muzesi ne ev sahipligi yapan Mainz deki Gutenbergplatz daki bertel Thorvaldsen in 1837 unlu heykeli de dahil olmak uzere bircok Gutenberg heykeli bulunmaktadir Ikincisi bu alandaki onde gelen periyodik yayin olan Gutenberg Jahrbuch u yayinliyor En eski dijital kutuphane olan Project Gutenberg Gutenberg in adini aniyor Mainzer Johannisnacht 1968 den beri memleketinde Johannes Gutenberg i aniyor 1952 de Amerika Birlesik Devletleri posta servisi Johannes Gutenberg in hareketli tip matbaanin icadini anmak icin bes yuzuncu yildonumu damgasi yayinladi 1961 de Kanadali filozof ve bilim adami Marshall McLuhan baski kulturu kulturel calismalar ve medya ekolojisi Gutenberg galaksisi tipografik insanin yapimi alanlarinda oncu calismasina hak kazandi Insanlik tarihinin en etkili insanlarindan biri olarak kabul edilen Gutenberg populer imajda yukselen bir figur olmaya devam ediyor Tarihin en etkili 100 Kisisini siraladigini iddia eden bir tarihcinin 1978 tarihli bir kitabinda Gutenberg T sai Lun dan sonra ve Christopher Columbus tan once 8 numaraya geliyor 1999 yilinda A amp E agi Gutenberg i Hayir olarak siraladi Milenyum biyografileri geri sayiminda ikinci binyilin en etkili 1 kisisi 1997 de Time Life Dergisi Gutenberg in icadini ikinci binyilin en onemlisi olarak secti Uzayda Gutenberg asteroit 777 Gutemberga adina anilir Gutenberg e dayanan iki Opera 2001 den beri Gavin Bryars in muzigiyle Gutenberg eski Strasbourg ve Mainz in usta yazicisi olarak da bilinen Johannes Gensfleisch in itirafi ve son vasiyeti olan G dir ve Philippe Manoury nin muzigiyle La Nuit de Gutenberg 2011 de Strasbourg da promiyeri yapildi 2018 de WordPress yeni duzenleme sistemini Gutenberg olarak adlandirdi 14 Nisan 2021 de Gutenberg bir Google Doodle da kutlandi GoruntulerGutenberg Anisina Alman ilim bilim mucit arastirmaci ve dusunce adamlarinin adlarini tasiyan kitaplardan olusturulmus anit 1960 li Yillara Ait Gutenberg Posta Pulu Mainz deki Gutenberg HeykeliNotlar ve kaynaklar JOHANNES GUTENBERG BIYOGRAFI BASIN ONURLAR GERcEKLER BILIM warbletoncouncil 4 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Haziran 2021 Bu genel yarginin ayrintilari icin bakiniz People of the Millenium 3 Mart 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1999 da Gutenberg i kendi Millennium Insanlari listesinde 1 numara 29 Agustos 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde olarak degerlendirdi 1997 de dergisi Gutenberg in bulusunu 2 bin yilin en onemli olayi 10 Mart 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde secti 20 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2021 2 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2021 Hiristiyanlik Tarihi Everet Ferguson Yeni Yasam Yayinlari 1977 s 361 ISBN 975 8318 86 1 22 Nisan 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 16 Haziran 2021 1 Mart 2019 12 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Haziran 2021 Kessler Herbert L Ekim 1967 Gutenberg and the Master of the Playing Cards Hellmut Lehmann Haupt The Library Quarterly 37 4 399 400 doi 10 1086 619597 ISSN 0024 2519 Klooster John W 2009 Icons of invention the makers of the modern world from Gutenberg to Gates Santa Barbara Calif Greenwood Press ISBN 0 313 34744 1 OCLC 647903993 Has the world really changed Human Rights Documents Online Erisim tarihi 17 Haziran 2021 Meggs Philip B 2016 Meggs history of graphic design Sixth edition Alston W Purvis Philip B Meggs Hoboken ISBN 978 1 118 77205 8 OCLC 949812465 Ede Andrew 2004 A history of science in society from philosophy to utility Lesley B Cormack Peterborough Ont Broadview Press ISBN 1 55111 332 5 OCLC 54692686 PROCTOR ROBERT 1901 THE GUTENBERG BIBLE The Library s2 II 5 60 66 doi 10 1093 library s2 ii 5 60 ISSN 0024 2160 Kapr Albert 1996 Johann Gutenberg the man and his invention Douglas Martin Aldershot England Scolar Press ISBN 1 85928 114 1 OCLC 31655691 Thomas Jeffrey 20 June 2007 Project Gutenberg Digital Library Seeks To Spur Literacy U S Department of State Bureau of International Information Programs Retrieved 20 August 2007 Hart Michael H 1978 The 100 A Ranking of the Most Influential Persons in History pp 66 72 amp 78 A amp W Publishers Gutenberg Man of the Millennium 1 000 People of the Millennium and Beyond 2000 Archived from the original on March 3 2012 Gavin Bryars 2011 04 18 Gavin Bryars Introduces WQXR Retrieved 2015 01 16 UC San Diego Composer Philippe Manoury Wins French Grammy Press release University of California San Diego News Center 2012 03 20 Retrieved 2015 01 16 The new Gutenberg editing experience wordpress org Celebrating Johannes Gutenberg Retrieved 2021 04 14