John Milton Hay (8 Ekim 1838 - 1 Temmuz 1905), 1898-1905 arasında ABD dışişleri bakanı. ABD'nin büyük devletler arasına girdiği dönemde ülke diplomasisini başarıyla yönlendirmiş, özellikle Çin'e yönelik Açık Kapı Politikası'nda önemli rol oynamıştır.
John Hay | |
---|---|
37. Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı | |
Görev süresi 30 Eylül 1898 - 1 Temmuz 1905 | |
Başkan | William McKinley Theodore Roosevelt |
Yerine geldiği | |
Yerine gelen | Elihu Root |
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 8 Ekim 1838 |
Ölüm | 01 Temmuz 1905 (66 yaşında) |
Partisi | Cumhuriyetçi |
Evlilik(ler) | Clara Louise Stone (1849–1914) |
Çocuk(lar) | Adelbert Barnes Alice Evelyn (Wadsworth) (Whitney) Clarence |
Springfield'de (Illinois) hukuk öğrenimi gördüğü sırada, geleceğin ABD başkanı Abraham Lincoln'le tanıştı. 1861-1865 arasında Başkan Lincoln'ın özel sekreterliğini yaptı. Çeşitli Cumhuriyetçi yönetimler döneminde de Avrupa'da birçok diplomatik görevde bulundu. 'de beş yıl süreyle başyazı yazdıktan sonra dışişleri bakan yardımcısı olarak devlet görevine döndü (1879-1881).
Hay, William McKinley'nin başkanlığa seçilmesinin ardından ülke çapında ün kazandı.Önce ABD'nin İngiltere büyülelçisi, sonra da dışişleri bakanı olarak görev yaptı. İspanyol - Amerikan Savaşı'nı sona erdirmek üzere Paris'te sürdürülen barış görüşmelerine katıldı (1898). Filipinler'in tümünü savaş ganimeti olarak elde tutma yönündeki tarihsel kararın alınmasında ve böylece ABD'nin başlıca emperyalist ülkelerden biri konumuna gelmesinde belirleyici oldu.
Hay, özellikle Doğu'nun nüfuz bölgelerine ayrılması eğilimine karşı çıkan Açık Kapı Politikası'yla ün kazandı. 1899'da ilgili altı ülkeye birer nota göndererek Çin sınırları içinde bütün ülkelere eşit ticaret hakları tanınmasını önerdi. Çin'deki Boxer Ayaklanması (1900) sırasında gönderdiği ikinci bir genelgede de bütün ülkelerin Çin'in toprak ve yönetim bütünlüğünü korumada iş birliği yapmasını istedi.
1901'de Hay'ın yürüttüğü görüşmeler sonunda İngiltere'yle ikinci kez imzalanan , Panama Kıstağı üzerinde bir kanal yapma yetkisini yalnız ABD'ye veriyordu.Bundan iki yıl sonra Hay, Panama'nın bağımsızlığı ve kanal yapımının başlatılmasıyla sonuçlanan diplomatik girişimlerde Başkan Theodore Roosevelt'e yardımcı oldu.
Hay diplomatik ve yönetsel görevlerinin yanı sıra edebiyat yeteneği de sergileme olanağı buldu. Pike County Ballads and Other Poems (1871; Pike Baladları ve Başka Parçalar) adlı kitabı ile The Bread-winners (1883;Eve Ekmek Getirenler) adlı romanı edebiyat çevrelerinde olumlu karşılandı. ile birlikte kaleme alıp derlediği Abraham Lincoln: A History (1890; Abraham Lincoln: Bir Tarih) ve Lincoln'ın tüm yapıtları (Complete Works, 1894) yıllarca tarih alanında standart kaynak olarak kullanılmıştır.
Kaynakça
Amerikalı siyasetçi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Siyasi görevi | ||
---|---|---|
Önce gelen | Amerika Birleşik Devletleri Dışişleri Bakanı 1898–1905 | Sonra gelen Elihu Root |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
John Milton Hay 8 Ekim 1838 1 Temmuz 1905 1898 1905 arasinda ABD disisleri bakani ABD nin buyuk devletler arasina girdigi donemde ulke diplomasisini basariyla yonlendirmis ozellikle Cin e yonelik Acik Kapi Politikasi nda onemli rol oynamistir John Hay37 Amerika Birlesik Devletleri Disisleri BakaniGorev suresi 30 Eylul 1898 1 Temmuz 1905Baskan William McKinley Theodore RooseveltYerine geldigiYerine gelen Elihu RootKisisel bilgilerDogum 8 Ekim 1838 1838 10 08 Olum 01 Temmuz 1905 66 yasinda Partisi CumhuriyetciEvlilik ler Clara Louise Stone 1849 1914 Cocuk lar Adelbert Barnes Alice Evelyn Wadsworth Whitney Clarence Springfield de Illinois hukuk ogrenimi gordugu sirada gelecegin ABD baskani Abraham Lincoln le tanisti 1861 1865 arasinda Baskan Lincoln in ozel sekreterligini yapti Cesitli Cumhuriyetci yonetimler doneminde de Avrupa da bircok diplomatik gorevde bulundu de bes yil sureyle basyazi yazdiktan sonra disisleri bakan yardimcisi olarak devlet gorevine dondu 1879 1881 Hay William McKinley nin baskanliga secilmesinin ardindan ulke capinda un kazandi Once ABD nin Ingiltere buyulelcisi sonra da disisleri bakani olarak gorev yapti Ispanyol Amerikan Savasi ni sona erdirmek uzere Paris te surdurulen baris gorusmelerine katildi 1898 Filipinler in tumunu savas ganimeti olarak elde tutma yonundeki tarihsel kararin alinmasinda ve boylece ABD nin baslica emperyalist ulkelerden biri konumuna gelmesinde belirleyici oldu Hay ozellikle Dogu nun nufuz bolgelerine ayrilmasi egilimine karsi cikan Acik Kapi Politikasi yla un kazandi 1899 da ilgili alti ulkeye birer nota gondererek Cin sinirlari icinde butun ulkelere esit ticaret haklari taninmasini onerdi Cin deki Boxer Ayaklanmasi 1900 sirasinda gonderdigi ikinci bir genelgede de butun ulkelerin Cin in toprak ve yonetim butunlugunu korumada is birligi yapmasini istedi 1901 de Hay in yuruttugu gorusmeler sonunda Ingiltere yle ikinci kez imzalanan Panama Kistagi uzerinde bir kanal yapma yetkisini yalniz ABD ye veriyordu Bundan iki yil sonra Hay Panama nin bagimsizligi ve kanal yapiminin baslatilmasiyla sonuclanan diplomatik girisimlerde Baskan Theodore Roosevelt e yardimci oldu Hay diplomatik ve yonetsel gorevlerinin yani sira edebiyat yetenegi de sergileme olanagi buldu Pike County Ballads and Other Poems 1871 Pike Baladlari ve Baska Parcalar adli kitabi ile The Bread winners 1883 Eve Ekmek Getirenler adli romani edebiyat cevrelerinde olumlu karsilandi ile birlikte kaleme alip derledigi Abraham Lincoln A History 1890 Abraham Lincoln Bir Tarih ve Lincoln in tum yapitlari Complete Works 1894 yillarca tarih alaninda standart kaynak olarak kullanilmistir KaynakcaAmerikali siyasetci ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Siyasi goreviOnce gelen Amerika Birlesik Devletleri Disisleri Bakani 1898 1905 Sonra gelen Elihu Root