Kırım Özerk Cumhuriyeti Anayasası (Ukraynaca: Конституція Автономної Республіки Крим, Konstytutsiya Avtonomnoyi Respubliky Krym; Rusça: Конституция Автономной Республики Крым, Konstitutsiya Avtonomnoy Respubliki Krym) Ukrayna'nın bir parçası olan Kırım yarımadasında özerk bir bölge olan Kırım Özerk Cumhuriyeti'nin temel yasasıdır. Anayasa, cumhuriyetin Ukrayna içindeki statüsünü ve otoritesini belirler. Kırım'a bir bütçe hazırlama ve kendi bölgesini yönetme hakkı verdi. Anayasa, 2014 Kırım krizi sırasında tartışmalı bir referandumla yürürlükten kaldırılmış, ardından yarımadanın ilhakından sonra Rusya'nın federal bölgesi olarak Kırım Cumhuriyeti kurulmuştur. Ukrayna hükûmeti, Kırım'ın Rusya tarafından ilhakını tanımayı reddetti ve anayasanın hala aktif olduğunu kabul ediyor.
Kırım Özerk Cumhuriyeti Anayasası | |
---|---|
Özgün ad | Конституція Автономної Республіки Крим |
Onaylanma | 21 Ekim 1998 (Kırım) 23 Aralık 1998 (Ukrayna) |
Kaldırılma | 11 Nisan 2014(tartışmalı) |
Amaç | Ukrayna'da Kırım statüsünün belirlenmesi |
Tarihi
20 Ocak 1991'de yapılan referandumdan sonra Kırım, Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statüsünü yeniden kazandı. Bu durum 24 Ağustos 1991'deki Ukrayna Bağımsızlık Bildirgesi'nden aylar önce - Aralık 1991'de uluslararası alanda kabul edildiğinden - Kırım, o zamanlar Sovyetler Birliği'nin kurucu cumhuriyetlerinden biri olan Ukrayna SSC'nin bir parçasıydı. Şubat 1992'de Kırım parlamentosu, Kırım'ın adını daha fazla özyönetim sağlamak amacıyla "Kırım Cumhuriyeti" olarak değiştirdi. 5 Mayıs 1992'de parlamento, 2 Ağustos 1992'de yapılacak referandumla henüz onaylanmayan Kırım'ın bağımsızlığını ilan etti ve aynı gün ilk Kırım anayasasını kabul etti. 6 Mayıs 1992'de aynı parlamento bu anayasaya Kırım'ın Ukrayna'nın bir parçası olduğunu belirten yeni bir cümle ekledi. Ukrayna parlamentosu 15 Mayıs'ta toplandı, Kırım bağımsızlık ilanını iptal etti ve Kırım parlamentosuna referandumu iptal etmesi için bir hafta süre verdi. Haziran 1992'de taraflar bir uzlaşmaya vardılar ve Kırım'ın statüsü "Özerk Cumhuriyet" olarak belirlendi.
Mayıs 1994'te, Kırım parlamentosu, Mayıs 1992 Anayasasını eski haline getirmek için oy kullandı. Eylül 1994'te Kırım Cumhurbaşkanı ve parlamento yeni bir anayasa yazmaya karar verdi. 17 Mart 1995'te Verkhovna Rada, Mayıs 1992 Anayasasını ve Kırım Cumhurbaşkanlığı görevini kaldırdı. Haziran 1995'ten Eylül 1995'e kadar Ukrayna Cumhurbaşkanı Leonid Kuçma, Kırım'ı doğrudan bir başkanlık idaresi kararnamesine göre yönetti. Ekim 1995'te Kırım parlamentosu, Ukrayna ulusal makamları tarafından önemli değişikliklerin önerildiği Nisan 1996'ya kadar tanınmayan yeni bir anayasa kabul etti. Ekim 1995 anayasasının beşinci yasa tasarısı 21 Ekim 1998 tarihinde parlamentonun ikinci oturumunda onaylandı. Verkhovna Rada bu anayasayı 23 Aralık 1998'de onayladı. (Ukrayna Anayasasının 135. Maddesi, Kırım Anayasasının Ukrayna parlamentosu tarafından onaylanması gerektiğini belirtmektedir.) 12 Ocak 1999'da yürürlüğe girdi.
Kırım Krizi sırasında, Kırım'da kontrolü ele geçirmiş makamlar, 2014 Kırım statüsü referandumundan sonra 1998 Kırım Anayasasını yürürlükten kaldırdı.
Anormallikler
Kırım parlamentosunun yasama girişiminde bulunma hakkı yoktu.
Dış bağlantılar
Vikikaynak'ta 1998 Kırım Anayasası ile ilgili metin bulabilirsiniz. |
Kaynakça
- ^ a b Yobbi, Dominic (11 Nisan 2014). . Jurist.org. 30 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2017.
- ^ a b c d Eastern Europe, Russia and Central Asia 2004 (4. bas.). Taylor & Francis Group. 2003. s. 540. ISBN . 24 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.
- ^ Solchanyk, Roman (2001). Ukraine and Russia: The Post-Soviet Transition. Rowman & Littlefield. s. 100. ISBN . 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.
- ^ C.B. Bourne, (Ed.) (2011). The Canadian Yearbook of International Law. Volume 30, 1992. . s. 371. ISBN . 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.
- ^ Szporluk, Roman (2000). Russia, Ukraine and the Breakup of the Soviet Union. Hoover Press. s. 355. ISBN . 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Mayıs 2021.
- ^ (2002). Russia's Revolution from Above 1985-2000: Reform, Transaction, and Revolution in the Fall of the Soviet Communist Regime. . s. 482. ISBN . 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.
- ^ . ,United States Department of State. 4 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2017.
- ^ ; Benoit Morel, (Ed.) (1993). The Limited Partnership: Building a Russian-US Security Community. Oxford University Press. s. 48. ISBN . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017: Stockholm International Peace Research Institute
- ^ "Ukrainian Independence". . 4 Ocak 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2017.
- ^ (2010). A History of Ukraine: The Land and Its Peoples. University of Toronto Press. ss. 722-723. ISBN . 25 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.
- ^ a b c Kolstoe, Paul (1995). Russians in the Former Soviet Republics. C. Hurst & Co. Publishers. s. 194. ISBN . 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.
- ^ 'Мовний' закон Колесніченка-Ківалова нічого не дав Криму [The Kolesnichenko-Kivalov 'Language' law did not give Crimea anything]. (Ukraynaca). 27 Mart 2013. 19 Nisan 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2017.
- ^ Council of Europe Parliamentary Assembly Documents 1999: Ordinary Session (First part, January 1999). I. Council of Europe Publishing. s. 13. ISBN . 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Ağustos 2017.
- ^ Kasianenko, Mykyta (7 Ekim 2003). "The Crimea wants to protect majority principle". . 24 Şubat 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ağustos 2017.
. en.for-ua.com. 21 Ocak 2013. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kirim Ozerk Cumhuriyeti Anayasasi Ukraynaca Konstituciya Avtonomnoyi Respubliki Krim Konstytutsiya Avtonomnoyi Respubliky Krym Rusca Konstituciya Avtonomnoj Respubliki Krym Konstitutsiya Avtonomnoy Respubliki Krym Ukrayna nin bir parcasi olan Kirim yarimadasinda ozerk bir bolge olan Kirim Ozerk Cumhuriyeti nin temel yasasidir Anayasa cumhuriyetin Ukrayna icindeki statusunu ve otoritesini belirler Kirim a bir butce hazirlama ve kendi bolgesini yonetme hakki verdi Anayasa 2014 Kirim krizi sirasinda tartismali bir referandumla yururlukten kaldirilmis ardindan yarimadanin ilhakindan sonra Rusya nin federal bolgesi olarak Kirim Cumhuriyeti kurulmustur Ukrayna hukumeti Kirim in Rusya tarafindan ilhakini tanimayi reddetti ve anayasanin hala aktif oldugunu kabul ediyor Kirim Ozerk Cumhuriyeti AnayasasiOzgun adKonstituciya Avtonomnoyi Respubliki KrimOnaylanma21 Ekim 1998 Kirim 23 Aralik 1998 Ukrayna Kaldirilma11 Nisan 2014 tartismali AmacUkrayna da Kirim statusunun belirlenmesiTarihi20 Ocak 1991 de yapilan referandumdan sonra Kirim Ozerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti statusunu yeniden kazandi Bu durum 24 Agustos 1991 deki Ukrayna Bagimsizlik Bildirgesi nden aylar once Aralik 1991 de uluslararasi alanda kabul edildiginden Kirim o zamanlar Sovyetler Birligi nin kurucu cumhuriyetlerinden biri olan Ukrayna SSC nin bir parcasiydi Subat 1992 de Kirim parlamentosu Kirim in adini daha fazla ozyonetim saglamak amaciyla Kirim Cumhuriyeti olarak degistirdi 5 Mayis 1992 de parlamento 2 Agustos 1992 de yapilacak referandumla henuz onaylanmayan Kirim in bagimsizligini ilan etti ve ayni gun ilk Kirim anayasasini kabul etti 6 Mayis 1992 de ayni parlamento bu anayasaya Kirim in Ukrayna nin bir parcasi oldugunu belirten yeni bir cumle ekledi Ukrayna parlamentosu 15 Mayis ta toplandi Kirim bagimsizlik ilanini iptal etti ve Kirim parlamentosuna referandumu iptal etmesi icin bir hafta sure verdi Haziran 1992 de taraflar bir uzlasmaya vardilar ve Kirim in statusu Ozerk Cumhuriyet olarak belirlendi Mayis 1994 te Kirim parlamentosu Mayis 1992 Anayasasini eski haline getirmek icin oy kullandi Eylul 1994 te Kirim Cumhurbaskani ve parlamento yeni bir anayasa yazmaya karar verdi 17 Mart 1995 te Verkhovna Rada Mayis 1992 Anayasasini ve Kirim Cumhurbaskanligi gorevini kaldirdi Haziran 1995 ten Eylul 1995 e kadar Ukrayna Cumhurbaskani Leonid Kucma Kirim i dogrudan bir baskanlik idaresi kararnamesine gore yonetti Ekim 1995 te Kirim parlamentosu Ukrayna ulusal makamlari tarafindan onemli degisikliklerin onerildigi Nisan 1996 ya kadar taninmayan yeni bir anayasa kabul etti Ekim 1995 anayasasinin besinci yasa tasarisi 21 Ekim 1998 tarihinde parlamentonun ikinci oturumunda onaylandi Verkhovna Rada bu anayasayi 23 Aralik 1998 de onayladi Ukrayna Anayasasinin 135 Maddesi Kirim Anayasasinin Ukrayna parlamentosu tarafindan onaylanmasi gerektigini belirtmektedir 12 Ocak 1999 da yururluge girdi Kirim Krizi sirasinda Kirim da kontrolu ele gecirmis makamlar 2014 Kirim statusu referandumundan sonra 1998 Kirim Anayasasini yururlukten kaldirdi AnormalliklerKirim parlamentosunun yasama girisiminde bulunma hakki yoktu Dis baglantilarVikikaynak ta 1998 Kirim Anayasasi ile ilgili metin bulabilirsiniz Kaynakca a b Yobbi Dominic 11 Nisan 2014 Jurist org 30 Mayis 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Agustos 2017 a b c d Eastern Europe Russia and Central Asia 2004 4 bas Taylor amp Francis Group 2003 s 540 ISBN 978 1 85743 187 2 24 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2021 Solchanyk Roman 2001 Ukraine and Russia The Post Soviet Transition Rowman amp Littlefield s 100 ISBN 978 0 7425 1018 0 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2017 C B Bourne Ed 2011 The Canadian Yearbook of International Law Volume 30 1992 s 371 ISBN 978 0 7748 4380 5 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2021 Szporluk Roman 2000 Russia Ukraine and the Breakup of the Soviet Union Hoover Press s 355 ISBN 978 0 8179 9543 0 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Mayis 2021 2002 Russia s Revolution from Above 1985 2000 Reform Transaction and Revolution in the Fall of the Soviet Communist Regime s 482 ISBN 978 1 4128 3361 5 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2017 United States Department of State 4 Subat 2009 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Agustos 2017 Benoit Morel Ed 1993 The Limited Partnership Building a Russian US Security Community Oxford University Press s 48 ISBN 978 0 19 829161 9 Erisim tarihi 13 Agustos 2017 Stockholm International Peace Research Institute Ukrainian Independence 4 Ocak 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2017 2010 A History of Ukraine The Land and Its Peoples University of Toronto Press ss 722 723 ISBN 978 1 4426 1021 7 25 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2017 a b c Kolstoe Paul 1995 Russians in the Former Soviet Republics C Hurst amp Co Publishers s 194 ISBN 978 1 85065 206 9 4 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2017 Movnij zakon Kolesnichenka Kivalova nichogo ne dav Krimu The Kolesnichenko Kivalov Language law did not give Crimea anything Ukraynaca 27 Mart 2013 19 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2017 Council of Europe Parliamentary Assembly Documents 1999 Ordinary Session First part January 1999 I Council of Europe Publishing s 13 ISBN 978 92 871 3957 3 21 Aralik 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Agustos 2017 Kasianenko Mykyta 7 Ekim 2003 The Crimea wants to protect majority principle 24 Subat 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Agustos 2017 en for ua com 21 Ocak 2013 12 Agustos 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi