Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kızılağaç yapraklı huş (Betula medwediewii), huşgiller (Betulaceae) familyasından 15 m'ye kadar boy yapabilen bir huş türü.
| Kızılağaç yapraklı huş | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||||
 Durumu belirsiz (IUCN 3.1) | |||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||
| Betula medwediewii Regel, Gartenflora 36: 383 (1887).
| |||||||||||||||||
Kabuğu beyaz, tomurcuklar yapışkan ve büyükçedir. Yapraklar kızılağaç yaprağına benzer. Bu nedenle kızılağaç yapraklı huş adı verilmiştir. Yapraklar, yuvarlakça, yumurta-ters yumurta ya da elips biçiminde olup ucu birdenbire sivrilir. Meyve, 3 mm boyunda, kanatları oldukça dardır.
Özellikle Murgul üzerindeki Şavval Tepe’de, Çoruh vadisinde, Hatila ormanında ve Rize'nin Vartar yaylasında bulunur. Relikt bir türdür (kalıntıları kalmış, çok az sayıda).
Bu tür Kafkas Dağları ile sınırlıdır. Özellikle popülasyonların çok küçük, parçalanmış ve kararsız olduğu Gürcistan'da, kendi dağılımında nadir olarak rapor edilmektedir. Bu tür, vahşi ve evcil hayvanlardan aşırı derecede otlatılır. Otlatma hem ağaçlara hem de tohumlara zarar verir ve doğal üremeyi azaltma riski taşır. Kötü orman yönetimi ve kontrolsüz ağaç kesimi de bu ağacın bulunduğu bölgelerde önemli sorunlardır. Bu türün ayrıca, menzilini sınırlayan özel büyüme gereksinimleri vardır. Bu türe yönelik çeşitli tehditler tanımlanmış olmasına rağmen, tam dağılımının ne olduğu veya türün tanımlanan tehditlerden ne ölçüde etkilendiği net olmadığı için Veri Eksik olarak değerlendirilmektedir.
Betula medwediewii, Gürcistan'ın güneybatısındaki Acara'daki Tbeti Dağı'nda ve Türkiye'nin kuzey doğusundaki Rize ve Artvin illerinde yetişir. Azerbaycan, Ermenistan ve İran'da varlığı belirsizdir.
Betula medwediewii, batı Transkafkasya'da ve kuzeydoğu Türkiye'nin bitişik dağlarında bulunan bir grup nadir kalıntı ağaç ve çalıdan biridir. Çok nadir bir huş ağacıdır. Acara'nın birkaç bölgesinde (güney batı Gürcistan) sadece çok küçük popülasyonlarda bulunduğu Gürcistan'da küçük gruplar halinde bulunur. Bu alt popülasyonlar çok küçük, kırılgan ve kararsızdır. Popülasyon sayılarının daha iyi belirlenmesi için popülasyon çalışmaları önerilir.
Betula medwediewii, subalpin karışık ormanlarda bulunan geniş, yayılan bir çalı veya küçük bir ağaçtır (5 m'ye kadar). Bu tür derin köklüdür ve kuraklığa toleranslıdır, ancak çok özel büyüme gereksinimleri vardır. Gölgeye dayanıklı olmadığı için gölgesiz bir alana ihtiyaç duyar. Oldukça yavaş büyüdüğü için hızlı büyüyen ağaçlar veya çalılarla rekabet etmek için mücadele eder. Kireçtaşı esaslı bir toprağı tercih eder. Bu, dağılımını, çok az rekabetin ve doğru toprağın olduğu ağaçlıkların üzerindeki temizlenmiş alanla sınırlar. Ancak, dağılımı içindeki yüksek irtifalarda sert kış iklimi nedeniyle çok yüksekte yaşayamaz. Bu tür Picea orientalis ormanının üst kenarlarında ve çalılıklarında yetişir ve genellikle Epigaea gaultherioides, Quercus pontica ve Rhododendron ungernii gibi nadir türlere eşlik eder. Gürcistan'da Fagus orientalis, Picea orientalis, Sorbus graeca ve Rhododendron luteum ile açık yamaçta bulunur.
Bu tür yerel otlatma nedeniyle tehdit altındadır. Bu huş ağacı türü çok yavaş büyür, bu nedenle hem vahşi hem de evcil hayvanlar tarafından apikal büyümenin otlatılması, bitkilerin çiçek açma ve tohum üretme yeteneğini ortadan kaldırır. Otlatma, büyüyen uçların yakınında bulunan meyve gövdelerini yok eder ve kırılgan tohumun hayvan sindirim asitlerine dayanması ve dışkıyla bozulmadan geçmesi olası değildir (tohumlar kanatlı değildir, bu nedenle rüzgarla dağılamaz). Ekonomisi zayıf, ormancılık ve çiftçilik faaliyetleri üzerinde çok az kontrole sahip olan Gürcistan'da otlatmanın bu türün küçük alt popülasyonları üzerinde net etkileri vardır. Gürcistan'da, ormancılık faaliyetleri ve orman yangınları nedeniyle bitkilerin de risk altında olduğu bildirilmektedir.
Türün kabuğunda kış yeşili yağı vardır. Süs bitkisi olarak yetiştirilir.
B. medwediewii'nin 62 ex situ koleksiyonda tutulduğu rapor edilmiştir (BGCI 2017). Kendi kendine uyumludur. Popülasyon çalışmaları ve bu türün dağılımı boyunca yerel tehditlerin etkisine ilişkin araştırmalar, uygun koruma önlemlerinin tasarlanması tavsiye edilir. Bu çalışma Gürcistan'da 2017 yılı için planlanmıştır.
Bu tür daha önce Türkiye'de Nadir olarak listelenmiş ve küresel olarak 'Avrupa Kırmızı Listesi'nde' (1991) ve Gürcistan'da 'Gürcistan Cumhuriyeti'nin Nadir, Tehlikede ve Hassas Bitkileri'nde Nesli Tehlike Altında olarak listelenmiştir. Kafkasya'nın Endemik Bitkilerinin Kırmızı Listesi (2014), bu türü B1ab(iii,iv) kriteri kapsamında Hassas olarak listeler. Bu, 2005 yılında Tiflis'teki bir IUCN/SSC Küresel Ağaç Uzmanı Grubu çalıştayında gerçekleştirilen geçici bir değerlendirmeye dayanmaktadır.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kizilagac yaprakli hus Betula medwediewii husgiller Betulaceae familyasindan 15 m ye kadar boy yapabilen bir hus turu Kizilagac yaprakli husKorunma durumuDurumu belirsiz IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim FagalesFamilya BetulaceaeAlt familya Cins BetulaTur B medwediewiiIkili adlandirmaBetula medwediewiiRegel Gartenflora 36 383 1887 Vikitur de Betula medwediewii ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Wikimedia Commons ta Betula medwediewii ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Kabugu beyaz tomurcuklar yapiskan ve buyukcedir Yapraklar kizilagac yapragina benzer Bu nedenle kizilagac yaprakli hus adi verilmistir Yapraklar yuvarlakca yumurta ters yumurta ya da elips biciminde olup ucu birdenbire sivrilir Meyve 3 mm boyunda kanatlari oldukca dardir Ozellikle Murgul uzerindeki Savval Tepe de Coruh vadisinde Hatila ormaninda ve Rize nin Vartar yaylasinda bulunur Relikt bir turdur kalintilari kalmis cok az sayida Bu tur Kafkas Daglari ile sinirlidir Ozellikle populasyonlarin cok kucuk parcalanmis ve kararsiz oldugu Gurcistan da kendi dagiliminda nadir olarak rapor edilmektedir Bu tur vahsi ve evcil hayvanlardan asiri derecede otlatilir Otlatma hem agaclara hem de tohumlara zarar verir ve dogal uremeyi azaltma riski tasir Kotu orman yonetimi ve kontrolsuz agac kesimi de bu agacin bulundugu bolgelerde onemli sorunlardir Bu turun ayrica menzilini sinirlayan ozel buyume gereksinimleri vardir Bu ture yonelik cesitli tehditler tanimlanmis olmasina ragmen tam dagiliminin ne oldugu veya turun tanimlanan tehditlerden ne olcude etkilendigi net olmadigi icin Veri Eksik olarak degerlendirilmektedir Betula medwediewii Gurcistan in guneybatisindaki Acara daki Tbeti Dagi nda ve Turkiye nin kuzey dogusundaki Rize ve Artvin illerinde yetisir Azerbaycan Ermenistan ve Iran da varligi belirsizdir Betula medwediewii bati Transkafkasya da ve kuzeydogu Turkiye nin bitisik daglarinda bulunan bir grup nadir kalinti agac ve calidan biridir Cok nadir bir hus agacidir Acara nin birkac bolgesinde guney bati Gurcistan sadece cok kucuk populasyonlarda bulundugu Gurcistan da kucuk gruplar halinde bulunur Bu alt populasyonlar cok kucuk kirilgan ve kararsizdir Populasyon sayilarinin daha iyi belirlenmesi icin populasyon calismalari onerilir Betula medwediewii subalpin karisik ormanlarda bulunan genis yayilan bir cali veya kucuk bir agactir 5 m ye kadar Bu tur derin kokludur ve kurakliga toleranslidir ancak cok ozel buyume gereksinimleri vardir Golgeye dayanikli olmadigi icin golgesiz bir alana ihtiyac duyar Oldukca yavas buyudugu icin hizli buyuyen agaclar veya calilarla rekabet etmek icin mucadele eder Kirectasi esasli bir topragi tercih eder Bu dagilimini cok az rekabetin ve dogru topragin oldugu agacliklarin uzerindeki temizlenmis alanla sinirlar Ancak dagilimi icindeki yuksek irtifalarda sert kis iklimi nedeniyle cok yuksekte yasayamaz Bu tur Picea orientalis ormaninin ust kenarlarinda ve caliliklarinda yetisir ve genellikle Epigaea gaultherioides Quercus pontica ve Rhododendron ungernii gibi nadir turlere eslik eder Gurcistan da Fagus orientalis Picea orientalis Sorbus graeca ve Rhododendron luteum ile acik yamacta bulunur Bu tur yerel otlatma nedeniyle tehdit altindadir Bu hus agaci turu cok yavas buyur bu nedenle hem vahsi hem de evcil hayvanlar tarafindan apikal buyumenin otlatilmasi bitkilerin cicek acma ve tohum uretme yetenegini ortadan kaldirir Otlatma buyuyen uclarin yakininda bulunan meyve govdelerini yok eder ve kirilgan tohumun hayvan sindirim asitlerine dayanmasi ve diskiyla bozulmadan gecmesi olasi degildir tohumlar kanatli degildir bu nedenle ruzgarla dagilamaz Ekonomisi zayif ormancilik ve ciftcilik faaliyetleri uzerinde cok az kontrole sahip olan Gurcistan da otlatmanin bu turun kucuk alt populasyonlari uzerinde net etkileri vardir Gurcistan da ormancilik faaliyetleri ve orman yanginlari nedeniyle bitkilerin de risk altinda oldugu bildirilmektedir Turun kabugunda kis yesili yagi vardir Sus bitkisi olarak yetistirilir B medwediewii nin 62 ex situ koleksiyonda tutuldugu rapor edilmistir BGCI 2017 Kendi kendine uyumludur Populasyon calismalari ve bu turun dagilimi boyunca yerel tehditlerin etkisine iliskin arastirmalar uygun koruma onlemlerinin tasarlanmasi tavsiye edilir Bu calisma Gurcistan da 2017 yili icin planlanmistir Bu tur daha once Turkiye de Nadir olarak listelenmis ve kuresel olarak Avrupa Kirmizi Listesi nde 1991 ve Gurcistan da Gurcistan Cumhuriyeti nin Nadir Tehlikede ve Hassas Bitkileri nde Nesli Tehlike Altinda olarak listelenmistir Kafkasya nin Endemik Bitkilerinin Kirmizi Listesi 2014 bu turu B1ab iii iv kriteri kapsaminda Hassas olarak listeler Bu 2005 yilinda Tiflis teki bir IUCN SSC Kuresel Agac Uzmani Grubu calistayinda gerceklestirilen gecici bir degerlendirmeye dayanmaktadir Kaynakca Wilson B Shaw K Roy S 2020 Betula medwediewii The IUCN Red List of Threatened Species doi 10 2305 IUCN UK 2020 2 RLTS T194575A171688828 en 8 Agustos 2018 tarihinde arsiv url kullanmak icin url gerekiyor yardim arsivlendi Eksik ya da bos url yardim