Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Küçlüğ Bilge Hatun (Eski Türkçe:, Eski Çince: []*Kien jan Hien li P’i-k’ia), (698 - 723) yılları arasında yaşamış bir Göktürk hatunudur. Normalde Küçlüğ Bilge Hatun ile ilgili, kaynaklarda hiçbir bilgi geçmez. Ancak Fransız Türkolog Édouard Chavannes, Çin Kaynaklarına Göre Batı Türkleri adlı eserini yazarken bu hatunun mezar yazıtını bulmuştur. Adına yazıt dikilen bu kişinin babası, elbiselerini sağ tarafa ilikleyenlerin (Göktürklerin) ulu kağanı Kapgan Kağan'dır. Küçlüğ Bilge Hatun, babası Kapgan Kağan'ın Bayırku Seferi dönüşünde suikaste uğrayıp öldürüldüğü ve Göktürklerin büyük kargaşalara sürüklendiği yıllarda, kocası ile birlikte Tang Hanedanlığı'na sığındı. Küçlüğ Bilge Hatun'un kocası yasaları ihlal ettiği için hapsedildi. Kendisi de öldürülecekti ki Tang imparatoru tarafından affedildi ve saraydaki hizmet eden odalıkların başına getirildi. Küçlüğ Bilge Hatun, daha sonra Tang imparatorundan özel izin alarak ağabeyi Mo Tigin'in malikanesine döndü. Kendisine ipekli kumuşlar ve şahsı tarafından kullanılacak giysiler de verildi. Daha sonra Tang imparatoru, Küçlüğ Bilge Hatun'u, amcasının oğlu ve Otuz Aşiretin Büyük Kağanı Bilge Kağan ile evlendirmek istedi. Ancak Bilge'nin ilk eşi Pofu Hatun geçimsizlik çıkartıp Balasagun'da bulunan babası Tonyukuk'un yanına küs olarak gidince evlilik işi gerçekleşmedi.
| Küçlüğ Bilge Hatun Eski Türkçe:             | |
|---|---|
| Göktürk hatunu | |
| Doğum | 698 |
| Ölüm | 17 Haziran 723 Houai-tö karargâhı |
| Defin | 12 Kasım 723 Ejderbaşı Yaylası |
| Eş(ler)i | A-che-te Mi-mi |
| Çocuk(lar)ı | Houai-ngen |
| Hanedan | Aşina |
| Babası | Kapgan Kağan |
| Dini | Tengricilik |
Ölümü
Zaten bu olay üzerinden çok geçmeden, Küçlüğ Bilge Hatun 17 Haziran 723 tarihinde, daha hayatının baharında iken, sağ cenahın bilgin kağanının payitahtında, Houai-tö karargâhında 25 yaşında iken öldü. 12 Kasım 723 tarihinde ise Tch'ang-ngan kazasındaki Long-cheou yaylasına defnedildi. Vefatının ardından amcasının oğlu ve Göktürklerin ünlü komutanı Kül Tigin tarafından mezar yazıtı Çinli ustalara yazdırılıp mezarının başına dikildi. Mezar yazıtında bu hatunun ölümü ile ilgili şu ifadeler yer almaktadır:
Birdenbire o hatun, müzeyyen köşkünü terk etti ve vahşi otlarla kaplı mezarına ebediyen uzandı. Hayatın sonu bu olunca ilâhî hikmetten sorgu sual olur mu? Güneş yaban sarımsağının üzerindeki şebnemi kurutmak için acele ediyor; rüzgâr kapısını itmek için sabırsızlanıyor. Binlerce sonbahar ve onbinlerce vâde boyunca, ruhu sessiz ve yalnız, terk edilmiş olacaktır.
Ölümünün ardından Bilge Kağan Küçlüğ Bilge Hatun'un oğlunu himayesine aldı ve vefatından önce onu şad olarak tayin etti.
Kaynakça
- ^ Chavannes, E. (2012). "T'ang'lar Devrinde İki Türk Prensesinin Mezar Taşı Kitabesi". Cilt 21. Kerman, Zeynep tarafından çevrildi. Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi (1973 tarihinde yayınlandı). ss. 37-44. 1 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Mayıs 2023.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kuclug Bilge Hatun Eski Turkce Eski Cince Ornek gerek Kien jan Hien li P i k ia 698 723 yillari arasinda yasamis bir Gokturk hatunudur Normalde Kuclug Bilge Hatun ile ilgili kaynaklarda hicbir bilgi gecmez Ancak Fransiz Turkolog Edouard Chavannes Cin Kaynaklarina Gore Bati Turkleri adli eserini yazarken bu hatunun mezar yazitini bulmustur Adina yazit dikilen bu kisinin babasi elbiselerini sag tarafa ilikleyenlerin Gokturklerin ulu kagani Kapgan Kagan dir Kuclug Bilge Hatun babasi Kapgan Kagan in Bayirku Seferi donusunde suikaste ugrayip olduruldugu ve Gokturklerin buyuk kargasalara suruklendigi yillarda kocasi ile birlikte Tang Hanedanligi na sigindi Kuclug Bilge Hatun un kocasi yasalari ihlal ettigi icin hapsedildi Kendisi de oldurulecekti ki Tang imparatoru tarafindan affedildi ve saraydaki hizmet eden odaliklarin basina getirildi Kuclug Bilge Hatun daha sonra Tang imparatorundan ozel izin alarak agabeyi Mo Tigin in malikanesine dondu Kendisine ipekli kumuslar ve sahsi tarafindan kullanilacak giysiler de verildi Daha sonra Tang imparatoru Kuclug Bilge Hatun u amcasinin oglu ve Otuz Asiretin Buyuk Kagani Bilge Kagan ile evlendirmek istedi Ancak Bilge nin ilk esi Pofu Hatun gecimsizlik cikartip Balasagun da bulunan babasi Tonyukuk un yanina kus olarak gidince evlilik isi gerceklesmedi Kuclug Bilge Hatun Eski Turkce Gokturk hatunuDogum698Olum17 Haziran 723 Houai to karargahiDefin12 Kasim 723 Ejderbasi YaylasiEs ler iA che te Mi miCocuk lar iHouai ngenHanedanAsinaBabasiKapgan KaganDiniTengricilikOlumuZaten bu olay uzerinden cok gecmeden Kuclug Bilge Hatun 17 Haziran 723 tarihinde daha hayatinin baharinda iken sag cenahin bilgin kaganinin payitahtinda Houai to karargahinda 25 yasinda iken oldu 12 Kasim 723 tarihinde ise Tch ang ngan kazasindaki Long cheou yaylasina defnedildi Vefatinin ardindan amcasinin oglu ve Gokturklerin unlu komutani Kul Tigin tarafindan mezar yaziti Cinli ustalara yazdirilip mezarinin basina dikildi Mezar yazitinda bu hatunun olumu ile ilgili su ifadeler yer almaktadir Birdenbire o hatun muzeyyen koskunu terk etti ve vahsi otlarla kapli mezarina ebediyen uzandi Hayatin sonu bu olunca ilahi hikmetten sorgu sual olur mu Gunes yaban sarimsaginin uzerindeki sebnemi kurutmak icin acele ediyor ruzgar kapisini itmek icin sabirsizlaniyor Binlerce sonbahar ve onbinlerce vade boyunca ruhu sessiz ve yalniz terk edilmis olacaktir Olumunun ardindan Bilge Kagan Kuclug Bilge Hatun un oglunu himayesine aldi ve vefatindan once onu sad olarak tayin etti Kaynakca Chavannes E 2012 T ang lar Devrinde Iki Turk Prensesinin Mezar Tasi Kitabesi Cilt 21 Kerman Zeynep tarafindan cevrildi Turk Dili ve Edebiyati Dergisi 1973 tarihinde yayinlandi ss 37 44 1 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Mayis 2023