Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kütleçekimsel tekillik ya da uzay-zaman tekilliği koordinat sistemine bağlı olmayan gökcisminin yerçekimi alanının sonsuz olarak ölçüldüğü konum olarak tanımlanır. Bu nicelikler, maddenin yoğunluğunun da dahil olduğu uzay-zaman eğriliklerinin skaler değişmeyen nicelikleridir. Uzay zamanın normal kuralları tekillik içinde var olamaz.
Penrose-Hawking tekillik teoremleri ispat amaçları için, bir tekillikle birlikte bir uzay-zaman jeodezikler içerenler olarak tanımlanır ve düzgün bir şekilde uzatılamaz. Böyle bir jeodeziğin sonunun tekillik olduğu düşünülmektedir. Bu yararlı teoremleri ispat için farklı tanım vardır.
Uzay zamanın tekilliliğin en önemli iki tipi vardır:
Eğrilik ve konik tekillikler. Tekillikler olay ufku tarafından sarılıp sarılmadığına göre de ayrılırlar.(çıplak tekillikler olay ufku tarafından sarılmaz). Modern genel göreliğe göre büyük patlamadaki evrenin başlangıç koşulları tekillikti.Kuantum mekaniği ve genel görelilik büyük patlamanın ilk anlarını tanımlamada yetersiz kalır. Ancak genel olarak kuantum mekaniğinde parçacıklara uzayda kendi dalga boylarından küçük bir halde bulunmasına müsaade etmez. Diğer bir tekillik tipinde ise genel görelilik tarafından kara deliğin (herhangi bir yıldız belli bir kırılma noktasının (Schwarzschild) ötesinde kendi içine çöktüğünde kara delik oluşturur.) içi tahmin edilir. Kara deliğin içi tekilliktir. (olay ufku tarafından sarılmıştır). Bu tekrar genel göreliğe göre kuantum mekaniği olmaksızın dalga gibi olan parçacıkların kendinden küçük bir dalga boyunda girmesini engeller. Bu hipotez genellikle eğrilik tekilliği olarak bilinir.
Tanımlama
Fizikte birçok teorinin bir tür ya da başka tür matematiksel tekillilikleri vardır. Bu tür fizik teorileri için denklemler topun kütlesinin ya da başka niceliklerin sonsuz olduğunda ya da limitsiz şekilde arttığındaki durumları tahmin eder. Bu genellikle teorideki kayıp olan bir izdir. Ultraviyole felaket, Renormalizasyon ve istikrarızlık gibi hidrojen atomunu Larmor formülüyle tahmin eder.
Supersimetride tekillik modülü uzayda genellikle belli bir noktada kütlesizlik derecesi serbest olduğunda olur. Benzer şekilde uzay zamandaki tekillikler çoğunlukla ek serbestlik dereceleri tekilliğin çevresinde olduğu zaman kastedilmektedir. Aynı alanlar bütün uzay zamanda da mevcuttur. Örneğin elektromanyetik alanlar.
Bazı teoriler örneğin teorisi gibi tekilliğin olmayacağını savunur. Bu düşünce kuantum yerçekimi etkilerinin harmanlanmasından çıkarılmış olabilir. En minimum mesafenin üstünde olması. O en minimum mesafe ki yerçekimi kuvvetinin artması için aradaki mesafenin kısalmasıyla etki etmeyeceği kadar uzak ya da parçacık dalgalarının birbirlerinin içine geçmesiyle yerçekimi etkisinin belli bir uzaklıkta hissedilmesi.
Çeşitleri
Eğri Biçimli
Genel görelilik denklemlerinin veya (örneğin süpergraviteden gibi) ağırlık başka teoriye çözümler genellikle nerede metrik darbeler sonsuza kadar karşılaşma noktalarında sonuçlanır. Ancak, bu noktaların birçoğu tamamen düzenli ve sonsuzluklar sadece bu noktada uygunsuz koordinat sistemini kullanmanın bir sonucudur. Bu nokta Diffeomorfizm değişmeyen miktarları (yani skalerler) sonsuz hale olup olmadığını belli bir noktada bir tekillik olup olmadığını test etmek için kontrol edilir. Bu sonsuzluklar koordinatların bir değişiklik "uzaklaş" olmayacak şekilde bu tür miktarları, her koordinat sisteminde aynıdır.
Sözgelimi, bir dönmeyen, yüksüz kara delik tarif Schwarzschild çözümdür. Uzakta kara delikten bölgelerde çalışmak için uygun koordinat sistemleri içinde, metrik bir kısmı olay ufkunda sonsuz olur. Ancak, olay ufkunda uzay düzenlidir. Metrik mükemmel pürüzsüz (Kruskal koordinatları gibi) başka koordinat sistemine geçerken düzenlilik belirginleşir. Öte yandan, kara deliğin merkezinde metrik sonsuz olur ve çözümler tekilliğin kullanılması önerilir. Tekillik varlığı Riemann tensörü, yani R kare olan Kretschmann skalerle belirterek doğrulanabilir. Dönmeyen kara delikte tekillik modeli koordinatları tek bir noktada ortaya çıkarken, aynı zamanda bir olarak bilinen dönen kara delik bir "nokta tekillik", denilen, tekillik (bir halka üzerinde dairesel oluşur bir "halka tekillik" olarak bilinen hat). Böyle bir tekillik de teorik bir solucan deliği haline gelebilir.
jeodezik olarak tamamlanmamış ise daha genel olarak, bir uzay-zaman tekil olarak kabul edilir. Örneğin, bir dönmeyen karadeliğin olay ufkunun içinde herhangi bir gözlemci bir zaman sonlu bir süre içinde kendi merkezine düşecek. Evrenin kozmolojik Big Bang modelindeki klasik sürüm her zaman zamanın başlangıcında (t = 0), bir nedensel tekillik içerir. Sonsuz yoğunluktaki, sonsuz sıcaklık ve sonsuz uzay-zaman eğriliğinin tüm uzaysal boyutlarda bir evrende bu varsayımsal zaman geriye doğru git gide azalır ve sıfır olur.
Koni Biçimli
Bir noktanın her değişmeyen diffeomorfizm limiti bir değer aldığında uzay zaman kendisinin limitindeki o noktada düzgün olmaz ve koni tekillik oluşmuş olur. Böylece, uzay-zaman tekillik koni ucunda yer alan bu nokta etrafında bir koni gibi görünüyor. Uygun bir koordinat sistemi kullanılması durumunda metrik her yerde sonlu olabilir.
Koni tekilliğe örnek olarak Kozmik Sicim verileblir.
Çıplak Tipli
1990'ların başına kadar, yaygın inanış genel göreliliğin olay ufkunun arkasındaki her tekilliği sakladığına inanılıyordu. Bu yüzden çıplak tekilliklerin olması imkânsızdı. Bu kozmik sansür hipotezi olarak adlandırılır. Ancak 1991 yılında, fizikçi olan Stuart Shapiro ve Saul Teukolsky toz bulutu dönen düzlemin bilgisayar similasyonlarını yaptılar. Sonuç olarak genel göreliliğin çıplak tekilliklere izin verebileceğini buldular. Böyle bir modelde bu çıplak tekilliklerin gerçek görüntüleri bilinmiyordu. Ancak, tekilliğe giren ışık kendi son verilmiş jeodeziklerine sahip olur hipoteziyle çıplak tekillikleri kara delik olarak görürüz.
Entropi
Stephen Hawking Hawking Radyasyon konsepti ile gelmeden önce, entropiye sahip kara delikler sorusundan kaçınıldı. Ancak bu düşünce kara deliklerin enerji yayabiliğini ve entropilerini koruyabiliğini termodinamiğin ikinci yasasıyla uyumsuzluk sorunlarını çözdü. Ancak entropi ısı ve dolayısıyla sıcaklığı ifade eder. Enerji kaybı da kara deliklerin sonsuza kadar durmadıklarını yavaş yavaş buharlaştığını göstermektedir. Küçük kara delikler sıcak büyük kara delikler soğuk olma eğilimindedir. Bilinen bütün kara delik adaylarının sıcaklıkları çok yüksek ve kozmik arka plan radyasyonun çok çok üstündedirler. Böyle kara deliklerin hepsi enerji kazanırlar. Kara delikler kozmolojik kırmızıya kayma değerine kadar enerji kaybetmeye başlamazlar.
Ayrıca bakınız
- 0-dimensional singularity:
- 1-dimensional singularity: Kozmik Sicim
- 2-dimensional singularity:
Kaynakça
- Hawking, S. W.; Penrose, R. (1970), "The Singularities of Gravitational Collapse and Cosmology", Proc R. Soc. A, 314 (1519), ss. 529-548, Bibcode:1970RSPSA.314..529H, doi:10.1098/rspa.1970.0021 (Free access.)
- Shapiro, Stuart L.; (1991). "Formation of naked singularities: The violation of cosmic censorship". Physical Review Letters. 66 (8). ss. 994-997. Bibcode:1991PhRvL..66..994S. doi:10.1103/PhysRevLett.66.994. (PMID) 10043968.
- (1984). . University of Chicago Press. ISBN .
- ; Thorne, Kip; Wheeler, John Archibald (1973). . . ISBN . §31.2 The nonsingularity of the gravitational radius, and following sections; §34 Global Techniques, Horizons, and Singularity Theorems
*Roger Penrose(1999)"The Question of Cosmic Censorship 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ."
- Τ. P. Singh"Gravitational Collapse, Black Holes and Naked Singularities 24 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ."
Kaynakça
- ^ "Blackholes and Wormholes" 23 Aralık 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ "Spacetime Singularities" 24 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
- ^ Moulay, Emmanuel. "The universe and photons" 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF). FQXi Foundational Questions Institute. Retrieved 26 December 2012.
- ^ Uggla, Claes. "Spacetime singularities". Einstein Online. Max Planck Institute for Gravitational Physics.
- ^ Patrick Di Justo; ; Patrick Grazier & Kevin Grazier (2010). The Science of Battlestar Galactica 26 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. New York: John Wiley & Sons. p. 181. ISBN .
- ^ Wald, p. 99
- ^ Hawking, Stephen. "The Beginning of Time" 6 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Stephen Hawking: The Official Website. Cambridge University. Retrieved 26 December 2012.
- ^ Zebrowski, Ernest (2000). A History of the Circle: Mathematical Reasoning and the Physical Universe 7 Kasım 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Piscataway NJ: Rutgers University Press. p. 180. ISBN .
- ^ Curiel, Erik & Peter Bokulich. "Singularities and Black Holes" 2 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. Stanford Encyclopedia of Philosophy. Center for the Study of Language and Information, Stanford University. Retrieved 26 December 2012.
- ^ Rodolfo Gambini; Javier Olmedo; Jorge Pullin. "Quantum black holes in Loop Quantum Gravity".
- ^ If a rotating singularity is given a uniform electrical charge, a repellent force results, causing a to form. The effect may be a stable , a non-point-like puncture in spacetime that may be connected to a second ring singularity on the other end. Although such wormholes are often suggested as routes for faster-than-light travel, such suggestions ignore the problem of escaping the black hole at the other end, or even of surviving the immense in the tightly curved interior of the wormhole.
- ^ Copeland, Edmund J; Myers, Robert C; Polchinski, Joseph (2004). "Cosmic F- and D-strings". Journal of High Energy Physics 2004 (6): 013. arXiv:hep-th/0312067 5 Ağustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..Bibcode:2004JHEP...06..013C 11 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .. doi:10.1088/1126-6708/2004/06/013.
- ^ R. Goswami; P. Joshi. "Phys. Rev. D, (2008)".
- ^ R. Goswami; P. Joshi; P. Singh. "Phys. Rev. Letters, (2006), 96".
- ^ M. Bojowald. "Living Rev. Rel. 8, (2005), 11" 21 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kutlecekimsel tekillik ya da uzay zaman tekilligi koordinat sistemine bagli olmayan gokcisminin yercekimi alaninin sonsuz olarak olculdugu konum olarak tanimlanir Bu nicelikler maddenin yogunlugunun da dahil oldugu uzay zaman egriliklerinin skaler degismeyen nicelikleridir Uzay zamanin normal kurallari tekillik icinde var olamaz Penrose Hawking tekillik teoremleri ispat amaclari icin bir tekillikle birlikte bir uzay zaman jeodezikler icerenler olarak tanimlanir ve duzgun bir sekilde uzatilamaz Boyle bir jeodezigin sonunun tekillik oldugu dusunulmektedir Bu yararli teoremleri ispat icin farkli tanim vardir Uzay zamanin tekilliligin en onemli iki tipi vardir Egrilik ve konik tekillikler Tekillikler olay ufku tarafindan sarilip sarilmadigina gore de ayrilirlar ciplak tekillikler olay ufku tarafindan sarilmaz Modern genel gorelige gore buyuk patlamadaki evrenin baslangic kosullari tekillikti Kuantum mekanigi ve genel gorelilik buyuk patlamanin ilk anlarini tanimlamada yetersiz kalir Ancak genel olarak kuantum mekaniginde parcaciklara uzayda kendi dalga boylarindan kucuk bir halde bulunmasina musaade etmez Diger bir tekillik tipinde ise genel gorelilik tarafindan kara deligin herhangi bir yildiz belli bir kirilma noktasinin Schwarzschild otesinde kendi icine coktugunde kara delik olusturur ici tahmin edilir Kara deligin ici tekilliktir olay ufku tarafindan sarilmistir Bu tekrar genel gorelige gore kuantum mekanigi olmaksizin dalga gibi olan parcaciklarin kendinden kucuk bir dalga boyunda girmesini engeller Bu hipotez genellikle egrilik tekilligi olarak bilinir TanimlamaFizikte bircok teorinin bir tur ya da baska tur matematiksel tekillilikleri vardir Bu tur fizik teorileri icin denklemler topun kutlesinin ya da baska niceliklerin sonsuz oldugunda ya da limitsiz sekilde arttigindaki durumlari tahmin eder Bu genellikle teorideki kayip olan bir izdir Ultraviyole felaket Renormalizasyon ve istikrarizlik gibi hidrojen atomunu Larmor formuluyle tahmin eder Supersimetride tekillik modulu uzayda genellikle belli bir noktada kutlesizlik derecesi serbest oldugunda olur Benzer sekilde uzay zamandaki tekillikler cogunlukla ek serbestlik dereceleri tekilligin cevresinde oldugu zaman kastedilmektedir Ayni alanlar butun uzay zamanda da mevcuttur Ornegin elektromanyetik alanlar Bazi teoriler ornegin teorisi gibi tekilligin olmayacagini savunur Bu dusunce kuantum yercekimi etkilerinin harmanlanmasindan cikarilmis olabilir En minimum mesafenin ustunde olmasi O en minimum mesafe ki yercekimi kuvvetinin artmasi icin aradaki mesafenin kisalmasiyla etki etmeyecegi kadar uzak ya da parcacik dalgalarinin birbirlerinin icine gecmesiyle yercekimi etkisinin belli bir uzaklikta hissedilmesi CesitleriEgri Bicimli Genel gorelilik denklemlerinin veya ornegin supergraviteden gibi agirlik baska teoriye cozumler genellikle nerede metrik darbeler sonsuza kadar karsilasma noktalarinda sonuclanir Ancak bu noktalarin bircogu tamamen duzenli ve sonsuzluklar sadece bu noktada uygunsuz koordinat sistemini kullanmanin bir sonucudur Bu nokta Diffeomorfizm degismeyen miktarlari yani skalerler sonsuz hale olup olmadigini belli bir noktada bir tekillik olup olmadigini test etmek icin kontrol edilir Bu sonsuzluklar koordinatlarin bir degisiklik uzaklas olmayacak sekilde bu tur miktarlari her koordinat sisteminde aynidir Donmeyen bir kara delik ve onun tekilliginin basit bir resmi Sozgelimi bir donmeyen yuksuz kara delik tarif Schwarzschild cozumdur Uzakta kara delikten bolgelerde calismak icin uygun koordinat sistemleri icinde metrik bir kismi olay ufkunda sonsuz olur Ancak olay ufkunda uzay duzenlidir Metrik mukemmel puruzsuz Kruskal koordinatlari gibi baska koordinat sistemine gecerken duzenlilik belirginlesir Ote yandan kara deligin merkezinde metrik sonsuz olur ve cozumler tekilligin kullanilmasi onerilir Tekillik varligi Riemann tensoru yani R kare olan Kretschmann skalerle belirterek dogrulanabilir Donmeyen kara delikte tekillik modeli koordinatlari tek bir noktada ortaya cikarken ayni zamanda bir olarak bilinen donen kara delik bir nokta tekillik denilen tekillik bir halka uzerinde dairesel olusur bir halka tekillik olarak bilinen hat Boyle bir tekillik de teorik bir solucan deligi haline gelebilir jeodezik olarak tamamlanmamis ise daha genel olarak bir uzay zaman tekil olarak kabul edilir Ornegin bir donmeyen karadeligin olay ufkunun icinde herhangi bir gozlemci bir zaman sonlu bir sure icinde kendi merkezine dusecek Evrenin kozmolojik Big Bang modelindeki klasik surum her zaman zamanin baslangicinda t 0 bir nedensel tekillik icerir Sonsuz yogunluktaki sonsuz sicaklik ve sonsuz uzay zaman egriliginin tum uzaysal boyutlarda bir evrende bu varsayimsal zaman geriye dogru git gide azalir ve sifir olur Koni Bicimli Bir noktanin her degismeyen diffeomorfizm limiti bir deger aldiginda uzay zaman kendisinin limitindeki o noktada duzgun olmaz ve koni tekillik olusmus olur Boylece uzay zaman tekillik koni ucunda yer alan bu nokta etrafinda bir koni gibi gorunuyor Uygun bir koordinat sistemi kullanilmasi durumunda metrik her yerde sonlu olabilir Koni tekillige ornek olarak Kozmik Sicim verileblir Ciplak Tipli 1990 larin basina kadar yaygin inanis genel goreliligin olay ufkunun arkasindaki her tekilligi sakladigina inaniliyordu Bu yuzden ciplak tekilliklerin olmasi imkansizdi Bu kozmik sansur hipotezi olarak adlandirilir Ancak 1991 yilinda fizikci olan Stuart Shapiro ve Saul Teukolsky toz bulutu donen duzlemin bilgisayar similasyonlarini yaptilar Sonuc olarak genel goreliligin ciplak tekilliklere izin verebilecegini buldular Boyle bir modelde bu ciplak tekilliklerin gercek goruntuleri bilinmiyordu Ancak tekillige giren isik kendi son verilmis jeodeziklerine sahip olur hipoteziyle ciplak tekillikleri kara delik olarak goruruz EntropiStephen Hawking Hawking Radyasyon konsepti ile gelmeden once entropiye sahip kara delikler sorusundan kacinildi Ancak bu dusunce kara deliklerin enerji yayabiligini ve entropilerini koruyabiligini termodinamigin ikinci yasasiyla uyumsuzluk sorunlarini cozdu Ancak entropi isi ve dolayisiyla sicakligi ifade eder Enerji kaybi da kara deliklerin sonsuza kadar durmadiklarini yavas yavas buharlastigini gostermektedir Kucuk kara delikler sicak buyuk kara delikler soguk olma egilimindedir Bilinen butun kara delik adaylarinin sicakliklari cok yuksek ve kozmik arka plan radyasyonun cok cok ustundedirler Boyle kara deliklerin hepsi enerji kazanirlar Kara delikler kozmolojik kirmiziya kayma degerine kadar enerji kaybetmeye baslamazlar Ayrica bakiniz0 dimensional singularity 1 dimensional singularity Kozmik Sicim 2 dimensional singularity KaynakcaHawking S W Penrose R 1970 The Singularities of Gravitational Collapse and Cosmology Proc R Soc A 314 1519 ss 529 548 Bibcode 1970RSPSA 314 529H doi 10 1098 rspa 1970 0021 Free access Shapiro Stuart L 1991 Formation of naked singularities The violation of cosmic censorship Physical Review Letters 66 8 ss 994 997 Bibcode 1991PhRvL 66 994S doi 10 1103 PhysRevLett 66 994 PMID 10043968 1984 University of Chicago Press ISBN 0 226 87033 2 Thorne Kip Wheeler John Archibald 1973 ISBN 0 7167 0344 0 31 2 The nonsingularity of the gravitational radius and following sections 34 Global Techniques Horizons and Singularity Theorems Roger Penrose 1996 Chandrasekhar Black Holes and Singularities 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Roger Penrose 1999 The Question of Cosmic Censorship 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde T P Singh Gravitational Collapse Black Holes and Naked Singularities 24 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Blackholes and Wormholes 23 Aralik 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Spacetime Singularities 24 Ocak 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Moulay Emmanuel The universe and photons 23 Nisan 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF FQXi Foundational Questions Institute Retrieved 26 December 2012 Uggla Claes Spacetime singularities Einstein Online Max Planck Institute for Gravitational Physics Patrick Di Justo Patrick Grazier amp Kevin Grazier 2010 The Science of Battlestar Galactica 26 Ekim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde New York John Wiley amp Sons p 181 ISBN 978 0470399095 Wald p 99 Hawking Stephen The Beginning of Time 6 Ekim 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stephen Hawking The Official Website Cambridge University Retrieved 26 December 2012 Zebrowski Ernest 2000 A History of the Circle Mathematical Reasoning and the Physical Universe 7 Kasim 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Piscataway NJ Rutgers University Press p 180 ISBN 978 0813528984 Curiel Erik amp Peter Bokulich Singularities and Black Holes 2 Eylul 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde Stanford Encyclopedia of Philosophy Center for the Study of Language and Information Stanford University Retrieved 26 December 2012 Rodolfo Gambini Javier Olmedo Jorge Pullin Quantum black holes in Loop Quantum Gravity If a rotating singularity is given a uniform electrical charge a repellent force results causing a to form The effect may be a stable a non point like puncture in spacetime that may be connected to a second ring singularity on the other end Although such wormholes are often suggested as routes for faster than light travel such suggestions ignore the problem of escaping the black hole at the other end or even of surviving the immense in the tightly curved interior of the wormhole Copeland Edmund J Myers Robert C Polchinski Joseph 2004 Cosmic F and D strings Journal of High Energy Physics 2004 6 013 arXiv hep th 0312067 5 Agustos 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Bibcode 2004JHEP 06 013C 11 Ekim 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde doi 10 1088 1126 6708 2004 06 013 R Goswami P Joshi Phys Rev D 2008 R Goswami P Joshi P Singh Phys Rev Letters 2006 96 M Bojowald Living Rev Rel 8 2005 11 21 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde