Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi; görevi din, inanç, dil, ırk, toplumsal sınıf veya politik görüş farkı gözetmeksizin insan hayatı ve sağlığını korumak, insan varoluşunun saygı görmesini sağlamak, insanların acı çekmesini önlemek ve acılarını dindirmek olan uluslararası bir insani harekettir.
Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi | |
---|---|
Kuruluş | 9 Şubat 1863 | )
Kurucu | |
Tür | STK, Kâr amacı gütmeyen kuruluş |
Amaç | İnsani yardım |
Konum | |
Hizmet bölgesi | Dünya geneli |
Önemli kişiler | |
Üyelik | Birleşmiş Milletler |
Personel | y. 180.000 |
Gönüllü | y. 14 milyon |
Resmî site | icrc.org |
Hareket, üç farklı kurumsal oluşumu içinde taşımaktadır: dünyanın hemen her ülkesindeki ulusal dernekler; bu derneklerin koordinasyonunu sağlayan bir federasyon (IFRC) ve silahlı çatışmalarda insan hayatını ve onurunu korumaya odaklı bir uluslararası komite (ICRC). Her dört yılda bir komiteden, federasyondan, ulusal derneklerden katılımla toplanan Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Konferansı, hareketin en yüksek tartışma ve karar organıdır.
Hareketi Meydana Getiren Organlar
- Uluslararası Kızılhaç Komitesi (ICRC), Kızılhaç –Kızılay hareketinin kurucu organıdır. İnsani görevi sadece savaş ve iç-şiddet mağdurlarının yaşamını ve onurunu korumaktır. 25 üyeli, bağımsız tarafsız, yansız bir kuruluştur. 1863'te Cenevre, İsviçre'de kurulmuştur. Üyelerinin tamamı İsviçre vatandaşlarından oluşur. Kızılhaç ve Kızılay Hareketi tarafından yürütülen uluslararası insani yardım operasyonlarını koordine eder. 80 ülkede 12.000 kişi istihdam eder. Hükûmetlerin ve yerel Kızılhaç – Kızılay derneklerinin bağışları ile finanse edilir. Komitenin çalışmaları üç kere (1917, 1944, 1963) Nobel Barış Ödülü ile ödüllendirilmiştir. 1990’da BM’de gözlemci statüsü kazanmıştır.
- Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu (IFRC), hareket içinde bulunan 188 Kızılhaç ve Kızılay Derneği’nin koordinasyonunu sağlamakla görevli birliktir. 1919 yılında kurulan federasyonun merkezi Cenevre’dedir. Hükûmetler dışı bağımsız bir kuruluş olan federasyon, 1963 yılında ICRC ile birlikte Nobel Barış Ödülü almıştır. 100 milyon gönüllü üye tarafından desteklenir. Çalışmaları yedi temel ilke tarafından yönlendirilir. Daha çok barış zamanında faaliyet gösterir
- Ulusal Kızılhaç ve Kızılay dernekleri, hareketin temel birimleridir. Dünyanın hemen hemen her ülkesinde bulunur. Her dernek uluslararası insan hakları kanunlarına ve uluslararası hareketlerdeki tüzüklere uygun biçimde, kendi ülkesi sınırlarında çalışır. Ulusal dernekler, özel şartlarına ve kapasitelerine bağlı olarak insan hakları hukuku ve IFRC tarafından doğrudan tanımlanmamış insani görevlerde de bulunabilirler. ICRC tarafından tanınan ve federasyona üye olan 188 dernek vardır.
Hareketin İlkeleri
Ulusal Kızılhaç ve Kızılay Hareketi'nin bütün çalışmalarında temel alması gereken yedi ilkesi vardır:
- İnsaniyetçilik
- Ayrım gözetmemek
- Tarafsızlık
- Bağımsızlık
- Gönüllülük
- Birlik
- Evrensellik
Amblemler
Hareketin amblemleri Kızılhaç, Kızılay ve Kızıl Kristal'dir.
- Kızıl Haç
Kızıl Haç, 1863'teki Cenevre Konferansı'da resmen hareketin amblemi olarak kabul edilmiştir. Bu amblemin tarafsız bir ülke olan İsviçre'nin bayrağındaki renklerin değiştirilmesi ile oluşturulduğu, dini bir anlam içermediği iddia edilir. Kızılay
İçinde haç bulunduğu için Kızılhaç amblemini kullanmak istemeyen Osmanlı Devleti, 93 Harbi döneminde amblem olarak Kızılay figürünü kullanacağını ilan etmiştir. Kızılay figürü, Osmanlı bayrağındaki renklerin ters çevrilmesi ile oluşturulmuştu. Kızılay ambleminin resmen kabul edilmesi 1929’da gerçekleşti. Kızılay amblemi, günümüzde 33 devletteki ulusal dernek tarafından kullanılır.
- Kızıl Kristal
Ne Kızılhaç, ne de Kızılay amblemlerini kullanmayı kabul eden İsrail'deki Kızılkalkan Derneği'nin, Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu'na kabul edilebilmesi için, 7 Aralık 2005'te düzenlenen bir diplomatik konferansta “Kırmızı Kristal” hiçbir dini, siyasi, etnik çağrışımı olmayan bir amblem olarak kabul edildi. Amblem, beyaz fon üzerinde köşeleri yukarı ve aşağı bakan kırmızı bir kareden oluşur. Harekete ve komiteye sonradan dahil olan ve Kızılay - Kızılhaç'ı ilk etapta kullanmak istemeyen ulusal dernekler için Kızıl Kristal'in içerisinde dini bütünlüğüne göre Kızılay veya Kızılhaç amblemini bulundurma zorunluluğu getirilmiştir. Bu sayede diğer iki amblemin koruyuculuk ve savaş anındaki savunuculuk özellikleri korunmuş olur.
Tarihçe
- Solferino Muharebesi ve Henry Dunant
Kızılhaç fikri, Kuzey İtalya'da gerçekleşen Solferino Muharebesi'nden sonra doğdu. Bir Fransız kolonisi olan Cezayir'deki işleri ile ilgili olarak doğrudan Fransa kralı ile görüşmek isteyen İsviçreli iş adamı Jean Henry Dunant, III. Napolyon'un Solferino'daki karargâhını savaşın gerçekleştiği 24 Haziran 1859 gününün gecesinde ziyaret etmişti. Dunant, sağlık hizmeti verecek bir kuruluş olmadığı için savaş meydanında tıbbi yardım alamadan yatan yaralıların durumuna tanıklık etti ve çok etkilendi. Yöredeki sivil halkı yaralı askerlere hangi tarafın askeri olduklarına bakmaksızın yardım etmek için örgütledi. Tüm çabalara rağmen 22 bin Avusturyalı ve 17 bin Fransız asker basit yardımlar alamadıkları için hayatlarını kaybetti. Cenevre'ye döndüğünde savaş deneyimlerini anlatan bir kitap yazdı. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi'nin temeli olacak fikirler 1863'te yayımlanan “Bir Solferino Hatırası” adlı kitapta ortaya atıldı.
Dunant kitapta, şu iki fikri ortaya atmıştı: Avrupa ülkelerinde, hangi ulustan olduğuna bakılmaksızın savaşta yaralananlara yardım edecek gönüllü derneklerin barış zamanında kurulması ve ülkelerin, yaralıları korumak ve onlara tıbbi yardım sağlamak amacıyla uluslararası anlaşmalarda taraf olması. Kitabı büyük ilgi gören ve tüm Avrupa dillerine çevrilen Dunant, Avrupa ülkelerin dolaşarak görüşlerine taraftar topladı.
Durant ve arkadaşları 1863'te bu fikirleri hayata geçirmek üzere beş kişilik bir komite kurdular. Başlangıçta “Uluslararası Yaralılara Yardım Komitesi” adını taşıyan komite, 1875’te “Uluslararası Kızılhaç Komitesi” adını almıştır. Komitenin 17 Şubat 1863'teki ilk toplantısı 'Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin kuruluş tarihi kabul edilir.
- 1863 Cenevre Konferansı
Komitenin 26-29 Ekim 1863'te Cenevre'de organize ettiği uluslararası konferansa on altı devlet ve 4 yardım kuruluşu temsil edildi. Delegeler, devletlerin olası bir savaş sırasında yaralanan askerlere taraf gözetmeksizin tıbbi yardım vermek üzere dernekler kurulması önerisini kabul etti. Özel bir ayırt edici amblem taşıyan yardım araçları ve medikal gereçlerin korunması da kabul edildi.
Konferansta 1815'ten beri uluslararası ilişkilerde daimi tarafsızlık statüsüne olan İsviçre'nin bayrağından esinlenen amblem belirlenmiştir. Amblem beyaz zemin üzerine kırmızı bir haç işaretinden oluşuyordu.
- Birinci Cenevre Sözleşmesi
22 Ağustos 1864'te İsviçre parlamentosu tarafından diplomatik bir konferans düzenledi ve 12 devlet komitenin dayandığı ana fikir ve ilkeleri içeren Birinci Cenevre Sözleşmesi'ni imzaladı. İmzalayan devletler şunlardır:
Komite, İsviçre hükûmeti aracılığıyla tüm devletleri bu sözleşmeyi imzalamaya çağırdı. Aralık ayında sözleşmeyi Norveç ve İsveç de imzaladı. Osmanlı Devleti de çağrıya uyarak sözleşmeyi 5 Temmuz 1865’te imzalamıştır.
- Ulusal Derneklerin kurulması
Cenevre Sözleşmesi'ne imza koyan devletler, sözleşmeyi imzalamakla kendi ülkelerinde, olası bir savaş sırasında yaralanan askerlere taraf gözetmeksizin tıbbi yardım için dernekler kurmayı kabul etmişlerdi. İlk dernekler 1863'teki konferanstan sonra birkaç ay içinde Württemberg Krallığı, Oldenburg Büyük Dükalığı, Belçika ve Prusya'da kurulmuş; onları Danimarka, İtalya, Fransa, Mecklenburg-Schwerin Dükalığı, İspanya, Hamburg ve Hessen’deki dernekler izlemişti. 1874’te Avrupa’daki ulusal dernek sayısı 22'ye ulaştı ve hareket, diğer kıtalara da yayıldı.
- İlk Uluslararası Kızılhaç Konferansı
İlk Uluslararası Kızılhaç Konferansı 1867'de Paris'te düzenlendi. Konferansa 16 ulusal dernek temsilcisi, 9 Avrupa devletinin temsilcileri katılmış ve bizzat Henry Dunant bir konuşma yapmıştı.
- Kızılay ambleminin doğuşu
93 Harbi sırasında Osmanlı Devleti İsviçre hükûmetine ambulanslarda Kızılhaç değil, Kızılay amblemini kullanacağını bildirdi. Kızılay sembolünün kullanılmasına bu çatışma süresince geçici olarak izin verildi. Sembolü devamlı kullanma hakkı, 1907'de Londra'da düzenlenen 8. Uluslararası Konferansta verildi. Amblem, 1929’da resmen tanındı.
- Dunant'a Nobel Barış Ödülü
Dünya barışı, ulusların ve halkların kardeşliği için çaba harcayan kişi ve kurumlara Norveç Parlamentosu tarafından 1901’den her yıl verilen Nobel Barış Ödülü’nün ilki Uluslararası Kızılhaç Hareketi’nin kurucusu Henry Dunant’a verildi (Fransız iktisatçı Frédéric Passy ile birlikte). Dunant, 30 Ekim 1910’de İsviçre’de hayatını kaybetti.
- I. Dünya Savaşı'na kadar faaliyetleri
1870'teki Fransa-Prusya Savaşı sırasında ilk defa yaralı ve esir askerlerin aileleri için İstihbarat Ajansı kuran Kızılhaç Komitesi delegeleri 1875-1878'teki Balkan krizi, 1885-1886'daki Sırp-Bulgar Savaşı ve 1912-1913'teki Balkan Savaşları nedeniyle Balkanlar'da görev yaptı.
- I. Dünya Savaşı ve faaliyet alanının genişlemesi
Uluslararası Kızılhaç Komitesi I. Dünya Savaşı sırasında faaliyet alanını genişleterek yaralı ve hasta askerlerin yanı sıra savaş esirlerinin durumuyla, savaştan etkilenen sivillerle de ilgilendi. Çalışma alanının genişlemesi gerektiğini savaşın başında gören Komite, 15 Ağustos 1914’te yayınladığı bir genelge ile yerel dernekleri yeni görevlerde kendisini desteklemeye davet etmişti.
Savaşın başında, savaş esirleri hakkında bilgi toplayıp yaymak üzere Uluslararası Savaş Esirleri İstihbarat Ajansı adlı özel bir organ kuruldu. 12 Ekim 1914'te Cenevre'de faaliyet geçen ajans, savaşan devletlerden aldığı savaş esiri listelerini sınıflandırıp kendilerine gelen bilgi talepleri ile eşleştiren etkili bir sistem kurdu. Tarafsız devletlerin posta sistemlerinin yardımıyla savaş esirlerine ailelerinin mektup ve koli gönderebilmelerini sağladı. Ajans, barış anlaşmalarının imzalanmasından sonra 31 Aralık 1919’da Komite tarafından kapatıldı.
Komite delegeleri ayrıca savaş boyunca birçok savaş esiri kampını ziyaret ederek esirlerin kabul edilebilir koşullarda yaşayıp yaşamadıklarını takip etti. Her ziyaretten sonra bir rapor hazırlayarak esir alan devletin ve esirlerin mensup olduğu devletin yetkililerine gönderildi. Ayrıca raporlar yayınlanıp kamuoyuna duyuruldu.
İşgal edilmiş topraklardaki ve düşman topraklarında tutuklanmış sivillere hizmet vermek üzere Savaş Esirleri İstihbarat Ajansı bünyesinde bir sivil bölüm kuruldu. Sivil Bölüm, savaştan sonra da faaliyetlerini sürdürdü.
I. Dünya Savaşı sırasında 1915'te batı cephesinde ilk defa zehirli silahlar kullanıldı. İlk defa 1917'de Almanlar Ypres Savaşı’nda kimyasal silah kullandı; 20bin zehirlenme vakası rapor edildi. Komite, 1918'de kimyasal silah kullanımının yasaklanması için girişimde bulundu. Tüm dünya devletlerine, dini liderlere ve basına gönderdiği metin olumlu yanıtlar aldı. Komitenin bu girişimi 1925'te Cenevre Protokolü'nün imzalanmasının yolunu açmıştır.
- 1917 Nobel Barış Ödülü
1. Dünya Savaşı'nın patlak vermesi üzerine Norveç Nobel Komitesi Nobel Barış Ödülü vermeme kararını almıştı. Ancak Fransız hukukçu Louis Renault'unun önerisiyle 1917'de Uuslararsı Kızılhaç Komitesi'ni Nobel Barış Ödülü ile ödüllendirdi.
- Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu
1.Dünya Savaşı, ulusal Kızılhaç ve Kızılay derneklerinin işbirliği içinde çalışmasının gereğini ortaya koymuştu. Savaş sonrasında Amerikan Kızıl Haç Savaş Komitesi başkanı Henry Davison ulusal derneklerin bir federasyon çatısı altında birleşmesini önerdi. Davison öncülüğünde gerçekleşen uluslararas bir tıp konferansı, federasyonun kuruluşuna önayak oldu. Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Dernekleri Federasyonu 1919'da Paris'te “Kızılhaç Dernekleri Birliği” adı altında kuruldu.
- Türk Kızılayı'nın Hareketteki Rolü
Türk Kızılayı, kurulduğu tarihlerde harekete mensup olan ve resmen kabul edilen ilk Kızılay Derneği olmuştur. Belirli dönemlerde Uluslararası Kızılhaç Komitesi'nin yönetiminde de bulunan dernek, Türkiye Cumhuriyeti adına sosyal yardım toplama, dağıtma ve depolama konularında komite ve harekette söz sahibidir.
Dünya Kızılhaç ve Kızılay Günü
Uluslararası Kızılhaç Kızılay Hareketi'nin kurucusu Henry Dunant'ın doğum günü olan 8 Mayıs günü 1948 yılından bu yana “Dünya Kızılhaç ve Kızılay Günü” olarak kutlanır. Kutlamalar için her sene ayrı bir tema belirlenmektedir.
Türkiye genelindeki okullarda ayrıca 28 Ekim-4 Kasım haftası Kızılay haftası olarak kutlanmaktadır. Bu hafta vesilesiyle okullarda Kızılay ile ilgili tanıtımlar yapılır; şiir, kompozisyon yarışmaları düzenlenir.
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Hareketi12 Ağustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), (Fransızca), (İspanyolca) ve (Çince)
- Uluslararası Kızılhaç Komitesi11 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), (Fransızca), (İspanyolca), (Arapça), (Çince), (Rusça) ve (Portekizce)
- Uluslararası Kızılhaç ve Kızılay Cemiyetleri Federasyonu11 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce), (Fransızca) ve (İspanyolca)
Kaynakça
- ^ . International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies. 4 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2021.
- ^ a b c . 24 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ a b "About the International Committee of the Red Cross', 29.10.2010 Overview, ICRC web sitesi, Erişim tarihi:23.10.2012". 1 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ a b "İnsanlığın amblemleri, Icrc.org sitesi, Erişim tarihi:23.10.2012" (PDF). 15 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ "İsrail için Kızıl Kristal, BBCTurkish.com 8 Aralık 2005". 7 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2012.
- ^ . 6 Eylül 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ "From the battle of Solferino to the eve of the First World War, ICRC sitesi 28.12.2004, Erişim tarihi:23.10.2012". 22 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ "IFRC web sitesi, Erişim tarihi:31.10.2012". 15 Kasım 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 31 Ekim 2012.
- ^ "8 May- World Red Cross and Red Crescent Day, Icrc.org sitesi 07.05.2003, Erişim tarihi:23.10.2012". 31 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ekim 2012.
- ^ "Kızılay Haftası Kızılay Gençlik Kurumu web sitesi, Erişim tarihi:24.10.2012". 31 Ekim 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ekim 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Hareketi gorevi din inanc dil irk toplumsal sinif veya politik gorus farki gozetmeksizin insan hayati ve sagligini korumak insan varolusunun saygi gormesini saglamak insanlarin aci cekmesini onlemek ve acilarini dindirmek olan uluslararasi bir insani harekettir Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Hareketi Kurulus9 Subat 1863 161 yil once 1863 02 09 KurucuHenry DunantTurSTK Kar amaci gutmeyen kurulusAmacInsani yardimKonumCenevre IsvicreHizmet bolgesiDunya geneliOnemli kisilerUyelik Birlesmis MilletlerPersonely 180 000Gonulluy 14 milyonResmi siteicrc org Hareket uc farkli kurumsal olusumu icinde tasimaktadir dunyanin hemen her ulkesindeki ulusal dernekler bu derneklerin koordinasyonunu saglayan bir federasyon IFRC ve silahli catismalarda insan hayatini ve onurunu korumaya odakli bir uluslararasi komite ICRC Her dort yilda bir komiteden federasyondan ulusal derneklerden katilimla toplanan Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Konferansi hareketin en yuksek tartisma ve karar organidir Hareketi Meydana Getiren OrganlarUluslararasi Kizilhac Komitesi ICRC Kizilhac Kizilay hareketinin kurucu organidir Insani gorevi sadece savas ve ic siddet magdurlarinin yasamini ve onurunu korumaktir 25 uyeli bagimsiz tarafsiz yansiz bir kurulustur 1863 te Cenevre Isvicre de kurulmustur Uyelerinin tamami Isvicre vatandaslarindan olusur Kizilhac ve Kizilay Hareketi tarafindan yurutulen uluslararasi insani yardim operasyonlarini koordine eder 80 ulkede 12 000 kisi istihdam eder Hukumetlerin ve yerel Kizilhac Kizilay derneklerinin bagislari ile finanse edilir Komitenin calismalari uc kere 1917 1944 1963 Nobel Baris Odulu ile odullendirilmistir 1990 da BM de gozlemci statusu kazanmistir Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Dernekleri Federasyonu IFRC hareket icinde bulunan 188 Kizilhac ve Kizilay Dernegi nin koordinasyonunu saglamakla gorevli birliktir 1919 yilinda kurulan federasyonun merkezi Cenevre dedir Hukumetler disi bagimsiz bir kurulus olan federasyon 1963 yilinda ICRC ile birlikte Nobel Baris Odulu almistir 100 milyon gonullu uye tarafindan desteklenir Calismalari yedi temel ilke tarafindan yonlendirilir Daha cok baris zamaninda faaliyet gosterir Ulusal Kizilhac ve Kizilay dernekleri hareketin temel birimleridir Dunyanin hemen hemen her ulkesinde bulunur Her dernek uluslararasi insan haklari kanunlarina ve uluslararasi hareketlerdeki tuzuklere uygun bicimde kendi ulkesi sinirlarinda calisir Ulusal dernekler ozel sartlarina ve kapasitelerine bagli olarak insan haklari hukuku ve IFRC tarafindan dogrudan tanimlanmamis insani gorevlerde de bulunabilirler ICRC tarafindan taninan ve federasyona uye olan 188 dernek vardir Hareketin IlkeleriUlusal Kizilhac ve Kizilay Hareketi nin butun calismalarinda temel almasi gereken yedi ilkesi vardir Insaniyetcilik Ayrim gozetmemek Tarafsizlik Bagimsizlik Gonulluluk Birlik EvrensellikAmblemlerHareketin amblemleri Kizilhac Kizilay ve Kizil Kristal dir Kizil Hac Kizil Hac 1863 teki Cenevre Konferansi da resmen hareketin amblemi olarak kabul edilmistir Bu amblemin tarafsiz bir ulke olan Isvicre nin bayragindaki renklerin degistirilmesi ile olusturuldugu dini bir anlam icermedigi iddia edilir Kizilay Icinde hac bulundugu icin Kizilhac amblemini kullanmak istemeyen Osmanli Devleti 93 Harbi doneminde amblem olarak Kizilay figurunu kullanacagini ilan etmistir Kizilay figuru Osmanli bayragindaki renklerin ters cevrilmesi ile olusturulmustu Kizilay ambleminin resmen kabul edilmesi 1929 da gerceklesti Kizilay amblemi gunumuzde 33 devletteki ulusal dernek tarafindan kullanilir Kizil Kristal Ne Kizilhac ne de Kizilay amblemlerini kullanmayi kabul eden Israil deki Kizilkalkan Dernegi nin Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Dernekleri Federasyonu na kabul edilebilmesi icin 7 Aralik 2005 te duzenlenen bir diplomatik konferansta Kirmizi Kristal hicbir dini siyasi etnik cagrisimi olmayan bir amblem olarak kabul edildi Amblem beyaz fon uzerinde koseleri yukari ve asagi bakan kirmizi bir kareden olusur Harekete ve komiteye sonradan dahil olan ve Kizilay Kizilhac i ilk etapta kullanmak istemeyen ulusal dernekler icin Kizil Kristal in icerisinde dini butunlugune gore Kizilay veya Kizilhac amblemini bulundurma zorunlulugu getirilmistir Bu sayede diger iki amblemin koruyuculuk ve savas anindaki savunuculuk ozellikleri korunmus olur TarihceJean Henry DunantSolferino Muharebesi ve Henry Dunant Kizilhac fikri Kuzey Italya da gerceklesen Solferino Muharebesi nden sonra dogdu Bir Fransiz kolonisi olan Cezayir deki isleri ile ilgili olarak dogrudan Fransa krali ile gorusmek isteyen Isvicreli is adami Jean Henry Dunant III Napolyon un Solferino daki karargahini savasin gerceklestigi 24 Haziran 1859 gununun gecesinde ziyaret etmisti Dunant saglik hizmeti verecek bir kurulus olmadigi icin savas meydaninda tibbi yardim alamadan yatan yaralilarin durumuna taniklik etti ve cok etkilendi Yoredeki sivil halki yarali askerlere hangi tarafin askeri olduklarina bakmaksizin yardim etmek icin orgutledi Tum cabalara ragmen 22 bin Avusturyali ve 17 bin Fransiz asker basit yardimlar alamadiklari icin hayatlarini kaybetti Cenevre ye dondugunde savas deneyimlerini anlatan bir kitap yazdi Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Hareketi nin temeli olacak fikirler 1863 te yayimlanan Bir Solferino Hatirasi adli kitapta ortaya atildi Dunant kitapta su iki fikri ortaya atmisti Avrupa ulkelerinde hangi ulustan olduguna bakilmaksizin savasta yaralananlara yardim edecek gonullu derneklerin baris zamaninda kurulmasi ve ulkelerin yaralilari korumak ve onlara tibbi yardim saglamak amaciyla uluslararasi anlasmalarda taraf olmasi Kitabi buyuk ilgi goren ve tum Avrupa dillerine cevrilen Dunant Avrupa ulkelerin dolasarak goruslerine taraftar topladi Durant ve arkadaslari 1863 te bu fikirleri hayata gecirmek uzere bes kisilik bir komite kurdular Baslangicta Uluslararasi Yaralilara Yardim Komitesi adini tasiyan komite 1875 te Uluslararasi Kizilhac Komitesi adini almistir Komitenin 17 Subat 1863 teki ilk toplantisi Uluslararasi Kizilhac Komitesi nin kurulus tarihi kabul edilir 1863 Cenevre Konferansi Komitenin 26 29 Ekim 1863 te Cenevre de organize ettigi uluslararasi konferansa on alti devlet ve 4 yardim kurulusu temsil edildi Delegeler devletlerin olasi bir savas sirasinda yaralanan askerlere taraf gozetmeksizin tibbi yardim vermek uzere dernekler kurulmasi onerisini kabul etti Ozel bir ayirt edici amblem tasiyan yardim araclari ve medikal gereclerin korunmasi da kabul edildi Konferansta 1815 ten beri uluslararasi iliskilerde daimi tarafsizlik statusune olan Isvicre nin bayragindan esinlenen amblem belirlenmistir Amblem beyaz zemin uzerine kirmizi bir hac isaretinden olusuyordu Birinci Cenevre Sozlesmesi 22 Agustos 1864 te Isvicre parlamentosu tarafindan diplomatik bir konferans duzenledi ve 12 devlet komitenin dayandigi ana fikir ve ilkeleri iceren Birinci Cenevre Sozlesmesi ni imzaladi Imzalayan devletler sunlardir Buyuk Baden Dukaligi bugunku Almanya Belcika Kralligi Danimarka Kralligi Fransa Imparatorlugu Hessen Buyuk Dukaligi Italya Kralligi Hollanda Kralligi Portekiz Kralligi Prusya Kralligi Ispanya Kralligi Isvicre Kralligi Wurttemberg Kralligi Komite Isvicre hukumeti araciligiyla tum devletleri bu sozlesmeyi imzalamaya cagirdi Aralik ayinda sozlesmeyi Norvec ve Isvec de imzaladi Osmanli Devleti de cagriya uyarak sozlesmeyi 5 Temmuz 1865 te imzalamistir Ulusal Derneklerin kurulmasi Cenevre Sozlesmesi ne imza koyan devletler sozlesmeyi imzalamakla kendi ulkelerinde olasi bir savas sirasinda yaralanan askerlere taraf gozetmeksizin tibbi yardim icin dernekler kurmayi kabul etmislerdi Ilk dernekler 1863 teki konferanstan sonra birkac ay icinde Wurttemberg Kralligi Oldenburg Buyuk Dukaligi Belcika ve Prusya da kurulmus onlari Danimarka Italya Fransa Mecklenburg Schwerin Dukaligi Ispanya Hamburg ve Hessen deki dernekler izlemisti 1874 te Avrupa daki ulusal dernek sayisi 22 ye ulasti ve hareket diger kitalara da yayildi Ilk Uluslararasi Kizilhac Konferansi Ilk Uluslararasi Kizilhac Konferansi 1867 de Paris te duzenlendi Konferansa 16 ulusal dernek temsilcisi 9 Avrupa devletinin temsilcileri katilmis ve bizzat Henry Dunant bir konusma yapmisti Kizilay ambleminin dogusu 93 Harbi sirasinda Osmanli Devleti Isvicre hukumetine ambulanslarda Kizilhac degil Kizilay amblemini kullanacagini bildirdi Kizilay sembolunun kullanilmasina bu catisma suresince gecici olarak izin verildi Sembolu devamli kullanma hakki 1907 de Londra da duzenlenen 8 Uluslararasi Konferansta verildi Amblem 1929 da resmen tanindi Dunant a Nobel Baris Odulu Dunya barisi uluslarin ve halklarin kardesligi icin caba harcayan kisi ve kurumlara Norvec Parlamentosu tarafindan 1901 den her yil verilen Nobel Baris Odulu nun ilki Uluslararasi Kizilhac Hareketi nin kurucusu Henry Dunant a verildi Fransiz iktisatci Frederic Passy ile birlikte Dunant 30 Ekim 1910 de Isvicre de hayatini kaybetti I Dunya Savasi na kadar faaliyetleri 1870 teki Fransa Prusya Savasi sirasinda ilk defa yarali ve esir askerlerin aileleri icin Istihbarat Ajansi kuran Kizilhac Komitesi delegeleri 1875 1878 teki Balkan krizi 1885 1886 daki Sirp Bulgar Savasi ve 1912 1913 teki Balkan Savaslari nedeniyle Balkanlar da gorev yapti I Dunya Savasi ve faaliyet alaninin genislemesi Uluslararasi Kizilhac Komitesi I Dunya Savasi sirasinda faaliyet alanini genisleterek yarali ve hasta askerlerin yani sira savas esirlerinin durumuyla savastan etkilenen sivillerle de ilgilendi Calisma alaninin genislemesi gerektigini savasin basinda goren Komite 15 Agustos 1914 te yayinladigi bir genelge ile yerel dernekleri yeni gorevlerde kendisini desteklemeye davet etmisti Savasin basinda savas esirleri hakkinda bilgi toplayip yaymak uzere Uluslararasi Savas Esirleri Istihbarat Ajansi adli ozel bir organ kuruldu 12 Ekim 1914 te Cenevre de faaliyet gecen ajans savasan devletlerden aldigi savas esiri listelerini siniflandirip kendilerine gelen bilgi talepleri ile eslestiren etkili bir sistem kurdu Tarafsiz devletlerin posta sistemlerinin yardimiyla savas esirlerine ailelerinin mektup ve koli gonderebilmelerini sagladi Ajans baris anlasmalarinin imzalanmasindan sonra 31 Aralik 1919 da Komite tarafindan kapatildi Komite delegeleri ayrica savas boyunca bircok savas esiri kampini ziyaret ederek esirlerin kabul edilebilir kosullarda yasayip yasamadiklarini takip etti Her ziyaretten sonra bir rapor hazirlayarak esir alan devletin ve esirlerin mensup oldugu devletin yetkililerine gonderildi Ayrica raporlar yayinlanip kamuoyuna duyuruldu Isgal edilmis topraklardaki ve dusman topraklarinda tutuklanmis sivillere hizmet vermek uzere Savas Esirleri Istihbarat Ajansi bunyesinde bir sivil bolum kuruldu Sivil Bolum savastan sonra da faaliyetlerini surdurdu I Dunya Savasi sirasinda 1915 te bati cephesinde ilk defa zehirli silahlar kullanildi Ilk defa 1917 de Almanlar Ypres Savasi nda kimyasal silah kullandi 20bin zehirlenme vakasi rapor edildi Komite 1918 de kimyasal silah kullaniminin yasaklanmasi icin girisimde bulundu Tum dunya devletlerine dini liderlere ve basina gonderdigi metin olumlu yanitlar aldi Komitenin bu girisimi 1925 te Cenevre Protokolu nun imzalanmasinin yolunu acmistir 1917 Nobel Baris Odulu 1 Dunya Savasi nin patlak vermesi uzerine Norvec Nobel Komitesi Nobel Baris Odulu vermeme kararini almisti Ancak Fransiz hukukcu Louis Renault unun onerisiyle 1917 de Uuslararsi Kizilhac Komitesi ni Nobel Baris Odulu ile odullendirdi Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Dernekleri Federasyonu 1 Dunya Savasi ulusal Kizilhac ve Kizilay derneklerinin isbirligi icinde calismasinin geregini ortaya koymustu Savas sonrasinda Amerikan Kizil Hac Savas Komitesi baskani Henry Davison ulusal derneklerin bir federasyon catisi altinda birlesmesini onerdi Davison onculugunde gerceklesen uluslararas bir tip konferansi federasyonun kurulusuna onayak oldu Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Dernekleri Federasyonu 1919 da Paris te Kizilhac Dernekleri Birligi adi altinda kuruldu Turk Kizilayi nin Hareketteki Rolu Turk Kizilayi kuruldugu tarihlerde harekete mensup olan ve resmen kabul edilen ilk Kizilay Dernegi olmustur Belirli donemlerde Uluslararasi Kizilhac Komitesi nin yonetiminde de bulunan dernek Turkiye Cumhuriyeti adina sosyal yardim toplama dagitma ve depolama konularinda komite ve harekette soz sahibidir Dunya Kizilhac ve Kizilay GunuUluslararasi Kizilhac Kizilay Hareketi nin kurucusu Henry Dunant in dogum gunu olan 8 Mayis gunu 1948 yilindan bu yana Dunya Kizilhac ve Kizilay Gunu olarak kutlanir Kutlamalar icin her sene ayri bir tema belirlenmektedir Turkiye genelindeki okullarda ayrica 28 Ekim 4 Kasim haftasi Kizilay haftasi olarak kutlanmaktadir Bu hafta vesilesiyle okullarda Kizilay ile ilgili tanitimlar yapilir siir kompozisyon yarismalari duzenlenir Dis baglantilarWikimedia Commons ta Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Hareketi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Hareketi12 Agustos 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Fransizca Ispanyolca ve Cince Uluslararasi Kizilhac Komitesi11 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Fransizca Ispanyolca Arapca Cince Rusca ve Portekizce Uluslararasi Kizilhac ve Kizilay Cemiyetleri Federasyonu11 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Fransizca ve Ispanyolca Kaynakca International Federation of Red Cross and Red Crescent Societies 4 Kasim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Nisan 2021 a b c 24 Subat 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2012 a b About the International Committee of the Red Cross 29 10 2010 Overview ICRC web sitesi Erisim tarihi 23 10 2012 1 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2012 a b Insanligin amblemleri Icrc org sitesi Erisim tarihi 23 10 2012 PDF 15 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 23 Ekim 2012 Israil icin Kizil Kristal BBCTurkish com 8 Aralik 2005 7 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2012 6 Eylul 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2012 From the battle of Solferino to the eve of the First World War ICRC sitesi 28 12 2004 Erisim tarihi 23 10 2012 22 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2012 IFRC web sitesi Erisim tarihi 31 10 2012 15 Kasim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 31 Ekim 2012 8 May World Red Cross and Red Crescent Day Icrc org sitesi 07 05 2003 Erisim tarihi 23 10 2012 31 Agustos 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ekim 2012 Kizilay Haftasi Kizilay Genclik Kurumu web sitesi Erisim tarihi 24 10 2012 31 Ekim 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ekim 2012