Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Württemberg Krallığı (Almanca: Königreich Württemberg), günümüzde Baden-Württemberg'in bulunduğu yerde 1806-1918 yılları arasında var olan bir devlet. 1495 yılında kurulan Württemberg Dükalığı'nın devamıdır. Bu tarihten önce Württemberg hükümdarları, 1268'de Konradin'in ölümü sonrası dağılan Svabya Dükalığı'nın bir bölümünü yöneten kontlardı.
Württemberg Königreich Württemberg Württemberg Krallığı | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1806-1918 | |||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||
Slogan | |||||||||
 Alman İmparatorluğu'nda Württemberg Krallığı | |||||||||
| Tür | Kutsal Roma İmparatorluğu Üyesi (1806-1806) Ren Konfederasyonu Üyesi (1806-1813) Alman Konfederasyonu Üyesi (1815-1866) Alman İmparatorluğu 'nun Federal Devleti (1871–1918) | ||||||||
| Başkent | Stuttgart | ||||||||
| Yaygın dil(ler) | Svabyaca | ||||||||
| Hükûmet | Parlamenter monarşi | ||||||||
| Kral | |||||||||
| |||||||||
| Başbakan | |||||||||
| |||||||||
| Yasama organı | |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| Yüzölçümü | |||||||||
• Toplam | 19508 km2 | ||||||||
| Nüfus | |||||||||
• Sayılan | 2437574 | ||||||||
| Para birimi | , (1806–1873) Goldmark, (1873–1914) (1914–1918) | ||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu | Baden-Württemberg | ||||||||
Coğrafya
1813'te tanımlandığı şekliyle Württemberg Krallığı'nın sınırları, 47°34' ve 49°35' kuzey ve 8°15' ve 10°30' doğu arasında uzanıyordu. Krallığın doğu ve güneyde Bavyera ile, kuzeyde, batıda ve güneyde Baden ile sınırları vardı. Güney kısmı, 'i büyük ölçüde çevreledi ve Konstanz Gölü'ne dokundu.
Devlet
Anayasa
Württemberg Krallığı, Federal Konsey'de (Almanca: Bundesrat dört oyla ve (Almanca: Reichstag 17 oyla, Alman İmparatorluğu içinde bir anayasal monarşi olarak işlev gördü .Anayasa, 1868, 1874 ve 1906'da değiştirilen 1819 tarihli bir yasaya dayanıyordu. Kral, 20. yüzyılın başlarında 103.227 dolara eşdeğer bir sivil liste (yıllık hibe) aldı. 1900 ve 1910 arasında, Württemberg'in siyasi tarihi anayasal ve eğitim sorunlarına odaklandı. Anayasa, 1906'da Württemberg'in diğer önce İkinci Meclisi için orantılı seçim sistemini getirmesiyle revize edildi. 1906 seçimlerinin sonucu öyle oldu ki, bir yanda iki Liberal parti, diğer yanda Katolik Merkez ve Muhafazakarlar eşit derecede güçlüydü, öyle ki dengeyi Sosyal Demokratlar elinde tuttu. Müteakip siyasi değişiklikler taraflar arasında keskin bir bölünmeye neden oldu, ancak Başbakan , yönetiminde Alman İmparatorluğu'nun anayasasında değişiklik yapılana kadar görevde kaldı.Ekim 1918'de şansölyelik, boyun eğmeye zorladı ve Kabinesi istifa etti.
Yerel Yönetim
göre, Württemberg belediyelerinde uygulanan belediye özyönetim ilkesi, pratik şekli 1 Mart 1822 tarihli idari fermanla belirlendi.Şehirlerde belediye başkanı, köylerde belediye başkanı olarak adlandırılan , üç başvuran arasından hak sahibi vatandaşlar tarafından ömür boyu seçilirdi.
Devlet İdare
Yürütme gücü, kralın yönetimindeki bireysel bakanlıklara devredildi. En çok bilinen bakanlıklar : adalet, dışişleri, içişleri, savaş ve maliye bakanlıkları vardı ve bunlar 1848'den itibaren bir kültür bakanlığı tarafından desteklendi, başlangıçta kilise ve eğitim bakanlığı olarak adlandırıldı. , ilçe olarak bilinen dört hükümet bölgesinde kısmen yerinden, kısmen de bakanlıklara bağlı merkezi makamlar tarafından yürütülüyordu . Bireysel bakanlıkların iş alanlarındaki merkezi otoritelerin örnekleri, diğerleri arasında devlet harp komisyonu ve Württemberg postanelerinin genel müdürlüğü (posta tarihi ve pullar) İçişleri Bakanlığı'nda, ev ve Devlet Arşivlerinde Dışişleri Bakanlığı'nda ve ayrıca Maliye Bakanlığı'nda Sayıştay'da ve Devlet Hazinesinde. Her merkezi otoriteye bir müdür başkanlık ediyordu.
Din
Kiliseler üzerindeki otorite krala aitti. Württemberg'deki 'ne ait olduğu sürece, kral onun koruyucusuydu. Protestan Kilisesi altında bir konsey ve bir sinod tarafından kontrol edildi . Kurul, bir başkan, 9 meclis üyesi ve altı ana kasabanın her birinden bir genel müfettiş veya başrahipten oluşuyordu. Sinod, hem meslekten olmayan hem de din adamlarından oluşan bir temsilci konseyden oluşuyordu. Krallıktaki Katolik Kilisesi, Freiburg im Breisgau Başpiskoposuna cevap veren Piskoposu tarafından yönetildi . Siyasi olarak, hükümet tarafından atanan bir Katolik konseyine itaat etti. Devlet tarafından atanan bir konsey () 1828'den sonra Yahudiliği düzenledi ve (Almanca: Israeltische Religionsgemeinschaft Württembergs) oluşturdu.
Dil
Svabyaca çok baskın olmasına rağmen, Württemberg Krallığı sadece yaşadığı bir yer değildi. Ludwigsburg ve Ellwangen üzerinden Bad Wildbad'dan bir hattın kabaca güneyindeki Svabya lehçelerine ek olarak, lehçe grubunun Aşağı Krallığı ve lehçe grubunun lehçesi krallığın kuzeyinde konuşuldu . Krallığın en güneyinde, Konstanz Gölü'nde konuşuluyordu. Batıda, Wildbad'ın güneyinde, Svabya ve arasında vardı.bazı istisnalar dışında, Württemberg ve Baden devlet sınırına karşılık gelen bir lehçe sınırı . Württemberg için lehçe dağılımının bu çok basitleştirilmiş coğrafi tanımının temel özellikleri bugün hala geçerlidir, ancak 19. yüzyılda lehçeler çok daha düşük hareketlilik ve radyo ve diğer ses taşıyıcılarının olmaması nedeniyle çok daha belirgindi. zaman daha ilkel ve ilgili bölgenin yerlileri için nüansları çoğunlukla yerden yere ayırt edilebilirdi.
Eğitim
Krallık, 10 yaşın üzerindeki vatandaşlar arasında evrensel okuryazarlık () talep etti. arasında Tübingen Üniversitesi, , ve Stuttgart'taki ve yer aldı. Gymnasium ve diğer okullar daha büyük şehirlerde mevcutken, her komün bir ilkokula sahipti. Kadınlar için çok sayıda okul ve kolej vardı. Württemberg'de ayrıca bir vardı .1909'da iyileştirildi.
Ticari Eğitim
19. yüzyılın ilk üçte birinde zanaat ve yan yanaydı. El sanatları sektöründe, bir ürünü olarak üretme yeterliliği, genellikle ürünü üreten bir makineyi çalıştırma yeterliliği haline geldi. Bununla birlikte, teknik yenilikler göz önüne alındığında, gelecekte gereksinimlerde keskin bir artış olduğuna dair açık işaretler vardı. Gittikçe daha fazla teknik çizim ve hassas ölçüm, büyük önem taşıyan nitelikler olarak kabul edildi. Ağırlıklı olarak geleneksel el eğitimleri nedeniyle, fabrikalarda çalışan işçilerin kalifiye olmadığı ortaya çıktı. On yıllar boyunca pahalı yabancı uzman olarak işe alınmak zorunda kaldı.
Ordu
Württemberg'in 1806'da Modern bir ordusu oldu. Kasım Devrimi'nden bir süre sonra ordu edildi. Ancak Prusya ordusunun komuta yapılarına entegre edilene kadar kendi ordusuna sahipti. Reich 1871'de kurulduğunda ve dolayısıyla 1871'den 1918'e kadar Alman ordusunun bir parçasıydı . Komşu Bavyera krallığının 1871'den sonraki barış zamanlarında tam askeri özerkliğini korumasına izin verilirken, Württemberg Krallığı'nın bu özerkliği uygulayamadı. Saksonya Krallığı'na benzer şekilde, Württemberg sınırlı askeri egemenliği korudu. 1806 yılında kurulan 1919 yılına kadar varlığını sürdürdü.
Kasım Devrimi
Kasım Devrimi sırasında, parlamenter bir hükümete yer açmak için 6 Kasım 1918'de istifa etti.Devlet Bakanı Philipp Scheidemann, 9 Kasım'da Berlin'deki Reichstag'ın bir penceresinden , Stuttgart'ta da mitingler düzenlendi. Daha sabah, göstericiler 'ı işgal etti. Öğleden sonra eyalet parlamentosunda başkanlığındaki iki sosyalist parti SPD ve 'den geçici bir hükümet kuruldu . Kral Wilhelm daha sonra 9 Kasım akşamı Stuttgart'tan ayrıldı ve Bebenhausen av köşküne taşındı . 30 Kasım'da 70 yaşındaki tahttan feragat ettiğini açıkladı.ve Württemberg Dükü unvanını aldı. Württemberg, Weimar Cumhuriyeti döneminde bir serbest halk devleti olarak Alman İmparatorluğu'nun bir parçası oldu.
Nüfus
1806'da Alman Ulusunun Kutsal Roma İmparatorluğu'nun sona ermesiyle birlikte, 9.500 kilometrekarelik bir alanı kaplayan Württemberg Dükalığı'nda yaklaşık 650.000 kişi yaşıyordu. sonunda, hem 19.508 kilometrekarelik alan hem de yaklaşık 1.380.000 nüfus iki katından fazla arttı. Alman İmparatorluğu kurulduğunda, 400.000 ila 430.000 kişi Württemberg Krallığı'ndan göç etmişti .Göç hareketleri esas olarak gerçekleşti. Özellikle Neckar bölgesindeki ve Kara Orman bölgesindeki yoğun nüfuslu alanlar etkilendi . Göçün temel nedeni . göçmenler esas olarak tarım ve sanattan geçiniyorlardı. Hedef ülkeler Doğu Avrupa ve özellikle Amerika Birleşik Devletleri idi . Göçten kaynaklanan bu kayıplara ve yüzde 30'un üzerindeki bebek ölüm hızına rağmen, nüfus 1812 ile 1849 arasında 360.000 civarında arttı. Bu gelişme, aniden kesintiye uğradı. Evlilik sayısı doğum oranı ve Göçmen sayısı hızla artı. 1867'ye gelindiğinde, nüfus 34.000'in biraz altında büyümüştü.1875 ile 1900 arasındaki 25 yılda, nüfus neredeyse 288.000 artarak 1900 ile 1910 arasındaki on yılda 268.000 civarında arttı. 1890'dan itibaren gelişen sanayinin bir sonucu olarak, kırsaldan kente hızlı bir göç yaşanmıştır. 1890'da Württemberg vatandaşlarının yaklaşık üçte ikisi hala kırsalda yaşarken, 1910'da yüzde 43'ten fazlası şehirlerde yaşıyordu. 2000'den fazla nüfusa sahip eklerseniz, yüzde 50'den bile fazlaydı. Devlet'in başkenti Stuttgart, o zamanki belediye sınırları içinde 1871'de 91.623'ten 1910'da 286.218'e, diğer şehirlerin yanı sıra aracılığıyla üç katından fazlasına ulaşabildi. Sanayileşme,Ev ve arasında gidip gelenler . 1900'de 54.322 olan sayıları 1910'da 88.155'e yükseldi.
Kültür
Devlet Festivali
28 Eylül 1841'de Kral I. Wilhelm'in saltanatının 25. yıldönümü münasebetiyle düzenlenen , krallığın halkının ne kadar renkli ve çeşitli olduğu ortaya çıktı. 'i tarafından düzenlenen, krallığın her yerinden 640 atlı ve sığırı topladılar. farklı ekipler olmak üzere 10.390 katılımcıdan oluşuyordu. O sırada 40.000 nüfusa sahip olan başkent Stuttgart'a, Württemberg'den dokuz kişiden biri olmak üzere yaklaşık 200.000 seyirci geldi. Bu festival krallık tarihinde benzersizdi ve birliktelik fikrini destekledi. 'ın Stuttgart'taki 'ın önünde 1863 yılına kadar tamamlanamayan bugün hala bu olayı anıyor.
Edebiyat
Württemberg Krallığı, güzel sanatlar ve müzik alanında, kökleri kelimenin her şey anlamına geldiği Pietizm'e dayanan birkaç tanınmış şahsiyet üretmiştir. Sanat alanında büyük yetenekler nadiren aranır ve terfi ettirilirdi. Gerektiğinde, bu tür yetenekler genellikle dışarıdan, çoğunlukla ile Württemberg'e geldi. çok daha kapsamlıdır. 1840 Stuttgart adres defterinde en az 249 yazar listeleniyor. Bu, Stuttgart'ta ve yayıncılığının büyük önemini açıklar. Özellikle ünlü şairlerden bazıları şunlardır: Friedrich Hölderlin, Gustav Schwab, ,Ludwig Uhland, , Wilhelm Hauff, , Eduard Mörike, , , , , , ve Hermann Hesse . Krallık, tüm önemli şair ve düşünürlerine karşı her zaman iyi niyetli değildi, bu nedenle örneğin ve , 'de hapsedildi. Para ödemek zorunda kaldılar. katılan , ve , değillerdi, ancak yine de krallıkta yazar olarak tanındılar . Friedrich Schiller, yukarıdaki listede temsil edilmeyen krallık kurulmadan önce öldü, ancak nüfusun gözünde muhtemelen Württemberg'deki en tanınmış şairdi ve bir üne ve Alman edebiyat tarihinin imajı üzerinde biçimlendirici bir etkiye sahipti. birçok , Schiller'in Württemberg Krallığı'ndaki önemine tanıklık ediyor. Bertel Thorvaldsen tarafından 1839'da Meydanı'nda dikilen Schiller anıtı, bugünkü gibi.
Ressamlık ve Mimarlık
Krallığın başlangıcında, Yüksek Karlsschule'den çıkan ve en iyi bilinen temsilcisi heykeltıraş olan Svabya klasisizminin sanatçıları vardı . 1829'dan 1838'e kadar Stuttgart'taki yeni Devlet Sanat Okulu'nun kurucu direktörüydü. Dannecker'in yanı sıra ressam de çok iyi biliniyordu . Kral Wilhelm I zamanında, (1802-1887) saray heykeltıraştı. 1843'te Güzel Sanatlar Müzesi oldu Başlangıçta kraliyet koleksiyonlarından yalnızca birkaç önemli sanat eserinin sunulduğu açıldı. 1839'dan 1843'e kadar inşa edildiği sırada klasik müze binasının ustası, örneğin 1841'den 1845'e kadar Tübingen Üniversitesi'nin yeni oditoryumunu da inşa eden 'dı . , ve de Württemberg'de klasisizmin diğer önemli mimarları olarak ortaya çıktılar . Klasisizmin sona ermesiyle birlikte, krallıkta sanatın gelişimi 19. yüzyılın ortalarında göreceli olarak durma noktasına geldi. sanat akademisinde O yıllarda örneğin muhafazakar ve tarih ressamı öğretti . Güzel sanatlar sadece ve gibi ressamları Stuttgart'a getiren Kral II. Wilhelm döneminde daha fazla destek aldı . Bu dönemin diğer Württemberg ressamları arasında , ve vardı . İzlenimciliğin özel bir temsilcisi, Schwäbisch Gmünd'de doğan 'di .(1863–1911), demiryolu ve endüstriyel motifleri betimleyen resimleriyle tanınır. ve de kendi vatanlarından Svabya'dan manzara ressamları olarak ortaya çıktılar . Heykeltıraş , 1876'dan beri sanat akademisinde çalışıyordu. 20. yüzyılın başlarında mimarlık ve şehircilik alanında ve Stuttgart'ın ana istasyonunun giriş binasının mimarı öğrencisi Paul Bonatz'ın çalışmaları en çok tanınan mimarilerden biridir.
Müzik ve Oyunculuk
Önemli müzisyenler çoğunlukla dışarıdan Württemberg'e geldi listesi (1812-1816), (1816-1818), (1819-1856), gibi çalıştı. (1867-1888) ve (1908-1918). Stuttgart Balesi, Kral I. William zamanında dansçı Marie Taglioni'nin babası olan yönetmen iyi biliniyordu. Oyun, orkestra tiyatro yöneticisi 'in altında parladı. 1829'dan 1841'e kadar. , 1844 ve 1864 yılları arasında ile bir altın çağını yaşadı . Svabya şarkı bestecisi , 1817'den 1860'a kadar Tübingen Üniversitesi'nde müzik direktörüydü. 1857'de kuruldu ve daha sonra oldu . 1880'lerin sonlarına 'in tamamı Stuttgart'ta yönetiminde ayrı bir prodüksiyon olarak gerçekleştirildi . Kraliyet saray tiyatrosunda, 1892'den itibaren Genel Müdür döneminde büyük bir modernleşme dalgası yaşandı ve Stuttgart'taki liberal atmosferde, Berlin'de sansür kurbanı olan eserler icra edilebildi. 1910'da opera sanatçısı , Württemberg kültür sahnesinde ve nüfusun geniş çevrelerinde heyecan yarattı. 1912'de Ariadne auf Naxos operasının prömiyeri besteci Richard Strauss'un yönetiminde Stuttgart'ta gerçekleşti.
Ekonomi
Württemberg Krallığı, neredeyse tüm varlığı için esasen bir tarım devletiydi. Bu, ancak sanayi çağının şafağının Württemberg'de de ortaya çıkmaya başladığı 19. yüzyılın doksanlı yıllarında gözle görülür biçimde değişti. Monarşinin orta ve geç dönemlerinde hala bilinen birçok şirket kuruldu.
Finans
1909-1910 yılları için devlet geliri, o zaman yaklaşık olarak harcamalarla dengelenen 4.840.520 $ 'a eşdeğer tahmini bir miktardı. Gelirin yaklaşık üçte biri demiryolları, ormanlar ve madenlerden, yaklaşık 1.400.000 dolar doğrudan vergilerden ve geri kalanı dolaylı vergilerden, postaneden ve muhtelif kalemlerden elde edildi. 1909'da, 29.285.335 dolardı ve bunun 27.000.000 dolardan fazlası demiryolu inşaatından kaynaklanıyordu.
Tarım
Eski Württemberg Dükalığı bölgesi, iki ana faktör nedeniyle her zaman ekonomik bir konumsal dezavantaja sahip olmuştur: Bir yandan, bu bölgede tarihsel zamanlarda ekonomik olarak çıkarılabilecek herhangi bir mineral kaynağından çıkarılma değeri neredeyse yoktur. Öte yandan, kapsamlı ticaretle sonuçlanabilecek işlevsel ulaşım ağının gelişmesi için coğrafi ve topoğrafik koşullar () son derece kötüydü. Württemberg'in merkezi gezilebilir yoktu ve krallığa bile başlangıçta yalnızca Tuna Nehri üzerindeki Ulm'deki, aşağı Neckar'dan Heilbronn'a ve Konstanz Gölü'ndeki saçaklarındaki su ile kolayca erişilebilirdi. Böylece, Augsburg, Ulm, Ravensburg, , Zürih, Basel, Freiburg ve Strasbourg gibi eski Svabya ve merkezlerinin tümü Württemberg Dükalığı'nın dışındaydı. Württemberg Krallığı, ağırlıklı olarak Protestan nüfusa (yaklaşık bir milyon Protestan) sahip Eski Württemberg bölgelerinden ve Pietizme eğilimi olan Yeni Württemberg bölgelerinden ve Katoliklikten (yaklaşık 400.000 Katolik) büyük ölçüde etkilenen Yeni Württemberg bölgelerinden oluşuyordu. Württemberg'de miras hukukunda gerçek bölünme uygulaması vardı. Bu, çiftliklerin ekim için her zamankinden daha küçük arazilere sahip olduğu anlamına geliyordu. Kırsal nüfus, ek bir meslekten, bir zanaattan geçimini sağlamak zorundaydı. Böylece, ihtiyaçtan ve yokluktan doğan bir yetkinlik erken ortaya çıktı ve bugün de için geçerli olan durum bu. Yeni Württemberg bölgelerinde, bu, daha yaygın miras yasası nedeniyle biraz farklıydı.Orada, bir çiftçi genellikle nispeten bir adam olabilir. 19. yüzyılın başında, nüfusun üçte ikisinden fazlası tarımda çalışıyordu.
Sanayileşme
O zamanlar yanlış anlaşılan ulusal ekonomist Friedrich List, Württemberg'in ekonomik sefaletinden yavaş yavaş çıkmasına yardımcı olan birçok fikir formüle etmişti. Bu, 1828'de 'nin ve 1834'te Kral Wilhelm'in ortaya çıkarmakta büyük bir gurur duyduğu Alman Gümrük Birliği'nin kurulmasını ve ayrıca kara ve sürekli iyileştirilmesini içeriyordu. Bunun gerektirdiği zorluklar, Albaufstieg ve Neue Weinsteige üzerindeki Geislinger Steige'ye işaret edilerek örneklenebilir.Stuttgart'ta hatırlanacak. Neckar'ın bir su yolu olarak genişletilmesinin temel taşı, Stuttgart hidrolik mühendisliği direktörü tarafından 1819 ve 1821 yılları arasında Heilbronn yakınlarındaki Wilhelm Kanalı'nın inşasıyla tanındı. 1841'de Neckar-Dampfschifffahrt, Heilbronn'a ulaştı, ancak nehrin daha yukarısında vapurların ekonomik kullanımı, Neckar'ın elverişsiz su koşulları nedeniyle başarısız oldu. 1824'ten beri Konstanz Gölü'nde vapurlar yelken açıyordu. Friedrich List tarafından yayılan bir başka fikir de Almanya'daki demiryolu trafiğinin genişletilmesiydi. 1843'te Württemberg'de bir devlet demiryolu kuruldu. Bu, ülkenin geleceğine yönelik büyük ve ileri görüşlü bir yatırımdı, çünkü o zamanlar yoksul tarım ülkesi topoğrafik olarak zor arazide kendi demiryolunu gerçekten karşılayamazdı. Kraliyet Württemberg Devlet Demiryollarını kurma kararı aynı zamanda borç yönetimine girme kararıydı. Ulusal borç, 1845'te 36 milyon mark eşdeğerinden 1913'te 653 milyon mark'a yükseldi ve 633 milyonu devlet demiryolları tarafından karşılandı. Bununla birlikte, bu Württemberg'deki demiryolunun tarihi, devlet için uzun vadede karşılığını veren bir başarı öyküsüdür. Bölgelerin birlikte büyümesini ve özellikle telgraf hatlarının raylar boyunca inşa edilmesi nedeniyle iletişimi artırdı. Württemberg için demiryolu trafiğinin önemi, türküsünde de ifade edilir . 1846'da kurulan Esslingen makine fabrikasının tarihi, demiryolu ile yakından ilgilidir . Alman İmparatorluğu'nun kuruluşundan sonra, para birimi olarak yerini mark aldı ; metrik sistem yeni bir ölçüm sistemi olarak tanıtıldı. Yaklaşık 20 yıldır istikrarlı olan ekonomik büyüme, 1873'te küçülme aşamasına girdi.önemli bir amortisör yaşadı. Ekonomik açıdan, Württemberg Krallığı, 1871'den 1918'e kadar var olan Alman İmparatorluğu'nun dinamiklerine büyük bir katkı sağlayamadı. Württembergerlerin Reich nüfusu içindeki oranı 1871'de yüzde 4,4'ten 1891'de yüzde 4,1'e ve 1916 savaş yılında yüzde 3,7'ye düştü. 1913'te Württemberg'de kişi başına ortalama gelir 1.020 puandı ve bu, Reich'taki ortalamanın yalnızca yüzde 88'i kadardı. Birinci Dünya Savaşı öncesinde ülkenin hala çok kırsal ve küçük kasaba karakteri aşağıdaki rakamlardan da açıkça görülmektedir. 1910'da Württemberger'in sadece beşte biri 20.000'den fazla nüfusu olan bir şehirde yaşıyordu, oysa Alman Reich'ında zaten üçte birdi. Württemberg'de var olan tek büyük şehir olan Stuttgart'ta sadece her dokuz kişiden beş'i Württembergliydi. Buna karşılık, Reich nüfusunun beşte biri büyük bir şehirde yaşıyordu. Bu sayılar ayrıca Württemberg'deki fabrikaların tüm ülkeye yayılmış olduğunu ve birkaç birleşik kentte yoğunlaşmadıklarını gösteriyor. Birçok orta ölçekli şirket, çalışanlarının yarı zamanlı çiftçiler olarak kendi topraklarını işlemelerine izin vermeye devam etti. Tarif edilen alt proleterleşmeişçi sınıfının ve sosyal demokrasinin ılımlı yöneliminin de burada amaçları vardı. 1875'te yaklaşık 288.000 kişi ticari kuruluşlarda çalışıyordu. 71.000 şirket halihazırda beşten fazla asistan istihdam ediyor. Çalışanların büyük çoğunluğu tekstil ve giyim sektöründe istihdam edilmiştir. Metal sanayinde, inşaat, ağaç işleme ve ticarette biraz daha fazla olmak üzere 22.300 işçi istihdam edildi. Büyük çiftlikler nadirdi. 1875'te 200'den fazla çalışanı olan sadece 45 fabrika vardı. 1882'de halkın yaklaşık yarısı hâlâ tarımda çalışıyordu. 1895'te kırsal nüfusun oranı yüzde 45,5 idi. Giderek daha az insanın yalnızca ekonominin birincil sektöründe çalıştığı eğilimi, Svabya mühendisi 'in vaftiz babası olduğu tarımın artan makineleşmesi tarafından desteklendi.
Madencilik
Eski zamanlarda, Heuberg'de demir cevheri çıkarıldı. Maden müfettişinin adı 'di. Destek aletleri Truchtelfingen'den satın alındı ve Hörnle bölgesindeki Lautlingen tarafından kullanıldı. 1738'de Oberdigisheim Geppert'te demir cevheri üretti. Weilheim'daki ooidal bir demir cevheri damarındaki (Doggererzflöz) 3.5 km'lik eski bir madenden, Tuttlinger Fruchtkasten'de ahşaptır. Çelik, Tuttlingen'de, şimdi demir frenler üreten Ludwigstal'daki Schwäbische Hüttenwerke tarafından üretildi. fabrikası vardı. Ooidal demir cevheri (Bohnerz aus Eisenroggenstein) bulundu. Fransa-Prusya Savaşı'ndan sonra madencilik durduruldu. Krallıkta bulunan endüstriyel öneme sahip ana mineraller tuz ve demirdi. Tuz endüstrisi 19. yüzyılın başında ön plana çıktı. Demir endüstrisi daha eski bir çağa sahipti, ancak kömür eksikliği yavaşlattı. Diğer mineraller arasında granit, kireçtaşı, demirtaşı ve havai fişek bulunur.
Üretim
Tekstil üreticileri, özellikle Esslingen ve Göppingen'de keten, yünlü ve pamuklu kumaşlar üretti ve kağıt yapımı Ravensburg, Heilbronn ve 'da öne çıktı . Hükümet tarafından desteklenen imalat sanayileri, özellikle metal işçiliği, özellikle vasıflı işçilik gerektiren dallar olmak üzere, 19. yüzyılın sonraki yıllarında hızla gelişti. Demir ve çelik ürünlerine, lokomotiflere (Esslingen'in iyi bir üne sahip oldu), makinelere, arabalara, bisikletlere, (Oberndorf am Neckar'daki Mauser fabrikasında), bilimsel ve sanatsal cihazlara, piyanolara (Stuttgart'ta), piyanolara özel önem verildi. diğer müzik aletleri, fotoğraf cihazları, saatler (Kara Orman'da), , altın ve gümüş eşyalar. Krallık genelinde , çömlekçiler, dolap yapım atölyeleri, , bira fabrikaları ve içki fabrikaları faaliyet gösteriyordu. hidroelektrikve petrol, kömür eksikliğini büyük ölçüde telafi etti ve Neckar'ın bir kolu olan 'ın yanındaki doğal gaz kaynaklarından sıvı karbonik asit üretildi.
Ticaret
Krallığın başlıca ihracatı sığır, tahıl, odun, piyano, tuz, yağ, deri, pamuklu ve keten kumaşlar, bira, şarap ve alkollü içkileri içeriyordu. Ticaret Stuttgart, Ulm, Heilbronn ve Friedrichshafen şehirlerine odaklandı . Stuttgart, kapsamlı bir kitap ticaretiyle övünüyordu. Krallığın yaratıcı mucitleri vardı; İlk otomobil üreticisi Gottlieb Daimler, işini 1900 yılında Daimler Motoren Gesellschaft olarak kurdu ve halefi Mercedes-Benz'in her zaman Stuttgart yakınlarında fabrikaları vardı.
Ulaşım
1907'de krallığın 2.000 km (1.200 mi) demiryolu vardı ve bunların 256 km'si (159 mi) hariç tümü devlete aitti. Gezilebilir su yolları arasında Neckar, Schussental, Konstanz Gölü ve Ulm'den aşağı Tuna Nehri vardı . Krallık, en eskileri Roma yapımı olan oldukça kaliteli yollara sahipti. Württemberg, Bavyera gibi, 1871'de yeni Alman İmparatorluğu'nun kurulmasının ardından kendi posta ve telgraf hizmetinin kontrolünü elinde tuttu. 1904'te Württemberg demiryolu sistemi, Almanya'nın geri kalanıyla entegre oldu.
Kaynakça
- ^ Bakınız: Vann, JA The making of a state: Württemberg, 1593-1793 Cornell Univ Press 1984.
- ^ "Königreich Württemberg - Historische Landkarte von 1910 - ein Unikat". Das Kugelspiel (Almanca). 16 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Ağustos 2022.
- ^ "1911 Encyclopædia Britannica/Württemberg - Wikisource, the free online library". en.wikisource.org (İngilizce). 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ Württemberg Devlet ve Hükümet Dergisi. 16 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Ağustos 2022.
- ^ Alfred Dehlinger: Württembergs Staatswesen. Cilt 1. Kohlhammer Stuttgart 1951, sayfa 140.
- ^ a b "Königreich Württemberg". www.wkgo.de. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ ab"1911 Encyclopædia Britannica/Württemberg - Wikisource, the free online library". en.wikisource.org (İngilizce). 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ağustos 2022.
- ^ Karl-Jürgen Rinneberg: Almanya'nın endüstriyel dönüşümü sırasında şirket eğitim sistemi. Böhlau yayınevi, Köln 1985, sayfa 32.
- ^ . Wikiwand (İngilizce). 11 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ "Verfassungsurkunde für das Königreich Württemberg (1819)". www.verfassungen.de. Erişim tarihi: 11 Ağustos 2022.
- ^ "Tarihçi Willi A. Boelcke'nin makalesindendir". 13 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Ağustos 2022.
- ^ "Württemberg yazarlar makalesidir".
- ^ SWR2; SWR2. "Expeditionen ins Königreich Württemberg (5/5)". swr.online (Almanca). 15 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Ağustos 2022.
- ^ Chisholm 1911 , sayfa 857.
- ^ Wolfgang von Hippel: Ekonomik ve Sosyal Tarih 1800-1918. İçinde: Meinrad Schaab , Hansmartin Schwarzmaier (editörler) ve diğerleri: Baden-Württemberg Tarihinin El Kitabı . Cilt 3: Eski imparatorluğun sonundan monarşilerin sonuna kadar.Ve Baden-Württemberg'deki Tarihsel Bölgesel Araştırmalar Komisyonu adına yayınlanmıştır . Klett-Cotta, Stuttgart 1992, sayfa 514.
- ^ Bernhard Mann: Württemberg Krallığının Küçük Tarihi , Leinfelden-Echterdingen 2006, sayfa 129.
- ^ Helmut Engisch: Württemberg Krallığı. Stuttgart 2006, sayfa 113.
- ^ Württemberg Krallığı 1806-1918 monarşi ve modernite, Landesmuseum Württemberg, Stuttgart 2006, sayfa 192.
- ^ a b Chisholm 1911 , sayfa 856.
- ^ Chisholm 1911 , sayfa 856-857.
- ^ Chisholm 1911 , sayfa 859.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Wurttemberg Kralligi Almanca Konigreich Wurttemberg gunumuzde Baden Wurttemberg in bulundugu yerde 1806 1918 yillari arasinda var olan bir devlet 1495 yilinda kurulan Wurttemberg Dukaligi nin devamidir Bu tarihten once Wurttemberg hukumdarlari 1268 de Konradin in olumu sonrasi dagilan Svabya Dukaligi nin bir bolumunu yoneten kontlardi WurttembergKonigreich Wurttemberg Wurttemberg Kralligi1806 1918Bayrak ArmaSloganMilli marsAlman Imparatorlugu nda Wurttemberg KralligiTurKutsal Roma Imparatorlugu Uyesi 1806 1806 Ren Konfederasyonu Uyesi 1806 1813 Alman Konfederasyonu Uyesi 1815 1866 Alman Imparatorlugu nun Federal Devleti 1871 1918 BaskentStuttgartYaygin dil ler SvabyacaHukumetParlamenter monarsiKral 1806 1816I Friedrich 1816 1864I Wilhelm 1864 1891I Karl 1891 1918II WilhelmBasbakan 1821 1831 1918Yasama organiTarihce Kurulusu1806 Dagilisi1918Yuzolcumu Toplam19508 km2Nufus Sayilan2437574Para birimi 1806 1873 Goldmark 1873 1914 1914 1918 Onculler ArdillarWurttemberg Elektorlugu Wurttemberg Serbest Halk DevletiGunumuzdeki durumuBaden WurttembergCografya1813 te tanimlandigi sekliyle Wurttemberg Kralligi nin sinirlari 47 34 ve 49 35 kuzey ve 8 15 ve 10 30 dogu arasinda uzaniyordu Kralligin dogu ve guneyde Bavyera ile kuzeyde batida ve guneyde Baden ile sinirlari vardi Guney kismi i buyuk olcude cevreledi ve Konstanz Golu ne dokundu DevletAnayasa Wurttemberg Kralligi Federal Konsey de Almanca Bundesrat dort oyla ve Almanca Reichstag 17 oyla Alman Imparatorlugu icinde bir anayasal monarsi olarak islev gordu Anayasa 1868 1874 ve 1906 da degistirilen 1819 tarihli bir yasaya dayaniyordu Kral 20 yuzyilin baslarinda 103 227 dolara esdeger bir sivil liste yillik hibe aldi 1900 ve 1910 arasinda Wurttemberg in siyasi tarihi anayasal ve egitim sorunlarina odaklandi Anayasa 1906 da Wurttemberg in diger once Ikinci Meclisi icin orantili secim sistemini getirmesiyle revize edildi 1906 secimlerinin sonucu oyle oldu ki bir yanda iki Liberal parti diger yanda Katolik Merkez ve Muhafazakarlar esit derecede gucluydu oyle ki dengeyi Sosyal Demokratlar elinde tuttu Muteakip siyasi degisiklikler taraflar arasinda keskin bir bolunmeye neden oldu ancak Basbakan yonetiminde Alman Imparatorlugu nun anayasasinda degisiklik yapilana kadar gorevde kaldi Ekim 1918 de sansolyelik boyun egmeye zorladi ve Kabinesi istifa etti Yerel Yonetim gore Wurttemberg belediyelerinde uygulanan belediye ozyonetim ilkesi pratik sekli 1 Mart 1822 tarihli idari fermanla belirlendi Sehirlerde belediye baskani koylerde belediye baskani olarak adlandirilan uc basvuran arasindan hak sahibi vatandaslar tarafindan omur boyu secilirdi Devlet Idare Yurutme gucu kralin yonetimindeki bireysel bakanliklara devredildi En cok bilinen bakanliklar adalet disisleri icisleri savas ve maliye bakanliklari vardi ve bunlar 1848 den itibaren bir kultur bakanligi tarafindan desteklendi baslangicta kilise ve egitim bakanligi olarak adlandirildi ilce olarak bilinen dort hukumet bolgesinde kismen yerinden kismen de bakanliklara bagli merkezi makamlar tarafindan yurutuluyordu Bireysel bakanliklarin is alanlarindaki merkezi otoritelerin ornekleri digerleri arasinda devlet harp komisyonu ve Wurttemberg postanelerinin genel mudurlugu posta tarihi ve pullar Icisleri Bakanligi nda ev ve Devlet Arsivlerinde Disisleri Bakanligi nda ve ayrica Maliye Bakanligi nda Sayistay da ve Devlet Hazinesinde Her merkezi otoriteye bir mudur baskanlik ediyordu DinKiliseler uzerindeki otorite krala aitti Wurttemberg deki ne ait oldugu surece kral onun koruyucusuydu Protestan Kilisesi altinda bir konsey ve bir sinod tarafindan kontrol edildi Kurul bir baskan 9 meclis uyesi ve alti ana kasabanin her birinden bir genel mufettis veya basrahipten olusuyordu Sinod hem meslekten olmayan hem de din adamlarindan olusan bir temsilci konseyden olusuyordu Kralliktaki Katolik Kilisesi Freiburg im Breisgau Baspiskoposuna cevap veren Piskoposu tarafindan yonetildi Siyasi olarak hukumet tarafindan atanan bir Katolik konseyine itaat etti Devlet tarafindan atanan bir konsey 1828 den sonra Yahudiligi duzenledi ve Almanca Israeltische Religionsgemeinschaft Wurttembergs olusturdu DilSvabyaca cok baskin olmasina ragmen Wurttemberg Kralligi sadece yasadigi bir yer degildi Ludwigsburg ve Ellwangen uzerinden Bad Wildbad dan bir hattin kabaca guneyindeki Svabya lehcelerine ek olarak lehce grubunun Asagi Kralligi ve lehce grubunun lehcesi kralligin kuzeyinde konusuldu Kralligin en guneyinde Konstanz Golu nde konusuluyordu Batida Wildbad in guneyinde Svabya ve arasinda vardi bazi istisnalar disinda Wurttemberg ve Baden devlet sinirina karsilik gelen bir lehce siniri Wurttemberg icin lehce dagiliminin bu cok basitlestirilmis cografi taniminin temel ozellikleri bugun hala gecerlidir ancak 19 yuzyilda lehceler cok daha dusuk hareketlilik ve radyo ve diger ses tasiyicilarinin olmamasi nedeniyle cok daha belirgindi zaman daha ilkel ve ilgili bolgenin yerlileri icin nuanslari cogunlukla yerden yere ayirt edilebilirdi EgitimKrallik 10 yasin uzerindeki vatandaslar arasinda evrensel okuryazarlik talep etti arasinda Tubingen Universitesi ve Stuttgart taki ve yer aldi Gymnasium ve diger okullar daha buyuk sehirlerde mevcutken her komun bir ilkokula sahipti Kadinlar icin cok sayida okul ve kolej vardi Wurttemberg de ayrica bir vardi 1909 da iyilestirildi Ticari Egitim 19 yuzyilin ilk ucte birinde zanaat ve yan yanaydi El sanatlari sektorunde bir urunu olarak uretme yeterliligi genellikle urunu ureten bir makineyi calistirma yeterliligi haline geldi Bununla birlikte teknik yenilikler goz onune alindiginda gelecekte gereksinimlerde keskin bir artis olduguna dair acik isaretler vardi Gittikce daha fazla teknik cizim ve hassas olcum buyuk onem tasiyan nitelikler olarak kabul edildi Agirlikli olarak geleneksel el egitimleri nedeniyle fabrikalarda calisan iscilerin kalifiye olmadigi ortaya cikti On yillar boyunca pahali yabanci uzman olarak ise alinmak zorunda kaldi OrduWurttemberg in 1806 da Modern bir ordusu oldu Kasim Devrimi nden bir sure sonra ordu edildi Ancak Prusya ordusunun komuta yapilarina entegre edilene kadar kendi ordusuna sahipti Reich 1871 de kuruldugunda ve dolayisiyla 1871 den 1918 e kadar Alman ordusunun bir parcasiydi Komsu Bavyera kralliginin 1871 den sonraki baris zamanlarinda tam askeri ozerkligini korumasina izin verilirken Wurttemberg Kralligi nin bu ozerkligi uygulayamadi Saksonya Kralligi na benzer sekilde Wurttemberg sinirli askeri egemenligi korudu 1806 yilinda kurulan 1919 yilina kadar varligini surdurdu Kasim DevrimiKasim Devrimi sirasinda parlamenter bir hukumete yer acmak icin 6 Kasim 1918 de istifa etti Devlet Bakani Philipp Scheidemann 9 Kasim da Berlin deki Reichstag in bir penceresinden Stuttgart ta da mitingler duzenlendi Daha sabah gostericiler i isgal etti Ogleden sonra eyalet parlamentosunda baskanligindaki iki sosyalist parti SPD ve den gecici bir hukumet kuruldu Kral Wilhelm daha sonra 9 Kasim aksami Stuttgart tan ayrildi ve Bebenhausen av koskune tasindi 30 Kasim da 70 yasindaki tahttan feragat ettigini acikladi ve Wurttemberg Duku unvanini aldi Wurttemberg Weimar Cumhuriyeti doneminde bir serbest halk devleti olarak Alman Imparatorlugu nun bir parcasi oldu Nufus1806 da Alman Ulusunun Kutsal Roma Imparatorlugu nun sona ermesiyle birlikte 9 500 kilometrekarelik bir alani kaplayan Wurttemberg Dukaligi nda yaklasik 650 000 kisi yasiyordu sonunda hem 19 508 kilometrekarelik alan hem de yaklasik 1 380 000 nufus iki katindan fazla artti Alman Imparatorlugu kuruldugunda 400 000 ila 430 000 kisi Wurttemberg Kralligi ndan goc etmisti Goc hareketleri esas olarak gerceklesti Ozellikle Neckar bolgesindeki ve Kara Orman bolgesindeki yogun nufuslu alanlar etkilendi Gocun temel nedeni gocmenler esas olarak tarim ve sanattan geciniyorlardi Hedef ulkeler Dogu Avrupa ve ozellikle Amerika Birlesik Devletleri idi Gocten kaynaklanan bu kayiplara ve yuzde 30 un uzerindeki bebek olum hizina ragmen nufus 1812 ile 1849 arasinda 360 000 civarinda artti Bu gelisme aniden kesintiye ugradi Evlilik sayisi dogum orani ve Gocmen sayisi hizla arti 1867 ye gelindiginde nufus 34 000 in biraz altinda buyumustu 1875 ile 1900 arasindaki 25 yilda nufus neredeyse 288 000 artarak 1900 ile 1910 arasindaki on yilda 268 000 civarinda artti 1890 dan itibaren gelisen sanayinin bir sonucu olarak kirsaldan kente hizli bir goc yasanmistir 1890 da Wurttemberg vatandaslarinin yaklasik ucte ikisi hala kirsalda yasarken 1910 da yuzde 43 ten fazlasi sehirlerde yasiyordu 2000 den fazla nufusa sahip eklerseniz yuzde 50 den bile fazlaydi Devlet in baskenti Stuttgart o zamanki belediye sinirlari icinde 1871 de 91 623 ten 1910 da 286 218 e diger sehirlerin yani sira araciligiyla uc katindan fazlasina ulasabildi Sanayilesme Ev ve arasinda gidip gelenler 1900 de 54 322 olan sayilari 1910 da 88 155 e yukseldi KulturDevlet Festivali 28 Eylul 1841 de Kral I Wilhelm in saltanatinin 25 yildonumu munasebetiyle duzenlenen kralligin halkinin ne kadar renkli ve cesitli oldugu ortaya cikti i tarafindan duzenlenen kralligin her yerinden 640 atli ve sigiri topladilar farkli ekipler olmak uzere 10 390 katilimcidan olusuyordu O sirada 40 000 nufusa sahip olan baskent Stuttgart a Wurttemberg den dokuz kisiden biri olmak uzere yaklasik 200 000 seyirci geldi Bu festival krallik tarihinde benzersizdi ve birliktelik fikrini destekledi in Stuttgart taki in onunde 1863 yilina kadar tamamlanamayan bugun hala bu olayi aniyor Edebiyat Wurttemberg Kralligi guzel sanatlar ve muzik alaninda kokleri kelimenin her sey anlamina geldigi Pietizm e dayanan birkac taninmis sahsiyet uretmistir Sanat alaninda buyuk yetenekler nadiren aranir ve terfi ettirilirdi Gerektiginde bu tur yetenekler genellikle disaridan cogunlukla ile Wurttemberg e geldi cok daha kapsamlidir 1840 Stuttgart adres defterinde en az 249 yazar listeleniyor Bu Stuttgart ta ve yayinciliginin buyuk onemini aciklar Ozellikle unlu sairlerden bazilari sunlardir Friedrich Holderlin Gustav Schwab Ludwig Uhland Wilhelm Hauff Eduard Morike ve Hermann Hesse Krallik tum onemli sair ve dusunurlerine karsi her zaman iyi niyetli degildi bu nedenle ornegin ve de hapsedildi Para odemek zorunda kaldilar katilan ve degillerdi ancak yine de krallikta yazar olarak tanindilar Friedrich Schiller yukaridaki listede temsil edilmeyen krallik kurulmadan once oldu ancak nufusun gozunde muhtemelen Wurttemberg deki en taninmis sairdi ve bir une ve Alman edebiyat tarihinin imaji uzerinde bicimlendirici bir etkiye sahipti bircok Schiller in Wurttemberg Kralligi ndaki onemine taniklik ediyor Bertel Thorvaldsen tarafindan 1839 da Meydani nda dikilen Schiller aniti bugunku gibi Ressamlik ve Mimarlik Kralligin baslangicinda Yuksek Karlsschule den cikan ve en iyi bilinen temsilcisi heykeltiras olan Svabya klasisizminin sanatcilari vardi 1829 dan 1838 e kadar Stuttgart taki yeni Devlet Sanat Okulu nun kurucu direktoruydu Dannecker in yani sira ressam de cok iyi biliniyordu Kral Wilhelm I zamaninda 1802 1887 saray heykeltirasti 1843 te Guzel Sanatlar Muzesi oldu Baslangicta kraliyet koleksiyonlarindan yalnizca birkac onemli sanat eserinin sunuldugu acildi 1839 dan 1843 e kadar insa edildigi sirada klasik muze binasinin ustasi ornegin 1841 den 1845 e kadar Tubingen Universitesi nin yeni oditoryumunu da insa eden di ve de Wurttemberg de klasisizmin diger onemli mimarlari olarak ortaya ciktilar Klasisizmin sona ermesiyle birlikte krallikta sanatin gelisimi 19 yuzyilin ortalarinda goreceli olarak durma noktasina geldi sanat akademisinde O yillarda ornegin muhafazakar ve tarih ressami ogretti Guzel sanatlar sadece ve gibi ressamlari Stuttgart a getiren Kral II Wilhelm doneminde daha fazla destek aldi Bu donemin diger Wurttemberg ressamlari arasinda ve vardi Izlenimciligin ozel bir temsilcisi Schwabisch Gmund de dogan di 1863 1911 demiryolu ve endustriyel motifleri betimleyen resimleriyle taninir ve de kendi vatanlarindan Svabya dan manzara ressamlari olarak ortaya ciktilar Heykeltiras 1876 dan beri sanat akademisinde calisiyordu 20 yuzyilin baslarinda mimarlik ve sehircilik alaninda ve Stuttgart in ana istasyonunun giris binasinin mimari ogrencisi Paul Bonatz in calismalari en cok taninan mimarilerden biridir Muzik ve Oyunculuk Onemli muzisyenler cogunlukla disaridan Wurttemberg e geldi listesi 1812 1816 1816 1818 1819 1856 gibi calisti 1867 1888 ve 1908 1918 Stuttgart Balesi Kral I William zamaninda dansci Marie Taglioni nin babasi olan yonetmen iyi biliniyordu Oyun orkestra tiyatro yoneticisi in altinda parladi 1829 dan 1841 e kadar 1844 ve 1864 yillari arasinda ile bir altin cagini yasadi Svabya sarki bestecisi 1817 den 1860 a kadar Tubingen Universitesi nde muzik direktoruydu 1857 de kuruldu ve daha sonra oldu 1880 lerin sonlarina in tamami Stuttgart ta yonetiminde ayri bir produksiyon olarak gerceklestirildi Kraliyet saray tiyatrosunda 1892 den itibaren Genel Mudur doneminde buyuk bir modernlesme dalgasi yasandi ve Stuttgart taki liberal atmosferde Berlin de sansur kurbani olan eserler icra edilebildi 1910 da opera sanatcisi Wurttemberg kultur sahnesinde ve nufusun genis cevrelerinde heyecan yaratti 1912 de Ariadne auf Naxos operasinin promiyeri besteci Richard Strauss un yonetiminde Stuttgart ta gerceklesti EkonomiWurttemberg Kralligi neredeyse tum varligi icin esasen bir tarim devletiydi Bu ancak sanayi caginin safaginin Wurttemberg de de ortaya cikmaya basladigi 19 yuzyilin doksanli yillarinda gozle gorulur bicimde degisti Monarsinin orta ve gec donemlerinde hala bilinen bircok sirket kuruldu Finans 1909 1910 yillari icin devlet geliri o zaman yaklasik olarak harcamalarla dengelenen 4 840 520 a esdeger tahmini bir miktardi Gelirin yaklasik ucte biri demiryollari ormanlar ve madenlerden yaklasik 1 400 000 dolar dogrudan vergilerden ve geri kalani dolayli vergilerden postaneden ve muhtelif kalemlerden elde edildi 1909 da 29 285 335 dolardi ve bunun 27 000 000 dolardan fazlasi demiryolu insaatindan kaynaklaniyordu Tarim Eski Wurttemberg Dukaligi bolgesi iki ana faktor nedeniyle her zaman ekonomik bir konumsal dezavantaja sahip olmustur Bir yandan bu bolgede tarihsel zamanlarda ekonomik olarak cikarilabilecek herhangi bir mineral kaynagindan cikarilma degeri neredeyse yoktur Ote yandan kapsamli ticaretle sonuclanabilecek islevsel ulasim aginin gelismesi icin cografi ve topografik kosullar son derece kotuydu Wurttemberg in merkezi gezilebilir yoktu ve kralliga bile baslangicta yalnizca Tuna Nehri uzerindeki Ulm deki asagi Neckar dan Heilbronn a ve Konstanz Golu ndeki sacaklarindaki su ile kolayca erisilebilirdi Boylece Augsburg Ulm Ravensburg Zurih Basel Freiburg ve Strasbourg gibi eski Svabya ve merkezlerinin tumu Wurttemberg Dukaligi nin disindaydi Wurttemberg Kralligi agirlikli olarak Protestan nufusa yaklasik bir milyon Protestan sahip Eski Wurttemberg bolgelerinden ve Pietizme egilimi olan Yeni Wurttemberg bolgelerinden ve Katoliklikten yaklasik 400 000 Katolik buyuk olcude etkilenen Yeni Wurttemberg bolgelerinden olusuyordu Wurttemberg de miras hukukunda gercek bolunme uygulamasi vardi Bu ciftliklerin ekim icin her zamankinden daha kucuk arazilere sahip oldugu anlamina geliyordu Kirsal nufus ek bir meslekten bir zanaattan gecimini saglamak zorundaydi Boylece ihtiyactan ve yokluktan dogan bir yetkinlik erken ortaya cikti ve bugun de icin gecerli olan durum bu Yeni Wurttemberg bolgelerinde bu daha yaygin miras yasasi nedeniyle biraz farkliydi Orada bir ciftci genellikle nispeten bir adam olabilir 19 yuzyilin basinda nufusun ucte ikisinden fazlasi tarimda calisiyordu Sanayilesme O zamanlar yanlis anlasilan ulusal ekonomist Friedrich List Wurttemberg in ekonomik sefaletinden yavas yavas cikmasina yardimci olan bircok fikir formule etmisti Bu 1828 de nin ve 1834 te Kral Wilhelm in ortaya cikarmakta buyuk bir gurur duydugu Alman Gumruk Birligi nin kurulmasini ve ayrica kara ve surekli iyilestirilmesini iceriyordu Bunun gerektirdigi zorluklar Albaufstieg ve Neue Weinsteige uzerindeki Geislinger Steige ye isaret edilerek orneklenebilir Stuttgart ta hatirlanacak Neckar in bir su yolu olarak genisletilmesinin temel tasi Stuttgart hidrolik muhendisligi direktoru tarafindan 1819 ve 1821 yillari arasinda Heilbronn yakinlarindaki Wilhelm Kanali nin insasiyla tanindi 1841 de Neckar Dampfschifffahrt Heilbronn a ulasti ancak nehrin daha yukarisinda vapurlarin ekonomik kullanimi Neckar in elverissiz su kosullari nedeniyle basarisiz oldu 1824 ten beri Konstanz Golu nde vapurlar yelken aciyordu Friedrich List tarafindan yayilan bir baska fikir de Almanya daki demiryolu trafiginin genisletilmesiydi 1843 te Wurttemberg de bir devlet demiryolu kuruldu Bu ulkenin gelecegine yonelik buyuk ve ileri goruslu bir yatirimdi cunku o zamanlar yoksul tarim ulkesi topografik olarak zor arazide kendi demiryolunu gercekten karsilayamazdi Kraliyet Wurttemberg Devlet Demiryollarini kurma karari ayni zamanda borc yonetimine girme karariydi Ulusal borc 1845 te 36 milyon mark esdegerinden 1913 te 653 milyon mark a yukseldi ve 633 milyonu devlet demiryollari tarafindan karsilandi Bununla birlikte bu Wurttemberg deki demiryolunun tarihi devlet icin uzun vadede karsiligini veren bir basari oykusudur Bolgelerin birlikte buyumesini ve ozellikle telgraf hatlarinin raylar boyunca insa edilmesi nedeniyle iletisimi artirdi Wurttemberg icin demiryolu trafiginin onemi turkusunde de ifade edilir 1846 da kurulan Esslingen makine fabrikasinin tarihi demiryolu ile yakindan ilgilidir Alman Imparatorlugu nun kurulusundan sonra para birimi olarak yerini mark aldi metrik sistem yeni bir olcum sistemi olarak tanitildi Yaklasik 20 yildir istikrarli olan ekonomik buyume 1873 te kuculme asamasina girdi onemli bir amortisor yasadi Ekonomik acidan Wurttemberg Kralligi 1871 den 1918 e kadar var olan Alman Imparatorlugu nun dinamiklerine buyuk bir katki saglayamadi Wurttembergerlerin Reich nufusu icindeki orani 1871 de yuzde 4 4 ten 1891 de yuzde 4 1 e ve 1916 savas yilinda yuzde 3 7 ye dustu 1913 te Wurttemberg de kisi basina ortalama gelir 1 020 puandi ve bu Reich taki ortalamanin yalnizca yuzde 88 i kadardi Birinci Dunya Savasi oncesinde ulkenin hala cok kirsal ve kucuk kasaba karakteri asagidaki rakamlardan da acikca gorulmektedir 1910 da Wurttemberger in sadece beste biri 20 000 den fazla nufusu olan bir sehirde yasiyordu oysa Alman Reich inda zaten ucte birdi Wurttemberg de var olan tek buyuk sehir olan Stuttgart ta sadece her dokuz kisiden bes i Wurttembergliydi Buna karsilik Reich nufusunun beste biri buyuk bir sehirde yasiyordu Bu sayilar ayrica Wurttemberg deki fabrikalarin tum ulkeye yayilmis oldugunu ve birkac birlesik kentte yogunlasmadiklarini gosteriyor Bircok orta olcekli sirket calisanlarinin yari zamanli ciftciler olarak kendi topraklarini islemelerine izin vermeye devam etti Tarif edilen alt proleterlesmeisci sinifinin ve sosyal demokrasinin ilimli yoneliminin de burada amaclari vardi 1875 te yaklasik 288 000 kisi ticari kuruluslarda calisiyordu 71 000 sirket halihazirda besten fazla asistan istihdam ediyor Calisanlarin buyuk cogunlugu tekstil ve giyim sektorunde istihdam edilmistir Metal sanayinde insaat agac isleme ve ticarette biraz daha fazla olmak uzere 22 300 isci istihdam edildi Buyuk ciftlikler nadirdi 1875 te 200 den fazla calisani olan sadece 45 fabrika vardi 1882 de halkin yaklasik yarisi hala tarimda calisiyordu 1895 te kirsal nufusun orani yuzde 45 5 idi Giderek daha az insanin yalnizca ekonominin birincil sektorunde calistigi egilimi Svabya muhendisi in vaftiz babasi oldugu tarimin artan makinelesmesi tarafindan desteklendi Madencilik Eski zamanlarda Heuberg de demir cevheri cikarildi Maden mufettisinin adi di Destek aletleri Truchtelfingen den satin alindi ve Hornle bolgesindeki Lautlingen tarafindan kullanildi 1738 de Oberdigisheim Geppert te demir cevheri uretti Weilheim daki ooidal bir demir cevheri damarindaki Doggererzfloz 3 5 km lik eski bir madenden Tuttlinger Fruchtkasten de ahsaptir Celik Tuttlingen de simdi demir frenler ureten Ludwigstal daki Schwabische Huttenwerke tarafindan uretildi fabrikasi vardi Ooidal demir cevheri Bohnerz aus Eisenroggenstein bulundu Fransa Prusya Savasi ndan sonra madencilik durduruldu Krallikta bulunan endustriyel oneme sahip ana mineraller tuz ve demirdi Tuz endustrisi 19 yuzyilin basinda on plana cikti Demir endustrisi daha eski bir caga sahipti ancak komur eksikligi yavaslatti Diger mineraller arasinda granit kirectasi demirtasi ve havai fisek bulunur Uretim Tekstil ureticileri ozellikle Esslingen ve Goppingen de keten yunlu ve pamuklu kumaslar uretti ve kagit yapimi Ravensburg Heilbronn ve da one cikti Hukumet tarafindan desteklenen imalat sanayileri ozellikle metal isciligi ozellikle vasifli iscilik gerektiren dallar olmak uzere 19 yuzyilin sonraki yillarinda hizla gelisti Demir ve celik urunlerine lokomotiflere Esslingen in iyi bir une sahip oldu makinelere arabalara bisikletlere Oberndorf am Neckar daki Mauser fabrikasinda bilimsel ve sanatsal cihazlara piyanolara Stuttgart ta piyanolara ozel onem verildi diger muzik aletleri fotograf cihazlari saatler Kara Orman da altin ve gumus esyalar Krallik genelinde comlekciler dolap yapim atolyeleri bira fabrikalari ve icki fabrikalari faaliyet gosteriyordu hidroelektrikve petrol komur eksikligini buyuk olcude telafi etti ve Neckar in bir kolu olan in yanindaki dogal gaz kaynaklarindan sivi karbonik asit uretildi Ticaret Kralligin baslica ihracati sigir tahil odun piyano tuz yag deri pamuklu ve keten kumaslar bira sarap ve alkollu ickileri iceriyordu Ticaret Stuttgart Ulm Heilbronn ve Friedrichshafen sehirlerine odaklandi Stuttgart kapsamli bir kitap ticaretiyle ovunuyordu Kralligin yaratici mucitleri vardi Ilk otomobil ureticisi Gottlieb Daimler isini 1900 yilinda Daimler Motoren Gesellschaft olarak kurdu ve halefi Mercedes Benz in her zaman Stuttgart yakinlarinda fabrikalari vardi Ulasim 1907 de kralligin 2 000 km 1 200 mi demiryolu vardi ve bunlarin 256 km si 159 mi haric tumu devlete aitti Gezilebilir su yollari arasinda Neckar Schussental Konstanz Golu ve Ulm den asagi Tuna Nehri vardi Krallik en eskileri Roma yapimi olan oldukca kaliteli yollara sahipti Wurttemberg Bavyera gibi 1871 de yeni Alman Imparatorlugu nun kurulmasinin ardindan kendi posta ve telgraf hizmetinin kontrolunu elinde tuttu 1904 te Wurttemberg demiryolu sistemi Almanya nin geri kalaniyla entegre oldu Wurttemberg kraliyet taciKaynakca Bakiniz Vann JA The making of a state Wurttemberg 1593 1793 Cornell Univ Press 1984 Konigreich Wurttemberg Historische Landkarte von 1910 ein Unikat Das Kugelspiel Almanca 16 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Agustos 2022 1911 Encyclopaedia Britannica Wurttemberg Wikisource the free online library en wikisource org Ingilizce 11 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Agustos 2022 Wurttemberg Devlet ve Hukumet Dergisi 16 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Agustos 2022 Alfred Dehlinger Wurttembergs Staatswesen Cilt 1 Kohlhammer Stuttgart 1951 sayfa 140 a b Konigreich Wurttemberg www wkgo de 24 Mayis 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Agustos 2022 a b 1911 Encyclopaedia Britannica Wurttemberg Wikisource the free online library en wikisource org Ingilizce 11 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Agustos 2022 Karl Jurgen Rinneberg Almanya nin endustriyel donusumu sirasinda sirket egitim sistemi Bohlau yayinevi Koln 1985 sayfa 32 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Wikiwand Ingilizce 11 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 11 Agustos 2022 Verfassungsurkunde fur das Konigreich Wurttemberg 1819 www verfassungen de Erisim tarihi 11 Agustos 2022 Tarihci Willi A Boelcke nin makalesindendir 13 Haziran 2022 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 13 Agustos 2022 Wurttemberg yazarlar makalesidir SWR2 SWR2 Expeditionen ins Konigreich Wurttemberg 5 5 swr online Almanca 15 Agustos 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Agustos 2022 Chisholm 1911 sayfa 857 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Wolfgang von Hippel Ekonomik ve Sosyal Tarih 1800 1918 Icinde Meinrad Schaab Hansmartin Schwarzmaier editorler ve digerleri Baden Wurttemberg Tarihinin El Kitabi Cilt 3 Eski imparatorlugun sonundan monarsilerin sonuna kadar Ve Baden Wurttemberg deki Tarihsel Bolgesel Arastirmalar Komisyonu adina yayinlanmistir Klett Cotta Stuttgart 1992 sayfa 514 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Bernhard Mann Wurttemberg Kralliginin Kucuk Tarihi Leinfelden Echterdingen 2006 sayfa 129 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Helmut Engisch Wurttemberg Kralligi Stuttgart 2006 sayfa 113 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Wurttemberg Kralligi 1806 1918 monarsi ve modernite Landesmuseum Wurttemberg Stuttgart 2006 sayfa 192 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim a b Chisholm 1911 sayfa 856 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Chisholm 1911 sayfa 856 857 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Chisholm 1911 sayfa 859 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim