Kadı Abdurrahman Paşa (?-27 Aralık 1808) Karaman valisi ve Osmanlı Devletinin Islahat döneminde önemli görevlerde bulunmuş bir devlet adamı.
Hizmetleri
Nizam-ı Cedid
Kadı Abdurrahman Paşa bugünkü Antalya ilinin İbradı ilçesinde doğdu. 1803 yılında III. Selim tarafından Osmanlı Devletinin Karaman (Konya) eyaletine vali olarak atandı. Kadı Abdurrahman Paşa III. Selim'in kurduğu Nizam-ı Cedid ordusunu Karaman'da örgütledi. Kadı Abdurrahman Paşa, Nizam-ı Cedid askerleri ile, o zamana kadar ortadan kaldırılamamış Anadolu'daki bazı Celalileri, Çorlu ve Malkara civarında yenerek ortadan kaldırmayı başardı. III. Selim bunun üzerine 1806 Temmuz'unda Kadı Abdurrahman Paşa'yı Nizam-ı Cedid ordusunu Rumeli'de örgütlemek üzere Edirne'ye yolladı. Fakat Rumeli ayanlarının Nizam-ı Cedid'e şiddet kullanarak direnmeleri III.Selim’i Kadı Abdurrahman Paşa'yı geri çağırmak zorunda bıraktı. Padişahın bu zayıflığı Nizam-ı Cedid'e karşı çıkanların cesaretini arttırdı ve III. Selim Kabakçı Mustafa'nın yönettiği bir ayaklanma sonunda 30 Mayıs 1807'de, tahttan indirildi ve yerine IV. Mustafa tahta geçti.
Sekban-ı Cedid
14 aylık bir saltanattan sonra Rusçuk ayanı Alemdar Mustafa Paşa İstanbul'a ordusuyla yürüyerek IV. Mustafa'yı tahtan indirdi ve yerine II. Mahmut'u tahta geçirdi (28 Temmuz 1808). II. Mahmut Alemdar Mustafa Paşa'yı sadrazam yaptı. Alemdar Mustafa Paşa'nın sadrazam olduktan sonra yaptığı ilk işlerden biri devletin ileri gelenleriyle büyük bir toplantı yapmak oldu. Kadı Abdurrahman Paşa Konya'dan İstanbul'a bu toplantıya katılmak için çağrıldı. Bu toplantıda alınan kararlar Sened-i İttifak adı verilen bir belgede derlendi. Kadı Abdurrahman Paşa da bu belgeyi imzalayanlardan biri oldu (7 Ekim 1808). Bu belge ile ayanlar, hükûmet emirlerini dinleyeceklerine söz verdiler. Nizam-ı Cedid ordusu Sekban-ı Cedid adıyla yeniden kuruldu. Kadı Abdurrahman Paşa yeni ordunun başına geçti.
Tahttan indirilen IV. Mustafa ve adamları bu gelişmelerden hoşnut değillerdi. 14 Kasım 1808 gecesi, Alemdar Mustafa Paşa'nın konağını bastılar. Gelecek yardımı bekleyerek yeniçerilerle kıyasıya çarpışan sadrazam, damı delmekte olan yeniçerileri görünce patlattığı barut fıçısıyla intihar etti. Ayaklananlar II. Mahmut'u tahttan indirmek için saraya saldırdılar. Kadı Abdurrahman Paşa Sekban-ı Cedid askeriyle Topkapı Sarayı'nı savundu. Bozguna uğrayan ayaklananların üzerine giden Kadı Abdurrahman Paşa, 3.000'den fazla yeniçeriyi ve diğer ayaklananları kılıçtan geçirtti. Ama yeniçeriler üstünlük sağladılar. Sultan II. Mahmut 18 Kasım 1808 tarihinde Sekban-ı Cedid'i dağıtmak zorunda kaldı.
Kadı Abdurrahman Paşa'nın Öldürülmesi
Kadı Abdurrahman Paşa askerleriyle oturduğu Selimiye Kışlası'ndan bir kömürcü kayığına binerek Gemlik'e kaçtı ve oradan Kütahya ve sonra da yanında küçük oğlu vergi müdürü Abdullah Paşa ve büyük oğlu medrese Hocası Mehmet Bey olduğu halde memleketi olan İbradı'daki evine sığındı. Kapukulu askerlerinin ısrarı üzerine Kadı Abdurrahman Paşa'nın diri veya ölü elde edilmesi için bir ferman çıkarılmıştı. Bu fermanın yerine getirmek için de Teke vergi memuru Kapıcıbaşı Hacı Mehmet Ağa'ya görev verilmişti. Hacı Mehmet Ağa Antalya yöresinden topladığı 10.000 kadar yeniçeri ile İbradı'yı bastı. Kadı Abdurrahman Paşa İbradı dağlarına kaçmışsa da tutularak İbradı kasabasında medrese Çarşısındaki konağında 27 Aralık 1808 tarihinde boğduruldu. Kadı Abdurrahman Paşa'nın oğulları hakkında idam fermanı yok iken Kapıcıbaşı Hacı Mehmet Ağa'nın oğlu İbrahim Bey 12 gün sonra kavgalı olduğu Abdullah Paşa'yı ve ertesi gün de Mehmet Bey'i öldürttü. Bu üç kişinin mezarları İbradı Mezarlığındadır.
II. Mahmut Kadı Abdurrahman Paşa'nın idamına karşı olduğu için Hacı Mehmet Ağa'yı cezalandırmak için fırsat bekledi. Bu sırada Hacı Mehmet Ağa öldü ve yerine oğlu İbrahim Bey geçti. Ibrahim Bey, Kadı Abdurrahman Paşa'dan arta kalan mal ve eşyaları vermemekte direnerek Sultan'a sert cevap verince, II. Mahmut'un gönderdiği askerler Antalya kalesine saklanan İbrahim Bey'i karadan ve denizden kuşatarak yakaladılar. İbrahim Bey idam edildi ve ailesi Selanik'e sürgüne gönderildi.II Mahmut daha sonra da Kadı Abdurrahman Paşa'nın tüm haklarını ve mallarının iadesini sağladı.
Kaynakça
- Antalya Rehberi 17 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Osmanlı Araştırmaları 26 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kadi Abdurrahman Pasa 27 Aralik 1808 Karaman valisi ve Osmanli Devletinin Islahat doneminde onemli gorevlerde bulunmus bir devlet adami HizmetleriNizam i Cedid Kadi Abdurrahman Pasa bugunku Antalya ilinin Ibradi ilcesinde dogdu 1803 yilinda III Selim tarafindan Osmanli Devletinin Karaman Konya eyaletine vali olarak atandi Kadi Abdurrahman Pasa III Selim in kurdugu Nizam i Cedid ordusunu Karaman da orgutledi Kadi Abdurrahman Pasa Nizam i Cedid askerleri ile o zamana kadar ortadan kaldirilamamis Anadolu daki bazi Celalileri Corlu ve Malkara civarinda yenerek ortadan kaldirmayi basardi III Selim bunun uzerine 1806 Temmuz unda Kadi Abdurrahman Pasa yi Nizam i Cedid ordusunu Rumeli de orgutlemek uzere Edirne ye yolladi Fakat Rumeli ayanlarinin Nizam i Cedid e siddet kullanarak direnmeleri III Selim i Kadi Abdurrahman Pasa yi geri cagirmak zorunda birakti Padisahin bu zayifligi Nizam i Cedid e karsi cikanlarin cesaretini arttirdi ve III Selim Kabakci Mustafa nin yonettigi bir ayaklanma sonunda 30 Mayis 1807 de tahttan indirildi ve yerine IV Mustafa tahta gecti Sekban i Cedid 14 aylik bir saltanattan sonra Ruscuk ayani Alemdar Mustafa Pasa Istanbul a ordusuyla yuruyerek IV Mustafa yi tahtan indirdi ve yerine II Mahmut u tahta gecirdi 28 Temmuz 1808 II Mahmut Alemdar Mustafa Pasa yi sadrazam yapti Alemdar Mustafa Pasa nin sadrazam olduktan sonra yaptigi ilk islerden biri devletin ileri gelenleriyle buyuk bir toplanti yapmak oldu Kadi Abdurrahman Pasa Konya dan Istanbul a bu toplantiya katilmak icin cagrildi Bu toplantida alinan kararlar Sened i Ittifak adi verilen bir belgede derlendi Kadi Abdurrahman Pasa da bu belgeyi imzalayanlardan biri oldu 7 Ekim 1808 Bu belge ile ayanlar hukumet emirlerini dinleyeceklerine soz verdiler Nizam i Cedid ordusu Sekban i Cedid adiyla yeniden kuruldu Kadi Abdurrahman Pasa yeni ordunun basina gecti Tahttan indirilen IV Mustafa ve adamlari bu gelismelerden hosnut degillerdi 14 Kasim 1808 gecesi Alemdar Mustafa Pasa nin konagini bastilar Gelecek yardimi bekleyerek yenicerilerle kiyasiya carpisan sadrazam dami delmekte olan yenicerileri gorunce patlattigi barut ficisiyla intihar etti Ayaklananlar II Mahmut u tahttan indirmek icin saraya saldirdilar Kadi Abdurrahman Pasa Sekban i Cedid askeriyle Topkapi Sarayi ni savundu Bozguna ugrayan ayaklananlarin uzerine giden Kadi Abdurrahman Pasa 3 000 den fazla yeniceriyi ve diger ayaklananlari kilictan gecirtti Ama yeniceriler ustunluk sagladilar Sultan II Mahmut 18 Kasim 1808 tarihinde Sekban i Cedid i dagitmak zorunda kaldi Kadi Abdurrahman Pasa nin OldurulmesiKadi Abdurrahman Pasa askerleriyle oturdugu Selimiye Kislasi ndan bir komurcu kayigina binerek Gemlik e kacti ve oradan Kutahya ve sonra da yaninda kucuk oglu vergi muduru Abdullah Pasa ve buyuk oglu medrese Hocasi Mehmet Bey oldugu halde memleketi olan Ibradi daki evine sigindi Kapukulu askerlerinin israri uzerine Kadi Abdurrahman Pasa nin diri veya olu elde edilmesi icin bir ferman cikarilmisti Bu fermanin yerine getirmek icin de Teke vergi memuru Kapicibasi Haci Mehmet Aga ya gorev verilmisti Haci Mehmet Aga Antalya yoresinden topladigi 10 000 kadar yeniceri ile Ibradi yi basti Kadi Abdurrahman Pasa Ibradi daglarina kacmissa da tutularak Ibradi kasabasinda medrese Carsisindaki konaginda 27 Aralik 1808 tarihinde bogduruldu Kadi Abdurrahman Pasa nin ogullari hakkinda idam fermani yok iken Kapicibasi Haci Mehmet Aga nin oglu Ibrahim Bey 12 gun sonra kavgali oldugu Abdullah Pasa yi ve ertesi gun de Mehmet Bey i oldurttu Bu uc kisinin mezarlari Ibradi Mezarligindadir II Mahmut Kadi Abdurrahman Pasa nin idamina karsi oldugu icin Haci Mehmet Aga yi cezalandirmak icin firsat bekledi Bu sirada Haci Mehmet Aga oldu ve yerine oglu Ibrahim Bey gecti Ibrahim Bey Kadi Abdurrahman Pasa dan arta kalan mal ve esyalari vermemekte direnerek Sultan a sert cevap verince II Mahmut un gonderdigi askerler Antalya kalesine saklanan Ibrahim Bey i karadan ve denizden kusatarak yakaladilar Ibrahim Bey idam edildi ve ailesi Selanik e surgune gonderildi II Mahmut daha sonra da Kadi Abdurrahman Pasa nin tum haklarini ve mallarinin iadesini sagladi KaynakcaAntalya Rehberi 17 Subat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Osmanli Arastirmalari 26 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde