Kadınlara oy hakkı, kadınların seçimlerde oy kullanma hakkıdır.
19. yüzyılın sonlarına dek Finlandiya, İzlanda, İsveç, Avustralya'daki bazı koloniler ve ABD'nin bir takım batı eyaletlerinde kadınlar sınırlı oy hakkı elde etti. Bu dönemden itibaren, kadın hareketleri çerçevesinde kadınların oy hakkını elde etmesi ve kadınlara erkeklerle eşit medeni haklar tanınması için verilen mücadeleyi koordine etme amaçlı ulusal ve uluslararası ölçekte örgütler kuruldu. Bunların arasında en önde gelenlerden biri 1904'te kurulan 'dır.
1881'de Man Adası'nda toprak sahibi kadınlara oy kullanma hakkı tanındı. 1893'te o dönemde Britanya İmparatorluğu kolonisi olan Yeni Zelanda kadınları oy hakkını elde etti. Bu hak 1894'te Güney Avustralya'ya (burada kadınlara seçilme hakkı da tanındı), 1899'da Batı Avustralya'ya yayıldı. Tüm Avustralya kolonilerinin federe olarak 1902'de birleşmesiyle Avustralya çapında kadınlar oy hakkı sahibi oldu. Bununla beraber kadınlar da dahil olmak üzere Avustralya Aborijinlerine yönelik oy kullanmada ayrımcı yasalar 1962'ye dek yürürlükte kaldı.
Avrupa'da kadınların oy hakkını ilk kazandığı ülke, 1907'deki dünyanın ilk kadın milletvekillerinin seçildiği Finlandiya oldu. Norveç 1913'te Finlandiya'yı takip etti. 1917'de Geçici Hükûmet altında Rusya'da bu hak kadınlara tanındı.1918'de Azerbaycan Halk Cumhuriyeti'de bu hakkı kadınlara tanıdı.
I. Dünya Savaşı sonrasında 1917'de Kanada'da, süfrajetlerin yıllarca yürüttüğü bir kampanya sonrasında 1918'de Birleşik Krallık'ta, 1920'de ABD'de kadınlar oy hakkını kazandı. Bu noktada I. Dünya Savaşı konuyla ilgili görüşlerin değişmesinde önemli rol oynadı. Kadınların savaş sırasında sunduğu katkılar, erkeklere göre aşağılık oldukları algısını ve kadınların doğa gereği oy kullanmamaları gerektiği argümanını zora soktu. Leslie Hume'a göre, eğer kadınlar cephanelik üreten fabrikalarda çalışabilmişse, oy kabinine girişlerini engellemek anlamsız kaçmaktaydı. Bununla beraber Hume, oy hakkının savaştaki katkılar için bir ödül olmadığına dikkat çeker; kadınların savaş sırasındaki çalışmaları kamusal alana girişlerine ilişkin korkuları boşa çıkarmıştı.
5 Aralık 1934'te (Her türlü oylamada ve tamamen) Türkiye'de kadınlara seçme - seçilme hakkı tanındı. Fransa'da 4 Ekim 1944'te yapılan yasa değişikliğiyle kadınlara seçme ve seçilme hakkı verildi. 29 Nisan 1945'te ilk defa belediye seçimlerine katılan kadınlar 21 Ekim 1945'te de ilk defa parlamento seçimlerinde oy kullandılar.
II. Dünya Savaşı sonrası Birleşmiş Milletler kadınlara oy hakkı tanınmasını teşvik etti. 1979 yılında kabul edilen ve 189 ülkenin taraf olduğu Kadına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Yok Edilmesi Sözleşmesi, oy hakkını temel bir hak olarak tanımlar.
İslam ülkeleri arasında kadına oy hakkı veren ilk ülke Azerbaycandır.1918 yılından bu yana kadınların oy kullanma hakkı vardır.
Son olarak 2015'te Suudi Arabistan'da kadınlar ilk kez oy kullanabildi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Ellen Carol DuBois (1998). Woman Suffrage and Women's Rights. NYU Press. ss. 174-6. ISBN . 21 Kasım 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2017.
- ^ Allison Sneider, "The New Suffrage History: Voting Rights in International Perspective", History Compass, (July 2010) 8#7 s. 692–703,
- ^ (PDF). parliament.sa.gov.au. 29 Mart 2011 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Mart 2017.
- ^ "Legislative Assembly". The West Australian. Perth, WA. 15 Aralık 1899. s. 7. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 23 Ocak 2017.
- ^ . Foundingdocs.gov.au. 1 Haziran 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2011.
- ^ EC (15 Şubat 2013). . Elections.org.nz. New Zealand Electoral Commission. 13 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Haziran 2016.
- ^ Leslie Hume (2016). The National Union of Women's Suffrage Societies 1897-1914. Routledge. s. 281. 19 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2017.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Ağustos 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Ağustos 2019.
- ^ Photograph Tasneem Alsultan, National Geographic. "In a Historic Election, Saudi Women Cast First-Ever Ballots". 27 Mart 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Mart 2017.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kadinlara oy hakki kadinlarin secimlerde oy kullanma hakkidir Kadinlarin Sosyal ve Politik Birligi Women s Social and Political Union WSPU liderleri Annie Kenney solda ve Christabel Pankhurst 19 yuzyilin sonlarina dek Finlandiya Izlanda Isvec Avustralya daki bazi koloniler ve ABD nin bir takim bati eyaletlerinde kadinlar sinirli oy hakki elde etti Bu donemden itibaren kadin hareketleri cercevesinde kadinlarin oy hakkini elde etmesi ve kadinlara erkeklerle esit medeni haklar taninmasi icin verilen mucadeleyi koordine etme amacli ulusal ve uluslararasi olcekte orgutler kuruldu Bunlarin arasinda en onde gelenlerden biri 1904 te kurulan dir 1881 de Man Adasi nda toprak sahibi kadinlara oy kullanma hakki tanindi 1893 te o donemde Britanya Imparatorlugu kolonisi olan Yeni Zelanda kadinlari oy hakkini elde etti Bu hak 1894 te Guney Avustralya ya burada kadinlara secilme hakki da tanindi 1899 da Bati Avustralya ya yayildi Tum Avustralya kolonilerinin federe olarak 1902 de birlesmesiyle Avustralya capinda kadinlar oy hakki sahibi oldu Bununla beraber kadinlar da dahil olmak uzere Avustralya Aborijinlerine yonelik oy kullanmada ayrimci yasalar 1962 ye dek yururlukte kaldi Avrupa da kadinlarin oy hakkini ilk kazandigi ulke 1907 deki dunyanin ilk kadin milletvekillerinin secildigi Finlandiya oldu Norvec 1913 te Finlandiya yi takip etti 1917 de Gecici Hukumet altinda Rusya da bu hak kadinlara tanindi 1918 de Azerbaycan Halk Cumhuriyeti de bu hakki kadinlara tanidi I Dunya Savasi sonrasinda 1917 de Kanada da sufrajetlerin yillarca yuruttugu bir kampanya sonrasinda 1918 de Birlesik Krallik ta 1920 de ABD de kadinlar oy hakkini kazandi Bu noktada I Dunya Savasi konuyla ilgili goruslerin degismesinde onemli rol oynadi Kadinlarin savas sirasinda sundugu katkilar erkeklere gore asagilik olduklari algisini ve kadinlarin doga geregi oy kullanmamalari gerektigi argumanini zora soktu Leslie Hume a gore eger kadinlar cephanelik ureten fabrikalarda calisabilmisse oy kabinine girislerini engellemek anlamsiz kacmaktaydi Bununla beraber Hume oy hakkinin savastaki katkilar icin bir odul olmadigina dikkat ceker kadinlarin savas sirasindaki calismalari kamusal alana girislerine iliskin korkulari bosa cikarmisti 5 Aralik 1934 te Her turlu oylamada ve tamamen Turkiye de kadinlara secme secilme hakki tanindi Fransa da 4 Ekim 1944 te yapilan yasa degisikligiyle kadinlara secme ve secilme hakki verildi 29 Nisan 1945 te ilk defa belediye secimlerine katilan kadinlar 21 Ekim 1945 te de ilk defa parlamento secimlerinde oy kullandilar II Dunya Savasi sonrasi Birlesmis Milletler kadinlara oy hakki taninmasini tesvik etti 1979 yilinda kabul edilen ve 189 ulkenin taraf oldugu Kadina Karsi Her Turlu Ayrimciligin Yok Edilmesi Sozlesmesi oy hakkini temel bir hak olarak tanimlar Islam ulkeleri arasinda kadina oy hakki veren ilk ulke Azerbaycandir 1918 yilindan bu yana kadinlarin oy kullanma hakki vardir Son olarak 2015 te Suudi Arabistan da kadinlar ilk kez oy kullanabildi Ayrica bakinizTurkiye de kadinlara secme ve secilme hakkinin taninmasi Kadin haklariKaynakca Ellen Carol DuBois 1998 Woman Suffrage and Women s Rights NYU Press ss 174 6 ISBN 9780814719015 21 Kasim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2017 Allison Sneider The New Suffrage History Voting Rights in International Perspective History Compass July 2010 8 7 s 692 703 PDF parliament sa gov au 29 Mart 2011 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Mart 2017 Legislative Assembly The West Australian Perth WA 15 Aralik 1899 s 7 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 23 Ocak 2017 Foundingdocs gov au 1 Haziran 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Ocak 2011 EC 15 Subat 2013 Elections org nz New Zealand Electoral Commission 13 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Haziran 2016 Leslie Hume 2016 The National Union of Women s Suffrage Societies 1897 1914 Routledge s 281 19 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2017 Arsivlenmis kopya 11 Agustos 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Agustos 2019 Photograph Tasneem Alsultan National Geographic In a Historic Election Saudi Women Cast First Ever Ballots 27 Mart 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Mart 2017