Kahkaha çiçeği, gündüzsefası, tarla sarmaşığı veya sabah sefası güncel taksonomisi ve değişen sistematiği Convolvulaceae ailesindeki 1000'den fazla çiçekli bitki türünün ortak adıdır. Sabah sefası türleri aralarında Argyreia, Astripomoea, Calystegia, Convolvulus, Ipomoea, Lepistemon, Merremia, Operculina, Rivea ve Stictocardia'nın yer aldığı birçok cinse aittir.
Tarih
Ipomoea purpurea, Sabah sefası tohumlarının müshil özelliğinden dolayı ilk olarak Çin'de tıbbi kullanımıyla biliniyordu.
Eski Mezoamerikan uygarlıkları lateksi Castilla elastica ağacından dönüştürmek için bir sabah sefası türü olan Ipomoea alba'yı ve ayrıca zıplayan kauçuk toplar yapmak için guayule bitkisini kullandılar. Sabah sefasının suyundaki kükürt Charles Goodyear'ın keşfinden en az 3000 yıl öncesinde kauçuğu vulkanize etmeye hizmet etti.Meksika 'daki Aztek rahiplerinin de bitkinin halüsinojenik özelliklerini kullandıkları biliniyordu (bkz. Rivea corymbosa).
Davranış
Sabah sefası çiçekleri sabahın erken saatlerinde açar. Çiçekler genellikle "taç yapraklar"ın görünür kıvrılma göstermesinden birkaç saat önce solmaya başlar. Bu bitki gün boyunca tam güneşe maruz kalmayı ve mesik (orta nemli tundra) topraklarını tercih eder. Ipomoea muricata gibi bazı sabah sefaları gece açan çiçeklerdir.
Avustralya çalılık arazileri gibi bazı yerlerde bazı sabah sefası türleri kalın kökler geliştirir ve yoğun çalılıklarda büyüme eğilimindedir. Uzun, sürünen dallarla hızla yayılabilirler. Diğer bitkileri dışarıda bırakarak, örterek ve boğarak, sabah sefası ciddi bir istilacı ot sorununa dönüştü.
Yetiştirilmesi
Yetiştirmede çok yıllık bitkiler don olmayan yerlerde, yıllık bitkilerde daha soğuk iklimlerde ama bazı türleri ise kış soğuğuna dayanan yerlerde yetiştirilebilir. Yıllık olan bazı türleri vardır, örn. Ipomoea nil), birçok tohum ve bazı çok yıllık türler örn. I. indica keserek çoğaltılır. Geceleri çiçek açan bazı ay çiçekleri de sabah sefası ailesindendir.
Hızlı büyümeleri, kıvrılma alışkanlıkları, çekici çiçekleri ve fakir, kuru topraklara dayanmaları nedeniyle bazı sabah sefaları kafeslenip desteklendiğinde bina duvarlarında yazın gölge yapmak için mükemmel sarmaşık olurlar böylece binayı daha serin tutar ve ısıtma ve soğutma maliyetlerini azaltır.
Çağdaş batı yetiştiriciliğindeki popüler çeşitler arasında 'Sunspots, Türkçe: Güneş Lekeleri', 'Heavenly Blue, Türkçe: Göksel Mavi', moon flower, Türkçe: ay çiçeği, cypress vine, Türkçe: selvi asması ve cardinal climber, Türkçe: kardinal tırmanıcı bulunur. Selvi asma ebeveyn olarak kardinal tırmanıcı ile melezdir.
Çoğu sabah sefası bahçede kendi kendine tohum verir. İlkbaharın sonlarına kadar çimlenmeyi geciktiren sert tohum kabukları vardır. Ilık suda önceden ıslatılarak çimlenme iyileştirilebilir.
Mutfakta kullanımı
Su ıspanağı, su sabah sefası, su konvolvulusu, ong-choy, kang-kung veya bataklık lahanası olarak bilinen Ipomoea aquatica özellikle Doğu ve Güneydoğu Asya mutfaklarında sevilen bir yeşil sebzedir. ABD'de Ipomoea aquatica federal, zararlı ot olup izinsiz yetiştirmek, ithal etmek, bulundurmak veya satmak yasadışı olabilir. Ancak bitkinin mutfakta kullanımı için pazarı vardır. 2005 yılı itibarıyla Teksas eyaleti su ıspanağının birçok kültürde çok değerli bir sebze olduğunu kabul etti ve su ıspanağının kişisel tüketim için yetiştirilmesine izin verdi çünkü kısmen Teksas'ta 15 yıldan fazla yetiştirildiği bilinmektedir. O kadar çok isme sahip olduğu için ithalat denetimlerinden kolayca geçebilir ve genellikle Asya veya özel ürün pazarlarında vardır.
Ipomoea türü ayrıca tatlı patatesi (Ipomoea batatas ) içerir. "sabah sefası" terimi genellikle Ipomoea batatas olarak genişletilmese de bazen bahçecilik bağlamında yumrulu sabah sefası olarak bahsedilebilir. Bazı Ipomoea batatas çeşitleri yenilebilir yumrudan ziyade süs değerleri için yetiştirilir.
Kimya ve etnobotanik
Pek çok sabah sefası türünün tohumları psychedelic ergonovine ve ergine (LSA) gibi ergoline alkaloidleri içerir. Ipomoea tricolor ve Turbina corymbosa tohumları (syn. R. corymbosa ), psychedelics olarak kullanılır. Sabah sefasının tohumları büyük dozlarda alındığında LSD'ye benzer etki yaratabilir ve çoğu zaman yüzleri bulabilir. Kimyasal LSA bazı ülkelerde yasal olmamasına rağmen tohumlar birçok bahçecilik mağazasında bulunur; ancak bazıları ticari kaynaklardan elde edilen tohumların bazen bir tür veya formda böcek öldürücü veya metil cıva ile kaplanabileceğini iddia etmektedir (ikincisi Birleşik Krallık ve ABD'de yasadışı olmasına rağmen). Bu böcek ilacı kaplaması özellikle karaciğer bozukluğu öyküsü varsa tehlikeli olabilir ve ayrıca sinirsel hasara da neden olabilir. Bu nedenle Terrence McKenna bu amaçla kullanmak için kendi Heavenly Blue sabah sefası tohumlarını yetiştirmeyi, hasatını ve herhangi bir pestisit kaplama olasılığından kaçınmayı savundu.
Fotoğraf Galerisi
- sabah sefası Ipomoea
- Mavi sabah sefaları
- Tam açık mavi ve mor sabah sefası (Ipomoea purpurea )
- Tam açık pembe bir sabah sefası
- Öğleden sonra erken saatlerde kısmen kıvrık bir Ipomoea purpurea'nın yandan görünüşü
- Öğleden sonra erken saatlerinde kısmen kıvrık Ipomoea purpurea´nın tepesi
- Sabah sefasının yaprakları
- Mavi sabah sefası açıyor
- Sabah sefası çiçeğinin yakından görünümü
- Bir sabah sefasının yakından görünümü
- Sabah sefasının asmaya tırmanışı
- Mavi sabah sefası çiçeği
Kaynakça
- ^ "Prehistoric Polymers: Rubber Processing in Ancient Mesoamerica". 25 Eylül 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ "Rubber processed in ancient Mesoamerica, MIT researchers find – MIT News Office". 25 Nisan 2005 tarihinde kaynağından .
- ^ (PDF). 29 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- ^ (PDF). 12 Haziran 2012 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- ^ . The Portal to Texas History. 26 Temmuz 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Eylül 2020.
- ^ Vargas (3 Mayıs 2006). "A '60s Buzz Recycled". washingtonpost.com. The Washington Post. 23 Ocak 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Mayıs 2010.
- ^ CRC Ethnobotany Desk Reference. CRC Press. 1999. s. 431. ISBN .
- ^ "The Washington Post takes another bad drug trip". Slate Magazine. 19 Mayıs 2006 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Aralık 2014.
- ^ . 31 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Şubat 2014.
Konuyla ilgili yayınlar
- Weeds in South Texas and Northern Mexico. Lubbock: Texas Tech University Press. 2007. ISBN . Weeds in South Texas and Northern Mexico. Lubbock: Texas Tech University Press. 2007. ISBN . Weeds in South Texas and Northern Mexico. Lubbock: Texas Tech University Press. 2007. ISBN .
- Furst, Peter (1990). Tanrıların Eti . ISBN .
- Schultes Richard Evans (1976). Halüsinojenik Bitkiler . Elmer W. Smith, illüstratör. New York: Altın Basın. ISBN .
Dış bağlantılar
- Vikikaynak'ta Kahkahaçiçeği ile ilgili metin bulabilirsiniz.
- Erowid morning glory 22 Eylül 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Morning Glory Flowers 22 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., 1854'ten kalma bir kitaptır (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kahkaha cicegi gunduzsefasi tarla sarmasigi veya sabah sefasi guncel taksonomisi ve degisen sistematigi Convolvulaceae ailesindeki 1000 den fazla cicekli bitki turunun ortak adidir Sabah sefasi turleri aralarinda Argyreia Astripomoea Calystegia Convolvulus Ipomoea Lepistemon Merremia Operculina Rivea ve Stictocardia nin yer aldigi bircok cinse aittir Sabah sefasi cicegiSabah sefasi cicegi Ipomoea nilSabah sefasinin kapali sarmal tomurcugu Ipomoea purpurea Mavi Yildiz cesidi uc renkli Ipomoea fotografi Massachusetts Haverhill de cekildi Belle de jour uc renkli ConvolvulusTarihLoganville Gurcistan Ipomoea purpurea Sabah sefasi tohumlarinin mushil ozelliginden dolayi ilk olarak Cin de tibbi kullanimiyla biliniyordu Eski Mezoamerikan uygarliklari lateksi Castilla elastica agacindan donusturmek icin bir sabah sefasi turu olan Ipomoea alba yi ve ayrica ziplayan kaucuk toplar yapmak icin guayule bitkisini kullandilar Sabah sefasinin suyundaki kukurt Charles Goodyear in kesfinden en az 3000 yil oncesinde kaucugu vulkanize etmeye hizmet etti Meksika daki Aztek rahiplerinin de bitkinin halusinojenik ozelliklerini kullandiklari biliniyordu bkz Rivea corymbosa DavranisSabah sefasi cicekleri sabahin erken saatlerinde acar Cicekler genellikle tac yapraklar in gorunur kivrilma gostermesinden birkac saat once solmaya baslar Bu bitki gun boyunca tam gunese maruz kalmayi ve mesik orta nemli tundra topraklarini tercih eder Ipomoea muricata gibi bazi sabah sefalari gece acan ciceklerdir Avustralya calilik arazileri gibi bazi yerlerde bazi sabah sefasi turleri kalin kokler gelistirir ve yogun caliliklarda buyume egilimindedir Uzun surunen dallarla hizla yayilabilirler Diger bitkileri disarida birakarak orterek ve bogarak sabah sefasi ciddi bir istilaci ot sorununa donustu YetistirilmesiYetistirmede cok yillik bitkiler don olmayan yerlerde yillik bitkilerde daha soguk iklimlerde ama bazi turleri ise kis soguguna dayanan yerlerde yetistirilebilir Yillik olan bazi turleri vardir orn Ipomoea nil bircok tohum ve bazi cok yillik turler orn I indicakeserek cogaltilir Geceleri cicek acan bazi ay cicekleri de sabah sefasi ailesindendir Hizli buyumeleri kivrilma aliskanliklari cekici cicekleri ve fakir kuru topraklara dayanmalari nedeniyle bazi sabah sefalari kafeslenip desteklendiginde bina duvarlarinda yazin golge yapmak icin mukemmel sarmasik olurlar boylece binayi daha serin tutar ve isitma ve sogutma maliyetlerini azaltir Cagdas bati yetistiriciligindeki populer cesitler arasinda Sunspots Turkce Gunes Lekeleri Heavenly Blue Turkce Goksel Mavi moon flower Turkce ay cicegi cypress vine Turkce selvi asmasi ve cardinal climber Turkce kardinal tirmanici bulunur Selvi asma ebeveyn olarak kardinal tirmanici ile melezdir Cogu sabah sefasi bahcede kendi kendine tohum verir Ilkbaharin sonlarina kadar cimlenmeyi geciktiren sert tohum kabuklari vardir Ilik suda onceden islatilarak cimlenme iyilestirilebilir Mutfakta kullanimiSu ispanagi su sabah sefasi su konvolvulusu ong choy kang kung veya bataklik lahanasi olarak bilinen Ipomoea aquatica ozellikle Dogu ve Guneydogu Asya mutfaklarinda sevilen bir yesil sebzedir ABD de Ipomoea aquatica federal zararli ot olup izinsiz yetistirmek ithal etmek bulundurmak veya satmak yasadisi olabilir Ancak bitkinin mutfakta kullanimi icin pazari vardir 2005 yili itibariyla Teksas eyaleti su ispanaginin bircok kulturde cok degerli bir sebze oldugunu kabul etti ve su ispanaginin kisisel tuketim icin yetistirilmesine izin verdi cunku kismen Teksas ta 15 yildan fazla yetistirildigi bilinmektedir O kadar cok isme sahip oldugu icin ithalat denetimlerinden kolayca gecebilir ve genellikle Asya veya ozel urun pazarlarinda vardir Ipomoea turu ayrica tatli patatesi Ipomoea batatas icerir sabah sefasi terimi genellikle Ipomoea batatas olarak genisletilmese de bazen bahcecilik baglaminda yumrulu sabah sefasi olarak bahsedilebilir Bazi Ipomoea batatas cesitleri yenilebilir yumrudan ziyade sus degerleri icin yetistirilir Kimya ve etnobotanikPek cok sabah sefasi turunun tohumlari psychedelic ergonovine ve ergine LSA gibi ergoline alkaloidleri icerir Ipomoea tricolor ve Turbina corymbosa tohumlari syn R corymbosa psychedelics olarak kullanilir Sabah sefasinin tohumlari buyuk dozlarda alindiginda LSD ye benzer etki yaratabilir ve cogu zaman yuzleri bulabilir Kimyasal LSA bazi ulkelerde yasal olmamasina ragmen tohumlar bircok bahcecilik magazasinda bulunur ancak bazilari ticari kaynaklardan elde edilen tohumlarin bazen bir tur veya formda bocek oldurucu veya metil civa ile kaplanabilecegini iddia etmektedir ikincisi Birlesik Krallik ve ABD de yasadisi olmasina ragmen Bu bocek ilaci kaplamasi ozellikle karaciger bozuklugu oykusu varsa tehlikeli olabilir ve ayrica sinirsel hasara da neden olabilir Bu nedenle Terrence McKenna bu amacla kullanmak icin kendi Heavenly Blue sabah sefasi tohumlarini yetistirmeyi hasatini ve herhangi bir pestisit kaplama olasiligindan kacinmayi savundu Fotograf Galerisisabah sefasi Ipomoea Mavi sabah sefalari Tam acik mavi ve mor sabah sefasi Ipomoea purpurea Tam acik pembe bir sabah sefasi Ogleden sonra erken saatlerde kismen kivrik bir Ipomoea purpurea nin yandan gorunusu Ogleden sonra erken saatlerinde kismen kivrik Ipomoea purpurea nin tepesi Sabah sefasinin yapraklari Mavi sabah sefasi aciyor Sabah sefasi ciceginin yakindan gorunumu Bir sabah sefasinin yakindan gorunumu Sabah sefasinin asmaya tirmanisi Mavi sabah sefasi cicegiKaynakca Prehistoric Polymers Rubber Processing in Ancient Mesoamerica 25 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan Rubber processed in ancient Mesoamerica MIT researchers find MIT News Office 25 Nisan 2005 tarihinde kaynagindan PDF 29 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2020 PDF 12 Haziran 2012 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2020 The Portal to Texas History 26 Temmuz 2007 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Eylul 2020 Vargas 3 Mayis 2006 A 60s Buzz Recycled washingtonpost com The Washington Post 23 Ocak 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Mayis 2010 CRC Ethnobotany Desk Reference CRC Press 1999 s 431 ISBN 0 8493 1187 X The Washington Post takes another bad drug trip Slate Magazine 19 Mayis 2006 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Aralik 2014 31 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Subat 2014 Konuyla ilgili yayinlarWeeds in South Texas and Northern Mexico Lubbock Texas Tech University Press 2007 ISBN 978 0 89672 614 7 Weeds in South Texas and Northern Mexico Lubbock Texas Tech University Press 2007 ISBN 978 0 89672 614 7 Weeds in South Texas and Northern Mexico Lubbock Texas Tech University Press 2007 ISBN 978 0 89672 614 7 Furst Peter 1990 Tanrilarin Eti 978 0 88133 477 7 ISBN 978 0 88133 477 7 Schultes Richard Evans 1976 Halusinojenik Bitkiler Elmer W Smith illustrator New York Altin Basin 0 307 24362 1 ISBN 0 307 24362 1 Dis baglantilarVikikaynak ta Kahkahacicegi ile ilgili metin bulabilirsiniz Erowid morning glory 22 Eylul 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Morning Glory Flowers 22 Temmuz 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde 1854 ten kalma bir kitaptir Ingilizce