Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ekim 2020) () ( |
Kanjal Savaşı; 1708'de Prens Kurğoko önderliğindeki Kabardey Çerkeslerinin, Kırım Tatarları ve Türklerden oluşan Kırım Hanı Kaplan Giray'in birliklerini mağlup ettiği bir savaş. 2013 yılında, Rusya Bilimler Akademisi Tarih Enstitüsü, Kanjal Savaşı'nın "Çerkes ve Osetlerin ulusal tarihinde büyük önem taşıdığını" belirtti.
Kanjal Muharebesi | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Taraflar | |||||||||
Kırım Hanlığı | Kabarda (Doğu Çerkesya | ||||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||||
I. Kaplan Giray | Qurğoqo Atajuq Jabağı Qazanoqo | ||||||||
Çatışan birlikler | |||||||||
20.000-40.000 | 7.000 | ||||||||
Kayıplar | |||||||||
En az 11.000 | Bilinmiyor |
Genel bilgi
1708'de Çerkesler Tatar baskınlarından kurtulmak için Osmanlı padişahına büyük bir haraç ödedi, ancak padişah tedbir almadı ve Tatarlar Çerkesya'nın merkezine kadar baskın yaptılar, yağmaladılar. Bu sebeple Kabardey Çerkesleri bir daha Kırım Hanına ve Osmanlı Sultanına haraç ödemeyeceğini açıkladı. Osmanlılar, Çerkesleri zapt etmek için en az 20 bin kişilik ordusunu Kırım hanı Kaplan-Girey liderliğinde Kabardey'e gönderdi ve haraç kesmesini emretti. Osmanlılar, Kabardeylere karşı kolay bir zafer bekliyordu, ancak Çerkesler Kazanıko Jabağı'nın kurduğu strateji sayesinde üstünlükle galip geldi. Başlangıçta Çerkesler düşman kampında yangın çıkardı, ardından Kabardey Prensi liderliğindeki 7 bin kişilik süvari saldırıya geçti.
Yabancı kaynaklar, Kırım-Osmanlı ordusunun sayısı hakkında farklı rakamlar bildirse de, eleştirel yazarlar tarafından en az 20-25 bin kişilik rakamın güvenilir olduğunu düşünmektedir. Bu rakam, özellikle düşmanın sayısını bilmesi gereken Prens Tatarhan Bekmurzovich'in mektubuna atıftır.
Kırım-Osmanlı ordusu bir gecede tamamen imha edildi. Çerkesler, uzun yıllar boyunca topraklarını yağmalayan düşmanı sonunda yok etmenin sevinciyle savaş mahalline kutlama yaptı. Savaştan bitkin düşen Çerkesler birkaç gün boyunca savaş alanında dolaşıp hem kendilerinden hem de düşmanlarından hayatta kalanlar arıyorlardı. Shora Nogmov'a göre, bilinçsiz ve çaresizce savaş alanından kaçan ve bir uçurumdan düşen, ayaklarından bir ağaca sarılmış ve oracıkta ölmüş olan Alegot Paşa'yı buldular. Son zamanlarda yapılan araştırmalar, Alegoth adı altında soylu Nogay Murza Allaguvat'ın saklandığını göstermiştir. İddiaya göre, Çerkes prensi Atajuko Kurğoko Kırım hanı I. Kaplan Giray'ı iç çamaşırına kadar soyduktan sonra elinden ağabeyini, bir oğlunu, tarla aletlerini, çadırlarını ve kişisel eşyalarını almış, ardından "Hanım, buraya sık sık geldiğinize göre Çerkes dağlarını çok seviyor olmalısınız. Yolda güzel ülkemizi dilediğiniz kadar izlersiniz." diyerek onu bir ata ters bağlayarak Kırıma kadar bu vaziyette göndermiştir.
Kanjal savaşı, Çerkesleri Kırım Hanı'nın yağmasından korudu, ancak Çerkesler zafer kazanmış olsa bile Kabardey'i haraç statüsünden kurtaramadı, Kanjal Savaşı'ndan sonraki on yıl içinde, kaynaklar Çerkeslerin yine haraç ödediğini belirtiyordu.
Önceki olaylar
1521 Moskova seferinde Kırım Han ordusu Rus ordusunu bozguna uğrattı, Moskova'yı kuşattı, çok sayıda insanı öldürdü ve 60 binden fazla insanı esir aldı.
1556'da Çerkesler, Çerkes toprağında kurulmuş Tatar askeri üsleri Temryuk ve Taman'ın ele geçirildiği bir dizi askerî operasyon gerçekleştirdi. Çerkeslerin bu hareketi büyük ölçüde aynı yıl Astrahan Hanlığı'nın yenilgiye uğratılmasına katkıda bulunmuştur.
1561'de Korkunç İvan, Kabardey prensi Temruk İdar'un kızı Goshan ile evlendi ve ona Mariya adını verdi.
1571 İkinci Moskova seferinde, Kırım Han ordusu Rus ordusunu mağlup etti, Moskova'yı ikinci kez yaktı, çok sayıda kişiyi öldürdü ve çeşitli tahminlere göre 10 ila 60 bin kişiyi esir aldı.
1570'lerde başarısız Astrahan seferine rağmen Kırımlılar ve Osmanlılar bölgedeki nüfuzlarını yeniden sağlamayı başardılar. Ruslar bir asırdan fazla bir süre Kafkasya'dan sürüldü.
3 Temmuz 1700'de Rusya ile Osmanlı arasında Konstantinopolis Antlaşması imzalandı; buna göre Rusya, komşu topraklarla ve yeni inşa edilen kalelerle (Taganrog, Pavlovsk, Mius) Azak'ı aldı ve Kırım'a yıllık haraç ödemesinden muaf tutuldu. Türk kalelerinin bulunduğu Dinyeper bölgesinin bir kısmı Osmanlı'ya devredildi.
Savaş hakkında yazılar
Abri de la Motre
1711'de Kafkasya'yı ziyaret eden (İsveç kralı XII. Karl'ın ajanı), bu savaşın ayrıntılı bir tanımını yapmıştır. Motray 1724 yılında Londra'da seyahatlerinin bir tanımını İngilizce olarak iki cilt halinde yayınladı. 1727'de bunları Fransızca olarak yeniden yayımladı.
Motray'e göre, olayların kısa bir kronolojisi şöyledir: Çerkesler, Tatar baskınlarından kurtulmak için padişaha yıllık büyük bir haraç ödedi. Ancak padişah bu yükümlülüğü yerine getirmedi ve Tatarlar Çerkesya'nın merkezine kadar baskın yaptılar, alabildikleri her şeyi soyup götürdüler. Çerkesler sadece bu soygunları durdurmayı değil, haraç ödemeyi de reddetmeyi düşündüler. Sultan, Çerkeslere karşı bir Tatar ordusu kurdu (Motre'ye göre sayısı yaklaşık 100 bin). Çerkesler, Han'ın kampına itaatlerini ifade eden ve barış isteyen mektuplar gönderdiler. Daha sonra, 19 gün boyunca Çerkesler, ödenecek haraç miktarını ve kalitesini müzakere ederek düşman birliklerinin uyanıklığını susturdu ve ardından beklenmedik bir şekilde kampa her taraftan saldırdı ve askerlerin çoğunu öldürdü. Kaçakların başında bulunan han, ağabeyini, bir oğlunu, tarla aletlerini, çadırlarını ve eşyalarını bıraktı.
Xaverio Glavani
Kırım'daki Fransız konsolosu ve hanın Bahçesaray'daki ilk doktoru , 20 Ocak 1724 tarihli "Çerkesya Açıklaması" kitabında yazdı:
Kırım Hanı... Kabardeyleri kendisine anlaşılandan daha fazla köle vermeye mecbur etmek istedi. Halk silaha sarıldı, kanlı bir savaş gerçekleşti, Tatarlar tamamen yenildi, hanın kendisi zar zor kaçmayı başardı ve botlarını kaybetti; Birçok soylu dahil olmak üzere 5.000'den fazla Tatar savaşta öldü.
Johann Gustav Gerber
1728'de, Çarlık Rusya'sı adına Kafkasya'nın bir haritasını ve orada yaşayan halkların bir tasvirini yapan de bu savaşı bildirdi:
Çerkesya ve Kabardey iki bölgesindeki Çerkesler aynı millettir ve eski zamanlardan beri özgür insanlardı. Farklı yüzyıllarda, Kırım Hanı onlardan her yıl ona bir hediye, yani iyi bir at, deniz kabuğu, kılıç, pahalı bir yay veya her yerde bulunmayacak güzel bir kız göndermelerini istedi. Ancak Çerkesler bu görevi bırakmaya karar verdiler ve hediyeyi teslim almak için gönderilen Kırım görevlilerini öldürdüler. Bundan sonra Kırım Hanı 30.000 askerle vezirini Çerkeslere karşı topraklarını yerle bir etmeleri için gönderdi. Ancak Çerkesler, aralarından Tatarlardan kaçıyormuş gibi davranandılar ve onları Kabardey'in ortasına kadar bilinmeyen bir yolda yönlendiler ve kazandığını sanan Kırım ordusunu tamamen yok ettiler. O zamandan beri yine tam bir özgürlük kazandılar.
Engelbert Kämpfer
Alman gezgin de bu olayı yazdı:
1708'in sonunda, Küçük Tatarya'nın hanı komşu Çerkeslerden sebepsizce iki katı vergi talep etti; Çerkesler bunu reddettiklerinde, büyük bir orduyla saldırıya geçti. Çerkes prensi bir numara yaptı ve 30 genç güçlü askerle Han'ın en asil subaylarını öldürmeleri için anlaştı. Aynı zamanda Çerkesler düşmana öyle bir şekilde saldırdılar ki böylesi bir kafa karışıklığı sayesinde tam bir zafer kazanıldı ve Tatar Hanı sadece büyük bir güçlükle kurtarıldı.
Diğer kaynaklar
Yukarıdakilere ek olarak, 18. yüzyılda Osmanlı yazarı , eski Moldova hükümdarı ve bilim adamı Dimitri Kantemir ve diğerleri, 1708'de Kabardeylerin Kırım Hanı'na karşı kazandıkları zafer hakkında yazdılar, raporları ana noktada hemfikir olsa da, bazen ayrıntı olarak farklıydı.
Etkileri
Kanjal savaşı, Çerkesleri Kırım Hanı'nın yağmasından korudu, ancak Çerkesler zafer kazanmış olsa bile Kabardey'i haraç statüsünden kurtaramadı, Kanjal Savaşı'ndan sonraki on yıl içinde, kaynaklar Çerkeslerin yine haraç ödediğini belirtiyordu.
Miras
2008'de Çerkesler, Kanjal Savaşı'ndaki zaferin 300. yılını kutladı. Çerkes aktivistler, savaş alanına bir at gezisi düzenlediler ve bu sırada bölgeye bir anma işareti dikildi - "yere saplanmış bir hançer, eski günlerde bu toprakların fethedildiği anlamına gelen bir sembol".
2018 yılında, savaşın 310. yıldönümü için, etkinlikler düzemlendi. Bununla birlikte, Kendelen köyünde Balkar kökenli yerel halk, Çerkes bayraklı bir grubun yolunu kapattı ve sopalar kullanılarak kutlama yapan Çerkeslerle saldırdı, Çerkesler ve Balkarlar arasında çatışmalar yoğunlaşınca Rus güçleri olaya müdahale etti. Benzer çatışmalar 2008 yılında, Karaçay-Balkar halkının "Kanjal'da savaş olmadı" afişleri asmalarıyla meydana geldi.
Kaynakça
- ^ a b "Подборка статей к 300-летию Канжальской битвы". kabardhorse.ru. 17 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018.
- ^ Рыжов К. В. (2004). Все монархи мира. Мусульманский Восток. XV-XX вв. Все монархи мира. М.: «Вече». s. 544. ISBN . 22 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2022.
- ^ Олег Гусейнов. . Натпресс.инфо. 2 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2017.
- ^ a b c "Путешествие господина А. де ла Мотрэ в Европу, Азию и Африку". www.vostlit.info. 29 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ a b Василий Каширин. . www.diary.ru (Rusça). 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ "Подборка статей к 300-летию Канжальской битвы". kabardhorse.ru. 17 Nisan 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Eylül 2018.
- ^ Рыжов К. В. (2004). Все монархи мира. Мусульманский Восток. XV-XX вв. Все монархи мира. М.: «Вече». s. 544. ISBN . 22 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Описание Черкесии". www.vostlit.info. 29 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.. 1724 год.
- ^ "«Записки» Гербера Иоганна Густава". www.vostlit.info. 27 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ "Энгельберт Кемпфер". www.vostlit.info. 29 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ Cw (15 Ekim 2009). . Circassian World News Blog. 19 Ekim 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2020.
- ^ Василий Каширин. . www.diary.ru (Rusça). 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ ветер, Восточный. . Военное обозрение (İngilizce). 4 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Eylül 2020.
- ^ a b Гудаков В. "Русский путь к Югу (мифы и реальность)". magazines.russ.ru (Rusça). 16 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.. Часть 1 // Вестник Европы. , 2007, стр. 19—20
- ^ "Путешествие господина А. де ла Мотрэ в Европу, Азию и Африку". www.vostlit.info. 29 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ "Описание Черкесии". www.vostlit.info. 29 Aralık 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.. 1724 год.
- ^ "«Записки» Гербера Иоганна Густава". www.vostlit.info. 27 Mart 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ "Энгельберт Кемпфер". www.vostlit.info. 29 Kasım 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ a b Василий Каширин. . www.diary.ru (Rusça). 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2019.
- ^ Полина Еременко. . meduza.io. 21 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2019. , 20.09.2018
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kanjal Muharebesi haber gazete kitap akademik JSTOR Ekim 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kanjal Savasi 1708 de Prens Kurgoko onderligindeki Kabardey Cerkeslerinin Kirim Tatarlari ve Turklerden olusan Kirim Hani Kaplan Giray in birliklerini maglup ettigi bir savas 2013 yilinda Rusya Bilimler Akademisi Tarih Enstitusu Kanjal Savasi nin Cerkes ve Osetlerin ulusal tarihinde buyuk onem tasidigini belirtti Kanjal MuharebesiTarih1708BolgeCerkesyaSebepCerkeslerin harac vermeyi reddetmesiSonucKesin Cerkes zaferiTaraflarKirim HanligiKabarda Dogu CerkesyaKomutanlar ve liderlerI Kaplan GirayQurgoqo Atajuq Jabagi QazanoqoCatisan birlikler20 000 40 0007 000KayiplarEn az 11 000BilinmiyorGenel bilgi1708 de Cerkesler Tatar baskinlarindan kurtulmak icin Osmanli padisahina buyuk bir harac odedi ancak padisah tedbir almadi ve Tatarlar Cerkesya nin merkezine kadar baskin yaptilar yagmaladilar Bu sebeple Kabardey Cerkesleri bir daha Kirim Hanina ve Osmanli Sultanina harac odemeyecegini acikladi Osmanlilar Cerkesleri zapt etmek icin en az 20 bin kisilik ordusunu Kirim hani Kaplan Girey liderliginde Kabardey e gonderdi ve harac kesmesini emretti Osmanlilar Kabardeylere karsi kolay bir zafer bekliyordu ancak Cerkesler Kazaniko Jabagi nin kurdugu strateji sayesinde ustunlukle galip geldi Baslangicta Cerkesler dusman kampinda yangin cikardi ardindan Kabardey Prensi liderligindeki 7 bin kisilik suvari saldiriya gecti Yabanci kaynaklar Kirim Osmanli ordusunun sayisi hakkinda farkli rakamlar bildirse de elestirel yazarlar tarafindan en az 20 25 bin kisilik rakamin guvenilir oldugunu dusunmektedir Bu rakam ozellikle dusmanin sayisini bilmesi gereken Prens Tatarhan Bekmurzovich in mektubuna atiftir Kirim Osmanli ordusu bir gecede tamamen imha edildi Cerkesler uzun yillar boyunca topraklarini yagmalayan dusmani sonunda yok etmenin sevinciyle savas mahalline kutlama yapti Savastan bitkin dusen Cerkesler birkac gun boyunca savas alaninda dolasip hem kendilerinden hem de dusmanlarindan hayatta kalanlar ariyorlardi Shora Nogmov a gore bilincsiz ve caresizce savas alanindan kacan ve bir ucurumdan dusen ayaklarindan bir agaca sarilmis ve oracikta olmus olan Alegot Pasa yi buldular Son zamanlarda yapilan arastirmalar Alegoth adi altinda soylu Nogay Murza Allaguvat in saklandigini gostermistir Iddiaya gore Cerkes prensi Atajuko Kurgoko Kirim hani I Kaplan Giray i ic camasirina kadar soyduktan sonra elinden agabeyini bir oglunu tarla aletlerini cadirlarini ve kisisel esyalarini almis ardindan Hanim buraya sik sik geldiginize gore Cerkes daglarini cok seviyor olmalisiniz Yolda guzel ulkemizi dilediginiz kadar izlersiniz diyerek onu bir ata ters baglayarak Kirima kadar bu vaziyette gondermistir Kanjal savasi Cerkesleri Kirim Hani nin yagmasindan korudu ancak Cerkesler zafer kazanmis olsa bile Kabardey i harac statusunden kurtaramadi Kanjal Savasi ndan sonraki on yil icinde kaynaklar Cerkeslerin yine harac odedigini belirtiyordu Onceki olaylar1521 Moskova seferinde Kirim Han ordusu Rus ordusunu bozguna ugratti Moskova yi kusatti cok sayida insani oldurdu ve 60 binden fazla insani esir aldi 1556 da Cerkesler Cerkes topraginda kurulmus Tatar askeri usleri Temryuk ve Taman in ele gecirildigi bir dizi askeri operasyon gerceklestirdi Cerkeslerin bu hareketi buyuk olcude ayni yil Astrahan Hanligi nin yenilgiye ugratilmasina katkida bulunmustur 1561 de Korkunc Ivan Kabardey prensi Temruk Idar un kizi Goshan ile evlendi ve ona Mariya adini verdi 1571 Ikinci Moskova seferinde Kirim Han ordusu Rus ordusunu maglup etti Moskova yi ikinci kez yakti cok sayida kisiyi oldurdu ve cesitli tahminlere gore 10 ila 60 bin kisiyi esir aldi 1570 lerde basarisiz Astrahan seferine ragmen Kirimlilar ve Osmanlilar bolgedeki nufuzlarini yeniden saglamayi basardilar Ruslar bir asirdan fazla bir sure Kafkasya dan suruldu 3 Temmuz 1700 de Rusya ile Osmanli arasinda Konstantinopolis Antlasmasi imzalandi buna gore Rusya komsu topraklarla ve yeni insa edilen kalelerle Taganrog Pavlovsk Mius Azak i aldi ve Kirim a yillik harac odemesinden muaf tutuldu Turk kalelerinin bulundugu Dinyeper bolgesinin bir kismi Osmanli ya devredildi Savas hakkinda yazilarAbri de la Motre 1711 de Kafkasya yi ziyaret eden Isvec krali XII Karl in ajani bu savasin ayrintili bir tanimini yapmistir Motray 1724 yilinda Londra da seyahatlerinin bir tanimini Ingilizce olarak iki cilt halinde yayinladi 1727 de bunlari Fransizca olarak yeniden yayimladi Motray e gore olaylarin kisa bir kronolojisi soyledir Cerkesler Tatar baskinlarindan kurtulmak icin padisaha yillik buyuk bir harac odedi Ancak padisah bu yukumlulugu yerine getirmedi ve Tatarlar Cerkesya nin merkezine kadar baskin yaptilar alabildikleri her seyi soyup goturduler Cerkesler sadece bu soygunlari durdurmayi degil harac odemeyi de reddetmeyi dusunduler Sultan Cerkeslere karsi bir Tatar ordusu kurdu Motre ye gore sayisi yaklasik 100 bin Cerkesler Han in kampina itaatlerini ifade eden ve baris isteyen mektuplar gonderdiler Daha sonra 19 gun boyunca Cerkesler odenecek harac miktarini ve kalitesini muzakere ederek dusman birliklerinin uyanikligini susturdu ve ardindan beklenmedik bir sekilde kampa her taraftan saldirdi ve askerlerin cogunu oldurdu Kacaklarin basinda bulunan han agabeyini bir oglunu tarla aletlerini cadirlarini ve esyalarini birakti Xaverio Glavani Kirim daki Fransiz konsolosu ve hanin Bahcesaray daki ilk doktoru 20 Ocak 1724 tarihli Cerkesya Aciklamasi kitabinda yazdi Kirim Hani Kabardeyleri kendisine anlasilandan daha fazla kole vermeye mecbur etmek istedi Halk silaha sarildi kanli bir savas gerceklesti Tatarlar tamamen yenildi hanin kendisi zar zor kacmayi basardi ve botlarini kaybetti Bircok soylu dahil olmak uzere 5 000 den fazla Tatar savasta oldu Johann Gustav Gerber 1728 de Carlik Rusya si adina Kafkasya nin bir haritasini ve orada yasayan halklarin bir tasvirini yapan de bu savasi bildirdi Cerkesya ve Kabardey iki bolgesindeki Cerkesler ayni millettir ve eski zamanlardan beri ozgur insanlardi Farkli yuzyillarda Kirim Hani onlardan her yil ona bir hediye yani iyi bir at deniz kabugu kilic pahali bir yay veya her yerde bulunmayacak guzel bir kiz gondermelerini istedi Ancak Cerkesler bu gorevi birakmaya karar verdiler ve hediyeyi teslim almak icin gonderilen Kirim gorevlilerini oldurduler Bundan sonra Kirim Hani 30 000 askerle vezirini Cerkeslere karsi topraklarini yerle bir etmeleri icin gonderdi Ancak Cerkesler aralarindan Tatarlardan kaciyormus gibi davranandilar ve onlari Kabardey in ortasina kadar bilinmeyen bir yolda yonlendiler ve kazandigini sanan Kirim ordusunu tamamen yok ettiler O zamandan beri yine tam bir ozgurluk kazandilar Engelbert Kampfer Alman gezgin de bu olayi yazdi 1708 in sonunda Kucuk Tatarya nin hani komsu Cerkeslerden sebepsizce iki kati vergi talep etti Cerkesler bunu reddettiklerinde buyuk bir orduyla saldiriya gecti Cerkes prensi bir numara yapti ve 30 genc guclu askerle Han in en asil subaylarini oldurmeleri icin anlasti Ayni zamanda Cerkesler dusmana oyle bir sekilde saldirdilar ki boylesi bir kafa karisikligi sayesinde tam bir zafer kazanildi ve Tatar Hani sadece buyuk bir guclukle kurtarildi Diger kaynaklar Yukaridakilere ek olarak 18 yuzyilda Osmanli yazari eski Moldova hukumdari ve bilim adami Dimitri Kantemir ve digerleri 1708 de Kabardeylerin Kirim Hani na karsi kazandiklari zafer hakkinda yazdilar raporlari ana noktada hemfikir olsa da bazen ayrinti olarak farkliydi EtkileriKanjal savasi Cerkesleri Kirim Hani nin yagmasindan korudu ancak Cerkesler zafer kazanmis olsa bile Kabardey i harac statusunden kurtaramadi Kanjal Savasi ndan sonraki on yil icinde kaynaklar Cerkeslerin yine harac odedigini belirtiyordu Miras2008 de Cerkesler Kanjal Savasi ndaki zaferin 300 yilini kutladi Cerkes aktivistler savas alanina bir at gezisi duzenlediler ve bu sirada bolgeye bir anma isareti dikildi yere saplanmis bir hancer eski gunlerde bu topraklarin fethedildigi anlamina gelen bir sembol 2018 yilinda savasin 310 yildonumu icin etkinlikler duzemlendi Bununla birlikte Kendelen koyunde Balkar kokenli yerel halk Cerkes bayrakli bir grubun yolunu kapatti ve sopalar kullanilarak kutlama yapan Cerkeslerle saldirdi Cerkesler ve Balkarlar arasinda catismalar yogunlasinca Rus gucleri olaya mudahale etti Benzer catismalar 2008 yilinda Karacay Balkar halkinin Kanjal da savas olmadi afisleri asmalariyla meydana geldi Kaynakca a b Podborka statej k 300 letiyu Kanzhalskoj bitvy kabardhorse ru 17 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2018 Ryzhov K V 2004 Vse monarhi mira Musulmanskij Vostok XV XX vv Vse monarhi mira M Veche s 544 ISBN 5 9533 0384 X 22 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Mayis 2022 Oleg Gusejnov Natpress info 2 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 8 Mayis 2017 a b c Puteshestvie gospodina A de la Motre v Evropu Aziyu i Afriku www vostlit info 29 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 a b Vasilij Kashirin www diary ru Rusca 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Podborka statej k 300 letiyu Kanzhalskoj bitvy kabardhorse ru 17 Nisan 2013 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Eylul 2018 Ryzhov K V 2004 Vse monarhi mira Musulmanskij Vostok XV XX vv Vse monarhi mira M Veche s 544 ISBN 5 9533 0384 X 22 Aralik 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Opisanie Cherkesii www vostlit info 29 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 1724 god Zapiski Gerbera Ioganna Gustava www vostlit info 27 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Engelbert Kempfer www vostlit info 29 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Cw 15 Ekim 2009 Circassian World News Blog 19 Ekim 2010 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2020 Vasilij Kashirin www diary ru Rusca 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2019 veter Vostochnyj Voennoe obozrenie Ingilizce 4 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Eylul 2020 a b Gudakov V Russkij put k Yugu mify i realnost magazines russ ru Rusca 16 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Chast 1 Vestnik Evropy 2007 str 19 20 Puteshestvie gospodina A de la Motre v Evropu Aziyu i Afriku www vostlit info 29 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Opisanie Cherkesii www vostlit info 29 Aralik 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 1724 god Zapiski Gerbera Ioganna Gustava www vostlit info 27 Mart 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Engelbert Kempfer www vostlit info 29 Kasim 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 12 Ocak 2019 a b Vasilij Kashirin www diary ru Rusca 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2019 Polina Eremenko meduza io 21 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 12 Ocak 2019 20 09 2018