Kanlı Düğün (İspanyolca:Bodas de Sangre) Federico Garcia Lorca'nın bir tragedya oyunu. Lorca'nın "Köy Trajedileri Üçlemesi" adlı üçlemesinin ilk oyunudur (Diğer iki oyun Yerma ve Bernarda Alba'nın Evi'dir.) Lorca, oyunu 1932'de yazdı ve ilk olarak 1933'te Madrid'te, aynı yıl Buenos Aires'te sahnelendi.
Kanlı Düğün | |
---|---|
Bodas de Sangre | |
Federico Garcia Lorca'nın 1932'de yazdığı oyunun İspanyolca bir afişi | |
Yazar | Federico Garcia Lorca |
İlk gösterim | 1933 |
Ülke | İspanya |
Orijinal dil | İspanyolca |
Oyun serisi | "Köy Trajedileri Üçlemesi" içinde ilk oyun |
Tür | Tragedya |
Zaman ve mekân | 1930'lu yıllar, Endülüs, İspanya |
Oyun, üçlemenin diğer oyunları gibi 1930'lar Endülüsünde geçer ve geleneksel törelerin, insan doğasına uymadığı ve dolayısıyla özgürlük ve mutluluk getirmediğini anlatır. Oyunda aşk, ölüm gibi temel temalar, şiirsel bir dille ve bolca sembolizm kullanılarak aktarılmıştır.
Karakterler
- Anne La Madre – Damadın annesi
- Damat El Novio
- Gelin La Novia
- Gelinin babası El Padre De La Novia
- Leonardo
- Leonardo'nun karısı La Mujer De Leonardo
- Leonardo'nun kayınvalidesi La Suegra de Leonardo
- Hizmetçi kız La Criada
- Komşu kadın La Vecina
- Kızlar Chicas
- Ay ışığı La Luna
- Azrail (dilenci kılığında) La Muerte (como mendiga)
- Oduncular Leñadores
Konusu
Kocası ve oğlu bir kan davasında öldürülen Anne, diğer oğlunu kan davalı olduğu ailenin kızı ile evlendirecektir. Oğul Leonardo'ya (oyunda adı olan tek karakter Leonardo'dur) sevdiği bu kız ile söz kesilir ancak kız tarafı varlıklı olmadığı için Leonardo'yu geri çevirir. Leonardo, sevdiği kızın kuzeni ile evlenmek zorunda bırakılır. Annesi ile birlikte, evlilik koşullarını konuşmaya gittikleri sırada eski sevgilisinin de evlendirileceğini öğrenir. Leonarda evlenir ancak geceleri sürekli atıyla gezintiye çıkar, sevgilisinin evinin yakınlarında dolaşır ve karısının sorularına da cevap vermez. Eski sevgili olan Gelin, düğün sabahı Leonardo'yu bulur ve birlikte kaçarlar.
Düğün sırasında Gelin'in kaçtığı fark edilir. Leonardo da yoktur. Kan davası yeniden başlar. Damat, arkadaşlarıyla birlikte kaçanların peşine düşer. Mehtaplı bir gecedir ve ay ışığı kaçanların izlerini gösterir. Kaçaklar yakalanır ve Damat ile Leonarda ay ışığı altında bıçaklarıyla kavgaya girerler. Her ikisi de ölür ve cesetler Anne'nin evine getirilir. Anne, biricik oğlunu kaybetmiştir. Leonardo'nun karısı kocasını kaybetmiştir. Gelin ise hem kocasını hem sevgilisini kaybetmiştir. Çaresizlik içinde Anne'ye şöyle sorar: Onun buna bir günahı yok. Benim de bir günahım yok. Günah kimde peki?
Değerlendirmeler
Kanlı Düğün'de geleneksel törelere karşı gelen aşk, özgürlük ve mutluluk getirmemiş, tersine ölüm ve yıkım getirmiştir. İnsanın doğası ile toplumsal yaşamın kuralları arasındaki bu çelişki Lorca'ya göre trajik bir çatışmadır.
1935'te Kanlı Düğün, Margarita Xirgu topluluğu tarafından oynanacağı sırada Lorca şöyle demiştir:
Düşünün, en sonunda doğru yazdılar afişlere:Tragedya. Tiyatro toplulukları oyunlarına dram deyip çıkıyorlar, tragedya demekten çekindikleri için! Ne mutlu bana ki, oyunlarına gerçek adını veren akıllı bir oyuncu ile karşılaştım.
Lorca, oyunda bolca sembolizm kullanmıştır. Ay ışığı ile ilgili olarak şöyle bir açıklama yapar:
'Ay ile Ölüm, kaderin temsilcisi sembolik elemanlar olarak belirirler. O ana kadar oyuna hakim olan tragedya durur, aralanır ve yerine şiirsel fantaziye bırakır. İşte o anda ben sudaki balık kadar mutlu olurum tabii.
Sahnelenmeleri
Oyun, 1935'te Bitter Oleander adıyla Brodway'de sahnelendi. 1938'de ilk sahneye koyan tarafından film olarak çekildi. Oyunun bilinen ilk TV uyarlaması 1958'de BBC Televizyonu tarafından yapıldı.
1964'te Macar besteci tarafından Vérnász adıyla ilk kez opera versiyonu uyarıildı. ise Die Bluthochzeit adıyla oyunu opera olarak yeniden yazdı.
1981'de İspanyol yönetmen Carlos Saura oyunu bir kez daha, bu sefer müzikal olarak filme aldı.
1986'de BBC oyunun radyo versiyonunu yayınladı.
Oyun Türkiye'de de pek çok defa sahnelendi. Bozkurt Kuruç (1970/71) , Ege Aydan(1996/97, 1997/98) , Mahir Günşiray (1999/2000), Lemi Bilgin(2010/11) tarafından Devlet Tiyatrolarında sahnelendi.
1995'te İstanbul Şehir Tiyatroları'nda da sahnelendi.
Diyarbakır Büyükşehir Tiyatrosu tarafından Daweta Xwînî adıyla Kürtçe olarak da sahnelendi.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b Çalışlar, Aziz (1994). Tiyatro Oyunları Sözlüğü. İstanbul: Mitos Boyut Yayınları. ss. 166-168. ISBN .
- ^ a b F.C.Lorca ve Kanlı Düğün 19 Mayıs 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Leyla Tecer
- ^ ibstkutuphane.ibb.gov.tr 22 Aralık 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde . s.45
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Mart 2013.
Dış bağlantılar
- Orijinal İspanyolca metin 10 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İspanyolca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kanli Dugun Ispanyolca Bodas de Sangre Federico Garcia Lorca nin bir tragedya oyunu Lorca nin Koy Trajedileri Uclemesi adli uclemesinin ilk oyunudur Diger iki oyun Yerma ve Bernarda Alba nin Evi dir Lorca oyunu 1932 de yazdi ve ilk olarak 1933 te Madrid te ayni yil Buenos Aires te sahnelendi Kanli DugunBodas de SangreFederico Garcia Lorca nin 1932 de yazdigi oyunun Ispanyolca bir afisiYazarFederico Garcia LorcaIlk gosterim1933UlkeIspanyaOrijinal dilIspanyolcaOyun serisi Koy Trajedileri Uclemesi icinde ilk oyunTurTragedyaZaman ve mekan1930 lu yillar Endulus Ispanya Oyun uclemenin diger oyunlari gibi 1930 lar Endulusunde gecer ve geleneksel torelerin insan dogasina uymadigi ve dolayisiyla ozgurluk ve mutluluk getirmedigini anlatir Oyunda ask olum gibi temel temalar siirsel bir dille ve bolca sembolizm kullanilarak aktarilmistir KarakterlerAnne La Madre Damadin annesi Damat El Novio Gelin La Novia Gelinin babasi El Padre De La Novia Leonardo Leonardo nun karisi La Mujer De Leonardo Leonardo nun kayinvalidesi La Suegra de Leonardo Hizmetci kiz La Criada Komsu kadin La Vecina Kizlar Chicas Ay isigi La Luna Azrail dilenci kiliginda La Muerte como mendiga Oduncular LenadoresKonusuKocasi ve oglu bir kan davasinda oldurulen Anne diger oglunu kan davali oldugu ailenin kizi ile evlendirecektir Ogul Leonardo ya oyunda adi olan tek karakter Leonardo dur sevdigi bu kiz ile soz kesilir ancak kiz tarafi varlikli olmadigi icin Leonardo yu geri cevirir Leonardo sevdigi kizin kuzeni ile evlenmek zorunda birakilir Annesi ile birlikte evlilik kosullarini konusmaya gittikleri sirada eski sevgilisinin de evlendirilecegini ogrenir Leonarda evlenir ancak geceleri surekli atiyla gezintiye cikar sevgilisinin evinin yakinlarinda dolasir ve karisinin sorularina da cevap vermez Eski sevgili olan Gelin dugun sabahi Leonardo yu bulur ve birlikte kacarlar Dugun sirasinda Gelin in kactigi fark edilir Leonardo da yoktur Kan davasi yeniden baslar Damat arkadaslariyla birlikte kacanlarin pesine duser Mehtapli bir gecedir ve ay isigi kacanlarin izlerini gosterir Kacaklar yakalanir ve Damat ile Leonarda ay isigi altinda bicaklariyla kavgaya girerler Her ikisi de olur ve cesetler Anne nin evine getirilir Anne biricik oglunu kaybetmistir Leonardo nun karisi kocasini kaybetmistir Gelin ise hem kocasini hem sevgilisini kaybetmistir Caresizlik icinde Anne ye soyle sorar Onun buna bir gunahi yok Benim de bir gunahim yok Gunah kimde peki DegerlendirmelerKanli Dugun de geleneksel torelere karsi gelen ask ozgurluk ve mutluluk getirmemis tersine olum ve yikim getirmistir Insanin dogasi ile toplumsal yasamin kurallari arasindaki bu celiski Lorca ya gore trajik bir catismadir 1935 te Kanli Dugun Margarita Xirgu toplulugu tarafindan oynanacagi sirada Lorca soyle demistir Dusunun en sonunda dogru yazdilar afislere Tragedya Tiyatro topluluklari oyunlarina dram deyip cikiyorlar tragedya demekten cekindikleri icin Ne mutlu bana ki oyunlarina gercek adini veren akilli bir oyuncu ile karsilastim Lorca oyunda bolca sembolizm kullanmistir Ay isigi ile ilgili olarak soyle bir aciklama yapar Ay ile Olum kaderin temsilcisi sembolik elemanlar olarak belirirler O ana kadar oyuna hakim olan tragedya durur aralanir ve yerine siirsel fantaziye birakir Iste o anda ben sudaki balik kadar mutlu olurum tabii SahnelenmeleriOyun 1935 te Bitter Oleander adiyla Brodway de sahnelendi 1938 de ilk sahneye koyan tarafindan film olarak cekildi Oyunun bilinen ilk TV uyarlamasi 1958 de BBC Televizyonu tarafindan yapildi 1964 te Macar besteci tarafindan Vernasz adiyla ilk kez opera versiyonu uyariildi ise Die Bluthochzeit adiyla oyunu opera olarak yeniden yazdi 1981 de Ispanyol yonetmen Carlos Saura oyunu bir kez daha bu sefer muzikal olarak filme aldi 1986 de BBC oyunun radyo versiyonunu yayinladi Oyun Turkiye de de pek cok defa sahnelendi Bozkurt Kuruc 1970 71 Ege Aydan 1996 97 1997 98 Mahir Gunsiray 1999 2000 Lemi Bilgin 2010 11 tarafindan Devlet Tiyatrolarinda sahnelendi 1995 te Istanbul Sehir Tiyatrolari nda da sahnelendi Diyarbakir Buyuksehir Tiyatrosu tarafindan Daweta Xwini adiyla Kurtce olarak da sahnelendi Ayrica bakinizFederico Garcia Lorca Yerma Bernarda Alba nin EviKaynakca a b Calislar Aziz 1994 Tiyatro Oyunlari Sozlugu Istanbul Mitos Boyut Yayinlari ss 166 168 ISBN 975 7468 93 2 a b F C Lorca ve Kanli Dugun 19 Mayis 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde Leyla Tecer ibstkutuphane ibb gov tr 22 Aralik 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde s 45 Arsivlenmis kopya 1 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Mart 2013 Dis baglantilarOrijinal Ispanyolca metin 10 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ispanyolca