Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Karahoca ya da Karahoço (Çince: 高昌, Gāochāng; Uygurca: قاراهوجا Qara-hoja, Xoqo) Çin Halk Cumhuriyeti'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'de Turfan'nın 30 kilometre güneydoğusunda İpek Yolu üzerinde tarihi bir vaha şehridir.
| Karahoca قاراهوجا, Qara-hoja, Xoqo; 高昌 | |
|---|---|
Gaochang | |
 | |
 Turfan'ın Sincan Uygur Özerk Bölgesidaki konumu (pembe) |
Tarihi
Karahoca milattan sonra 1. yüzyılda kurulmuş ve o zamanlar İpek Yolunun önemli bir durak yeridir. 14. yüzyıldaki savaşlarda yakılan şehirden, eski kale kalıntıları ve iç ve dış şehir duvarı bugün hala tanınabilir. Geçmişi hakkında çok iyi belgeler bulunmadığından, sadece ağızdan ağza anlatılan hikâyeler vardır. Orada yaşayan yerel halk Karahoca'ya Idykut-shehri, Idikutshehri veya Idikutschari adını verirler. Alman Kazıbilimci ve Ana asya araştırmacı Albert von Le Coq, Karahoca şehir tarihi kalıntılarının üzerine bir kitap yayınlamıştır (Dış bağlantılara bakınız).
439 yılında Rouranlar (柔然) tarafından yenilen Juqu Wuhui (沮渠無諱, Jǔqú Wúhuí) ve Juqu Anzhou (沮渠安周, Jǔqú Ānzhōu) komutasında geriye kalanlar kuzey Lian (Çince: 北凉, Bĕi Liáng)'dan kaçıp Karahoca'ya geldiler ve 460 yılına kadar burada hüküm sürdüler. O zamanlar Karahoca'da onbine yakın Han Çinlisi yaşardı ve Rouranlar tarafından adı Kàn Bózhōu (闞伯周) olan bir Han Çinliyi 460 yılında bağımlı Karahoca Krallığına aday gösterirler. Bu tarihte Gaoche'ler (高車) ve Rouranlar Tarım Havzası için tartışırlardı.
Gaoche-Kralı Afuzhiluo (阿伏至羅; Āfúzhìluó), Kàn Shǒugūi (闞首歸)'yi öldürür ve Dunhuang'dan gelme Zhang Mengming (張孟明) adındaki bir Han Çinliyi bağımlı Kral ilan ederler, böylece Karahoca yönetimi ve kontrolü Gaoche'lerin eline geçer. Sonraları Zhang Mengming Gaoche'lerin ayaklanmalarında öldürülür yerine Ma Ru (馬儒) geçer. 501 yılında Ma Ru düşürülüp öldürülür, Karahoca halkı Kansu (Çince: 甘肅 / 甘肃; Gānsù)'da Jincheng'den gelen ismi Qu Jia (麴嘉) olan birini Kral seçerler. Qu Jia Rouranlarla ittifak kurmayı kabul eder, fakat Rouranların Kağanı Gaoche'ler tarafından öldürülür ve o Gaoche'lerin egemenliğini altına girer.
Daha sonra, Göktürklerin bölgede güçü artınca Karahoca (Gaochang) Qu-Hanedanlığı Göktürklerin vasalı olur. 640 yılında Çin Tang Hanedanı tarafından Karahoca ele geçirilir, Tang Hanedanlığına eklenip Xizhou (西州) ismi verilir. Yuan ve Ming Hanedanlığı kayıtlarında Karahoca (Gaochang), "Halahezhuo" (哈拉和卓) ve "Huozhou" (火州) olarak adlandırılmıştır.
Karahoca 9. - 13. yüzyılda Karahoca Uygur Krallığına önemli bir merkez olmuştur.
Budizm Hindistan'dan Çin'e, kuzey İpek Yolu rotası boyunca etkin olarak 4. ve 5. yüzyılda kuzey Wei Hanedanı başlangıcında yayılmıştır. Budist Tapınak mağaraları yapısı bu zaman boyunca başlar. Mağaraların çoğu 9. yüzyıl ve en geç 13. yüzyılda yapılmıştır. Karahoca yakınlarındaki en büyük olanı mağaralarıdır (Bozikeli Qianfodong 柏孜克里克千佛洞)(بېزەكلىك مىڭ ئۆيى). Çinli Kazıbilimcileri tarafından Karahoca (高昌故城, Gāochāng gùchéng) adlandırılır.
Karahoca'da bir tapınak bulunur, öbürlerine göre daha büyüktür ve Erken Tang döneminden tanınmış bir Çinli Budist rahip, bilgin, gezgin ve çevirmen Xuanzang'nın burada yaşadığı tahmin edilir. Bu tapınak ortalama 10.000 m² büyüklükte ve büyük bir ana odası, rahipler için yatak odası, bir okuma odası ve birde kütüphanesi bulunur.
Kan ailesi yöneticileri
| Tapınak ismi | Çince Soyadı ve Adı | Saltanat süreçi | Çağ adları ve Onların uyuşan süreçleri |
|---|---|---|---|
| Bilinmiyor | 闞伯周 Kàn Bózhōu | 460-477 | Bilinmiyor |
| Bilinmiyor | 闞義成 Kàn Yìchéng | 477-478 | Bilinmiyor |
| Bilinmiyor | 闞首歸 Kàn Shǒugūi | 478-488? veya 478-491? | Bilinmiyor |
Zhang ailesi yöneticileri
| Tapınak ismi | Çince Soyadı ve Adı | Saltanat süreçi | Çağ adları ve Onların uyuşan süreçleri |
|---|---|---|---|
| Bilinmiyor | 張孟明 Zhāng Mèngmíng | 488?-496 veya 491?-496 | Bilinmiyor |
Ma ailesi yöneticileri
| Tapınak ismi | Çince Soyadı ve Adı | Saltanat süreçi | Çağ adları ve Onların uyuşan süreçleri |
|---|---|---|---|
| Bilinmiyor | 馬儒 Mǎ Rú | 496-501 | Bilinmiyor |
Qu ailesi yöneticileri
| Tapınak ismi | Çince Soyadı ve Adı | Saltanat süreçi | Çağ adları ve Onların uyuşan süreçleri |
|---|---|---|---|
| Bilinmiyor | 麴嘉 Qú Jiā | 501-525 | |
| Bilinmiyor | 麴光 Qú Guāng | 525-530 | Ganlu (甘露 Gānlù) 525-530 |
| Bilinmiyor | 麴坚 Qú Jiān | 530-548 | Zhanghe (章和 Zhānghé) 531-548 |
| Bilinmiyor | 麴玄喜 Qú Xuánxǐ | 549-550 | Yongping (永平 Yǒngpíng) 549-550 |
| Bilinmiyor | Qu Xuanxi'nin oğlu | 551-554 | Heping (和平 Hépíng) 551-554 |
| Bilinmiyor | 麴宝茂 Qú Bǎomào | 555-560 | Jianchang (建昌 Jiànchāng) 555-560 |
| Bilinmiyor | 麴乾固 Qú Qiángù | 560-601 | Yanchang (延昌 Yánchāng) 561-601 |
| Bilinmiyor | 麴伯雅 Qú Bóyǎ | 601-613 619-623 | Yanhe (延和 Yánhé) 602-613 Zhongguang (重光 Zhòngguāng) 620-623 |
| Bilinmiyor | Adsız gaspçı | 613-619 | Yihe (義和 Yìhé) 614-619 |
| Bilinmiyor | 麴文泰 Qú Wéntài | 623-640 | Yanshou (延壽 Yánshòu) 624-640 |
| Bilinmiyor | 麴智盛 Qú Zhìshèng | 640 | bilinmiyor |
Notlar
- ^ Rouran'lar (Çince: 柔然 pinyin: Róurán; Wade-Giles: Jou-jan, ya da 蠕蠕 Ruǎnruǎn, 芮芮 Rúrú, 茹茹, 蝚蠕), şimdiki Moğolistanda Altayca egemen olan büyük bir göçebe oymak birliği. Wolfgang-Ekkehard Scharlipp Die frühen Türken in Zentralasien, sayfa 11
- ^ Türkçede "Apar" olarak adlandırılır.
- ^ Gaoche'ler (高車, Kao-che) Asya'da bir Ulus. Kökeni muhtemelen Dingling olduğu sanılır. Yerleşim alanları bugünkü orta Moğolistan ve kuzey Han Çin'dir. Muhtemelen bir Türk Ulusu, şimdiye kadar Çinlilerin verdiği Kao-che ismi ile tanınır, kendilerine verdikleri isimleri bilinmemektedir. Wolfgang-Ekkehard Scharlipp Die frühen Türken in Zentralasien, sayfa 11
Kaynakça
- Albert Grünwedel: Bericht über archäologische Arbeiten in Idikutschari und Umgebung im Winter 1902-1903 (Online)23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Albert Grünwedel: Altbuddhistische Kultstätten in Chinesisch-Turkistan. Bericht über archäologische Arbeiten von 1906 bis 1907 bei Kuča, Qarašahr und in der Oase Turfan (Online)23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- A. von Le Coq: Chotscho. Facsimile-Wiedergaben der wichtigeren Funde der ersten königlich preussischen Expedition nach Turfan in Ost-Turkistan (Online)24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Annemarie von Gabain: Das uigurische Königreich von Chotscho, 850-1250. Berlin 1961 (Sitzungsberichte der dt. Akademie d. Wissenschaften zu Berlin. Klasse für Sprachen, Literatur u. Kunst. Jg. 1961 Nr. 5)
- Annemarie von Gabain: Das Leben im uigurischen Königreich von Qočo (850-1250). 2 Bde. Wiesbaden 1973
- Peter Zieme: Religion und Gesellschaft im Uigurischen Königreich von Qoco. Kolophone und Stifter des alttürkischen buddhistischen Schrifttums aus Zentralasien. Opladen: Westdeutscher Verlag 1992 (Abhandlungen der Rheinisch-Westfälischen Akademie der Wissenschaften, 88)
- Zhongguo shehui kexueyuan Kaogu yanjiusuo (Yayınlayan): Beiting Gaochang Huihu Fosi yizhi 北庭高昌回鶻佛寺遺址 [Ruins of a Buddhist temple of the Khoco Uighur period at the ancient city of Beiting]. Shenyang: Liaoning meishu chubanshe 1991, (Kaoguxue zhuankan)
Dış bağlantılar
- Albert von Le Coq: Chotscho. Facsimile-Wiedergaben der wichtigeren Funde der ersten königlich preussischen Expedition nach Turfan in Ost-Turkistan (Online)24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Online version of Albert Grünwedel's initial work in the area23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Online version of Grünwedel's further work in the area24 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Online version of Le Coq's work on monuments of Gaochang24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
- Gaochang Ruins (built 2nd century BC - 14th century AD)8 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İngilizce)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karahoca ya da Karahoco Cince 高昌 Gaochang Uygurca قاراهوجا Qara hoja Xoqo Cin Halk Cumhuriyeti nin Sincan Uygur Ozerk Bolgesi de Turfan nin 30 kilometre guneydogusunda Ipek Yolu uzerinde tarihi bir vaha sehridir Karahoca قاراهوجا Qara hoja Xoqo 高昌GaochangTurfan in Sincan Uygur Ozerk Bolgesidaki konumu pembe TarihiKarahoca milattan sonra 1 yuzyilda kurulmus ve o zamanlar Ipek Yolunun onemli bir durak yeridir 14 yuzyildaki savaslarda yakilan sehirden eski kale kalintilari ve ic ve dis sehir duvari bugun hala taninabilir Gecmisi hakkinda cok iyi belgeler bulunmadigindan sadece agizdan agza anlatilan hikayeler vardir Orada yasayan yerel halk Karahoca ya Idykut shehri Idikutshehri veya Idikutschari adini verirler Alman Kazibilimci ve Ana asya arastirmaci Albert von Le Coq Karahoca sehir tarihi kalintilarinin uzerine bir kitap yayinlamistir Dis baglantilara bakiniz 439 yilinda Rouranlar 柔然 tarafindan yenilen Juqu Wuhui 沮渠無諱 Jǔqu Wuhui ve Juqu Anzhou 沮渠安周 Jǔqu Anzhōu komutasinda geriye kalanlar kuzey Lian Cince 北凉 Bĕi Liang dan kacip Karahoca ya geldiler ve 460 yilina kadar burada hukum surduler O zamanlar Karahoca da onbine yakin Han Cinlisi yasardi ve Rouranlar tarafindan adi Kan Bozhōu 闞伯周 olan bir Han Cinliyi 460 yilinda bagimli Karahoca Kralligina aday gosterirler Bu tarihte Gaoche ler 高車 ve Rouranlar Tarim Havzasi icin tartisirlardi Gaoche Krali Afuzhiluo 阿伏至羅 Afuzhiluo Kan Shǒugui 闞首歸 yi oldurur ve Dunhuang dan gelme Zhang Mengming 張孟明 adindaki bir Han Cinliyi bagimli Kral ilan ederler boylece Karahoca yonetimi ve kontrolu Gaoche lerin eline gecer Sonralari Zhang Mengming Gaoche lerin ayaklanmalarinda oldurulur yerine Ma Ru 馬儒 gecer 501 yilinda Ma Ru dusurulup oldurulur Karahoca halki Kansu Cince 甘肅 甘肃 Gansu da Jincheng den gelen ismi Qu Jia 麴嘉 olan birini Kral secerler Qu Jia Rouranlarla ittifak kurmayi kabul eder fakat Rouranlarin Kagani Gaoche ler tarafindan oldurulur ve o Gaoche lerin egemenligini altina girer Daha sonra Gokturklerin bolgede gucu artinca Karahoca Gaochang Qu Hanedanligi Gokturklerin vasali olur 640 yilinda Cin Tang Hanedani tarafindan Karahoca ele gecirilir Tang Hanedanligina eklenip Xizhou 西州 ismi verilir Yuan ve Ming Hanedanligi kayitlarinda Karahoca Gaochang Halahezhuo 哈拉和卓 ve Huozhou 火州 olarak adlandirilmistir Karahoca 9 13 yuzyilda Karahoca Uygur Kralligina onemli bir merkez olmustur Budizm Hindistan dan Cin e kuzey Ipek Yolu rotasi boyunca etkin olarak 4 ve 5 yuzyilda kuzey Wei Hanedani baslangicinda yayilmistir Budist Tapinak magaralari yapisi bu zaman boyunca baslar Magaralarin cogu 9 yuzyil ve en gec 13 yuzyilda yapilmistir Karahoca yakinlarindaki en buyuk olani magaralaridir Bozikeli Qianfodong 柏孜克里克千佛洞 بېزەكلىك مىڭ ئۆيى Cinli Kazibilimcileri tarafindan Karahoca 高昌故城 Gaochang gucheng adlandirilir Karahoca da bir tapinak bulunur oburlerine gore daha buyuktur ve Erken Tang doneminden taninmis bir Cinli Budist rahip bilgin gezgin ve cevirmen Xuanzang nin burada yasadigi tahmin edilir Bu tapinak ortalama 10 000 m buyuklukte ve buyuk bir ana odasi rahipler icin yatak odasi bir okuma odasi ve birde kutuphanesi bulunur Kan ailesi yoneticileriTapinak ismi Cince Soyadi ve Adi Saltanat sureci Cag adlari ve Onlarin uyusan surecleriCince ceviri soyadi ve adiBilinmiyor 闞伯周 Kan Bozhōu 460 477 BilinmiyorBilinmiyor 闞義成 Kan Yicheng 477 478 BilinmiyorBilinmiyor 闞首歸 Kan Shǒugui 478 488 veya 478 491 BilinmiyorZhang ailesi yoneticileriTapinak ismi Cince Soyadi ve Adi Saltanat sureci Cag adlari ve Onlarin uyusan surecleriCince ceviri soyadi ve adiBilinmiyor 張孟明 Zhang Mengming 488 496 veya 491 496 BilinmiyorMa ailesi yoneticileriTapinak ismi Cince Soyadi ve Adi Saltanat sureci Cag adlari ve Onlarin uyusan surecleriCince ceviri soyadi ve adiBilinmiyor 馬儒 Mǎ Ru 496 501 BilinmiyorQu ailesi yoneticileriTapinak ismi Cince Soyadi ve Adi Saltanat sureci Cag adlari ve Onlarin uyusan surecleriCince ceviri soyadi ve adiBilinmiyor 麴嘉 Qu Jia 501 525Bilinmiyor 麴光 Qu Guang 525 530 Ganlu 甘露 Ganlu 525 530Bilinmiyor 麴坚 Qu Jian 530 548 Zhanghe 章和 Zhanghe 531 548Bilinmiyor 麴玄喜 Qu Xuanxǐ 549 550 Yongping 永平 Yǒngping 549 550Bilinmiyor Qu Xuanxi nin oglu 551 554 Heping 和平 Heping 551 554Bilinmiyor 麴宝茂 Qu Bǎomao 555 560 Jianchang 建昌 Jianchang 555 560Bilinmiyor 麴乾固 Qu Qiangu 560 601 Yanchang 延昌 Yanchang 561 601Bilinmiyor 麴伯雅 Qu Boyǎ 601 613 619 623 Yanhe 延和 Yanhe 602 613 Zhongguang 重光 Zhongguang 620 623Bilinmiyor Adsiz gaspci 613 619 Yihe 義和 Yihe 614 619Bilinmiyor 麴文泰 Qu Wentai 623 640 Yanshou 延壽 Yanshou 624 640Bilinmiyor 麴智盛 Qu Zhisheng 640 bilinmiyorNotlar Rouran lar Cince 柔然 pinyin Rouran Wade Giles Jou jan ya da 蠕蠕 Ruǎnruǎn 芮芮 Ruru 茹茹 蝚蠕 simdiki Mogolistanda Altayca egemen olan buyuk bir gocebe oymak birligi Wolfgang Ekkehard Scharlipp Die fruhen Turken in Zentralasien sayfa 11 Turkcede Apar olarak adlandirilir Gaoche ler 高車 Kao che Asya da bir Ulus Kokeni muhtemelen Dingling oldugu sanilir Yerlesim alanlari bugunku orta Mogolistan ve kuzey Han Cin dir Muhtemelen bir Turk Ulusu simdiye kadar Cinlilerin verdigi Kao che ismi ile taninir kendilerine verdikleri isimleri bilinmemektedir Wolfgang Ekkehard Scharlipp Die fruhen Turken in Zentralasien sayfa 11KaynakcaAlbert Grunwedel Bericht uber archaologische Arbeiten in Idikutschari und Umgebung im Winter 1902 1903 Online 23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Albert Grunwedel Altbuddhistische Kultstatten in Chinesisch Turkistan Bericht uber archaologische Arbeiten von 1906 bis 1907 bei Kuca Qarasahr und in der Oase Turfan Online 23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde A von Le Coq Chotscho Facsimile Wiedergaben der wichtigeren Funde der ersten koniglich preussischen Expedition nach Turfan in Ost Turkistan Online 24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Annemarie von Gabain Das uigurische Konigreich von Chotscho 850 1250 Berlin 1961 Sitzungsberichte der dt Akademie d Wissenschaften zu Berlin Klasse fur Sprachen Literatur u Kunst Jg 1961 Nr 5 Annemarie von Gabain Das Leben im uigurischen Konigreich von Qoco 850 1250 2 Bde Wiesbaden 1973 Peter Zieme Religion und Gesellschaft im Uigurischen Konigreich von Qoco Kolophone und Stifter des altturkischen buddhistischen Schrifttums aus Zentralasien Opladen Westdeutscher Verlag 1992 Abhandlungen der Rheinisch Westfalischen Akademie der Wissenschaften 88 Zhongguo shehui kexueyuan Kaogu yanjiusuo Yayinlayan Beiting Gaochang Huihu Fosi yizhi 北庭高昌回鶻佛寺遺址 Ruins of a Buddhist temple of the Khoco Uighur period at the ancient city of Beiting Shenyang Liaoning meishu chubanshe 1991 ISBN 7 5314 0873 2 Kaoguxue zhuankan Dis baglantilarAlbert von Le Coq Chotscho Facsimile Wiedergaben der wichtigeren Funde der ersten koniglich preussischen Expedition nach Turfan in Ost Turkistan Online 24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Online version of Albert Grunwedel s initial work in the area23 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Online version of Grunwedel s further work in the area24 Nisan 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Online version of Le Coq s work on monuments of Gaochang24 Haziran 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce Gaochang Ruins built 2nd century BC 14th century AD 8 Temmuz 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ingilizce