Katharine "Kay" Way (20 Şubat 1902 – 9 Aralık 1995), Nükleer Veri Projesi üzerine çalışmalarıyla tanınan Amerikan fizikçi. II. Dünya Savaşı sırasında Chicago'daki 'nda Manhattan Projesi üzerinde çalıştı. 1968 yılında Duke Üniversitesi'nde misafir doçent oldu.
Katharine Way | |
---|---|
Doğum | 20 Şubat 1902 |
Ölüm | 09 Aralık 1995 (93 yaşında) Chapel Hill, North Carolina |
Vatandaşlık | Amerika Birleşik Devletleri |
Eğitim | Columbia Üniversitesi |
Kariyeri | |
Dalı | Nükleer fizik |
Çalıştığı kurumlar | Tennessee Üniversitesi Manhattan Projesi Ulusal Standartlar Bürosu Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı Duke Üniversitesi |
Doktora danışmanı | John Wheeler |
İlk yılları ve eğitimi
Pensilvanya'nın kasabasında doğan Way, avukat William Addison Way ile eşi Louise Jones'un ikinci çocuğuydu. Kendisinden küçük bir kız kardeşi ve bir ağabeyi vardı. Doğum adında ismi "Catherine" olarak yazılsa da daha sonradan ismini "Katharine" olarak değiştirdi. Günlük hayatında ve çalışma ortamında "Kay" ismiyle anılırdı. Annesi Way 12 yaşındayken öldü, babası bunun ardından bir kulak-burun-boğaz uzmanıyla evlendi. Üvey annesi kariyer sahibi bir kadın olarak Way'e rol modeli oldu.
Way Miss Hartridge'in Plainfield, New Jersey'deki yatılı okulunda ve Greenwich, Connecticut'taki 'da eğitim gördü. 1920 yılında 'a girdi; ancak iki yıl sonra tüberküloz olduğu şüphelenilen bir hastalıktan muzdarip olunca okulu bırakmak zorunda kaldı. 'ta toparlandıktan sonra 'ta 1924 ve 1925'te birkaç dönem eğitim gördü.
1929-1934 yılları arasında Columbia Üniversitesi'nde eğitim gördü. Burada Edward Kasner Way'de matematik hevesi uyandırdı ve Way'in ilk yayımlanmış makalesini onunla beraber kaleme aldı. Way 1932 yılında Bachelor of Science diplomasıyla mezun oldu. Bunun ardından 'ne gitti; burada John Wheeler'ın etkisiyle nükleer fiziğe merak saldı ve Wheeler'ın ilk doktora öğrencisi oldu. Büyük Bunalım sırasında iş bulmak zor olduğundan doktorasının gereklerini yerine getirdikten sonra dahi lisansüstü öğrenci statüsünde kalmayı seçti.
1938 yılında 'da Huff Araştırma Görevlisi olarak çalışmaya başladı ve bu sayede "Döteryumun Fotoelektrik Kesiti" konulu tezi kabul edildi. 1939 yılında Tennessee Üniversitesi'nde öğretim görevlisi olarak işe başladı, 1941 yılında doçent oldu.
Manhattan Projesi
1942 yılında Wheeler Way'i Manhattan Projesi'nde çalışmak üzere Chicago'daki Metalurji Laboratuvarı'nda işe aldı. Fizikçi 'le çalışan Way, Enrico Fermi'nin erken dönem nükleer reaktör tasarımlarındaki verilerini analiz ederek kendi kendini devam ettirecek bir zincirleme çekirdek tepkimesinin mümkün olup olmadığını araştırdı. Bu hesaplamalar Chicago Pile-1'in yapımında kullanıldı. Bunun ardından nükleer fisyon tarafından reaktörlerin sorununu ele aldı. Eugene Wigner'le beraber fisyon ürünlerinin bozunumunu hesaplamada kullanılan Way-Wigner tahmin yöntemini geliştirdi.
Way ayrıca ve Los Alamos Laboratuvarı'nı ziyaret etti. 1945 ortasında Oak Ridge, Tennessee'ye taşındı ve burada nükleer bozunum üzerine araştırmasına devam etti. Burada geçirdiği sürede nükleer verinin toplanımı ve organizasyonu konusunda uzmanlık kazanmaya başladı.
'la beraber 1946 yılında New York Times çok satanlar listesine giren Bir Dünya veya Dünya Yok: Halka Atom Bombasının Tam Anlamı Hakkında Rapor (One World or None: a Report to the Public on the Full Meaning of the Atomic Bomb) kitabının editörlüğünü yaptı.Niels Bohr, Albert Einstein ve Robert Oppenheimer tarafından yazılmış makaleler içeren kitabın 100.000'den fazla kopyası satıldı.
Sonraki yılları
1949'da Washington, DC'ye taşınan Way, burada Ulusal Standartlar Bürosunda çalıştı. Dört yıl sonra ABD Ulusal Bilimler Akademisinin Nükleer Veri Projesi'ni (Nuclear Data Project; NDP) kurmaya ikna etti. Way'in başkanlığını yaptığı bu örgüt nükleer verinin toplanımı ve dağıtımından sorumluydu. Örgüt 1964 yılındda Oak Ridge Ulusal Laboratuvarı'na taşındı. Way 1968 yılına dek örgütün başkanlığını yürüttü. 1964 yılından itibaren NDP edindiği bilgileri kamuoyuna sunmak için Nuclear Data Sheets dergisi yayımlamaya başladı. 1965 yılında bu konuda ikinci bir dergi, Atomic Data and Nuclear Data Tables yayına girdi. Way bunun yanı sıra kaynak göstermeyi kolaylaştırmak için Nuclear Physics dergisindeki makalelerin konu başlıklarına anahtar kelimeler eklenmesini sağladı.
1968'de NDP'yi bırakan Way Düke Üniversitesi'nde misafir doçent oldu. 1973'e dek Nuclear Data Sheets'in, 1982'ye dek Atomic Data and Nuclear Data Tables'ın editörü olarak faaliyet gösterdi. Daha sonraları yaşlıların sağlık sorunlarıyla ilgilendi ve yaşlılar için daha iyi sağlık hizmeti savunuculuğu yaptı.
Hiç evlenmeyen Way Chapel Hill, North Carolina'da 9 Aralık 1995 tarihinde öldü.
Kaynakça
- Notlar
- ^ a b c d e f g h i j k Ware & Braukman 2004, ss. 670-671.
- ^ Physics Today doğum yılını 1903, ölüm tarihini 8 Aralık olarak belirtir.
- ^ a b . Physics Today. Aralık 1996. s. 75. 28 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Mart 2012.
- ^ a b c Howes & Herzenberg 1999, ss. 42-43.
- ^ . University of North Carolina at Chapel Hill. 1 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2014.
- ^ Way, Katharine (Nisan 1937). "Photoelectric Cross Section of the Deuteron". Physical Review. 51 (7). American Physical Society. ss. 552-556. Bibcode:1937PhRv...51..552W. doi:10.1103/PhysRev.51.552.
- ^ Ragheb, M. (22 Mart 2011). (PDF). University of Illinois at Urbana-Champaign. 2 Mart 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ocak 2013.
- ^ Dexter Masters, Katharine Way, (Ed.) (2007) [1946]. One World or None. New Press. ISBN . 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Mart 2017.
- ^ "One World or None: A Report to the Public on the Full Meaning of the Atomic Bomb". Federation of American Scientists. 24 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Nisan 2013.
- Bibliyografya
- Howes, Ruth H.; (1999). Their Day in the Sun: Women of the Manhattan Project. Temple University. ISBN . OCLC 49569088.
- Mehra, Jagdish; Rechenberg, Helmut (1982). The Historical Development of Quantum Theory. New York: Springer. ISBN . OCLC 7944997.
- Ware, Susan; Braukman, Stacy Lorraine (2004). Notable American Women: a Biographical Dictionary Completing the Twentieth Century. Cambridge, Massachusetts: Belknap Press. ISBN . OCLC 56014756.
- Wheeler, John Archibald (1979). Some Men and Moments in the History of Nuclear Physics: The Interplay of Colleagues and Motivations. Minneapolis: University of Minnesota Press. OCLC 6025422.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Katharine Kay Way 20 Subat 1902 9 Aralik 1995 Nukleer Veri Projesi uzerine calismalariyla taninan Amerikan fizikci II Dunya Savasi sirasinda Chicago daki nda Manhattan Projesi uzerinde calisti 1968 yilinda Duke Universitesi nde misafir docent oldu Katharine WayDogum20 Subat 1902Olum09 Aralik 1995 93 yasinda Chapel Hill North CarolinaVatandaslikAmerika Birlesik DevletleriEgitimColumbia UniversitesiKariyeriDaliNukleer fizikCalistigi kurumlarTennessee Universitesi Manhattan Projesi Ulusal Standartlar Burosu Oak Ridge Ulusal Laboratuvari Duke UniversitesiDoktora danismaniJohn WheelerIlk yillari ve egitimiPensilvanya nin kasabasinda dogan Way avukat William Addison Way ile esi Louise Jones un ikinci cocuguydu Kendisinden kucuk bir kiz kardesi ve bir agabeyi vardi Dogum adinda ismi Catherine olarak yazilsa da daha sonradan ismini Katharine olarak degistirdi Gunluk hayatinda ve calisma ortaminda Kay ismiyle anilirdi Annesi Way 12 yasindayken oldu babasi bunun ardindan bir kulak burun bogaz uzmaniyla evlendi Uvey annesi kariyer sahibi bir kadin olarak Way e rol modeli oldu Way Miss Hartridge in Plainfield New Jersey deki yatili okulunda ve Greenwich Connecticut taki da egitim gordu 1920 yilinda a girdi ancak iki yil sonra tuberkuloz oldugu suphelenilen bir hastaliktan muzdarip olunca okulu birakmak zorunda kaldi ta toparlandiktan sonra ta 1924 ve 1925 te birkac donem egitim gordu 1929 1934 yillari arasinda Columbia Universitesi nde egitim gordu Burada Edward Kasner Way de matematik hevesi uyandirdi ve Way in ilk yayimlanmis makalesini onunla beraber kaleme aldi Way 1932 yilinda Bachelor of Science diplomasiyla mezun oldu Bunun ardindan ne gitti burada John Wheeler in etkisiyle nukleer fizige merak saldi ve Wheeler in ilk doktora ogrencisi oldu Buyuk Bunalim sirasinda is bulmak zor oldugundan doktorasinin gereklerini yerine getirdikten sonra dahi lisansustu ogrenci statusunde kalmayi secti 1938 yilinda da Huff Arastirma Gorevlisi olarak calismaya basladi ve bu sayede Doteryumun Fotoelektrik Kesiti konulu tezi kabul edildi 1939 yilinda Tennessee Universitesi nde ogretim gorevlisi olarak ise basladi 1941 yilinda docent oldu Manhattan Projesi1942 yilinda Wheeler Way i Manhattan Projesi nde calismak uzere Chicago daki Metalurji Laboratuvari nda ise aldi Fizikci le calisan Way Enrico Fermi nin erken donem nukleer reaktor tasarimlarindaki verilerini analiz ederek kendi kendini devam ettirecek bir zincirleme cekirdek tepkimesinin mumkun olup olmadigini arastirdi Bu hesaplamalar Chicago Pile 1 in yapiminda kullanildi Bunun ardindan nukleer fisyon tarafindan reaktorlerin sorununu ele aldi Eugene Wigner le beraber fisyon urunlerinin bozunumunu hesaplamada kullanilan Way Wigner tahmin yontemini gelistirdi Way ayrica ve Los Alamos Laboratuvari ni ziyaret etti 1945 ortasinda Oak Ridge Tennessee ye tasindi ve burada nukleer bozunum uzerine arastirmasina devam etti Burada gecirdigi surede nukleer verinin toplanimi ve organizasyonu konusunda uzmanlik kazanmaya basladi la beraber 1946 yilinda New York Times cok satanlar listesine giren Bir Dunya veya Dunya Yok Halka Atom Bombasinin Tam Anlami Hakkinda Rapor One World or None a Report to the Public on the Full Meaning of the Atomic Bomb kitabinin editorlugunu yapti Niels Bohr Albert Einstein ve Robert Oppenheimer tarafindan yazilmis makaleler iceren kitabin 100 000 den fazla kopyasi satildi Sonraki yillari1949 da Washington DC ye tasinan Way burada Ulusal Standartlar Burosunda calisti Dort yil sonra ABD Ulusal Bilimler Akademisinin Nukleer Veri Projesi ni Nuclear Data Project NDP kurmaya ikna etti Way in baskanligini yaptigi bu orgut nukleer verinin toplanimi ve dagitimindan sorumluydu Orgut 1964 yilindda Oak Ridge Ulusal Laboratuvari na tasindi Way 1968 yilina dek orgutun baskanligini yuruttu 1964 yilindan itibaren NDP edindigi bilgileri kamuoyuna sunmak icin Nuclear Data Sheets dergisi yayimlamaya basladi 1965 yilinda bu konuda ikinci bir dergi Atomic Data and Nuclear Data Tables yayina girdi Way bunun yani sira kaynak gostermeyi kolaylastirmak icin Nuclear Physics dergisindeki makalelerin konu basliklarina anahtar kelimeler eklenmesini sagladi 1968 de NDP yi birakan Way Duke Universitesi nde misafir docent oldu 1973 e dek Nuclear Data Sheets in 1982 ye dek Atomic Data and Nuclear Data Tables in editoru olarak faaliyet gosterdi Daha sonralari yaslilarin saglik sorunlariyla ilgilendi ve yaslilar icin daha iyi saglik hizmeti savunuculugu yapti Hic evlenmeyen Way Chapel Hill North Carolina da 9 Aralik 1995 tarihinde oldu KaynakcaNotlar a b c d e f g h i j k Ware amp Braukman 2004 ss 670 671 Physics Today dogum yilini 1903 olum tarihini 8 Aralik olarak belirtir a b Physics Today Aralik 1996 s 75 28 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 20 Mart 2012 a b c Howes amp Herzenberg 1999 ss 42 43 University of North Carolina at Chapel Hill 1 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 19 Aralik 2014 Way Katharine Nisan 1937 Photoelectric Cross Section of the Deuteron Physical Review 51 7 American Physical Society ss 552 556 Bibcode 1937PhRv 51 552W doi 10 1103 PhysRev 51 552 Ragheb M 22 Mart 2011 PDF University of Illinois at Urbana Champaign 2 Mart 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 26 Ocak 2013 Dexter Masters Katharine Way Ed 2007 1946 One World or None New Press ISBN 978 1 59558 227 0 11 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Mart 2017 One World or None A Report to the Public on the Full Meaning of the Atomic Bomb Federation of American Scientists 24 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Nisan 2013 BibliyografyaHowes Ruth H 1999 Their Day in the Sun Women of the Manhattan Project Temple University ISBN 978 0 585 38881 6 OCLC 49569088 Mehra Jagdish Rechenberg Helmut 1982 The Historical Development of Quantum Theory New York Springer ISBN 978 0 387 95086 0 OCLC 7944997 Ware Susan Braukman Stacy Lorraine 2004 Notable American Women a Biographical Dictionary Completing the Twentieth Century Cambridge Massachusetts Belknap Press ISBN 0 674 01488 X OCLC 56014756 Wheeler John Archibald 1979 Some Men and Moments in the History of Nuclear Physics The Interplay of Colleagues and Motivations Minneapolis University of Minnesota Press OCLC 6025422