Bu maddede birçok sorun bulunmaktadır. Lütfen sayfayı geliştirin veya bu sorunlar konusunda bir yorum yapın.
|
İslami bankacılık olarak adlandırılan sistem, aktivitelerini şeriatı esas alarak belirlemektedir. Şeriat, ödünç verilen paradan para kazanmayı (faizcilik ve tefecilik) yasaklamaktadır.
Faiz yasak olduğu için mevduat olarak toplanan para reel ekonomiye yatırılır. Sabit faiz yerine kâr/zarar ortaklığı söz konusu olduğundan bankalar, para yatıracağı projeleri daha özenli incelerler ve kredi verirken seçici davranırlar.
Tarihçesi
Modern İslami bankacılık, ilk defa 1970'li yıllarda ortaya çıktı. Sebep olarak da petrol fiyatlarındaki artıştan sonra Körfez ülkelerinde meydana gelen sermaye birikimi gösterilir. Kullanılan ilk yöntemler emek ve sermaye ortaklığı (mudarabe) ve sanayi yatırımlarında gereken sermayenin bir kısmının karşılama (müşareke) şeklinde olmuştur.
O tarihten itibaren İslami bankacılık dünyada üç bölgede yayıldı.
- Körfez bölgesi: Burası İslami bankacılığın başladığı yerdir. İslami finans, bu bölgede Abu Dabi, Bahreyn, Dubai, Katar, Kuveyt ve Suudi Arabistan'da ve ayrıca Ortadoğu'nun bazı ülkelerinde de yaygınlaşmıştır.
- Uzakdoğu bölgesi: Brunei, Endonezya, Malezya ve Singapur'dan oluşan bu bölgede Müslümanlar hem varlıklı olduğundan hem de nüfusun hatırı sayılır çoğunluğunu ellerinde bulundurduğundan dolayı İslami bankacılık burada da yayılmıştır.
- Batı piyasası: Londra merkezli Batı piyasalarında artık büyüyen faizsiz borç pazarını göz ardı etmek istemeyen konvansiyonel bankaların alt birimleri bu esasa uygun işlemler yapmaya başlamıştır.
Ancak Türkiye, bilhassa ilk iki bölgeyle kıyaslandığında son yıllarda İslami finansman konusunda hızlı bir ilerleme kaydedememiştir ve yalnızca konusunda gelişmeler yapılmıştır.
Nasıl çalışır
İslami bankacılıkta paradan para kazanma yoktur, parayı reel ekonomiye yatırıp reel ekonomiden kazanma vardır. Dolayısıyla önceden belirlenmiş bir kâr mevzubahis olamadığı gibi bankalarla işlem yapanların para kaybetmeleri de mümkündür.
En yaygın İslami bankacılık yöntemleri
İslami bankacılık işlemleri arasında icare (bir mülkün ya da donanımın kiraya verilmesi) ile birlikte icare ve iktina (İslami kiralama yöntemi), mudarebe (bir taraftan sermaye, diğer taraftan işletme olmak üzere oluşturulan emek-sermaye ortaklığı); murabaha (sermaye sahibinin bir malı satın alıp belli bir kâr payı ekleyerek müşterisine vadeli olarak satması); müşareke (bir işletmenin sermayesine katılma, ona ortak olma) sayılabilir.
- İcare: Bu sistem konvansiyonel bankalara benzer şekilde çalışır. Katılım bankaları icare yöntemiyle gayrimenkul, makine gibi reel varlıkların finansmanı için kaynak sağlar. Yaygın olarak kullanılan türü, mülkiyetin devri ile sona eren kira sözleşmesidir. İcare ve iktina, bir nevi kiradır.
- İsticrar: Bir malın alıcı tarafından satıcıya belirli zamanlarda alınacağının vadedilmesini konu alan mukavele şeklidir. Bazı bankalar tarafından müşterilerin doğal gaz, elektrik, su gibi ödemelerini finanse etmede kullanılır.
- İstisna: Hâlihazırda var olmayıp gelecekte üretilecek bir malın satılması işlemi olup genellikle tarım ve inşaat projelerinde uygulanır. Müşteri, belirli bir peşinat ödedikten sonra kalan tutarı taksitler hâlinde bankaya geri öder. Bu yöntem, özellikle Körfez ülkelerinde büyük ölçekli inşaat projelerinin finansmanında başarılı bir şekilde kullanılmaktadır.
- Karz-ı hasen: Bir günlük olarak verilen faizsiz kredilere verilen addır. İşlemin yerli para cinsinden kullanımı mümkündür. Bu sistemde maddi sıkıntıya düşmüş kişiye mali yardım yapmak üzere ihtiyaç duyduğu tutar verilerek hiçbir menfaat temin etmeden borç aynıyla geri alınır.
- Menafaa: Bankanın telekomünikasyon, ulaşım gibi alanlarda faaliyet gösteren firmalara ait hakların (bilet, kontör gibi) mülkiyetini firmalardan peşin parayla satın aldığı finansman modelidir.
- Mudarabe: Emek-sermaye ortaklığı demektir. Burada banka, yatırım için ihtiyaç duyulan kaynakların tamamını sağlarken müşteri emeğini koyar. Yapılan işlemden oluşan kâr, başlangıçta mutabakata varılan oranlarda banka ve müşteri arasında paylaşılır. Zarar olması durumunda müşterinin herhangi bir kusuru yoksa zararı banka üstlenir. Sistem, genellikle ticaret finansmanında kullanılır.
- Murabaha: En sık kullanılan İslami finansman yöntemlerinden biridir. Bu metotta banka, müşterisinin istediği malı bizzat satın alarak belirlenen oranlarla vade farkı eklemek suretiyle müşterisine satar. Müşteri de malın peşin fiyatı ve bankaya ödeyeceği konusunda bilgilendirilir. Pratik ve getiri oranı yüksek olan bu yöntem, Türkiye'de de en sık kullanılan finansman yöntemidir. Özel kişilere ve firmalara kısa ve orta vadeli ticari krediyi esnek bir mekanizmada takdim eden murabaha, mikro ve küçük ölçekli işletmelerin finansmanında da önemli bir rol oynar.
- Muzaraa: Ziraat ortakçılığı demek olup en az iki kişinin tarım alanında ortaklaşa iş yapmasıdır. Bir taraftan arazi alınırken diğer taraftan çalışma ve emek konulmak suretiyle çıkacak ürünün belirlenmiş bir oran dahilinde paylaşılması şartıyla yapılan bir ortaklık anlaşmasıdır.
- Müsakat: Muzaranın çok benzeri olan bu yöntemde ürün, meyve ağaçlarıdır.
- Müsaveme: Bir eşyaya kıymet addedilerek pahalandırılması ve pazarlanması gibi anlamlara gelen müsaveme, fıkıhta bir malın maliyeti ve açıklanmadan pazarlık usulüyle satılması şeklinde tanımlanır. Bu metodun murabahaya oldukça benzemesine rağmen temel farkı, malın maliyetinin alıcı tarafından bilinmemesidir.
- Müşareke: Burada katılım bankası gerekli sermayenin bir kısmını karşılarken diğer kısmını müşteri bizzat karşılar. Yapılan ortaklık sonucunda elde edilen kâr, başlangıçta anlaşılan oranlarda paylaşılır; oranın sermaye paylarıyla aynı olması şart değildir. Müşteri, yapılan işe sermayeye ek olarak emeğini kattığı için kârdan daha yüksek oranda pay alabilir. Herhangi bir zarar oluşması durumunda ise ortaklar payları oranında zarardan etkilenirler. Bu yöntemle genellikle sanayi finansmanı yapılır.
- Selem: Belirli bir mal ya da hizmetin bedelinin tamamının peşin olarak ödenip ileri bir vadeyle satın alınmasıdır. Banka, peşin ödemeyle gelecekte üretilecek malı satın alır, fakat malı satmak için vadesini beklemek zorundadır. İslâm hukukuna göre para, altın, gümüş ve para benzeri varlıkların bu yöntemle satışı, elde edilen gelir faiz olarak değerlendirildiği için kesinlikle yasaktır. Özellikle İran'da uygulanan bir finansman yöntemi olan selemin getireceği riskten korunmak amacıyla bankalar, paralel selem işlemi de yapabilmektedir.
- Sukuk: Arapça faizsiz bono olarak bilinen bu metot olup bilhassa 2005'ten beri popülerleşmeye başlamış bir finansman aracıdır. İslâm hukukuna göre menkul kıymet olabilecek varlıklar nispeten sınırlıdır. Buna göre ana firma, işleme konu olan malları özel amaçla kurulmuş bir şirket üzerinden varlıkları menkûl olarak kıymetleştirerek yatırımcılara satar. 14 farklı şekli bulunmaktadır.
- Tekâfül: Arapça kökenli kefalet kelimesinden türemiş olan bu kelime, sözlükte 'dayanışma' demek olup 'İslâmî sigorta' olarak da bilinir. Tekâfül, çeşitli formlarda yüzlerce yıldır uygulanmaktadır. Mesuliyetin paylaşılması esasına dayanarak riskin belirli gruplar arasında dağıtılması esasına dayanır.
- Teverruk: Malın taksitle alınıp satıcıdan başka birine peşin olarak satılmasıdır. Böylece nakit paraya ihtiyacı olan kişinin ihtiyacı karşılanır. Hanbelî Mezhebi'ne göre yapılmasında sakınca yoksa da başka mezheplerce kabul edilmez. Bu sistem, ödeme güçlüğü çeken müşterilerin borçlarını yeniden yapılandırmalarında kullanılabilir.
Türkiye'de İslami bankacılık
Son yıllarda gelişmesine rağmen Dünya'da belli başlı merkezlerde takdim edilen ürünlerin henüz çok azı Türkiye'de müşterilere takdim edilebiliyor. Türevleriyle birlikte Dünya'da 50'den fazla İslami finans ürünü varken Türkiye'de katılım bankaları tarafından 2015 itibarıyla murabaha ve başta olmak üzere henüz beş ürün hizmete sunuluyor. Dünya'da 75 ülkede 700 İslami finans kuruluşunun 2013 itibarıyla toplam aktif büyüklüğü 1,8 trilyon dolarıdır. Faizsiz bankacılıkla 2025'e kadar Dünya'daki Müslüman nüfusun tasarruflarının yarısını kendine çekebileceği tahmin ediliyor.
Bir yandan ürün azlığından şikayet edilen Türk İslami bankacılığı, diğer taraftan Avrupa'ya açılmış durumda. Kuveyt Türk, 23 Temmuz 2015'te Frankfurt’ta Avrupa'daki ilk şubesiyle faizsiz bankacılığı Almanya'da başlattı. Banka, yakın zamanda şubelerini bütün Avrupa’da açmayı hedefliyor.
Türkiye'de faizsiz bankacılığın daha çabuk gelişmesi için , TKBB ile 2012 yılında bir işbirliği anlaşması imzaladı. Bu anlaşmayla Dünya'da kullanılan 52 üründen Türkiye'de kullanılmayan ürünlerin katılım bankacılığına kazandırılması hedefleniyor.
Türkiye, 2015 civarı Bahreyn ya da Malezya modellerinden birine adapte olmaya çalışmaktadır. Yurt dışında kullanılan kira sertifikaları, teverruk, müşâreke, karz-ı hasen, tekâfül ve selem ile birlikte isticrâr, menfaa, müsâveme ve musâkaat gibi birçok ürünün potansiyeli olduğunu Türkiye finans ve hazineden sorumlu genel müdür yardımcısı Ali Güney ifade etmiştir. Uluslararası finansal danışmanlık şirketi Ünlü & Co. Borç Finansmanı ve Danışmanlık Bölümü Yönetici Direktörü Ayşe Akkın ise, İslami finansman modelinin mutlaka bir varlığa dayalı olması gerektiğinden daha güvenli olduğunu vurguluyor. Akkın, talebin yeterince olmaması ve hukuki altyapının daha elverişli olmaması sebebiyle Türkiye'de Dünya'da yaygın olarak kullanılan araçların yalnızca bir kısmının kullanılabildiğini ifade ediyor.
Türkiye'de Albaraka Türk, Kuveyt Türk, Türkiye Finans, Ziraat Katılım, Emlak Katılım ve Vakıf Katılım bankaları İslami esaslarda faizsiz kredi desteği veren bankalardır. Bu bankalar ihtiyaç, konut, taşıt gibi finansman türlerinde tüketicilerin ihtiyaçlarına İslami usullerde destek sunmaktadır.
Devletin katkısı
Türkiye’de hükûmet, kamu bankaları eliyle İslami bankacılığı güçlendirmek üzere harekete geçmiştir. Faizsiz ya da katılım bankacılığına göre işlem yapmak üzere devlet, 2014'te Ziraat Bankası’na izin vermiştir. Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu’nun (BDDK) 15 Ekim 2014 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanan kararıyla Ziraat Bankası, bu alana 300 milyon dolar sermayeli bir “katılım bankası” ile girmiş; bu iş için bu bankaya dokuz ay süre tanınmıştır. Aynı zamanda faizli bankacılık yapan Ziraat Bankası'nın haram kârlarının faizsiz parayla karışmaması için sermayenin Ziraat’in değil, Hazine’nin olması üzerinde durulmaktadır. Plana göre Ziraat Bankası'ndan sonra devlete ait Vakıflar Bankası da faizsiz bankacılığa yönelecek; bu banka Vakıflar Genel Müdürlüğü aracılığı ile katılım bankası kuracak. Vakıfbank’ın ana ortağı olan Vakıflar Genel Müdürlüğü, kurulacak katılım bankasının büyük hissedarı olarak sermayeyi koyacak ve böylece Ziraat'te mevcut olan faiz problemi yaşanmayacak. Vakıflar Bankası ile eş zamanlı ya da hemen arkasından Halkbank da faizsiz bankacılığa geçerek devletin bütün gücüyle bu alana yoğunlaşması sağlanmış olacak.
İslami bankalardan bazıları
Kaynakça
- ^ a b c d e "Uzmanlar İslami Finansı tartışıyor: EN YAYGIN İSLAMİ FİNANS YÖNTEMLERİ" (HTML). Finans Gündem. 9 Ekim 2014. 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- ^ "Uzmanlar İslami Finansı tartışıyor: EN YAYGIN İSLAMİ FİNANS YÖNTEMLERİ" (HTML). Finans Gündem. 9 Ekim 2014. 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- ^ DOĞAN, Kâzım (23 Temmuz 2015). "Avrupa'da ilk faizsiz bankacılık" (HTML). Hürriyet. 4 Haziran 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
- ^ Çetingüleç, Mehmet (29 Ekim 2014). "Türkiye'de İslami bankacılık güçleniyor" (HTML). Al-Monitor. 22 Şubat 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Temmuz 2015.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddede bircok sorun bulunmaktadir Lutfen sayfayi gelistirin veya bu sorunlar konusunda tartisma sayfasinda bir yorum yapin Bu maddenin tarafsizligi konusunda kuskular bulunmaktadir Konuya dair fikir alisverisi tartisma sayfasinda bulunabilir Sablonu kaldirmadan once lutfen gerekli sartlarin olustugundan emin olun Aralik 2016 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Bu maddedeki uslubun ansiklopedik bir yazidan beklenen resmi ve ciddi usluba uygun olmadigi dusunulmektedir Maddeyi gelistirerek ya da konuyla ilgili tartismaya katilarak Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Bu madde reklam diliyle yazilmistir Reklam icerigini ve uygunsuz dis baglantilari kaldirip tarafsiz bakis acisiyla yazilmis ansiklopedik icerik ekleyerek maddeyi gelistirmeye yardimci olun Eylul 2022 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Islami bankacilik olarak adlandirilan sistem aktivitelerini seriati esas alarak belirlemektedir Seriat odunc verilen paradan para kazanmayi faizcilik ve tefecilik yasaklamaktadir Brunei Sultanligi Islam Bankasi Seria Belait Brunei Faiz yasak oldugu icin mevduat olarak toplanan para reel ekonomiye yatirilir Sabit faiz yerine kar zarar ortakligi soz konusu oldugundan bankalar para yatiracagi projeleri daha ozenli incelerler ve kredi verirken secici davranirlar TarihcesiModern Islami bankacilik ilk defa 1970 li yillarda ortaya cikti Sebep olarak da petrol fiyatlarindaki artistan sonra Korfez ulkelerinde meydana gelen sermaye birikimi gosterilir Kullanilan ilk yontemler emek ve sermaye ortakligi mudarabe ve sanayi yatirimlarinda gereken sermayenin bir kisminin karsilama musareke seklinde olmustur O tarihten itibaren Islami bankacilik dunyada uc bolgede yayildi Korfez bolgesi Burasi Islami bankaciligin basladigi yerdir Islami finans bu bolgede Abu Dabi Bahreyn Dubai Katar Kuveyt ve Suudi Arabistan da ve ayrica Ortadogu nun bazi ulkelerinde de yayginlasmistir Uzakdogu bolgesi Brunei Endonezya Malezya ve Singapur dan olusan bu bolgede Muslumanlar hem varlikli oldugundan hem de nufusun hatiri sayilir cogunlugunu ellerinde bulundurdugundan dolayi Islami bankacilik burada da yayilmistir Bati piyasasi Londra merkezli Bati piyasalarinda artik buyuyen faizsiz borc pazarini goz ardi etmek istemeyen konvansiyonel bankalarin alt birimleri bu esasa uygun islemler yapmaya baslamistir Ancak Turkiye bilhassa ilk iki bolgeyle kiyaslandiginda son yillarda Islami finansman konusunda hizli bir ilerleme kaydedememistir ve yalnizca konusunda gelismeler yapilmistir Nasil calisirIslami bankacilikta paradan para kazanma yoktur parayi reel ekonomiye yatirip reel ekonomiden kazanma vardir Dolayisiyla onceden belirlenmis bir kar mevzubahis olamadigi gibi bankalarla islem yapanlarin para kaybetmeleri de mumkundur En yaygin Islami bankacilik yontemleri Islami bankacilik islemleri arasinda icare bir mulkun ya da donanimin kiraya verilmesi ile birlikte icare ve iktina Islami kiralama yontemi mudarebe bir taraftan sermaye diger taraftan isletme olmak uzere olusturulan emek sermaye ortakligi murabaha sermaye sahibinin bir mali satin alip belli bir kar payi ekleyerek musterisine vadeli olarak satmasi musareke bir isletmenin sermayesine katilma ona ortak olma sayilabilir Icare Bu sistem konvansiyonel bankalara benzer sekilde calisir Katilim bankalari icare yontemiyle gayrimenkul makine gibi reel varliklarin finansmani icin kaynak saglar Yaygin olarak kullanilan turu mulkiyetin devri ile sona eren kira sozlesmesidir Icare ve iktina bir nevi kiradir Isticrar Bir malin alici tarafindan saticiya belirli zamanlarda alinacaginin vadedilmesini konu alan mukavele seklidir Bazi bankalar tarafindan musterilerin dogal gaz elektrik su gibi odemelerini finanse etmede kullanilir Istisna Halihazirda var olmayip gelecekte uretilecek bir malin satilmasi islemi olup genellikle tarim ve insaat projelerinde uygulanir Musteri belirli bir pesinat odedikten sonra kalan tutari taksitler halinde bankaya geri oder Bu yontem ozellikle Korfez ulkelerinde buyuk olcekli insaat projelerinin finansmaninda basarili bir sekilde kullanilmaktadir Karz i hasen Bir gunluk olarak verilen faizsiz kredilere verilen addir Islemin yerli para cinsinden kullanimi mumkundur Bu sistemde maddi sikintiya dusmus kisiye mali yardim yapmak uzere ihtiyac duydugu tutar verilerek hicbir menfaat temin etmeden borc ayniyla geri alinir Menafaa Bankanin telekomunikasyon ulasim gibi alanlarda faaliyet gosteren firmalara ait haklarin bilet kontor gibi mulkiyetini firmalardan pesin parayla satin aldigi finansman modelidir Mudarabe Emek sermaye ortakligi demektir Burada banka yatirim icin ihtiyac duyulan kaynaklarin tamamini saglarken musteri emegini koyar Yapilan islemden olusan kar baslangicta mutabakata varilan oranlarda banka ve musteri arasinda paylasilir Zarar olmasi durumunda musterinin herhangi bir kusuru yoksa zarari banka ustlenir Sistem genellikle ticaret finansmaninda kullanilir Murabaha En sik kullanilan Islami finansman yontemlerinden biridir Bu metotta banka musterisinin istedigi mali bizzat satin alarak belirlenen oranlarla vade farki eklemek suretiyle musterisine satar Musteri de malin pesin fiyati ve bankaya odeyecegi konusunda bilgilendirilir Pratik ve getiri orani yuksek olan bu yontem Turkiye de de en sik kullanilan finansman yontemidir Ozel kisilere ve firmalara kisa ve orta vadeli ticari krediyi esnek bir mekanizmada takdim eden murabaha mikro ve kucuk olcekli isletmelerin finansmaninda da onemli bir rol oynar Muzaraa Ziraat ortakciligi demek olup en az iki kisinin tarim alaninda ortaklasa is yapmasidir Bir taraftan arazi alinirken diger taraftan calisma ve emek konulmak suretiyle cikacak urunun belirlenmis bir oran dahilinde paylasilmasi sartiyla yapilan bir ortaklik anlasmasidir Musakat Muzaranin cok benzeri olan bu yontemde urun meyve agaclaridir Musaveme Bir esyaya kiymet addedilerek pahalandirilmasi ve pazarlanmasi gibi anlamlara gelen musaveme fikihta bir malin maliyeti ve aciklanmadan pazarlik usuluyle satilmasi seklinde tanimlanir Bu metodun murabahaya oldukca benzemesine ragmen temel farki malin maliyetinin alici tarafindan bilinmemesidir Musareke Burada katilim bankasi gerekli sermayenin bir kismini karsilarken diger kismini musteri bizzat karsilar Yapilan ortaklik sonucunda elde edilen kar baslangicta anlasilan oranlarda paylasilir oranin sermaye paylariyla ayni olmasi sart degildir Musteri yapilan ise sermayeye ek olarak emegini kattigi icin kardan daha yuksek oranda pay alabilir Herhangi bir zarar olusmasi durumunda ise ortaklar paylari oraninda zarardan etkilenirler Bu yontemle genellikle sanayi finansmani yapilir Selem Belirli bir mal ya da hizmetin bedelinin tamaminin pesin olarak odenip ileri bir vadeyle satin alinmasidir Banka pesin odemeyle gelecekte uretilecek mali satin alir fakat mali satmak icin vadesini beklemek zorundadir Islam hukukuna gore para altin gumus ve para benzeri varliklarin bu yontemle satisi elde edilen gelir faiz olarak degerlendirildigi icin kesinlikle yasaktir Ozellikle Iran da uygulanan bir finansman yontemi olan selemin getirecegi riskten korunmak amaciyla bankalar paralel selem islemi de yapabilmektedir Sukuk Arapca faizsiz bono olarak bilinen bu metot olup bilhassa 2005 ten beri populerlesmeye baslamis bir finansman aracidir Islam hukukuna gore menkul kiymet olabilecek varliklar nispeten sinirlidir Buna gore ana firma isleme konu olan mallari ozel amacla kurulmus bir sirket uzerinden varliklari menkul olarak kiymetlestirerek yatirimcilara satar 14 farkli sekli bulunmaktadir Tekaful Arapca kokenli kefalet kelimesinden turemis olan bu kelime sozlukte dayanisma demek olup Islami sigorta olarak da bilinir Tekaful cesitli formlarda yuzlerce yildir uygulanmaktadir Mesuliyetin paylasilmasi esasina dayanarak riskin belirli gruplar arasinda dagitilmasi esasina dayanir Teverruk Malin taksitle alinip saticidan baska birine pesin olarak satilmasidir Boylece nakit paraya ihtiyaci olan kisinin ihtiyaci karsilanir Hanbeli Mezhebi ne gore yapilmasinda sakinca yoksa da baska mezheplerce kabul edilmez Bu sistem odeme guclugu ceken musterilerin borclarini yeniden yapilandirmalarinda kullanilabilir Turkiye de Islami bankacilikSon yillarda gelismesine ragmen Dunya da belli basli merkezlerde takdim edilen urunlerin henuz cok azi Turkiye de musterilere takdim edilebiliyor Turevleriyle birlikte Dunya da 50 den fazla Islami finans urunu varken Turkiye de katilim bankalari tarafindan 2015 itibariyla murabaha ve basta olmak uzere henuz bes urun hizmete sunuluyor Dunya da 75 ulkede 700 Islami finans kurulusunun 2013 itibariyla toplam aktif buyuklugu 1 8 trilyon dolaridir Faizsiz bankacilikla 2025 e kadar Dunya daki Musluman nufusun tasarruflarinin yarisini kendine cekebilecegi tahmin ediliyor Bir yandan urun azligindan sikayet edilen Turk Islami bankaciligi diger taraftan Avrupa ya acilmis durumda Kuveyt Turk 23 Temmuz 2015 te Frankfurt ta Avrupa daki ilk subesiyle faizsiz bankaciligi Almanya da baslatti Banka yakin zamanda subelerini butun Avrupa da acmayi hedefliyor Turkiye de faizsiz bankaciligin daha cabuk gelismesi icin TKBB ile 2012 yilinda bir isbirligi anlasmasi imzaladi Bu anlasmayla Dunya da kullanilan 52 urunden Turkiye de kullanilmayan urunlerin katilim bankaciligina kazandirilmasi hedefleniyor Turkiye 2015 civari Bahreyn ya da Malezya modellerinden birine adapte olmaya calismaktadir Yurt disinda kullanilan kira sertifikalari teverruk musareke karz i hasen tekaful ve selem ile birlikte isticrar menfaa musaveme ve musakaat gibi bircok urunun potansiyeli oldugunu Turkiye finans ve hazineden sorumlu genel mudur yardimcisi Ali Guney ifade etmistir Uluslararasi finansal danismanlik sirketi Unlu amp Co Borc Finansmani ve Danismanlik Bolumu Yonetici Direktoru Ayse Akkin ise Islami finansman modelinin mutlaka bir varliga dayali olmasi gerektiginden daha guvenli oldugunu vurguluyor Akkin talebin yeterince olmamasi ve hukuki altyapinin daha elverisli olmamasi sebebiyle Turkiye de Dunya da yaygin olarak kullanilan araclarin yalnizca bir kisminin kullanilabildigini ifade ediyor Turkiye de Albaraka Turk Kuveyt Turk Turkiye Finans Ziraat Katilim Emlak Katilim ve Vakif Katilim bankalari Islami esaslarda faizsiz kredi destegi veren bankalardir Bu bankalar ihtiyac konut tasit gibi finansman turlerinde tuketicilerin ihtiyaclarina Islami usullerde destek sunmaktadir Devletin katkisi Turkiye de hukumet kamu bankalari eliyle Islami bankaciligi guclendirmek uzere harekete gecmistir Faizsiz ya da katilim bankaciligina gore islem yapmak uzere devlet 2014 te Ziraat Bankasi na izin vermistir Bankacilik Duzenleme ve Denetleme Kurumu nun BDDK 15 Ekim 2014 tarihinde Resmi Gazete de yayimlanan karariyla Ziraat Bankasi bu alana 300 milyon dolar sermayeli bir katilim bankasi ile girmis bu is icin bu bankaya dokuz ay sure taninmistir Ayni zamanda faizli bankacilik yapan Ziraat Bankasi nin haram karlarinin faizsiz parayla karismamasi icin sermayenin Ziraat in degil Hazine nin olmasi uzerinde durulmaktadir Plana gore Ziraat Bankasi ndan sonra devlete ait Vakiflar Bankasi da faizsiz bankaciliga yonelecek bu banka Vakiflar Genel Mudurlugu araciligi ile katilim bankasi kuracak Vakifbank in ana ortagi olan Vakiflar Genel Mudurlugu kurulacak katilim bankasinin buyuk hissedari olarak sermayeyi koyacak ve boylece Ziraat te mevcut olan faiz problemi yasanmayacak Vakiflar Bankasi ile es zamanli ya da hemen arkasindan Halkbank da faizsiz bankaciliga gecerek devletin butun gucuyle bu alana yogunlasmasi saglanmis olacak Islami bankalardan bazilariAl Baraka Bankacilik Grubu Kuveyt Turk Katilim Bankasi Islam Kalkinma Bankasi Vakif Katilim Bankasi Emlak Katilim Bankasi Ziraat Katilim Bankasi Turkiye Finans Katilim BankasiKaynakca a b c d e Uzmanlar Islami Finansi tartisiyor EN YAYGIN ISLAMI FINANS YONTEMLERI HTML Finans Gundem 9 Ekim 2014 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Temmuz 2015 Uzmanlar Islami Finansi tartisiyor EN YAYGIN ISLAMI FINANS YONTEMLERI HTML Finans Gundem 9 Ekim 2014 31 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Temmuz 2015 DOGAN Kazim 23 Temmuz 2015 Avrupa da ilk faizsiz bankacilik HTML Hurriyet 4 Haziran 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Temmuz 2015 Cetingulec Mehmet 29 Ekim 2014 Turkiye de Islami bankacilik gucleniyor HTML Al Monitor 22 Subat 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Temmuz 2015