Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kayılar (Kaylar şeklinde de yazılır, Yunanca: Πτολεμαΐδα Ptolemaïda, Katarevusa: Πτολεμαΐς Ptolemaïs) Yunanistan’da Kozana ili Eordia Belediyesine bağlı bulunan kasaba. Rumca adı 1927'de Ptolemaida olmuştur.
| Kayılar Πτολεμαΐδα | |
|---|---|
Ptolemaida | |
 | |
 Mühür | |
  Kayılar | |
| Ülke |  Yunanistan |
| Bölge | Batı Makedonya |
| Bölgesel birim | Kozana |
| Yüzölçümü | |
| • Toplam | 217,901 km² |
| Rakım | 600 m |
| Nüfus (2011) | |
| • Toplam | 37,289 |
| • Yoğunluk | 170/km² |
| Zaman dilimi | (DAS) |
| • Yaz (YSU) | (DAYS) |
| Posta kodu | 502 00 |
| Alan kodu | 24630 |
| Plaka kodu | KZ |
Resmî site www.ptolemaida.gr/ | |
Osmanlıların Rumeli’de ilk mesken tuttuğu yerlerdendir. 1923'teki Türkiye-Yunanistan nüfus mübadelesinden sonra Kayılar'ın Türk halkı; Amasya, Tokat, Sivas ve Samsun'a göç etmiştir.
Adı
Osmanlı döneminde Cuma, Cumapazarı, Serfice Cuması, Kayalar da denilen "Sarıgöl" olarak da anılırdı. 1927’ye kadar Rumca Καϊλάρια (Kailaria) olarak adlandırılan Kayılar, 20 Ocak 1927’de yapılan isim değişikliği sonucu Büyük İskender’in komutanlarından I. Ptolemaios Soter ve kızı Ptolemaïs’in anısına Ptolemaida adını aldı
Tarihçe
Arkeolojik bulgulara göre Kayılar’ın bulunduğu bölgede yerleşik yaşam Neolitik Çağ’da başladı. Kayılar ve çevresi II. Filip devrinde Makedonya Krallığı hakimiyetindeydi. Büyük İskender’in komutanlarından I. Ptolemaios Soter bu yöreden yetişti. M.Ö. 68’de Makedonya Krallığı’nın kesin olarak Roma tarafından fethedilmesi ile Roma hakimiyetine giren yörede bugün Kayılar kasabasının bulunduğu alanda Roma döneminde önemli bir yerleşim yoktu. Batı Roma’nın yıkılmasından sonra yöre, değişik zamanlarda Doğu Roma İmparatorluğu, Bulgar İmparatorluğu, Selanik Krallığı, Latin Krallığı, İznik İmparatorluğu topraklarına katıldı.
Bizans’ın içine düştüğü karışıklıklardan yararlanarak 14. yüzyılın ikinci yarısından itibaren Avrupa kıtasına geçen Osmanlılar, I. Murat’ın 1389’a kadar devam eden saltanatı sırasında üç kol üzerinden Balkanlar’ı fethe girişti. Anadolu'da 1345 yılında topraklarına kattıkları Karesioğulları Beyliği ile daha sonra hakimiyet altına aldıkları Müslüman Türk beylikleri Rumeli'ye göçürülecek Müslüman Türk nüfusu da sağlamışlardı. Karesi Beyliği komutanları iken Osmanlı hizmetine giren Gazi Evrenos Bey, Anadolu'daki Kayıları, Rumeli'de kendi adlarıyla anılacak olan Kayılar'a götürdü.
Yerleşimin Osmanlı tahrir defterlerindeki adı Kazay-ı Cum'a (Kayılar Kazası) şeklindedir. Osmanlı yönetimi altında bir dönem Selanik'e, bir dönem Manastır'a, bir dönemde Manastır eyaletinin Serfiçe sancağına bağlandı. Kayalar, Yukarı ve Aşağı Kayalar olmak üzere iki mahalleye ayrılmaktaydı. Bu iki mahalleyi Sulu Dere olarak anılan bir dere ayırıyordu. Günümüzde dere kurutulmuş ve eski yatağı bir caddeye dönüştürülmüştür.
I. Balkan Savaşı sırasında Rumlar'ın eline geçen Kayılar, 1918'de bir kırsal topluluk olarak tanındı. Nüfusu büyük ölçüde Türkler'den oluşmaktaydı. 1924 Nüfus Mübadelesi'nden sonra Kayılar'ın Türk halkı Anadolu’ya gitti ve kasabaya Pontus Rumları yerleşti. 1941-1944 arasında Alman işgaline uğradı.
Ekonomi
Bölgedeki zengin linyit rezervleri ve dört bulunur. Yunanistan'ın elektrik ihtiyacının %70'ini bu santrallerden karşılanır.[]
Nüfus hareketleri
Nüfusun çoğunluğunu oluşturan Türkler, mübadeleyle Kayalar’dan ayrılmıştır. 17 Temmuz 1923 tarihli İcrâ Vekilleri Heyeti Kararnamesi’ne göre, mübadillerin bir kısmı Amasya, Tokat ve Sivas’a nakledildiler. 7.000 mübadil de Samsun’a sevk edildi.
Boşalan Kayalar'da Aşağı Kayalar Mahallesi’ne Gelibolu, Trakya ve Karadeniz bölgesinden, Yukarı Kayalar Mahallesi’ne Ege ve Marmara bölgesinden gelen Rumlar yerleştirildiler.
Kültür
Yemekler
|
|
|
|
Dış bağlantılar
- Kayılar mıntıkası ahalisinin web sitesi 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Kaylar lehçesi sözlüğü web sitesi 18 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 27 Eylül 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
- ^ a b . Memim Encyclopedia. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ocak 2016.
- ^ a b c . ottoman.mfa.gov.tr/. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Şubat 2016.
- ^ "Osmanlı Yer Adları: I" (PDF). Ankara: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü. 2013. 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 30 Ocak 2016.
- ^ Eroğlu, Haldun. "Osmanlı'nın Rumeli'deki Göç Stratejileri ve Jeopolitiği Üzerine" (PDF). 5 Şubat 2016 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 3 Şubat 2016.
40°30′40″K 21°40′41″D / 40.51111°K 21.67806°D
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kayilar Kaylar seklinde de yazilir Yunanca Ptolemaida Ptolemaida Katarevusa Ptolemais Ptolemais Yunanistan da Kozana ili Eordia Belediyesine bagli bulunan kasaba Rumca adi 1927 de Ptolemaida olmustur Kayilar PtolemaidaKasabaPtolemaidaMuhurKayilarUlkeYunanistanBolgeBati MakedonyaBolgesel birimKozanaYuzolcumu Toplam217 901 km Rakim600 mNufus 2011 Toplam37 289 Yogunluk170 km Zaman dilimiUTC 02 00 DAS Yaz YSU UTC 03 00 DAYS Posta kodu502 00Alan kodu24630Plaka koduKZResmi site www ptolemaida gr Osmanlilarin Rumeli de ilk mesken tuttugu yerlerdendir 1923 teki Turkiye Yunanistan nufus mubadelesinden sonra Kayilar in Turk halki Amasya Tokat Sivas ve Samsun a goc etmistir AdiOsmanli doneminde Cuma Cumapazari Serfice Cumasi Kayalar da denilen Sarigol olarak da anilirdi 1927 ye kadar Rumca Kailaria Kailaria olarak adlandirilan Kayilar 20 Ocak 1927 de yapilan isim degisikligi sonucu Buyuk Iskender in komutanlarindan I Ptolemaios Soter ve kizi Ptolemais in anisina Ptolemaida adini aldi Kayilar da su kemeriBelediye binasiTarihceArkeolojik bulgulara gore Kayilar in bulundugu bolgede yerlesik yasam Neolitik Cag da basladi Kayilar ve cevresi II Filip devrinde Makedonya Kralligi hakimiyetindeydi Buyuk Iskender in komutanlarindan I Ptolemaios Soter bu yoreden yetisti M O 68 de Makedonya Kralligi nin kesin olarak Roma tarafindan fethedilmesi ile Roma hakimiyetine giren yorede bugun Kayilar kasabasinin bulundugu alanda Roma doneminde onemli bir yerlesim yoktu Bati Roma nin yikilmasindan sonra yore degisik zamanlarda Dogu Roma Imparatorlugu Bulgar Imparatorlugu Selanik Kralligi Latin Kralligi Iznik Imparatorlugu topraklarina katildi Bizans in icine dustugu karisikliklardan yararlanarak 14 yuzyilin ikinci yarisindan itibaren Avrupa kitasina gecen Osmanlilar I Murat in 1389 a kadar devam eden saltanati sirasinda uc kol uzerinden Balkanlar i fethe giristi Anadolu da 1345 yilinda topraklarina kattiklari Karesiogullari Beyligi ile daha sonra hakimiyet altina aldiklari Musluman Turk beylikleri Rumeli ye gocurulecek Musluman Turk nufusu da saglamislardi Karesi Beyligi komutanlari iken Osmanli hizmetine giren Gazi Evrenos Bey Anadolu daki Kayilari Rumeli de kendi adlariyla anilacak olan Kayilar a goturdu Yerlesimin Osmanli tahrir defterlerindeki adi Kazay i Cum a Kayilar Kazasi seklindedir Osmanli yonetimi altinda bir donem Selanik e bir donem Manastir a bir donemde Manastir eyaletinin Serfice sancagina baglandi Kayalar Yukari ve Asagi Kayalar olmak uzere iki mahalleye ayrilmaktaydi Bu iki mahalleyi Sulu Dere olarak anilan bir dere ayiriyordu Gunumuzde dere kurutulmus ve eski yatagi bir caddeye donusturulmustur I Balkan Savasi sirasinda Rumlar in eline gecen Kayilar 1918 de bir kirsal topluluk olarak tanindi Nufusu buyuk olcude Turkler den olusmaktaydi 1924 Nufus Mubadelesi nden sonra Kayilar in Turk halki Anadolu ya gitti ve kasabaya Pontus Rumlari yerlesti 1941 1944 arasinda Alman isgaline ugradi Termoelektrik santralEkonomiBolgedeki zengin linyit rezervleri ve dort bulunur Yunanistan in elektrik ihtiyacinin 70 ini bu santrallerden karsilanir kaynak belirtilmeli Nufus hareketleriNufusun cogunlugunu olusturan Turkler mubadeleyle Kayalar dan ayrilmistir 17 Temmuz 1923 tarihli Icra Vekilleri Heyeti Kararnamesi ne gore mubadillerin bir kismi Amasya Tokat ve Sivas a nakledildiler 7 000 mubadil de Samsun a sevk edildi Bosalan Kayalar da Asagi Kayalar Mahallesi ne Gelibolu Trakya ve Karadeniz bolgesinden Yukari Kayalar Mahallesi ne Ege ve Marmara bolgesinden gelen Rumlar yerlestirildiler KulturYemekler Suvan pidesi Paaca Ppoca ekmee Softu Come fasulu Mitka Kul Cree Revanni ekmee Kacamak momaliga Nuutlu ekmek Papara Misir ekmee Pirinc yaanisi Neste alvasi Uzum petmezinde kulac Dugun Toy toyka corbasi Yuurt Corbasi CilbizDis baglantilarKayilar mintikasi ahalisinin web sitesi 27 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaylar lehcesi sozlugu web sitesi 18 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca Arsivlenmis kopya 27 Eylul 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Subat 2021 a b Memim Encyclopedia 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 30 Ocak 2016 a b c ottoman mfa gov tr 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Subat 2016 Osmanli Yer Adlari I PDF Ankara Basbakanlik Devlet Arsivleri Genel Mudurlugu 2013 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 30 Ocak 2016 Eroglu Haldun Osmanli nin Rumeli deki Goc Stratejileri ve Jeopolitigi Uzerine PDF 5 Subat 2016 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 3 Subat 2016 40 30 40 K 21 40 41 D 40 51111 K 21 67806 D 40 51111 21 67806