Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Foie gras (foie = karaciğer, gras = yağlı, şişman), Fransızların kaz ve ördek ciğerinin yağlandırılması yoluyla elde ettiği yiyecek.
Genelde kazlar "gavage" (zorla besleme, zorla yemi yedirme) yöntemiyle ciğerleri yağlandırılırken, ördekler için de benzer işlem yapılmaktadır. "Foie gras" ya da "Pate" olarak isimlendirilmektedir. Ciğerler biftek şeklinde de değerlendirilirken yağlı kısmı ise tereyağ gibi sürülür bir şekle krema kıvamına getirilir. Daha çok "Pate" olarak isimlendirilen değerli ve Fransız mutfağındaki pahalı kısmı budur.
Tarihçe
Milattan önce 22. yüzyılda antik Mısır'da göçmen kuşlara bu yöntemin uygulandığı, planlı ve zorla beslenerek ciğerlerin yağlandırıldığı bilinmektedir. Şimdi ise özellikle Fransa'da çok büyük üreticiler bulunmakta, Dünyada ABD, Macaristan, Bulgaristan, Kanada ve Çin'de de üretilmektedir.
| Ülke | Üretim Mik. (ton, 2005) | % |
|---|---|---|
| Fransa | 18.450 | %78,5 |
| Macaristan | 1.920 | %8,2 |
| Bulgaristan | 1.500 | %6,4 |
| ABD | 340 (2003) | %1,4 |
| Kanada (Quebec) | 200 (2005) | %0,9 |
| Çin | 150 | %0,6 |
| Diğer | 940 | %4,0 |
| Toplam | 23.500 | %100 |
Besleme şekli
Ciğeri için beslenen hayvanlar ilk dört ayda normal şekilde serbest yaşamaktadırlar. Daha sonra özel kümeslere alınarak kilitli mekanizmalar içerisinde tutulur ve hareket etmemesi sağlanır. Bu esnada "Gavage" denen besleme yöntemi uygulanır ve benzeri aletlerle beslenme saatlerinde aşırı miktarda, mısır ağırlıklı besinler verilerek, zorla beslenme yapılır.
Kesimden önceki son 20-30 gün, bu işlem ördek ciğerleri 300 gr, kaz ciğerleri ise 400 gr olana kadar devam etmektedir.Fransız yasalarına göre foie gras (yağlı ciğer) olabilmesi için ciğerlerin bu gramajın üzerinde olması gerekmektedir.
Bu suni yiyeceği elde etmek için kaz ve ördeklerin ciğerlerinin eziyet çektirilerek zorla doldurulması dünyanın birçok yerinde hayvan hakları savunucuları ve normal insanları harekete geçirmiştir. Buna rağmen İspanya gibi bazı ülkeler, daha etik yöntemlerle ciğer yağlandırdıklarını iddia ederek pazar elde etmeye çalışmaktadırlar.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Foie gras ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Bilimsel çalışmalar
- French versus Spanish Foie Gras
- Report of the EU Scientific Committee on Animal Health and Animal Welfare on Welfare Aspects of the Production of Foie Gras in Ducks and Geese7 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (277 )
- First person
- An American food and wine blogger goes inside the gavage shed at a foie gras farm in the Dordogne (Perigord), with pictures23 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- An American chef interns on a foie gras farm8 Ağustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hazırlanması:
- Foie Gras FAQ: The Liver Everyone Loves27 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Alternatif görüşler:
- Foie Gras without force feeding26 Aralık 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Faux Gras - "Eziyetsiz Foie Gras "
Kaynakça
- ^ a b c d e "Arşivlenmiş kopya". 2 Haziran 2007 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2008.
- ^ "starchefs.com". 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2008.
- ^ (PDF). 28 Şubat 2008 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Haziran 2008.
- ^ "Dordogne: Kaz ciğeri ve trüf". 13 Mayıs 2010 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2008.
- ^ 4 pençe Hayvan Hakları Örgütü Sonunda Zoru Başardı! 4 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., HAYTAP, erişim 19 Aralık 2012
- ^ Endüstride ağır sömürü: Sanayi tipi hayvan üretimi 4 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., HAYTAP, erişim 19 Aralık 2012
- ^ Kazlara akıl almaz işkence! 28 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., HABERTÜRK, 21 Temmuz 2011
- ^ Londra’da ‘kaz zulmüne’ protesto gösterisi 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., NTV 13 Şubat 2009
- ^ Chicago'da kaz ciğeri yasaklandı, Milliyet, 28 Nisan 2006
- ^ "İspanyol Palavrası mı?". 9 Kasım 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Haziran 2008.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Foie gras foie karaciger gras yagli sisman Fransizlarin kaz ve ordek cigerinin yaglandirilmasi yoluyla elde ettigi yiyecek Butun bir kaz cigeriMisir da kazlarin zorla beslenmesini gosteren bir kabartmaKazlarin beslenmesi Genelde kazlar gavage zorla besleme zorla yemi yedirme yontemiyle cigerleri yaglandirilirken ordekler icin de benzer islem yapilmaktadir Foie gras ya da Pate olarak isimlendirilmektedir Cigerler biftek seklinde de degerlendirilirken yagli kismi ise tereyag gibi surulur bir sekle krema kivamina getirilir Daha cok Pate olarak isimlendirilen degerli ve Fransiz mutfagindaki pahali kismi budur TarihceMilattan once 22 yuzyilda antik Misir da gocmen kuslara bu yontemin uygulandigi planli ve zorla beslenerek cigerlerin yaglandirildigi bilinmektedir Simdi ise ozellikle Fransa da cok buyuk ureticiler bulunmakta Dunyada ABD Macaristan Bulgaristan Kanada ve Cin de de uretilmektedir Ulke Uretim Mik ton 2005 Fransa 18 450 78 5Macaristan 1 920 8 2Bulgaristan 1 500 6 4ABD 340 2003 1 4Kanada Quebec 200 2005 0 9Cin 150 0 6Diger 940 4 0Toplam 23 500 100Besleme sekliCigeri icin beslenen hayvanlar ilk dort ayda normal sekilde serbest yasamaktadirlar Daha sonra ozel kumeslere alinarak kilitli mekanizmalar icerisinde tutulur ve hareket etmemesi saglanir Bu esnada Gavage denen besleme yontemi uygulanir ve benzeri aletlerle beslenme saatlerinde asiri miktarda misir agirlikli besinler verilerek zorla beslenme yapilir Kesimden onceki son 20 30 gun bu islem ordek cigerleri 300 gr kaz cigerleri ise 400 gr olana kadar devam etmektedir Fransiz yasalarina gore foie gras yagli ciger olabilmesi icin cigerlerin bu gramajin uzerinde olmasi gerekmektedir Bu suni yiyecegi elde etmek icin kaz ve ordeklerin cigerlerinin eziyet cektirilerek zorla doldurulmasi dunyanin bircok yerinde hayvan haklari savunuculari ve normal insanlari harekete gecirmistir Buna ragmen Ispanya gibi bazi ulkeler daha etik yontemlerle ciger yaglandirdiklarini iddia ederek pazar elde etmeye calismaktadirlar Dis baglantilarWikimedia Commons ta Foie gras ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Bilimsel calismalar French versus Spanish Foie Gras Report of the EU Scientific Committee on Animal Health and Animal Welfare on Welfare Aspects of the Production of Foie Gras in Ducks and Geese7 Mayis 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde 277 First person An American food and wine blogger goes inside the gavage shed at a foie gras farm in the Dordogne Perigord with pictures23 Temmuz 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde An American chef interns on a foie gras farm8 Agustos 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hazirlanmasi Foie Gras FAQ The Liver Everyone Loves27 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Alternatif gorusler Foie Gras without force feeding26 Aralik 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Faux Gras Eziyetsiz Foie Gras Kaynakca a b c d e Arsivlenmis kopya 2 Haziran 2007 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2008 starchefs com 6 Temmuz 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2008 PDF 28 Subat 2008 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Haziran 2008 Dordogne Kaz cigeri ve truf 13 Mayis 2010 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2008 4 pence Hayvan Haklari Orgutu Sonunda Zoru Basardi 4 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde HAYTAP erisim 19 Aralik 2012 Endustride agir somuru Sanayi tipi hayvan uretimi 4 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde HAYTAP erisim 19 Aralik 2012 Kazlara akil almaz iskence 28 Ocak 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde HABERTURK 21 Temmuz 2011 Londra da kaz zulmune protesto gosterisi 18 Nisan 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde NTV 13 Subat 2009 Chicago da kaz cigeri yasaklandi Milliyet 28 Nisan 2006 Ispanyol Palavrasi mi 9 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Haziran 2008