Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kazan'ın İşgali veya Kazan Kuşatması, 'nın sonuncusu ve Kazan Hanlığı'nın yıkılmasıyla sonuçlanan savaş. Rusların, Kazan Hanlığı'nın tamamını ele geçirmeleri kitlesel ayaklanmaların bastırılmasıyla 16. yüzyılın sonunda gerçekleşmiştir.
| Kazan'ın İşgali | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
| Rusya Çarlığı Kasım Hanlığı | Kazan Hanlığı Nogay Süvarileri Başkurt, Çuvaş, gönüllüler | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| IV. İvan | Yadigar Muhammed Han Kul Şerif Yapança Bey | ||||||
| Güçler | |||||||
| 150.000 asker | 50.000 Kazan ordusu (siviller dahil) bilinmeyen sayıda top 3.000 (Nogay birlikleri) | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 15,355-? bilinmeyen sayıda yaralı | y. 65.000 ölü veya kayıp (siviller dahil) binlerce kişi esir alındı ve sürgün edildi | ||||||
İşgalin sebepleri ve işgal
Ruslar 1480 yılından itibaren Tatarlara vergi vermeyi kesmiş ve hanların seçiminde söz sahibi olmuşlardı. 1519'da Rusların tahta çıkarttığı Şah Ali'ye karşı Kırım Hanlığı'ndan yardım isteyen muhaliflerin sayesinde tahta 1521 yılında Sahib Giray Han çıktı. 1523'te Kırım-Kazan Hanlıklarının işbirliği bozulunca Kazan hanı Osmanlı İmparatorluğu'ndan yardım istedi ancak bir sonuç elde edemedi.
1524'te Ruslar Kazan'ı kuşattı ancak bir netice elde edemediler. 1530'da tekrar kuşattılar ve bu sefer antlaşma yapılarak Ruslara her yıl vergi verilmesi kabul edildi. 1552'de Yadigar Muhammed'in Kazan tahtına çıkmasıyla Kazan'ın dağ tarafı Ruslara karşı ayaklanarak Kazan Hanlığı ile birleşti. Bu sırada Kırım Moskova'ya karşı savaş açtı ve Tula'ya kadar ilerlediler. Bu durum karşısında Korkunç İvan Kazan'a sefer açmaya karar verdi.
Rus ordusu 5 Ağustos 1552'de iki ülke arasında sınır olan Sura nehrini geçerek hiçbir engelle karşılaşmadan Züye kalesine kadar ilerlemiştir. Bu kalede bulunan Şah-Ali akrabası olan Kazan Han'ı Yadigar Muhammed'e teslim olması çağrısında bulunmuş fakat sert bir cevapla reddedilmiştir. Bunun üzerine Rus ordusu 20 Ağustos 1552'de Kazan şehri yakınlarına gelmiş ve 23 Ağustos'ta şehri tamamen kuşatma altına almıştı. İki ay devam eden çatışmaların ardından 15 Ekim 1552'de Kazan şehri ele geçirildi ve böylece 4. yüzyıldan beri devam eden Türk egemenliği son buldu. Ruslara karşı yapılan askeri seferlerde yakalanan ve esir tutulan bir dizi Rus serbest bırakıldı ve Kazan Tatarlarına uygulanan büyük bir katliamın yanı sıra camiler dahil olmak üzere hemen hemen bütün Tatar binaları tahrip edildi şehir yağmalandı.ı.
Şehrin düşüşünde Rus birliklerinin yanı sıra, Moskova ve Kasım Hanlığı'nın düzensiz feodal süvarileri ve Muskovit topçuları ve istihkam erleri ile birlikte hem Rus hem de yabancılar hayati bir rol oynadılar. Kuşatmadan önce IV. İvan, ordusuna Gürcü Kraliçe Tamar'ın savaşlarından örnekler vererek, “İberya'nın en bilge kraliçesi, bir insanın zekası ve cesareti ile donatılmış” olarak nitelendirmiştir.
Kültürel yansıması
Mihail Heraskov, Kazan'ın ele geçirilişini destansı şiiri Rossiada'da (1771-1779) işlemiştir.
Galeri
-
![image]()
Kul Şerif ve öğrencileri medrese ve Kul Şerif Camii'ni savunuyorlar. -
![image]()
Rus simgesi, 1550 - 1560 arası. Bu simge geleneksel olarak Kazan'ın düşüşünün alegorik bir temsili olarak algılanmaktadır.
Kaynakça
- ^ İsmail Türkoğlu, TDV İslâm Ansiklopedisi, cilt: 25, sayfa: 137
- ^ История русской литературы, Дмитрий Дмитриевич Благой, Volume 1, p208
- ^ History of the Georgian nation, Kalistrat Salia, p189
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kazan in Isgali veya Kazan Kusatmasi nin sonuncusu ve Kazan Hanligi nin yikilmasiyla sonuclanan savas Ruslarin Kazan Hanligi nin tamamini ele gecirmeleri kitlesel ayaklanmalarin bastirilmasiyla 16 yuzyilin sonunda gerceklesmistir Kazan in IsgaliTarih2 Eylul 1552 15 Ekim 1552BolgeKazan Kazan HanligiSonucRus zaferi Kazan Hanligi nin dususu TaraflarRusya Carligi Kasim HanligiKazan Hanligi Nogay Suvarileri Baskurt Cuvas gonullulerKomutanlar ve liderlerIV IvanYadigar Muhammed Han Kul Serif Yapanca BeyGucler150 000 asker 150 top ve bilinmeyen sayida savas gemisi Kasim hanligi birlikleri50 000 Kazan ordusu siviller dahil bilinmeyen sayida top 3 000 Nogay birlikleri Kayiplar15 355 bilinmeyen sayida yaraliy 65 000 olu veya kayip siviller dahil binlerce kisi esir alindi ve surgun edildiIsgalin sebepleri ve isgalRuslar 1480 yilindan itibaren Tatarlara vergi vermeyi kesmis ve hanlarin seciminde soz sahibi olmuslardi 1519 da Ruslarin tahta cikarttigi Sah Ali ye karsi Kirim Hanligi ndan yardim isteyen muhaliflerin sayesinde tahta 1521 yilinda Sahib Giray Han cikti 1523 te Kirim Kazan Hanliklarinin isbirligi bozulunca Kazan hani Osmanli Imparatorlugu ndan yardim istedi ancak bir sonuc elde edemedi 1524 te Ruslar Kazan i kusatti ancak bir netice elde edemediler 1530 da tekrar kusattilar ve bu sefer antlasma yapilarak Ruslara her yil vergi verilmesi kabul edildi 1552 de Yadigar Muhammed in Kazan tahtina cikmasiyla Kazan in dag tarafi Ruslara karsi ayaklanarak Kazan Hanligi ile birlesti Bu sirada Kirim Moskova ya karsi savas acti ve Tula ya kadar ilerlediler Bu durum karsisinda Korkunc Ivan Kazan a sefer acmaya karar verdi Rus ordusu 5 Agustos 1552 de iki ulke arasinda sinir olan Sura nehrini gecerek hicbir engelle karsilasmadan Zuye kalesine kadar ilerlemistir Bu kalede bulunan Sah Ali akrabasi olan Kazan Han i Yadigar Muhammed e teslim olmasi cagrisinda bulunmus fakat sert bir cevapla reddedilmistir Bunun uzerine Rus ordusu 20 Agustos 1552 de Kazan sehri yakinlarina gelmis ve 23 Agustos ta sehri tamamen kusatma altina almisti Iki ay devam eden catismalarin ardindan 15 Ekim 1552 de Kazan sehri ele gecirildi ve boylece 4 yuzyildan beri devam eden Turk egemenligi son buldu Ruslara karsi yapilan askeri seferlerde yakalanan ve esir tutulan bir dizi Rus serbest birakildi ve Kazan Tatarlarina uygulanan buyuk bir katliamin yani sira camiler dahil olmak uzere hemen hemen butun Tatar binalari tahrip edildi sehir yagmalandi i Sehrin dususunde Rus birliklerinin yani sira Moskova ve Kasim Hanligi nin duzensiz feodal suvarileri ve Muskovit topculari ve istihkam erleri ile birlikte hem Rus hem de yabancilar hayati bir rol oynadilar Kusatmadan once IV Ivan ordusuna Gurcu Kralice Tamar in savaslarindan ornekler vererek Iberya nin en bilge kralicesi bir insanin zekasi ve cesareti ile donatilmis olarak nitelendirmistir Kulturel yansimasiMihail Heraskov Kazan in ele gecirilisini destansi siiri Rossiada da 1771 1779 islemistir GaleriKul Serif ve ogrencileri medrese ve Kul Serif Camii ni savunuyorlar Rus simgesi 1550 1560 arasi Bu simge geleneksel olarak Kazan in dususunun alegorik bir temsili olarak algilanmaktadir Kaynakca Ismail Turkoglu TDV Islam Ansiklopedisi cilt 25 sayfa 137 Istoriya russkoj literatury Dmitrij Dmitrievich Blagoj Volume 1 p208 History of the Georgian nation Kalistrat Salia p189