Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kemantlar Etiyopya'da küçük bir etnik grup olup, tarihsel ve etnik yakınlıklarından dolayı Beta Israel ile karıştırılmamalıdır.
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Etiyopya | 172,000 ( bilen 1650 kişi) |
| Diller | |
, | |
| Din | |
1994 nüfus sayımına göre 172,000 kişiden oluşan Kemantlar 2007 nüfus sayımında ayrı bir grup olarak ele alınmamışlardır. Sadece 1625 kişi konuşabilmektedir, bu yüzden bu dilin nesli tükenme riski altındadır. Genç neslin çoğu Amharca konuşur ve geleneksel dinlerini bırakıp Hristiyanlığı seçmişlerdir.
Kemantlarda Keber ve Yetanti kastları bulunur. Keber üstün kasttır. Kastlar kendi aralarında ekzogamist olup Kemant toplumu olarak endogamisttir.
Din
Kemantların geleneksel olarak uyguladığı dinde Yahudilik ve Paganizm'den unsurlar bulunur bu yüzden bu dine genelde "Pagan-İbrani" dini denir. Amerikalı dinbilimci Frederic C. Gamst'a göre onların İbraniliği antik olup son iki bin yılda değişmemiştir. Yakın zamanda yapılan sosyolinguist çalışmalarda bu dinin tehlike altında olduğu çünkü "Pagan-İbrani" dinini uygulayanların Hristiyanlığa geçenlere kıyasla oranı %1 olduğu ortaya çıkmıştır.
Dinlerinde Levililer kitabının 11. bölümüne yani Kaşerut kurallarına uyarlar. Yahudilik'te olduğu gibi hayvanların özel kurallara uyularak öldürülmesi gerekir (bkz. Şehita) Hayvan kurbanlar sunup degegna denen kutsal koruların bakımını yaparlar. İbadetleri açık havada, kole denen kutsal ağacın yanında yapılır ve ağaçta renkli kumaş parçaları bulunur. Bunun Torasal bir geleneğin devamı olduğu düşünülür:
- İbrahim Beer-Şeva'da bir ılgın ağacı dikti; orada RAB'be, ölümsüz Tanrı'ya yakardı.
ve
- ...Kadınlar orada Aşera için kumaş dokurlardı.
Fakat Hristiyan çoğunluk tarafından gözlenmelerinin getirdiği hoşnutsuzluk sebebiyle Chelga'da bir ibadethane inşa ettirdiler. Cumartesileri Şabat'a uyup ateş yakmazlar fakat bugün Yahudilikte olduğu gibi başka ne gibi yasakların olduğu kesin belli değildir.
Tanrılarına Adara (Tanrı), Yeadara (Tanrım) veya Mezgana (Tanrı'nın özel ismi) derler. Bu Tanrı her yerde, her şeye gücü yeten, her şeyi bilen, insan suretinde bir tanrıdır ve ona Kedus denen melekler veya kültürel kahramanlar aracılığıyla ulaşılabilir.
Kemantların politik ve dini liderlerlik yapan başrahiplerine Amharca "koltuk" anlamına gelen Wambar denir. Her wambar Keber kastının belli soylarından seçilir. Karkar'daki wambar 1955'te öldüğünden son wambar Chelga'daki 1935 doğumlu Mulunah Marşa'dır. Her wambar Keber kastından yargı sisteminde kendisini temsil edecek afalik denen delegeler seçer. Afalikler ülkeyi dolaşıp anlaşmazlıkları çözer, kişilerin kanunlara uyup uymadığını gözetler, suçluları para cezasına çarptırır. Her wambar her iki kasttan kutsal yemeğin farklı unsurlarından sorumlu olan birer sekreter seçer.
İki ruhban sınıfı vardır, Keber'den gelenlere kamazana, daha düşük sınıf olan Yetanti'den gelenlere abayegariya denir. Her Kemant cemaatinde bu ikisinden birer tane bulunur; ikisi geleneksel kurbanların ve diğer dini işlemlerin yapılmasında birlikte çalışırlar. Örneğin, kurban kesileceği zaman abayegaria kurbanın bacaklarından tutar ve kamazana bıçağı kullanır.
Tarihçe
Yazılı tarih kaynaklarının yetersizliğinden Kemantların kökeni tam olarak bilinmemektedir. Sözlü geleneğe göre Kemant'ın kurucusu Nuh'un torunu (Ham'ın oğlu) olan Kenan'ın torunu 'dir. Yedi yıl süren kıtlık sonucunda Etiyopya'daki Tana Gölü'ne yerleşmiştir. Karısı ve çocuklarıyla seyahat ederken aynı istikemette giden Beta Israel'in kurucusuyla tanışmıştır.
Wambar Muluna Marşa'ya göre onlar aynı ülkedendir (Kenan):
| “ | Anayer karısı ve çocuklarıyla seyahat ederken karısı ve çocuklarıyla aynı istikamette giden Beta Israel'in kurucusuyla tanışmıştır. İki grup arasında evlilik antlaşması yapıldıysa da bu başarıya ulaşamamıştır. | „ |
—x, x | ||
Notlar ve Kaynakça
Notlar
- ^ 1994 Population and Housing Census of Ethiopia: Results for Amhara Region, Vol. 1, part 1 18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Table 2.7 (accessed 6 April 2009)
- ^ "Census 2007" 5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., first draft, Table 5.
- ^ Gamst (1969), p.67
- ^ Leyew (2002), p. 8.
- ^ Yaratılış 21:33[]
- ^ 2 Krallar 23:7[]
- ^ Gamst (1969), p. 27
- ^ Gamst (1969) pp. 34–37
- ^ Gamst (1969), p. 62
- ^ a b Gamst (1969), p.43
Kaynakça
- Gamst, Frederic C. (1969) The Qemant. A Pagan-Hebraic Peasantry of Ethiopia. New York: Holt, Rinehart And Winston.
- Hancock, Graham (1992) The Sign and The Seal (pp. 241–249). New York: Touchstone Books.
- Leyew, Zelealem (2002) 'Sociolinguistic Survey Report of the Kemant (Qimant) Language of Ethiopia' (SILESR2002-031). online version 14 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (PDF)
- Leyew, Zelealem (2003) The Kemantney Language. Köln: Rudiger Koppe Verlag.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kemantlar Etiyopya da kucuk bir etnik grup olup tarihsel ve etnik yakinliklarindan dolayi Beta Israel ile karistirilmamalidir Kemant QemantOnemli nufusa sahip bolgelerEtiyopya172 000 bilen 1650 kisi Diller DinPagan Ibrani Musevilik ve Paganizm Hristiyanlik 1994 nufus sayimina gore 172 000 kisiden olusan Kemantlar 2007 nufus sayiminda ayri bir grup olarak ele alinmamislardir Sadece 1625 kisi konusabilmektedir bu yuzden bu dilin nesli tukenme riski altindadir Genc neslin cogu Amharca konusur ve geleneksel dinlerini birakip Hristiyanligi secmislerdir Kemantlarda Keber ve Yetanti kastlari bulunur Keber ustun kasttir Kastlar kendi aralarinda ekzogamist olup Kemant toplumu olarak endogamisttir DinKemantlarin geleneksel olarak uyguladigi dinde Yahudilik ve Paganizm den unsurlar bulunur bu yuzden bu dine genelde Pagan Ibrani dini denir Amerikali dinbilimci Frederic C Gamst a gore onlarin Ibraniligi antik olup son iki bin yilda degismemistir Yakin zamanda yapilan sosyolinguist calismalarda bu dinin tehlike altinda oldugu cunku Pagan Ibrani dinini uygulayanlarin Hristiyanliga gecenlere kiyasla orani 1 oldugu ortaya cikmistir Dinlerinde Levililer kitabinin 11 bolumune yani Kaserut kurallarina uyarlar Yahudilik te oldugu gibi hayvanlarin ozel kurallara uyularak oldurulmesi gerekir bkz Sehita Hayvan kurbanlar sunup degegna denen kutsal korularin bakimini yaparlar Ibadetleri acik havada kole denen kutsal agacin yaninda yapilir ve agacta renkli kumas parcalari bulunur Bunun Torasal bir gelenegin devami oldugu dusunulur Ibrahim Beer Seva da bir ilgin agaci dikti orada RAB be olumsuz Tanri ya yakardi ve Kadinlar orada Asera icin kumas dokurlardi Fakat Hristiyan cogunluk tarafindan gozlenmelerinin getirdigi hosnutsuzluk sebebiyle Chelga da bir ibadethane insa ettirdiler Cumartesileri Sabat a uyup ates yakmazlar fakat bugun Yahudilikte oldugu gibi baska ne gibi yasaklarin oldugu kesin belli degildir Tanrilarina Adara Tanri Yeadara Tanrim veya Mezgana Tanri nin ozel ismi derler Bu Tanri her yerde her seye gucu yeten her seyi bilen insan suretinde bir tanridir ve ona Kedus denen melekler veya kulturel kahramanlar araciligiyla ulasilabilir Kemantlarin politik ve dini liderlerlik yapan basrahiplerine Amharca koltuk anlamina gelen Wambar denir Her wambar Keber kastinin belli soylarindan secilir Karkar daki wambar 1955 te oldugunden son wambar Chelga daki 1935 dogumlu Mulunah Marsa dir Her wambar Keber kastindan yargi sisteminde kendisini temsil edecek afalik denen delegeler secer Afalikler ulkeyi dolasip anlasmazliklari cozer kisilerin kanunlara uyup uymadigini gozetler suclulari para cezasina carptirir Her wambar her iki kasttan kutsal yemegin farkli unsurlarindan sorumlu olan birer sekreter secer Iki ruhban sinifi vardir Keber den gelenlere kamazana daha dusuk sinif olan Yetanti den gelenlere abayegariya denir Her Kemant cemaatinde bu ikisinden birer tane bulunur ikisi geleneksel kurbanlarin ve diger dini islemlerin yapilmasinda birlikte calisirlar Ornegin kurban kesilecegi zaman abayegaria kurbanin bacaklarindan tutar ve kamazana bicagi kullanir TarihceYazili tarih kaynaklarinin yetersizliginden Kemantlarin kokeni tam olarak bilinmemektedir Sozlu gelenege gore Kemant in kurucusu Nuh un torunu Ham in oglu olan Kenan in torunu dir Yedi yil suren kitlik sonucunda Etiyopya daki Tana Golu ne yerlesmistir Karisi ve cocuklariyla seyahat ederken ayni istikemette giden Beta Israel in kurucusuyla tanismistir Wambar Muluna Marsa ya gore onlar ayni ulkedendir Kenan Anayer karisi ve cocuklariyla seyahat ederken karisi ve cocuklariyla ayni istikamette giden Beta Israel in kurucusuyla tanismistir Iki grup arasinda evlilik antlasmasi yapildiysa da bu basariya ulasamamistir x xNotlar ve KaynakcaNotlar 1994 Population and Housing Census of Ethiopia Results for Amhara Region Vol 1 part 1 18 Temmuz 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde Table 2 7 accessed 6 April 2009 Census 2007 5 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde first draft Table 5 Gamst 1969 p 67 Leyew 2002 p 8 Yaratilis 21 33 olu kirik baglanti 2 Krallar 23 7 olu kirik baglanti Gamst 1969 p 27 Gamst 1969 pp 34 37 Gamst 1969 p 62 a b Gamst 1969 p 43 Kaynakca Gamst Frederic C 1969 The Qemant A Pagan Hebraic Peasantry of Ethiopia New York Holt Rinehart And Winston Hancock Graham 1992 The Sign and The Seal pp 241 249 New York Touchstone Books Leyew Zelealem 2002 Sociolinguistic Survey Report of the Kemant Qimant Language of Ethiopia SILESR2002 031 online version 14 Mayis 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde PDF Leyew Zelealem 2003 The Kemantney Language Koln Rudiger Koppe Verlag Ayrica bakinizBeta Israel