Kemeraltı Camii, İzmir'in Konak ilçesinde bulunan, adını içinde bulunduğu Kemeraltı Çarşısı'ndan alan, çarşının ana güzergahlarından olan Anafartalar Caddesi üzerindeki camidir. Yusuf Çavuşzade Ahmet Ağa Camii ve Mûsâ Bâlî Camii olarak da bilinir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Konak, İzmir, Türkiye |
Koordinatlar | 38°25′07″K 27°07′54″D / 38.41861°K 27.13167°D |
İnanç | İslam |
Durum | Etkin |
Mimari | |
Mimari tür | Cami |
Mimari biçim | Osmanlı mimarisi |
Tamamlanma | 1082 (Hicrî), 1671 (Miladi) |
Özellikler | |
Minare sayısı | 1 |
Yapımı
Kemeraltı Camii'nin inşa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte, 3 Kasım 1671 tarihli vakfiyesinde, ayandan Yusuf Çavuşzade Ahmed Ağa tarafından inşa ettirildiği yazılıdır. Günümüzde de dükkânlar ve yapılar arasında sıkışmış durumda bulunan cami, yapıldığı dönemde de iç limanın kıyısına inşa edilmiştir. Aynı zamanda Yusuf Çavuşzade Ahmet Ağa Camii olarak da anılan caminin bulunduğu bölge zamanında Mûsâ Bâlî yakası olarak da bilinmekteydi. Bu sebeple medresesi ve cami de bir dönem Mûsâ Bâlî adıyla anılmıştır.
Cami ile birlikte kütüphane, sebil ve Mûsâ Bâlî Yakası adıyla anılan medrese inşa edilmiştir. Yapı kuzey ve doğu yönlerinden bir avlu ile çevrilidir. Eski kayıtlarda fevkani yani cami-çarşı şeklinde inşa edildiği de belirtilmektedir. Cami 1774, 1812 ve 1902 yıllarında onarılmıştır. Kemeraltı Anafartalar Caddesi Cephe Düzenleme Projesi ve çevredeki diğer tarihî camilerdeki çeşitli restorasyon projelerine rağmen Kemeraltı Camii, son yıllarda ciddi bir restorasyon geçirmemiştir.
Mimari özellikleri
Cami, cemaat yeri üzeri kubbeyle örtülü kare bir harim ve üç bölümlü son cemaat yerinden oluşan bir plan şemasına sahip iken, kuzeye doğru iki bölüm halinde genişletilerek dikdörtgen hâline getirilmiştir. Kuzeyde yer alan son cemaat yeri üzeri üç kısımlı ve üç kubbelidir. Caminin dış duvarları sarı-pembe; içi ise turkuaz renktedir. Caminin avlu girişinde sol cenahta Salepçioğlu ailesi tarafında yapılan bir kütüphane ve bunun yanında yine bir medrese dairesi bulunmaktadır. Bu binanın da dört odası vardır ve günümüzde caminin imam ve müezzini tarafından kullanılmaktadır.
İbadet mekânı alt sıradakiler yuvarlak kemerli, ikinci sıradakiler daire şeklinde olan iki sıra hâlinde pencerelerle aydınlatılmıştır. Harimin içerisinde, özellikle sütun başlarında, pencerelerin üst kısımlarında, kemerler boyunca ve levhalar çevresinde yaldızlı alçı süslemeler bulunmaktadır. Mihrap ve minberdeki süslemeler de altın yaldıza boyanmıştır. Minber yan aynalıklarındaki tek süsleme, ayrıntılarıyla işlenmiş ve üzeri altın yaldızla boyanmış kabartma bitkisidir. Geçit kemeri yuvarlak olan minberin kemerinin tepe noktasında alem motifi; köşeliklerinde ise akantus yapraklarından oluşan ve stilize edilmiş sade birer çiçek örneği görülmektedir. Köşk korkuluklarında, iri birer madalyon içinde içerlek yerleştirilmiş altıgen motifi içerisinde, akantus yapraklarından oluşan bezemeyle doldurulmuştur. Yakın tarihlerde inşa edilen Başdurak Camii'nde de görülebileceği gibi mihrap nişinin hemen önüne, püsküllü kuşakla iki yana çekilmiş birer perde motifi asılmıştır. Minberin giriş cephesinde Hisar Camii minberini anımsatan katlamalı perde motifi bulunmaktadır. Perdenin altına gelecek şekilde, Maşallah ve Besmele yazıları bulunur ve tepelik hilal motifiyle son bulur. Minberin kemer köşeliklerindeki şemse motiflerinin içinde, Başdurak Camii'nde de görülebileceği gibi Kelime-i Tevhid; kemer alınlığında ise ayet kitabesi bulunmaktadır. Minaresi kesme taş kaideli, yuvarlak gövdeli ve tek şerefeli olup binanın kuzeydoğu köşesinde bulunmaktadır.
Caminin Anafartalar Caddesi'ne bakan cephesinde 1990'ların sonuna kadar açık olan 18. yüzyılda inşa edilmiş sebil bulunmaktaydı. Kemeraltı Camii, Konak Meydanı ve İzmir Saat Kulesi'nden Kemeraltı'na girenlerin ilk görebileceği camilerden birisidir. Anafartalar Caddesi üzerindeki ilk keskin viraj üzerinde yani Yemiş çarşısı'na dönülen köşe başında bulunmaktadır. Etrafı çeşitli dallarda ticaret yapan dükkanlar ve lokantalarla çevrilidir.
Kaynakça
- ^ . 20 Ağustos 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ . 22 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ "Milliyet - Kemeraltı restorasyon projesinde 2'nci etap". 26 Haziran 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ (PDF). 13 Ekim 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ . 7 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2016.
- ^ a b Sedat Bayrakal - İzmir Minberleri[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kemeralti Camii Izmir in Konak ilcesinde bulunan adini icinde bulundugu Kemeralti Carsisi ndan alan carsinin ana guzergahlarindan olan Anafartalar Caddesi uzerindeki camidir Yusuf Cavuszade Ahmet Aga Camii ve Musa Bali Camii olarak da bilinir Kemeralti CamiiTemel bilgilerKonumKonak Izmir TurkiyeKoordinatlar38 25 07 K 27 07 54 D 38 41861 K 27 13167 D 38 41861 27 13167InancIslamDurumEtkinMimariMimari turCamiMimari bicimOsmanli mimarisiTamamlanma1082 Hicri 1671 Miladi OzelliklerMinare sayisi1YapimiKemeralti Camii nin insa tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte 3 Kasim 1671 tarihli vakfiyesinde ayandan Yusuf Cavuszade Ahmed Aga tarafindan insa ettirildigi yazilidir Gunumuzde de dukkanlar ve yapilar arasinda sikismis durumda bulunan cami yapildigi donemde de ic limanin kiyisina insa edilmistir Ayni zamanda Yusuf Cavuszade Ahmet Aga Camii olarak da anilan caminin bulundugu bolge zamaninda Musa Bali yakasi olarak da bilinmekteydi Bu sebeple medresesi ve cami de bir donem Musa Bali adiyla anilmistir Cami ile birlikte kutuphane sebil ve Musa Bali Yakasi adiyla anilan medrese insa edilmistir Yapi kuzey ve dogu yonlerinden bir avlu ile cevrilidir Eski kayitlarda fevkani yani cami carsi seklinde insa edildigi de belirtilmektedir Cami 1774 1812 ve 1902 yillarinda onarilmistir Kemeralti Anafartalar Caddesi Cephe Duzenleme Projesi ve cevredeki diger tarihi camilerdeki cesitli restorasyon projelerine ragmen Kemeralti Camii son yillarda ciddi bir restorasyon gecirmemistir Mimari ozellikleriCami cemaat yeri uzeri kubbeyle ortulu kare bir harim ve uc bolumlu son cemaat yerinden olusan bir plan semasina sahip iken kuzeye dogru iki bolum halinde genisletilerek dikdortgen haline getirilmistir Kuzeyde yer alan son cemaat yeri uzeri uc kisimli ve uc kubbelidir Caminin dis duvarlari sari pembe ici ise turkuaz renktedir Caminin avlu girisinde sol cenahta Salepcioglu ailesi tarafinda yapilan bir kutuphane ve bunun yaninda yine bir medrese dairesi bulunmaktadir Bu binanin da dort odasi vardir ve gunumuzde caminin imam ve muezzini tarafindan kullanilmaktadir Ibadet mekani alt siradakiler yuvarlak kemerli ikinci siradakiler daire seklinde olan iki sira halinde pencerelerle aydinlatilmistir Harimin icerisinde ozellikle sutun baslarinda pencerelerin ust kisimlarinda kemerler boyunca ve levhalar cevresinde yaldizli alci suslemeler bulunmaktadir Mihrap ve minberdeki suslemeler de altin yaldiza boyanmistir Minber yan aynaliklarindaki tek susleme ayrintilariyla islenmis ve uzeri altin yaldizla boyanmis kabartma bitkisidir Gecit kemeri yuvarlak olan minberin kemerinin tepe noktasinda alem motifi koseliklerinde ise akantus yapraklarindan olusan ve stilize edilmis sade birer cicek ornegi gorulmektedir Kosk korkuluklarinda iri birer madalyon icinde icerlek yerlestirilmis altigen motifi icerisinde akantus yapraklarindan olusan bezemeyle doldurulmustur Yakin tarihlerde insa edilen Basdurak Camii nde de gorulebilecegi gibi mihrap nisinin hemen onune puskullu kusakla iki yana cekilmis birer perde motifi asilmistir Minberin giris cephesinde Hisar Camii minberini animsatan katlamali perde motifi bulunmaktadir Perdenin altina gelecek sekilde Masallah ve Besmele yazilari bulunur ve tepelik hilal motifiyle son bulur Minberin kemer koseliklerindeki semse motiflerinin icinde Basdurak Camii nde de gorulebilecegi gibi Kelime i Tevhid kemer alinliginda ise ayet kitabesi bulunmaktadir Minaresi kesme tas kaideli yuvarlak govdeli ve tek serefeli olup binanin kuzeydogu kosesinde bulunmaktadir Caminin Anafartalar Caddesi ne bakan cephesinde 1990 larin sonuna kadar acik olan 18 yuzyilda insa edilmis sebil bulunmaktaydi Kemeralti Camii Konak Meydani ve Izmir Saat Kulesi nden Kemeralti na girenlerin ilk gorebilecegi camilerden birisidir Anafartalar Caddesi uzerindeki ilk keskin viraj uzerinde yani Yemis carsisi na donulen kose basinda bulunmaktadir Etrafi cesitli dallarda ticaret yapan dukkanlar ve lokantalarla cevrilidir Kaynakca 20 Agustos 2021 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2016 22 Aralik 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2016 Milliyet Kemeralti restorasyon projesinde 2 nci etap 26 Haziran 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 1 Subat 2016 PDF 13 Ekim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2016 7 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 1 Subat 2016 a b Sedat Bayrakal Izmir Minberleri olu kirik baglanti