Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kongo Bağımsız Devleti (Fransızca: État indépendant du Congo; Flemenkce: Kongo-Vrijstaat), Bugün Kongo Demokratik Cumhuriyeti'nin bulunduğu topraklarda yer alan ve Kongo Nehri havzasının tamamına yakın bölümünü kapsayan eski Afrika devleti. 1 Temmuz 1885'te Belçika Kralı II. Léopold önderliğindeki bir grup Avrupalı yatırımcının özel mülkü olarak kurulmuştur.
Kongo Bağımsız Devleti | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 Temmuz 1885-15 Kasım 1908 | |||||||||
 Bayrak  Arma | |||||||||
Millî marş Vers l'avenir | |||||||||
 Kongo Bağımsız Devleti'nin Dünya haritası üzerindeki yeri | |||||||||
| Başkent | Vivi (1885-1886) Boma (1886-1908) | ||||||||
| Hükûmet | Mutlak Monarşi | ||||||||
| Kral ve Sahibi | |||||||||
| |||||||||
| Genel Vali | |||||||||
| |||||||||
| Tarihçe | |||||||||
| |||||||||
| Para birimi | Kongo Özgür Devleti Frangı (1887-1908) | ||||||||
| |||||||||
| Günümüzdeki durumu |  Kongo Demokratik Cumhuriyeti | ||||||||
Kuruluşu
Galler asıllı ABD'li gazeteci ve kâşif Henry Morton Stanley'nin Kongo Nehrini keşfettiği 1874-77 arasında bölgeyle ilgilenmeye başlayan Belçika kralı II. Léopold, Eylül 1876'da başkent Brüksel'de, Afrika'yı "uygarlığa" açmak için bir uluslararası coğrafya konferansı topladı. Resmi amacı Afrika'nın taranmasını teşvik ve köleliğe karşı mücadele etmek olan Uluslararası Afrika Derneği burada kuruldu. Kongo'nun, siyah kıtanın iç kesimlerine geçiş yolu olarak önemini kavrayan kral, Henry Morton Stanley ve Pierre Savorgnan de Brazza'ya kendi çalışmalarına katılma önerisinde bulundu. Stanley bu öneriyi kabul etti. II. Léopold, Kasım 1877'de, Afrika'nın Kongo Nehri boyunca uzanan iç kesimlerini Avrupa'yla ticarete açmak amaçlı bir keşfi de öngören Yukarı Kongo İnceleme Komitesi'nin (sonradan ) kurulmasını sağladı. Seferin amaçı arasında, Afrika yerlilerini Hristiyanlaştırmak için misyonerlik faaliyetleri gerçekleştirmek de bulunuyordu.
Stanley 1879-82 arasında Kongo Nehrinin yukarı kesiminde komite adına birçok ticaret merkezi kurarak kabile reisleriyle görüşmeler başlattı; Ağustos 1879'da Stanley, Kongo Nehri'nin ağzına ulaştı ve yerleşimini kurdu. Bu arada aynı dönemde Fransa adına hareket eden ve Afrika'ya dönen Brazzà, 10 Eylül 1880'de 'yla bir antlaşma imzaladı. Bu antlaşma, Kasım 1882'de Fransız Parlamentosu tarafından onaylandı. II. Léopold böylece dizginleri kaptırma tehlikesiyle karşılaştı; öbür devletler de telaşa kapıldılar.
H. M. StanleY'nin Vivi seferi 1881 yılının sonunda tamamlanmış ve bir süre Avrupa'ya dönmüştür. 1882 senesi sonunda yeniden Kongo Nehri'nden Kisangani’ye doğru yelken açmış, yolculuk sırasında II. Leopold adına bölgedeki kabile reisleriyle 250’den fazla anlaşma imzalamıştır. H.M. Stanley’in Orta Afrika’daki kabile reisleriyle gerçekleştirdiği anlaşmalar II. Leopold’un Kongo Irmağı havzasının büyük bir kısmını kontrol altına almasına ve burada kendi kontrolünde bir devlet kurmasına temel teşkil etmiştir.
Uluslararası Afrika Derneği'nin yerini alan Uluslararası Kongo Derneği kendini, Kongo Havzasında ticaret ve seyir özgürlüğü verilmesi karşılığında Amerika Birleşik Devletleri (1884) ve Fransa (bu ülkeye, Dernek topraklarını satışa çıkardığı takdirde bir önalım hakkı tanındı) tarafından dost devlet olarak kabul edilmesini sağladı. Bu arada Britanya, el altından Portekiz'i nehir havzasının bir bölümü üstündeki "tarihi hakları" istemesi yönünde kışkırtıyordu. 1884'e gelindiğinde Uluslararası Kongo Derneği bölgede yaşayan 450 bağımsız kabile reisiyle antlaşma imzalamış ve buna dayanarak, bağımsız bir devlet kimliği kazanmış olan bölgenin yönetimi üzerinde hak iddia etmeye başlamıştı.
1884-85 yıllarında 'nda bölgede Kongo Bağımsız Devleti adlı yeni bir devlet kurulması kabul edildi ve II. Léopold Avrupalı güçler tarafından yeni devletin hükümdarı olarak tanındı. II. Léopold'un hükümdarı olduğu bu devletin Belçika'yla birleşmesi tamamen kişiseldi. Nisan 1885'te Belçika Parlamentosu krala yeni devletin başkanı olma yetkisini verdi.
II. Léopold'un Hükümdarlığı
II. Léopold 1890'ların başında bölgenin iç kesimlerini de askeri açıdan denetimi altına aldı. Öte yandan Lualaba Nehri bölgesinde yaşayan Arap köle tüccarlarının II. Léopold yönetimine karşı sürdürdükleri mücadele, önderleri Muhammed bin Hamid'in () 1890'da Zanzibar'a gitmesiyle son buldu. Bakır ve öteki madenler bakımından zengin bir bölge olan Katanga'nın hükümdarı Msiri'nin 1891'de II. Léopold'un birlikleri tarafından öldürülmesinin ardından, bu bölge de Kongo Bağımsız Devleti'nin egemenliği altına girdi. Bunu izleyen ayaklanmaların hepsi bastırıldı. Bu arada yukarı çığırı buharlı gemilerin ulaşımına elverişli olan Kongo Nehrinin aşağı çığırında, Malebo Gölcüğünün aşağısında yer alan çavlanları aşan bir demiryolu hattının inşa edilmesiyle (1890-98), iç kesimlerle ulaşım bağlantısı sağlandı.
Bağımsız devletin getirdiği ağır yükleri hafifletmek için kral, 1889 Brüksel Konferansı'nı topladı. Bu konferansta, kölelik aleyhtarı önlemler kararlaştırıldı ve anlaşmalı Kongo Havzasına sokulan mallar üstünden girmelik hakkı alınmasını yasaklayan Berlin Senedi'nin 4 maddesini değiştirdi. 1890'da kral, Belçika'dan 25 milyon franklık bir avans istemek zorunda kaldı ve buna karşılık Kongo'yu ülkesine devretti; Belçika, avansın geri ödenmemesi durumunda on yıl sonunda Kongo'yu ilhak etme hakkını aldı.
İnsani felaket
II. Léopold'un kişisel denetimi altındaki sömürge yönetimi, yerli halka karşı son derece baskıcı bir politika izledi. Yerliler yabani kauçuk, palmiye yağı ve fildişi toplamaları için angarya koşulurken, yönetime istenen miktarda kauçuk teslim etmeyen köylüler kırbaçlama ve rehin alma gibi yöntemlerle cezalandırıldılar. Çalışmak istemeyenler ölüme varan cezalarla karşı karşıya bırakıldı. Küçük suçlar işleyenleri bile sakatlayarak cezalandıran Belçikalılar, maden ocaklarında ve plantasyonlarda çalışanlara karşı da acımasız bir sertlikle davrandılar.
Kongo Bağımsız Devleti'nin kurulmasının ardından bölge nüfusunun 20-30 milyondan 8 milyona düştüğü sanılmaktadır. Bölgenin 1890 nüfusu 30 milyon iken 1920 nüfusu 10 milyondur.
Ölümlerin büyük kısmının salgın hastalıklardan meydana geldiğini, bir ırkı yok etmeye yönelik olmadığını savunan bazı tarihçilere göre olayın soykırım olarak tanımlanamayacağı savunulmaktadır. Ne devlet ne de hanedan tarafından herhangi bir özrün dilenmediği katliamlar, Hristiyan misyonerler tarafından gizlice çekilen, aralarında çok sayıda çocuğun da bulunduğu elleri kesilmiş köle fotoğraflarıyla sembolleşti.
Bu zorba rejim, bir denizcilik şirketinde çalışan yarı Fransız yarı İngiliz olan sayesinde sona erdi. Gazetelerde 1900′lü yılların başından itibaren çıkmaya başlayan yazıları Avrupa’nın dikkatini çekti.
Sonu
II. Léopold, başta Britanya olmak üzere Avrupa kamuoyunda yönetime karşı yükselen tepkiler karşısında 1904'te yetkilerini Belçika hükûmetine devretmek zorunda kaldı ve Kongo Bağımsız Devleti 15 Kasım 1908'de Belçika Kongosu adıyla Belçika Parlamentosu'nun denetiminde bir sömürge yönetimine dönüştü.
Kaynakça
- ^ "İlk taş". demonim Gazetesi. 18 Kasım 2006. 6 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.
- ^ Twain, Mark (1905). King Leopold's Soliloquy: A Defense of His Congo Rule (Second Edition bas.). Boston: The P. R. Warren Co.
- ^ Angıner, Halit (8 Kasım 2011). . CanadaTürk. 10 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.
- ^ Hochschild, Adam (3 Eylül 1999). King Leopold's Ghost: A Story of Greed, Terror, and Heroism in Colonial Africa (İngilizce). Houghton Mifflin. s. 225. ISBN . 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.
- ^ Nzongola-Ntalaja, Georges (3 Mayıs 2002). The Congo: From Leopold to Kabila: A People's History (İngilizce). Zed Books. s. 22. ISBN . 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.
- ^ Renton, David; Seddon, David; Zeilig, Leo (4 Aralık 2006). The Congo: Plunder and Resistance (İngilizce). Zed Books. s. 31. ISBN . 15 Mayıs 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.
- ^ . 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Eylül 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kongo Bagimsiz Devleti Fransizca Etat independant du Congo Flemenkce Kongo Vrijstaat Bugun Kongo Demokratik Cumhuriyeti nin bulundugu topraklarda yer alan ve Kongo Nehri havzasinin tamamina yakin bolumunu kapsayan eski Afrika devleti 1 Temmuz 1885 te Belcika Krali II Leopold onderligindeki bir grup Avrupali yatirimcinin ozel mulku olarak kurulmustur Kongo Bagimsiz DevletiFransizca Etat independant du Congo Kongo Vrijstaat Flemenkce 1 Temmuz 1885 15 Kasim 1908Bayrak ArmaSlogan Fransizca Travail et progres Calisma ve Ilerleme Milli mars Vers l avenirKongo Bagimsiz Devleti nin Dunya haritasi uzerindeki yeriBaskentVivi 1885 1886 Boma 1886 1908 HukumetMutlak MonarsiKral ve Sahibi 1 Temmuz 1885 15 Kasim 1908II LeopoldGenel Vali 1885 1886Francis Walter de Winton ilk 1900 1908 son Tarihce Kurulusu1 Temmuz 1885 Dagilisi15 Kasim 1908Para birimiKongo Ozgur Devleti Frangi 1887 1908 Onculler ArdillarKongo Uluslararasi Birligi Belcika KongosuGunumuzdeki durumuKongo Demokratik CumhuriyetiKurulusuGaller asilli ABD li gazeteci ve kasif Henry Morton Stanley nin Kongo Nehrini kesfettigi 1874 77 arasinda bolgeyle ilgilenmeye baslayan Belcika krali II Leopold Eylul 1876 da baskent Bruksel de Afrika yi uygarliga acmak icin bir uluslararasi cografya konferansi topladi Resmi amaci Afrika nin taranmasini tesvik ve kolelige karsi mucadele etmek olan Uluslararasi Afrika Dernegi burada kuruldu Kongo nun siyah kitanin ic kesimlerine gecis yolu olarak onemini kavrayan kral Henry Morton Stanley ve Pierre Savorgnan de Brazza ya kendi calismalarina katilma onerisinde bulundu Stanley bu oneriyi kabul etti II Leopold Kasim 1877 de Afrika nin Kongo Nehri boyunca uzanan ic kesimlerini Avrupa yla ticarete acmak amacli bir kesfi de ongoren Yukari Kongo Inceleme Komitesi nin sonradan kurulmasini sagladi Seferin amaci arasinda Afrika yerlilerini Hristiyanlastirmak icin misyonerlik faaliyetleri gerceklestirmek de bulunuyordu Stanley 1879 82 arasinda Kongo Nehrinin yukari kesiminde komite adina bircok ticaret merkezi kurarak kabile reisleriyle gorusmeler baslatti Agustos 1879 da Stanley Kongo Nehri nin agzina ulasti ve yerlesimini kurdu Bu arada ayni donemde Fransa adina hareket eden ve Afrika ya donen Brazza 10 Eylul 1880 de yla bir antlasma imzaladi Bu antlasma Kasim 1882 de Fransiz Parlamentosu tarafindan onaylandi II Leopold boylece dizginleri kaptirma tehlikesiyle karsilasti obur devletler de telasa kapildilar H M StanleY nin Vivi seferi 1881 yilinin sonunda tamamlanmis ve bir sure Avrupa ya donmustur 1882 senesi sonunda yeniden Kongo Nehri nden Kisangani ye dogru yelken acmis yolculuk sirasinda II Leopold adina bolgedeki kabile reisleriyle 250 den fazla anlasma imzalamistir H M Stanley in Orta Afrika daki kabile reisleriyle gerceklestirdigi anlasmalar II Leopold un Kongo Irmagi havzasinin buyuk bir kismini kontrol altina almasina ve burada kendi kontrolunde bir devlet kurmasina temel teskil etmistir Uluslararasi Afrika Dernegi nin yerini alan Uluslararasi Kongo Dernegi kendini Kongo Havzasinda ticaret ve seyir ozgurlugu verilmesi karsiliginda Amerika Birlesik Devletleri 1884 ve Fransa bu ulkeye Dernek topraklarini satisa cikardigi takdirde bir onalim hakki tanindi tarafindan dost devlet olarak kabul edilmesini sagladi Bu arada Britanya el altindan Portekiz i nehir havzasinin bir bolumu ustundeki tarihi haklari istemesi yonunde kiskirtiyordu 1884 e gelindiginde Uluslararasi Kongo Dernegi bolgede yasayan 450 bagimsiz kabile reisiyle antlasma imzalamis ve buna dayanarak bagimsiz bir devlet kimligi kazanmis olan bolgenin yonetimi uzerinde hak iddia etmeye baslamisti 1884 85 yillarinda nda bolgede Kongo Bagimsiz Devleti adli yeni bir devlet kurulmasi kabul edildi ve II Leopold Avrupali gucler tarafindan yeni devletin hukumdari olarak tanindi II Leopold un hukumdari oldugu bu devletin Belcika yla birlesmesi tamamen kisiseldi Nisan 1885 te Belcika Parlamentosu krala yeni devletin baskani olma yetkisini verdi II Leopold un HukumdarligiII Leopold 1890 larin basinda bolgenin ic kesimlerini de askeri acidan denetimi altina aldi Ote yandan Lualaba Nehri bolgesinde yasayan Arap kole tuccarlarinin II Leopold yonetimine karsi surdurdukleri mucadele onderleri Muhammed bin Hamid in 1890 da Zanzibar a gitmesiyle son buldu Bakir ve oteki madenler bakimindan zengin bir bolge olan Katanga nin hukumdari Msiri nin 1891 de II Leopold un birlikleri tarafindan oldurulmesinin ardindan bu bolge de Kongo Bagimsiz Devleti nin egemenligi altina girdi Bunu izleyen ayaklanmalarin hepsi bastirildi Bu arada yukari cigiri buharli gemilerin ulasimina elverisli olan Kongo Nehrinin asagi cigirinda Malebo Golcugunun asagisinda yer alan cavlanlari asan bir demiryolu hattinin insa edilmesiyle 1890 98 ic kesimlerle ulasim baglantisi saglandi Bagimsiz devletin getirdigi agir yukleri hafifletmek icin kral 1889 Bruksel Konferansi ni topladi Bu konferansta kolelik aleyhtari onlemler kararlastirildi ve anlasmali Kongo Havzasina sokulan mallar ustunden girmelik hakki alinmasini yasaklayan Berlin Senedi nin 4 maddesini degistirdi 1890 da kral Belcika dan 25 milyon franklik bir avans istemek zorunda kaldi ve buna karsilik Kongo yu ulkesine devretti Belcika avansin geri odenmemesi durumunda on yil sonunda Kongo yu ilhak etme hakkini aldi Insani felaketKotalarini dolduramadiklari icin elleri kesilerek sakat birakilmis aralarinda cocuklarin da bulundugu Kongolu kaucuk iscileri y 1900 1905 II Leopold un kisisel denetimi altindaki somurge yonetimi yerli halka karsi son derece baskici bir politika izledi Yerliler yabani kaucuk palmiye yagi ve fildisi toplamalari icin angarya kosulurken yonetime istenen miktarda kaucuk teslim etmeyen koyluler kirbaclama ve rehin alma gibi yontemlerle cezalandirildilar Calismak istemeyenler olume varan cezalarla karsi karsiya birakildi Kucuk suclar isleyenleri bile sakatlayarak cezalandiran Belcikalilar maden ocaklarinda ve plantasyonlarda calisanlara karsi da acimasiz bir sertlikle davrandilar Kongo Bagimsiz Devleti nin kurulmasinin ardindan bolge nufusunun 20 30 milyondan 8 milyona dustugu sanilmaktadir Bolgenin 1890 nufusu 30 milyon iken 1920 nufusu 10 milyondur Olumlerin buyuk kisminin salgin hastaliklardan meydana geldigini bir irki yok etmeye yonelik olmadigini savunan bazi tarihcilere gore olayin soykirim olarak tanimlanamayacagi savunulmaktadir Ne devlet ne de hanedan tarafindan herhangi bir ozrun dilenmedigi katliamlar Hristiyan misyonerler tarafindan gizlice cekilen aralarinda cok sayida cocugun da bulundugu elleri kesilmis kole fotograflariyla sembollesti Bu zorba rejim bir denizcilik sirketinde calisan yari Fransiz yari Ingiliz olan sayesinde sona erdi Gazetelerde 1900 lu yillarin basindan itibaren cikmaya baslayan yazilari Avrupa nin dikkatini cekti SonuII Leopold basta Britanya olmak uzere Avrupa kamuoyunda yonetime karsi yukselen tepkiler karsisinda 1904 te yetkilerini Belcika hukumetine devretmek zorunda kaldi ve Kongo Bagimsiz Devleti 15 Kasim 1908 de Belcika Kongosu adiyla Belcika Parlamentosu nun denetiminde bir somurge yonetimine donustu Kaynakca Ilk tas demonim Gazetesi 18 Kasim 2006 6 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2019 Twain Mark 1905 King Leopold s Soliloquy A Defense of His Congo Rule Second Edition bas Boston The P R Warren Co KB1 bakim Fazladan yazi link Anginer Halit 8 Kasim 2011 CanadaTurk 10 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2019 Hochschild Adam 3 Eylul 1999 King Leopold s Ghost A Story of Greed Terror and Heroism in Colonial Africa Ingilizce Houghton Mifflin s 225 ISBN 978 0 61800 190 3 15 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2019 Nzongola Ntalaja Georges 3 Mayis 2002 The Congo From Leopold to Kabila A People s History Ingilizce Zed Books s 22 ISBN 978 1 84277 053 5 15 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2019 Renton David Seddon David Zeilig Leo 4 Aralik 2006 The Congo Plunder and Resistance Ingilizce Zed Books s 31 ISBN 978 1 84277 485 4 15 Mayis 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2019 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 15 Eylul 2019